Morgunblaðið - 04.11.1976, Blaðsíða 23

Morgunblaðið - 04.11.1976, Blaðsíða 23
22 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. NÖVEMBER 1976 Uppreisnin í Ungverjalandi 1956. Búdapest brennur FUNDUR stúdenta og rithöfunda um frelsisbaráttu ungversku þjóðarinnar var haldinn f Gamla bfói sunnudaginn 4. nóv. Til fundarins boðuðu Stúdentarðð Háskóla tslands, Stúdentafélag Reykjavfkur og Félag fslenzkra rithöfunda. Dr. Alexander Jó- hannesson setti fundinn kl. 2 og flutti ávarp, en sfðan tóku til máls Sigurður H. Lfndal, þá lög- fræðinemi við Ht, rithöfundarnir Þóroddur Guðmundsson og Guð- mundur G. Hagalfn og loks Tómas Guðmundsson, skáld. Ályktun sú, sem fundurinn samþykkti, var gerð eftir tillögum þeirra manna, sem efndu til fundarins, þeirra Bjarna heitins Beinteinssonar, þá lögfræðinema, Þórodds Guð- mundssonar og Barða Friðriks- sonar, lögfræðings. 1 lok fundar tilkynnti dr. Alexander J6- hannesson að ályktun yrði afhent sendiherra Sovétrfkjanna á tslandi. Geysimikið fjölmenni hafði sótt fundinn og heyrðust hróp alls staðar að úr salnum í Gamla Bfói: Við förum öll til sendiráðsins! Þetta var upphafið að hörðum mótmælum fslenzkrar alþýðu vegna innrásarinnar f Ungverjaland. Ástæðan til þess að mönnum hitnaði f hamsi og vildu fjölmenna fyrir framan rússneska sendiráðið til að mót- mæla var ekki sfzt sú, að undir fundarlok kom Matthfas Johannessen með skeyti, með neyðarópi frá Búdapest. En f skeytinu sagði m.a.: Búda- pest brennur! Skýrt var frá innrás Sovéthersins og beðið um hjálp. Alexander Jóhannesson hljóp fram á sviðið og las þetta skeyti, sem hafði gffurleg áhrif á fundarmenn. Þennan dag var að sjálfsögðu ekki unnið á Morgunblaðinu, enda sunnudagur, og fékk Matthfas skeytið frá Margréti Indriðadóttur á fréttastofu út- varpsins. FUNDARALYKTUNIN ENDAÐI 1 RENNUSTEININUM A TUNGÖTU Að fundi loknum tæmdist Gamla Bíó og fólk flykktist út á götuna. Hélt hópurinn síðan af stað niður Bankastræti, Austur- stræti og Aðalstræti og upp að rússneska sendiráðinu við Tún- götu. Sífellt bættust fleiri og fleiri í hópinn og alls voru saman- komnir um tvö þúsund manns VIÐ förum öll tíl sendíráðsins!! Mannf jöldinn kemur niður Bankastræti. Við förum öll til sendi- ráðsins!! Eftir að mannfjöldinn hafi dreifzt við sendiráðið, komu Rússarnir, sem inni voru, loks á kreik. Fyrst var fundarályktun- inni ýtt varlega út um bréfalúg- una niður á tröppur hússins. En ekki hefur þeim þótt það nóg, þvf stuttu sfðar komu tveir menn út og kostuðu henni út á götuna. Þar sem lögreglan tók hana og setti í sína vörzlu. VIÐ MUNUM HIKLAUST SEGJA SANNLEIKANN." Geysilegur mannfjöldi sótti fyrir framan rússneska sendiráð- ið á Túngötu. „I gluggum sendiráðsins mátti sjá hvar menn gægðust meðfram gluggatjöldum. Þeir Bjarni Beinteinsson, Þór- oddur Guðmundsson og Barði Friðriksson kvöddu dyra á sendiráðsbústaðnum. Enginn svaraði og beðið var drykklanga stund en rússneski sendiherrann kom ekki til dyra né neinn skutul- sveina hans, að því er segir í frétt Mbl. frá þessum tfma. Mannfjöld- inn tók að hrópa Niður með Rúss- land! Síðan var sjálfstæðisbarátta