Morgunblaðið - 17.03.1981, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. MARZ 1981
Syar forseta
Slútí
- segir Einar S.
„ÞETTA svar Ingimars er auðvit-
að alveg út í hött, því stjórn
Skáksambands Islands er kunnugt
um að það er stefnt að því að
stjórnir skáksambandanna gangi
frá ályktunum sínum fyrir lok
aprílmánaðar, auk þess sem ég
veit ekki betur en að aðalfundur
Skáksambands Islands verði hald-
inn í maí,“ sagði Einar S. Einars-
Einarsson
son, forseti Skáksambands Norð-
urlanda, í samtali við Mbl. Blaðið
spurði hann álits á því svari
forseta SI, að stjórn SI myndi
„flýta sér hægt“ og stefna að því
að móta afstöðu til ályktunar
vegna fjölskyldu Viktors Korch-
nois fyrir síðari hluta júlímánað-
ar.
Vann Suzuki-bifreið
í bingói Lions-manna
HARPA Árnadóttir hreppti Susuki-bifreiðina á bingóinu sem
Lionsklúbburinn Ægir efndi til í Sigtúni sl. fimmtudag. Á
myndinni tekur hún við bíllyklunum af Svavari Gests sem
stjórnaði bingóinu. Húsfyllir varð í Sigtúni á fimmtudagskvöld-
ið hjá Lionsmönnum en allur ágóðinn af bingóinu mun renna til
Sólheima í Grímsnesi sem er barnaheimili fyrir vangefin börn.
Flakinu náð á land
MEÐFYLGJANDI myndir tók
Einar Gunnlaugsson. frétta-
maður Mbl. á Ilöfn i Ilornafirði,
af björgun flaks Piper-vélarinn-
ar, sem hrapaði i Hornafjörð.
Björgunarfélagsmenn náðu vél-
inni til lands. en þar var hún
•'.í
tekin i sundur og hirt það sem
var nýtilegt úr henni, en
skrokknum var fieygt, enda var
hann gjörónýtur.
Svo sem kunnugt er, fundu
björgunarfélagsmenn flugmann
Piper-vélarinnar í svartaþoku á
flakinu nokkru eftir að vélin
hrapaði. Samband rofnaði við
vélina kl. 11.48 og voru Björgun-
arfélagsmenn kallaðir út til leit-
ar ki. 12.05 og kl. 13.30 voru þeir
komnir að landi með flugmann-
inn.
»
Jákvæð viðhorf al-
mennings til lögreglu
Segir í niðurstöðum könnunar Dómsmálaráðuneytis-
ins á afstöðu almennings til löggæslunnar í landinu
í GÆR voru blaðamönnum
kynntar niðurstöður úr könnun
Dómsmálaráðuneytisins á við-
horfum fólks til lögreglu i
Reykjavík, Suður Múlasýslu og
Vestmannaeyjum. Einnig var
könnuð tiðni afhrota á þeim
stöðum sem könnunin náði til.
Könnunina vann Erlendur S.
Baldursson afbrotafræðingur á
vegum ráðuneytisins. Erlendur
og Hjalti Zophaniasarson. deild-
arstjóri i ráðuneytinu, og Þor-
steinn Jónsson, fulltrúi. sátu
hlaðamannafundinn. kynntu
niðurstöður og svöruðu fyrir-
spurnum. IIjalti kvað lögregluna
vera mjög ánægða með niðurstöð-
ur könnunarinnar: „Við í Dóms-
málaráðuneytinu erum hreyknir
af lögreglunni,“ sagði Iljalti. Hér
fer á eftir meginefni greinargerð-
arinnar sem fylgdi skýrslu
þeirri, er Erlendur S. Baldursson
skilaði Dómsmálaráðuneytinu,
og greinir frá tilhögun könnun-
arinnar og niðurstöðum.
