Morgunblaðið - 04.11.1976, Side 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4, NÓVEMBER 1976
Samstarfsnefnd SUS, SUJ og SUF:
Vilja taka upp persónu-
kjör með valkostum
A TIMABILINU desember 1975
til október 1976 hefur verið starf-
andi samvinnunefnd skipuð full-
trúum frá Sambandi ungra fram-
sóknarmanna, Sambandi ungra
jafnaðarmanna og Sambandi
ungra sjálfstæðismanna f þeim
tilgangi að gera tillögur til ofan-
greindra sambanda um sameigin-
lega stefnu þeirra f kjördæma- og
kosningaréttarmálum.
Þeír sem tekið hafa þátt f starfi
nefndarinnar eru: Jón Sigurðsson
og Magnús Ólafsson frá S.U.F.,
Bjarni Magnússon og Finnur
Torfi Stefánsson frá S.U.J. og
Haraldur Blöndal, Jón Steinar
Gunnlaugsson og Vilhjálmur Þ.
Vilhjálmsson frá S.U.S.
Leggur samvinnunefndin til að
tekin verði upp við kjör hér á
landi tilhögun sem kalla mætti
„persónukjör með valkostum",
þannig að framboð verði einstakl-
ingsbundið og reglur verði settar
um það með hverjum hætti
stjórnmálaflokkur hefur for-
göngu um framboð og flokksaðild-
ar frambjóðenda sé getið á kjör-
seðli.
1 sameiginlegri álitsgerð um
kjördæmaskipan og kosninga-
réttarmálefni segir svo:
I fyrsta lagi höfum við orðið
sammála um þá grundvallarreglu
að sem næst 2.000 til 2.600 at-
kvæði verði að baki hverjum
þingmanni á Alþingi. Af þessari
reglu verði leiddur heildarfjölci
þingsæta á Alþingi, þannig að
gert er ráð fyrir nokkurri fjölgun
eftir þvf sem kjósendafjöldi kann
að vaxa f landinu. Af þessari
reglu verði einnig leitt það mis-
vægi sem mest má verða á at-
kvæðisrétti f landinu, og verði
það aldrei meira en 1 : 1,3. sér-
staklega við dreifbýli andspænis
þéttbýli.
I öðru lagi erum við sammála
um að leggja til að þingsæti f
hverju kjördæmi landsins verði
sjö eða átta. Er þá gert ráð fyrir
því að til grundvallar verði lögð 7
þingsæti fyrir hvert kjördæmi, en
reynist nauðsynlegt að breyta frá
þeirri skipan vegna fyrstu regl-
unnar, þá verði bætt við einu
þingsæti fyrir fjölmennasta/íjöl-
mennustu kjördæmi. I samræmi
við þetta bendum við á hugsan-
lega kjördæmaskiptingu um land-
ið sem hér segir: Vesturland og
Vestfirðir, Norðurland vestan-
vert, Norðausturland, Suðaustur-
land, Miðsuðurland, Suðvestur-
land, Reykjavík — fjögur kjör-
dæmi
Þessi skipting er að vísu aðeins
einn kostur margra sem til greina
gætu komið, en settur fram sem
hugmynd. 1 annan stað verður að
leggja á það áherslu að hér er
ekki tekin afstaða til þess hvernig
þessi kjördæmi skuli skilgreina
nákvæmlega eða hvar mörk
þeirra skulu liggja um landið.
1 þriðja lagi náðum við sam-
komulagi um það, að ef fyrsta og
önnur regla rekast á, þ.e.a.s. þeim
tiltölulega jöfnuði atkvæðisréttar
sem kveðið er á um í fyrstu reglu
innan þess ramma þingsætafjölda
og kjördæmaskiptingar sem önn-
ur regla fjallar um, — þá verði
SAMKVÆMT upplýs-
ingum Björns Stefáns-
sonar hjá Hitaveitu Suð-
urnesja verður frysta
heita vatni hitaveitunnar
hleypt á hitakerfi húsa í
Grindavík n.k. laugardag.
