Morgunblaðið - 12.05.1981, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. MAÍ 1981
15
Geir IlallKrimsson flytur ræðu á fundinum í Breiðholti. Á myndinni eru einnig (f.v.) Kristján
Guðbjörnsson, formaður Félags sjálfstæðismanna í Fella- og Hólahverfi, sem var fundarstjóri. og Ásgeir
Hannes Eiríksson og Dóra Björg Gissurardóttir, sem voru fundarritarar. Ljosm. Mbi.: Emíiia
slíkri samsteypu sem SÍS fyrir
kattarnef.
Ljóst er, að ef máttur er
dreginn úr atvinnuvegunum, þá
eru möguleikar þeirra til að
greiða starfsfólki mannsæm-
andi laun ekki lengur til stað-
ar,“ sagði Geir, og rifjaði upp
hvernig kaupmáttur launa hef-
ur rýrnað síðustu árin, og vitn-
aði í því sambandi til greina
Guðmundar H. Garðarssonar í
Morgunblaðinu á miðvikudag og
fimmtudag.
„Eftir þátttöku kommúnista í
ríkisstjórn um nær tveggja og
hálfs árs skeið, er kaupmáttur
launa minni en bæði eftir febrú-
araðgerðirnar og máilögin 1978,
og við erum fjarri því að ná
þeim kaupmætti sem samning-
arnir 1977 gerðu ráð fyrir og
kommúnistar og kratar lofuðu
að í gildi skyldu vera.
Auðvitað er þessi þróun ekki
annað en afleiðing af hafta- og
miðstýringarstefnu stjórnvalda
í atvinnu- og efnahagsmálum.
Einstaklingurinn verður sífellt
háðari ríkisvaldinu og hinu
opinbera, þegar slíkri stefnu er
fylgt," sagði Geir.
Skylda okkar að
skera upp herör
gegn afturhaldi
Geir Hallgrímsson sagði í
lokaorðum sínum, að afturhald
og stöðnun ætti rót sína að
rekja til Alþýðubandalagsins. í
ríkisstjórninni réði Alþýðu-
bandalagið ferðinni, framsókn-
armenn þyrðu ekki annað en
vera sömu megin við borðið og
kommúnistar, og því hörmu-
legra væri, að nokkrir sjálf-
stæðismenn skyldu ganga svo
villir vegar, að ljá þessum
stjórnmálaöflum nægilegan
styrk.
„Við sjálfstæðismenn berum
vonandi gæfu til þess að efla
samheldni meðal okkar til þess
að vinna gegn þeirri þróun, sem
nú hefur lagt sína lamandi hönd
á atvinnulíf og efnahagslíf
okkar Islendinga á þann veg, að
við búum við stöðnun í góðæri
og atvinnuöryggi okkar er
stefnt í voða. Það er skylda
okkar í samræmi við þá frjáls-
lyndu og víðsýnu stefnu sem við
höfum, að skera upp herör gegn
þessu afturhaldi, sem nú ræður
ríkjum undir forystu Alþýðu-
bandalagsins og kommúnista.
Það er skylda okkkar að efla
samtök okkar og samheldni, svo
að betri tímar megi renna upp
að nýju hér á landi."
Kristján Guðbjartsson for-
maður Félags sjálfstæðismanna
í Fella- og Hólahverfi spurði
Geir Hallgrímsson hvert væri
hans álit á jarðgufuvirkjunum.
Halldór Briem spurði hversu
langir lífdagar rikisstjórnar-
innar yrðu, miðað við það
ástand í atvinnu- og efnahags-
málum sem Geir hefði lýst á
fundinum, og Kristján Guð-
bjartsson spurði þá hvaða
möguleika Geir teldi vera á því
að sjálfstæðismenn ynnu aftur
Reykjavíkurborg í sveitar-
stjórnarkosningunum að ári.
Gunnar Gunnarsson sagðist
vonast til þess að Sjálfstæðis-
flokkurinn yrði einhuga um
formann sinn, að flokksmenn
stæðu með honum í því öng-
þveiti sem hér ríkti.
Málefni
en ekki menn
Friðrik Friðriksson sagðist
fagna því að sjálfstæðisfélagið í
Breiðholti boðaði til fundar um
sterk málefni en ekki menn,
Hann sagði að öllum ætti að
vera ljóst, að undirstaða vel-
megunar væri undir einstakl-
ingunum komin og fyrirtækjum
þeirra, en nú væri svo að þeim
þrengt, að þeim gæfist ekki
kostur til að sinna uppbyggj-
andi starfi sínu á viðunandi
hátt. Friðrik sagði að á herðum
allra sjálfstæðismanna hvíldi
sú skylda, að hrinda af þjóðinni
því oki stöðnunar og skerðingar
á einstaklingsfrelsi sem hví-
vetna mætti sjá stað, og hefja
nýtt endurreisnartímabil undir
merki sjálfstæðisstefnunnar.
Friðrik sagði Sjálfstæðis-
flokkinn geta með stefnu sinni
bent á valkosti, nýjar leiðir, til
úrlausnar, svo framarlega sem
orka allra flokksmanna færi
ekki í tilgangslítið tal um menn.