„Markmikið með þessari könn-
un er m.a. það að reyna að gera sér
gleggri grein fyrir viðhorfum og
samskiptum hins almenna manns
við lögreglu. Urtak var valið úr
þjóðskrá frá Reykjavík, S-Múla-
sýslu og Vestmannaeyjum, 1100
manns á aldrinum 20—69 ára. 600
frá Reykjavík, en 250 frá hvorum
hinna staðanna. Spurningalisti
var sendur í pósti og alls bárust til
baka 706 listar eða 64,2%, sem er
gott miðað við slíkar kannanir.
Full nafnleynd var í könnuninni.
Spurningarlistinn innihélt 44
spurningar, þar af voru 7 spurn-
ingar varðandi almennar persónu-
legar upplýsingar.
36% aðspurðra telja að sam-
skipti lögreglu og íbúa á heima-
stað séu góð, aðeins 5,6% telja þau
slæm, 43,8% segja þau hvorki góð
né slæm og 14,6% segjast ekki
vita. Ef staðirnir eru athugaðir
sérstaklega kemur í ljós að Vest-
mannaeyjar eru með hagstæðasta
hlutfallið. Tæplega helmingur að-
spurðra þar segir að samskiptin
séu góð og rúm 4% að þau séu
slæm. Ungt fólk er líka mun
svartsýnna og eins þeir sem meiri
menntun hafa. Mun fleiri konur
en karlar segjast ekki vita og er
þetta gegnumgangandi í könnun
þessari.
Þá segja 44,8% að það eigi að
auka löggæslu, 48,7% finnst hún
hæfileg og 6,5% að draga eigi úr
henni.
Þá voru 47,6% sammála því að
lögreglan handtæki fólk oftar en
nauðsyn krefði. 49,6% voru sam-
mála því að lögreglan notaði of
mikinn tíma í smámuni. 33,4%
voru sammála því að lögreglan
tæki ekki nógu mikið tillit til
almennings þegar hann leitaði
eftir aðstoð. 60,1% sögðu að lög-
reglan legði of litla áherslu á að
líta eftir og stjórna umferðinni.
27,1% sögðu að lögreglan mismun-
aði fólki eftir tekjum og starfi.
61,9% sagði lögregluna eyða of
miklum tíma í almennt eftirlit á
götum úti. 29,3% sagði lögregluna
sýna of mikla linkind í sambandi
við afbrotamál. 8,7% fannst að
lögreglan ætti að vera vopnuð.
27,1% voru sammála því að lög-
reglan berði fólk þegar aðrir sæju
ekki til. 39,3% sögðu að lögreglan
kynni ekki tökin á j)ví að umgang-
ast drukkið fólk. I öllum þessum
spurningum kom yfirleitt fram
greinilegur munur eftir aldri, bú-
setu, menntun og kyni. Yngri
neikvæðari en þeir eldri, sömu-
leiðis þeir sem meiri menntun
hafa, karlar yfirleitt neikvæðari
en konur og íbúar í S-Múlasýslu
neikvæðari en íbúar hinna stað-
anna.
Þá var spurt hvaða eiginleika
fólk teldi vera mest áberandi i fari
lögreglunnar í dag. 45% nefndu
vingjarnleika, 37% drambsemi,
36,1% tillitssemi, 22,7% heiðar-
leika, 22,7% dugnaði, 16,1%
ruddaskap, 10,5% ósvífni og 4,2%
óheiðarleika. (Hér var hægt að
krossa við fleiri en einn mögu-
leika).
Þá sögðust 55,6% trúa því að
lögreglan beitti af og til óþarfa
hörku við handtökur, 30,8% vissu
ekki, en 13,7% trúðu því ekki.
19,6% af þessum töldu það koma
oft fyrir, 54,3% að það kæmi fyrir
öðru hverju, en 26% að það kæmi
sjaldan fyrir.
Þá var spurt um samskipti fólks
við lögregluá sl. 12 mánuðum.