Verið er að ljúka götulögn-
um í tveimur áföngum af
alls þremur í Grindavík og
mörkum kjödæma breytt á þá
lund að markmiðunum verði náð.
Við slíkar breytingar verði mark-
mið tilhögunarinnar það sjónar-
mið sem stuðst er við, en ekki
umdæmaskipting landsins á öðr-
um vettvangi.
1 fjórða lagi teljum við skyn-
samlegast að sérstök nefnd skip-
uð af Hæstarétti fjalli um þessi
mál og framkvæmi þær breyting-
ar sem nauðsynlegar og réttmæt-
ar teljast. Sett verði þau ákvæði
að endurskoðun tilhögunarinnar
fari fram þegar ofangreindar
reglur krefjat og ekki sjaldnar en
á tólf ára fresti.
Varðandi stærð kjördæma er
rétt að taka tvennt fram sérstak-
lega. 1 fyrsta laga teljum við að
kjördæmi með færri þingmenn en
sjö tryggi minnihlutahópum ekki
nægilega aðstöðu, frá lýðræðis-
sjónarmiði séð, og er þá miðað við
að uppbótarsæti verði engin. I
öðru lagi ber að leggja á það
áherslu að landfræðileg stærð
kjödæmis og landfræðilegir
minnihlutahópar innar stórra
heilda horfa allt öðruvísi við
þeirri skipan kosninga sem hér er
gerð tillaga um en þeirri sem nú
viðgengst á Islandi. Persónukjör
með valkostum, sem hér er gert
ráð fyrir, tryggir miklu betur að-
stöðu slfkra minnihlutahópa en sú
lokaða listaframboðs-tilhögun
sem nú tíðkast.
Skíra í sundlaug
Austurbæjarskóla
A FUNDI fræðsluráðs Reykjavík-
urborgar 18. október sfðastliðinn
var tekin fyrir beiðni um skfrnar-
athafnir f sundlaug Austurbæjar-
skólans og var hún samþykkt af
fræðsluráði. I fundargerð segir
svo:
„Lagt fram bréf forseta Kirkju
Jesú Krists af sfðari daga hei'.ög-
um f Reykjavík, með ósk um alnot
af sundlaug Austurbæjarskóla tal
skírnarathafna á laugardögum
fyrir fyrsta sunnudag f mánuði
hverjum. Fræðsluráð samþykkir
afnotin fyrir sitt leyti".
Dýrmætum
tækium
stolið
DVRMÆTUM hljómflutnings-
tækjum var í fyrrinótt stolið af
radfóverkstæði i miðbænum.
Verðmæti tækjanna er hátt á
annað hundrað þúsund krónur.
Málið er í rannsókn.
Meðvitundarlaus
SYSTKININ, sem lentu f umferð-
arslysi á Skúlagötu f fyrrakvöld,
liggja á Borgarspftalanum. Píltin-
um lfður eftir atvikum, en stúlk-
an liggur enn meðvitundarlaus á
gjörgæzludeild. Hún mun þó ekki
vera talin f lffshættu.
verður fyrst hleypt heitu
vatni á hitakerfi Festi og
nokkurra íbúðarhúsa þar í
grennd, en síðan fjölgar
tengingum í hús á næstu
vikum. Björn kvað heim-
taugagjald vera 173—200
þús. kr. og væri miðað við
taxta í Reykjavík að
viðbættri 25% hækkun.
— Gæzlan
Framhald af bls. 44
Baldur f slipp og viðgerð þegar
viðgerðinni á Þór lýkur um 20.
þ.m. Sagði Pétur að viðgerðin á
Baldri myndi taka langan tfma.
Morgunblaðið hafði samband
við Valdimar Indriðason forstjóra
á Akranesi f gær og innti hann
eftir þvf hvað þeir ætluðu sér að
gera við Ver. Kvað hann þá hafa f
hyggju að selja skipið og er málið
á viðræðustigi um þessar mundir
við útgerðarfyrirtækið Samherja
en að þvf standa Hafnfirðingar,
Grindvíkingar og Barðinn í Kópa-
vogi. Fyrsti formlegi viðræðu-
fundur verður n.k. mánudag, en
Samherji á skuttogarann Guð-
stein sem er systurskip Vers.