Hann sagði að sjálfstæðismenn
ættu að berjast fyrir þvi að
skattar yrðu lækkaðir, til þess
að ekki yrði dregið úr fram-
takssemi og vilja til að vinna
með ofsköttun. Þeir ættu að
berjast fyrir frelsi í inn- og
útflutningsmálum, fyrir frjáls-
um rekstri útvarps, og þeir ættu
að andæfa þegar börn og ungl-
ingar væru beitt andlegu
ofbeldi í skólum landsins fyrir
þá sök eina, að lúta ekki vilja
guðspjallanna, sem að vísu boð-
uðu ekki Guðstrú, heldur trúna
á Karl Marx.
Síðan lagði Friðrik út af þvi
hvernig hin almenni flokksmað-
ur gæti lagt sitt af mörkum til
þess að efla Sjálfstæðisflokkinn
fyrir komandi átök, fyrir fram-
tíðina. Hann sagði síðan: „Við
vinnum helzt gegn hvor öðrum,
nöldrum í eigin barm, og kenn-
um öðrum um það sem miður
fer. Afleiðingin er meðal annars
sú, að við höfum afhent völdin
til kommúnista, þeir ráða ferð-
inni í efnahagsmálunum, raddir
þeirra hljóma hæst í ríkisfjölm-
iðlunum, þeirra stefna er fram-
kvæmd í menntakerfinu, þeir
vinna leynt og ljóst að því að
leysa upp fjölskylduna og sér-
eignarréttinn, sem eru horn-
steinar okkar þjóðfélags, og nú
síðast hafa þeir öðlast úrslita-
vald við mótun utanríkisstefnu
okkar og framkvæmd varnar-
samningsins. Ef við snúum ekki
senn við blaðinu, og förum að
fást við stjórnmál, og stjórnum
þegar við fáum tækifæri til að
stjórna, þá er ekki ósennilegt að
flest okkar muni lifa það að sjá
alger áhrif kommúnista og
fylgifiska þeirra í íslenzku þjóð-
lífi.
Annar fundarmaður, Stein-
grímur að nafni, lagði út af
völdum kommúnista hér á
landi, sagðist hræddur við hve
kommar réðu miklu, uggvæn-
legt væri „hve þeir róta mikið í
okkar málurn". Hann sagðist
lengi hafa verið til sjós, og þá
m.a. siglt oft á Rússland, og
sagðist ekki vilja neinum manni
svo illt, jafnvel ekki línukomm-
um, að þurfa að þola þau kjör
sem sovézkur almenningur þarf
að þola. „Meiri skerðing á frelsi
er vafalaust ekki til.“
Haraldur Kristjánsson spurði
Geir Hallgrímsson hvort ekki
væri svipað komið hér og fyrir
austan járntjald. Ríkisstjórnin
hefði tekið verðlagsmálin í sín-
ar hendur og afsalað sér þeim
til verðlagsráðs, en fyrir austan
járntjald færu embættismenn
með verðlagsmál.
Geir svaraði Kristjáni og
sagðist telja nauðsynlegt að
leggja áherzlu á virkjun jarð-
varma. Ljóst væri þó að mikil
undirbúningsvinna væri nauð-
synleg, jafnvel þyrfti lengri
undirbúningstíma en þegar
vatnsaflsvirkjanir ættu í hlut.
Líf stjórnar-
innar veltur
ekki á sjálf-
stæðismönnum
Geir sagðist ekki vilja spá
neinu um langlífi ríkisstjórnar-
innar. „Ég held því miður að
það velti ekki á sjálfstæðis-
mönnunum í ríkisstjórninni. Ég
vildi óska þess að þeir hefðu vit
á því að draga sig út úr
stjórninni, eða „sprengja" hana.
Ég held að þeir myndu vinna
sér mikinn sóma með því að
rjúfa þetta samstarf, og þeir
myndu styrkja stöðu sína innan
Sjálfstæðisflokksins, ef þeir
hefðu hugrekki til þess. En því
miður, ég er ekki alltof vongóð-
ur um að sú verði raunin.
„Ég held að líf ríkisstjornar-
innar velti á því hvað kommún-
istar þori að bjóða launþegum í
skertum kaupmætti án þess að
tefla, að eigin mati, völdum
sínum í verkalýðshreyfingunni í
hættu, og hins vegar veltur
langlífi ríkisstjórnarinnar á
langlundargeði, þolinmæði og
undirlægjuhætti framsóknar-
manna. Það er togstreitan,
spennan eða slökunin, á milli
kommúnista og framsóknar-
manna, sem ræður umfram allt
hve ríkisstjórnin verður langlíf.
Ef almenningur og andstæð-
ingar ríkisstjórnarinnar hins
vegar taka höndum saman og
sýna ákveðni í stjórnarand-
stöðu, þá er ég þeirrar skoðunar
að slík samheldni og ákveðni, og
umfram allt samtakamáttur
sjálfstæðismanna, geti stytt
þetta ófarnaðarstjórnartímabil
að mun,“ sagði Geir.