Ungverja hyllt með margföldu húrrahrópi. Síðan stakk Barði fundarályktuninni í bréfalúgu sendiráðsins. Fólkið beið þolinmótt fyrir framan með mótmælaspjöldin. LIFi FRlMál Alls voru samankomnir um tvö þúsund manns við rússneska sendiráðið f Túngötu. funda Varðarfélagsins þann 6. nóvember. Þar flutti Bjarni Bene- diktsson framsöguræðu um Is- land og heimsatburði líðandi stundar. Hann sagði m.a.: „At- burðirnir í Ungverjalandi eru hörmulegri en svo að tárum taki eða orðskrúð fái túlkað þær til- finningar, sem nú hrærast í hjört- um allra heiðarlegra manna. I lok ræðu sinnar sagði Bjarni: „Við sjálfstæðismenn raunum ekki hvika af verðinum. En sem fyrr munum við hiklaust segja þjóð- inni sannleikann og krefjast þess af valdhöfunum ef þeir ekki sjá að sér, að þjóðin fái sjálf að dæma um örlög sín. ENGIN BYLTINGAR- HÁTlÐ KOMMUNISTA Eins og tlðkazt hafði héldu kommúnistar afmæli rússnesku byltingarinnar, 7. nóvember, há- tíðlegt á hverju ári f Reykjavfk. Þetta haust var ekkert afmæli haldið, en þá hafði verið ákveðið að Halldór Laxness og Þórbergur Þórðarson héldu aðalræðurnar á Hótel Borg. 1 frétt f Mbl. þann 7. nóv. 1956 segir m.a.: „Þetta mun vera f fyrsta skipti sem slík af- mælishátfð kommúnista fellur hér niður. Allir mega fara nærri um ástæðurnar til þess.“ Það fylgdi fréttinni að Halldor Lax- ness hefði ekki óskað að halda „ræðu dagsins“ á þessu afmæli. SJÁLFSTÆÐISBARÁTTA UNGVERSKU ÞJÓÐAR- INNAR HYLLT 1 MR. Geysifjölmennur fundur var haldinn í Framtfðinni, málfunda- félagi Menntaskólans f Reykjavík, 6. nóvember. Þar var einkum rætt um ofbeldisaðgerðir Rússa f Ung- verjalandi og þær fordæmdar harðlega. Borin var fram tillaga þar sem m.a. kom fram: Fundur- inn fordæmir harðlega svívirðileg griðrof og grimmdaræði kommún- ista á ungversku þjóðinni, og hvetur skólaæsku landsins til þess að vera á verði gegn öflum, sem leitast við að binda fjrálsar þjóðir í áþján, kúgun og kommún- isma. Verzlunarskólanemendur vott- uðu einnig Ungverjum samúð sína með geysifjölmennum fundi þennan sama dag. BIÐJUM UM FRELSI! „Biðjum um frelsi handa hug- rökku hetjuþjóðinni,“ sagði þá- verandi biskup Islands, hr. As- mundur Guðmundsson, í útvarps- ávarpi til íslenzku þjóðarinnar þann 8. nóvember. Hvatti hann fólk að mæta til kirkju eftirfar- andi sunnudag og biðja fyrir ung- versku þjóðinni. MINNINGARSTUND UM FRELSISBARATTU Klukkan 11 árdegis þann 8. nóv- ember tóku klukkur Dómkirkj- unnar og Landakotskirkjunnar að hringja og hringdu látlaust í fimm mfnútur. Þannig vottaði ís- lenzka þjóðin þeirri ungversku samúð sína. Vinnustöðvun var alger þessar fimm mfnútur, þrátt fyrir að stjórn Alþýðusambands Islands væri mótfallin þessari samúðar- kveðju til ungversku þjóðarinnar, að þvf er segir f frétt Mbl. Umferð á aðalgötuni Reykjavfk- ur stöðvaðist að miklu leyti og fánar voru hvarvetna i hálfa stöng. Þó skáru sig úr tveir fánar, báðir á húsum sendiráðsins rúss- neska við Túngötu og Garða- stræti. Þar blöktu fánar enn við hún frá þvf að byltingarafmælið var haldið hátfðlegt daginn áður.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.