Valdimar kvað þá hafa f hyggju
að verða sér úti um minna skip
sem væri hentugra fyrir þá, og að
þeir hefðu ekki í hyggju að senda
Ver á veiðar fyrst um sinn meðan
verið væri að ræða málin.
— Háhyrningar
Framhald af bls. 44
„Jóhönnu". Kvað hann henni
líða mjög vel hún æti yfir 20
kfló af sfld og makrfl á dag.
Þegar f ljós hefðí komið að
ekkert amaði að dýrinu, hefði
hann sleppt tveimur höfrung-
um út f laugina til hennar í
fyrradag og virtist „Jóhönnu"
lfða mjög vel við að hafa
þennan félagsskap. Hins vegar
yrði ekki farið að æfa hana af
kappi fyrr en eftir 1 mánuð
eða svo.
Sem kunnugt er er sædýra-
safnið Marineland skammt frá
Nizza f Frakklandi. Eigandi
þess, franski viðskiptajöfurinn
Roland de la Poype er nú að
reisa nýtt sædýrasafn f París,
sem verður það stærsta í
Evrópu. I því skyni hefur hann
ákveðið að fá leyfi til að veiða
þrjá háhyrninga við tsland
næsta haust. Verða þeir
geymdir í húsi f sædýrasafn-
inu sem verður álíka stórt og
Laugardalsldhöllin. Mjög
fullkominn hreinsiutbúnaður
verður í lauginni, sem
háhyrningarnir verða í, og
hitastig vatnsins verður haft
það sama og þeir eiga að
venjast við náttúruleg skilyrði.
Gáfu aflann,
4 tonn, til
styrktar
vangefnum
FJARSÖFNUN Hjálparstofnunar
kirkjunnar til styrktar málefnum
vangefinna gengur vel að sögn
Guðmundar Einarssonar fram-
kvæmdastjóra Hjalparstofnunar-
innar. Kvað hann undirtektir
mjög góðar, bæði hjá fyrirtækj-
um, stofnunum og einstaklingum.
Listar ganga vlða og einstakling-
ar hafa gefið allt upp ( 25 þús. kr.
6 millj. kr. eru til I sjóði hjá
Hjálparstofnuninni, en markmið-
ið er að sú upphæð verði 15—20
millj. kr.
I gær barst sérstætt framlag frá
skipverjum og útgerð skuttogar-
ans Vestmannaey. Var skipið að
koma heim til Eyja úr vel heppn-
aðri söluferð til útlatlda og á
heimleiðinni brugðu þeir trollinu
f sjó og fiskuðu 4 tonn af góðfiski.
Andvirði aflans gáfu þeir tii söfn-
unarinnar en hér er um að ræða
200—300 þús. kr. Þá er áformað
að tilvonandi fermingarbörn f
Vestmannaeyjum gangi f hús þar
á föstudag og laugardag til að
safna peningum til styrktar mál-
efnum vangefinna.
— Moynihan
Framhald af bls. 1.
1 rfkisstjórakosningunum
sigraði demókratinn John D.
Rockefeller, frændi hinna fyrr-
verandi ríkisstjóra Nelson Rocke-
fellers og Winthrop Rockefellers,
repúblikanann Cecil Underwood i
Vestur-Virginíu. I Illinois sigraði
repúblikaninn James Thompson,
sem hefur saksótt 200 menn fyrir
spillingu, þar á meðal um 25 að-
stoðarmenn Richard Daleys,
borgarstjóra f Chicago. I Missouri
sigraði demókratinn Joseph
Teasdale Christopher Bond ríkis-
stjóra.
Frú Dixy Lee Ray sigraði í ríkis-
stjórakosningunum f Washington-
ríki og þar með eru konur rfkis-
stjórar f tveimur ríkjum. Kona
sem var f framboði fyrir
repúblikana f ríkisstjórakosning-
unum í Vermont tapaði hins
vegar og eina konan sem bauð sig
fram til öldungadeildarinnar tap-
aði.