Geir svaraði þá spurningunni
um hvaða möguleika hann teldi
á því að Sjálfstæðisflokkurinn
ynni aftur Reykjavíkurborg.
Hann sagði að reynslan af
þriggja ára stjórn vinstri meiri-
hlutans sýndi það og sannaði,
að hann væri í borgarmálefnum
jafn staðnað afturhald og nú-
verandi vinstristjórn væri í
landsmájum. Frammistaða
vinstrimeirihlutans í skipu-
lagsmálunum, hefði til að
mynda verið slík, að vinstri-
menn myndu glata, og hafi
þegar glatað, trausti margra er
kusu þá í síðustu kosningum.
Þetta fólk myndi vonandi kjósa
Sjálfstæðisflokkinn að nýju til
starfa í meirihluta borgar-
stjórnar Reykjavíkur.
Þá sagði Geir, sem svar við
spurningu Haraldar, að vissu-
lega mætti líkja skipan verð-
lagsmála hér á landi við það
sem tíðkast í austantjaldslönd-
um.
Sáttatilraun
Halldórs
Ólafur Þórðarson ræddi um
ástandið í Sjálfstæðisflokknum
og myndun núverandi ríkis-
stjórnar. „Ég held það hafi
verið byrjað að mynda þessa
ríkisstjórn meðan að aðrir voru
að reyna að mynda ríkisstjórn.
Það var klofningur í tveimur
kjördæmum úti á landi, og
meðan formaður flokksins
reyndi að sætta málin þar,
notaði varaformaðurinn tæki-
færið og fór af stað með sínar
stjórnarmyndunartilraunir.
Það er ekki hægt að vera
formaður í einum flokki, nema
hann hafi varaformanninn og
aðra til að starfa með sér. Það
getur enginn verið formaður í
flokki eða félagi, og komið þar
fram með alla sína krafta,
þegar það eru einhverjir í stjórn
sem vinna á móti honum. Það
hefur skeð síðan 1952, þá byrj-
uðu þessi læti, og hafa verið
síðan. Það hefur bara verið
beðið eftir tækifæri til þess að
fara af stað, og það gafst núna,
eftir klofning í tveimur kjör-
dæmum landsins. Það á að 'tala
við þessa menn sem sprengja
flokkinn, og það á ekki lengur
að vera með kurteisi við þá,“
sagði Ólafur.
Ólafur sagðist aðallega hafa
kvatt sér hljóðs á þessum fundi
vegna fréttar sem hann hefði
séð í Vísi þá um daginn: „Þar
var sagt að einhver leynifundur
hefði verið haidinn hérna í
Reykjavík, og þar hafi Halldór
Hermannson verið kosinn til
þess að sætta málin innan
Sjálfstæðisflokksins. í þau 30 ár
sem ég hef verið í Sjálfstæðis-
flokknum, meðal annars í ýms-
um stjórnum í mörg ár, þá
hefur Halldór Hermannsson
aldrei fengist til að starfa í
flokknum. En hann var fljótur
að stökkva með Hannibal Valdi-
marssyni og Jóni Baldvin
Hannibalssyni, en aldrei með
Sjálfstæðisflokknum. Það var
beðið eftir honum í hálfan
mánuð til þess að verða efstur á
lista í framboði fyrir Óháða í
bæjarstjórnarkosningunum á
Isafirði þegar Frjálslyndir og
vinstrimenn voru dottnir dauðir
niður. Svo ætlar þessi maður að
sætta deilur í Sjálfstæðis-
flokknum. Nei takk fyrir, við
viljum ekki svona mann til að
sætta deilur í Sjálfstæðis-
flokknum," sagði Ólafur. Ólafur
sagðist hafa farið vestur á firði
um páskana og hitt þar marga
sjálfstæðismenn, sem hefðu
verið mjög hissa á málflutningi
Halldórs Hermannssonar á
fundi í Breiðholti fyrir skömmu,
þar sem hann fjallaði um
ósamkomulagið í flokknum.
Látið leiðast
af kommum
Geir Hallgrímsson tók til
máls og sagði að núverandi
ríkisstjórn væri allt önnur en
nokkur stjórn sem sjálfstæð-
ismenn hafa átt hlutdeild í. „Og
því miður hefur núverandi
stjórn látið leiðast af kommún-
istum, að því marki, að það
hlýtur að efla sjálfstæðismenn
til andstöðu við stjórnina. Hér
er ég ekki að tala um menn,
heldur málefni. Ég undirstrika
það að við eigum fyrst og fremst
að spyrja um málefni. Það er
hugsjónin sem við eigum og
viljum að rætist, sem mestu
máli skiptir. Við eigum að ræða
um hvaða stefnu við viljum
hafa, og hvernig við getum aflað
þeirri stefnu fylgis meðal þjóð-
arinnar. Það sem er vandamál
Sjálfstæðisflokksins í dag, er
ágreiningur um stjórnarstefn-
una i landinu og þessa ríkis-
stjórn sem nú er við völd. Ég
heid ekki að nokkur sannur
sjálfstæðismaður geti í raun
varið stjórnarstefnu ríkis-
stjórnarinnar af sannfær-
ingarkrafti," sagði Geir Hall-
grímsson að lokum.