Rúmlega helmingur aðspurðra
hafði haft samskipti við lögreglu
einu sinni eða oftar á tímabilinu,
er þetta helmingi hærri prósentu-
tala heldur en fram kom í sam-
bærilegri könnun í Noregi. Helstu
tilefni voru 26,5% vegna upplýs-
inga, 19,9% vegna umferðareftir-
lits, 20,2% vegna umferðarslysa
eða óhappa, 21,9% vegna um-
ferðarlagabrota, 27,9% vegna
annarra lögbrota, 9,2% höfðu
kært ólæti úti á götu, heima hjá
sér eða hjá nágranna og 18,2%
nefndu aðrar ástæður (venjulega
ýmis konar aðstoð).
69,8% sögðu samskiptin við
lögregluna hafa verið yfirleitt góð
eða alltaf góð, 7,3% sögðu þau
yfirleitt hafa verið slæm eða þá
alltaf slæm, 22,8% sögðu þau
hvorki hafa verið góð né slæm.
Afbrot. 11,3% sögðu að stolið
hefði verið frá þeim á sl. 12
mánuðum, mun fleiri höfðu orðið
fyrir slíkri reynslu í Reykjavík og
Vestmannaeyjum heldur en í
S-Múlasýslu. Þá höfðu 40% kært
þjófnaðinn til lögreglunnar, mun
fleiri bæði í Reykjavík og Vest-
mannaeyjum heldur en í S-Múla-
sýslu. Ástæðuna til þess að menn
kærðu ekki sögðu þeir helst þá að
atvikið hefði verið svo lítilfjörlegt,
það hefði verið tilgangslaust að
kæra eða þá að þeir höfðu þekkt
þann sem verknaðinn framdi.
31,4% þeirra sem kærðu voru
ánægðir með viðbrögð lögreglu.
34,3% voru óánægðir, 34,3% svör-
uðu að þeir hefðu hvorki verið
ánægðir eða óánægðir. Þá sagðist
tæpur helmingur þessara myndu
kæra svipað atvik ef það kæmi
fyrir aftur.
9,2% aðspurðra sögðust hafa
orðið fyrir ofbeldi á tímabilinu,
talsvert hærri prósentutala úti á
landi heldur en í Reykjavík. Af
þessum nefndu 44,4% að þeim
hefði verið -haldið eða þá gripið
hafði verið í þá, 41,3 höfðu verið
slegnir og 14,3% nefndu annars
konar ofbteldi.
Þá svöruðu 16% því játandi að
eitthvað þeim tilheyrandi hefði
verið skemmt eða eyðilagt á sl. 12
mánuðum. Þar kærðu 34,5% til
lögreglu og 38,5% af þeim voru
ánægðir með viðbrögðin. Mun
fleiri höfðu orðið fyrir barðinu á
skemmdarverkum í Reykjavík og
Vestmannaeyjum, heldur en í
S-Múlasýslu.
í sambandi við afbrotatíðni
virðist ekkert benda til þess að hér
á landi sé minna um þau afbrot
sem að framan eru nefnd heldur
en bæði í Noregi og Danmörku.
Gallup-könnun í Danmörku frá
1971 sýndi að 4,2% sögðust hafa
orðið fyrir sambærilegum ofbeld-
isbrotum og hér eru nefnd, og
Fakta-könnun frá Noregi 1971
sýndi að aðeins 3% Norðmanna
höfðu frá slíkri reynslu að segja.
13% Dana höfðu orðið fyrir barð-
inu á þjófnaði en 5% Norðmanna.
ísland (ef miðað er við þessa staði)
virðist því ekki vera nein paradís í
þessum efnum, eins og margir
virðast álíta," segir að lokum í
greinargerð þeirri sem fylgdi
skýrslu Erlends S. Baldurssonar
um könnun á viðhorfi til lögreglu
á þessum stöðum á landinu og
afbrotatíðni þar.