Litlar breytingar urðu í full-
trúadeildinni þrátt fyrir skoðana-
kanr.anir sem sýna óánægju kjós-
enda með þingið og stjórnina í
Washington. I Utah tapaði
demókratinn Allan Howe, einn
þeirra sem var viðriðinn
kynferðishneyksli þingmanna en
f Michigan sigraði Donald Reigle
sem einnig' var viðriðinn
hneykslið.
Þekktir öldungadeildarmenn
eins og Edward Kennedy, Hubert
Humphrey og Edmund Muskie
sigruðu auðveldlega. I Virginfu
tapaði Elmo Zumwalt aðmíráll,
fyrrverandi yfirmaður sjóhersins,
sem var í framboði fyrir demó-
krata, fyrir Harry Byrd sem var
óháður. Repúblikaninn Lowell
Weicker, sem sat I Watergate-
nefndinni, sigraði f Connecticut. I
Ohio sigraði fyrrverandi öldunga-
deildarþingmaður Howard
Metzenbaum, frambjóðanda
repúblikana og þingmanninn
Robert A. Taft jr. með naumum
atkvæðamun einnig, en hann
hefur setið á þingi f eitt kjörtfma-
bil.
— Tek
óhræddur.. .
Framhald af bls. 16
demókratavélunum. Carter naut
stuðnings mikils meirihluta
blökkumanna og fólks af
inexikönskum uppruna, en hins
vegar hlaut hann minna fylgi en
margur demókrataframbjóðandi
hefur fengið meðal kaþólikka og
Gyðinga.
„SIGUR MINN OG
BANDARlKJANNA,"
SAGÐICARTER
Klukkan var fjögur i nótt er
Carter kom á fjölmennan fund
stuðningsmanna sinna i aðalbæki-
stöðinni í Atlanta í Georgíu til að
fagna sigri.
Hann sagði að þetta væri mikill
sigur fyrir sig og Bandárikin. Sér
fyndist sól vera að rísa á yndisleg-
um degi. Hann sagðist ekki eiga
svör við öllum vandamálunum en
hann myndi leggja sig fram um að
leiða þjóðina á braut efnahags-
legrar uppbyggingar og samein-
ingar. Hann sagði að kosningabar-
áttan hefði verið löng og hörð og
hann hefði ekki getað fengið betri
eða heiðarlegri mann sem and-
stæðing en Gerald Ford forseta.
Hann sagðist hafa fengið reynslu
sína og traust frá bandariskum
kjósendum og hann myndi áfram
leita stuðnings þeirra við lausn
vandamálanna. Carter og fjöl-
skylda hans voru greinilega
hrærð og glöð en hann lét til-
finningarnar ekki bera sig ofur-
liði fyrr en um sjöleytið í morgun,
er hann kom til heimabæjar síns í
Plains í Georgíu, þar sem þau
hjón tárfelldu í faðmlögum, er
vinir þeirra og stuðningsmenn
fögnuðu þeim. Carter mun nú
hvilast næstu daga áður en hann
hefur af fullum krafti undir-
búning að stjórnarskiptunum.
FORDARNAÐI
______CARTER HEILLA________
I skeyti sem Ford forseti sendi
Carter í dag, sagði hann að þar
sem nú væri ljóst, að Carter hefði
sigrað, sendi hann honum beztu
heillaóskir. Ford sagði það hefði
verið sinn mesti heiður að fá að
þjóna þjóð sinni, fyrst sem þing-
maður, síðan varaforseti og síðan
forseti og hét því að hann og
stjórnin myndu á allan hátt að-
stoða Carter við stjórnarskiptin
og það væri hlutverk Carters og
sitt að leiða þjóðina sameinaða á
braut friðar og velmegunar. Þrátt
fyrir skoðanaágreining hefði
Carter allan sinn stuðning, sagði
Ford í skeytinu og hann bæði guð
að blessa hann.
Nánustu samstarfsmenn Fords
segja að ósigurinn hafi verið
mikið áfall fyrir hann og fjöl-
skyldu hans og er ljóst var hvert
stefndi fór Ford að sofa áður en
úrslit voru kunn og án þess að
gefa nokkra yfirlýsingu. Greini-
legt var að fjölskyldan átti í
miklum erfiðleikum með til-
finningar sinar á blaðamanna-
fundinum í dag og forsetinn
þurrkaði tár úr augum sínum, er
kona hans las yfirlýsinguna fyrir
fréttamenn.
Carter hélt nú í kvöld blaða-
mannafund, þar sem hann þakk-
aði Ford forseta heillaóskirnar og
sagði að Ford hefði hringt í sig
fyrr um daginn en vegna radd-
leysis varð hann að láta yfirmann
starfsliós Hvíta hússins lesa orð-
sendinguna fyrir sig. Carter fékk
sömu yfirlýsingu siðan senda i
skeyti. Hann sagðist þakka hlý-
hug og einlægni forsetans, boð
hans um aðstoð, sem hann þægi
með þökkum, og sagði að starfslið
sitt hefði þegar hafið undir-
búning að stjórnarskiptunum.
Hann sagðist að lokum hlakka til
samstarfsins við Ford og menn
hans.
STERKUR MEIRIHLUTI
DEMÓKRATA A ÞINGI
Litlar breytingar urðu á skipun
þingmanna í fulltrúadeildinni og
öldungadeildinni og mun Carter
hafa þar sterkan meirihluta til að
vinna með þegar hann sver
embættiseið sinn þann 20. janúar.
Þau úrslit, sem mesta athygli
vöktu, voru kjör Patricks Monyi-
hans í New York og S. H.
Hawakava sem sigraði John
Tunney í Kaliforníu. Hawakava
er sjötugur að aldri. Monyihan
sigraði repúblikann og íhalds-
manninn James Buckley.
Ljós fyrir
gangandi
í Firðinum
Umferðarljós hafa verið sett upp í
Hafnarfirði og eru þau á mótum
Hafnarfjarðarvegar, Lyngáss og
Lækjarfitjar. Að undanförnu
hafa konur stjórnað umferðinni á
þessum gatnamótum, en ljósin
hafa nú verið tekin I notkun og
geta vegfarendur stjórnað þeim
með þvl að þrýsta á hnapp.
Ráðuneytis-
stjóri tekur
við starfi á ný
FRA 1. nóvember hefur Jón
Sigurðsson ráðuneytisstjóri tekið
að nýju við starfi slnu I fjármála-
ráðuneytinu eftir tveggja ára
leyfi frá störfum.
Höskuldur Jónsson, sem verið
hefur settur ráðuneytisstjóri,
mun taka að nýju við starfi skrif-
stofustjóra frá og með næstu ár<»-
mótum. Hefur Höskuldi Jónssyni
verið falið sérstaklega að starfa
að gerð kjarasamninga á næsta
ári.
Þá hefur Þorsteini Geirssyni
iögfræðingi, sem verið hefur
deildarstjóri tekjudeildar og sett-
ur skrifstofustjóri, verið falin for-
staða tolladeildar ráðuneytisins i
stað Þorsteins Ölafssonar, sem
nýverið tók við starfi fram-
kvæmdastjóra Kísiliðjunnar h.f.
Þorsteinn Geirsson mun gegna
starfi skrifstofustjóra til 1. janúar
n.k.
Loks hefur Arni Kolbeinsson
lögfræðingur verið settur deildar-
stjóri í ráðuneytinu og falin for-
staða tekjudeildar ráðuneytisins.
Arni Kolbeinsson er fæddur 17.7.
1947. Hann lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum- I Reykjavfk
1967 og embættisprófi I lögfræði
1973. Hann stundaði framhalds-
nám í skattarétti við Óslóarhá-
skóla á árunum 1974 og 1975.
Árni hóf störf á ráðuneytinu 1973.
Hann er kvæntur Sigríði
Thorlacius.
Hitaveita Suðumesja
1 gagnið í Grindavík