Morgunblaðið - 23.05.1981, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. MAÍ 1981
Útgefandi tliifiMfr hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guðmundsson, Björn Jóhannsson.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Mágnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 70 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 4 kr. eintakið.
Stefnumörkun í stór-
iðjumálum kistulögð
Alvarlegasta meinsemd stjórnarfrumvarps um raforkuver er sú, að
það sniðgengur alveg forsendu stærri virkjana, það er orkufrekan
iðnað; en nauðsynlegt er, að orkunýting haldist í hendur við orkuöflun,
ef arðsemi virkjananna, atvinnuöryggi og aukning þjóðartekna eiga að
ráða ferðinni. Þessum annmarka veldur andstaða Alþýðubandalagsins
og orkuráðherra þess, sem frumvarpið samdi, við orkufrekan iðnað, þá
leið til bættra lífskjara í landinu sem liggur um stórar virkjanir og
stóriðju.
Þingmenn Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks lögðu fram á Alþingi
sameiginlega tillögu um stefnumörkun í stóriðjumálum, sem tryggði
allt í senn: arðsemi virkjananna, mikilvægan áfanga í fjölgun
atvinnutækifæra á íslenzkum vinnumarkaði og eflingu þjóðartekna, er
bera uppi lífskjör í landinu á hverjum tíma. Stjórnarliðar afgreiddu
þessa tillögu þann veg að vísa henni til ríkisstjórnarinnar, hvar
Hjörleifur Guttormsson, orkuráðherra Alþýðubandalagsins, helzti
andstæðingur orkufreks iðnaðar hér á landi á líðandi stund, er
stefnuviti í þessum málaflokki. Þar með má segja, að tillaga þessi hafi
verið kistulögð, m.a. með atkvæðum þeirra sjálfstæðismanna, er sitja f
núverandi ríkisstjórn.
Þessi afgreiðsla Alþingis, í skugga neitunarvalds Alþýðubandalags-
ins, er meiriháttar slys í íslenzkum þjóðarbúskap, sem allir
framfarasinnaðir íslendingar þurfa þegar að taka höndum saman um
að vinna upp, fyrst og fremst með því að skapa virka þjóðarsamstöðu
um nýja sókn í málinu.
Barn til blóra
Þórarinn Þórarinsson, ritstjóri Tímans, bregst ekki reiðari við en
þegar rætt er um hagstæð ytri skilyrði, m.a. verulega aukningu
botnfiskafla síðustu árin, sem styrkt hafi stöðu þjóðarbúsins.
Tímaritstjórinn vill bersýnilega hafa illt árferði, a.m.k. í orði, svo
hægt sé að afsaka stjórnarfarið í landinu í ljósi erfiðra aðstæðna. Hann
vill skapa sér bam til blóra, eins og fyrrum var sagt, hafa eitthvað til
að skella skuldinni á. Ekki er nú trú hans á væntanlegan árangur
ríkisstjórnarinnar meiri en þetta, enda hefur löng lífsreynsla gert hann
skyggnari á agnúa stjórnarsamstarfsins en hann vill vera láta.
Staðreynd er, að þrátt fyrir góðæri hefur þjóðarframleiðsla lítið sem
ekkert aukizt síðustu 2—3 vinstristjórnarár og á yfirstandandi ári er
spáð algjörri stöðnun þjóðarframleiðslu og lækkun þjóðartekna, sem
setur okkur almennan lífskjararamma. Stóraukinn þorskafli í kjölfar
200 mílna fiskveiðilögsögu, sem sjálfstæðismenn höfðu forgöngu um, og
góðir sölusamningar, t.d. á saltfiski, koma þannig ekki fram í batnandi
almannakjörum. Önnur viðskiptakjör hafa að vísu versnað, sem skylt
er að viðurkenna, en aðeins sem svarar broti af viðskiptakjararýrnun
1974—’76, sem þá var 25—30%. Ekki vildi Alþýðubandalagið meta þá
rýrnun inn í kjaradæmi þeirra ára, þó nú heyrist annað hljóð úr horni
úr þeim herbúðum.
Sem sagt: hallæri skal það heita í leiðurum Tímans, hvað sem
staðreyndum líður, og vera áróðurslegt barn til blóra ríkisstjórninni og
axarskaftasmíði hennar.
ísland í hættu fíkni-
efnamarkaðar
Sigurlaug Bjarnadóttir beindi nokkrum fyrirspurnum til Friðjóns
Þórðarsonar, dómsmálaráðherra, á Alþingi, vegna vaxandi
framboðs fíkniefna hér á landi. Ráðherrann svaraði því m.a. til, að
hópur Islendinga, sem dvalizt hefði í Svíþjóð og Danmörku, „hefði
framfæri sitt af því að kaupa fíkniefni í suðlægari löndum eða Hollandi
og selja þau síðan í Danmörku og Svíþjóð og jafnvel að nokkru leyti á
íslandi. Hluti þessa fólks hefur ánetjast sterkari efnum og mikil hætta
er tengd heimkomu þessa fólks," sagði ráðherra.
í ljósi þeirra upplýsinga, sem fram komu í máli þingmannsins og
ráðherrans, er ljóst, að ísland er að færast inn í það hættusvæði
fíkniefnamarkaðar, sem er eitt alvarlegasta böl samtímans í
veröldinni. Engin ráð má láta óreynd til að hamla gegn þessari þróun,
hvorki á sviði lögregluaðgerða né fræðslu, og ættu félagasanitök í
landinu að byggja upp samvirka herferð hins þögla meirihluta í
þjóðfélaginu gegn þessum vágesti. Ekki er ráð nema í tíma sé tekið; en
sterkt og virkt almenningsálit samhliða hörðum opinberum aðgerðum,
geta bægt annars yfirvofandi vá frá þjóðardyrum, a.m.k. að verulegum
hluta.
Hluti af slökkviliði Keflavikurflugvallar.
Ljósmynd Mbl. Gudjón.
„Einfaldlega besti slökkvi-
liðsstjóri í heimi“
hans stjórn, án nokkurra milli-
liða. Á sumrin er æft á hverjum
idegi, ein æfing á dag, en á
veturna er þetta aðallega í
kennsluformi. Við höfum náð
mestum árangri í fyrirbyggjandi
aðgerðum, einkanlega eldvarna-
mótun og að koma í veg fyrir
ísmyndanir á flugbrautinni.
Einnig byggjast þessar aðgerðir
á uppfræðslu, en þá er gengið í
skóla og á heimili þar sem sýnt
er og kennt hvernig bregðast á
við eldi. Það sést kannski best á
því hvað áhrifaríkt þetta er að
hér uppi á velli hefur aldrei
orðið neitt meiriháttar tjón af
bruna þar sem hann hefur alltaf
verið kæfður í fæðingu. Hér
heyrir það til undantekninga ef
maður ferst í eldi.
Það er haldið uppi mjög
ströngu eldvarnaeftirliti hér.
Skemmtistaðir eru skoðaðir af
okkur hálftíma fyrir opnun og
svo aftur eftir lokun. Flugskýli
eru skoðuð vikulega og aðrar
byggingar mánaðarlega.
Ökkar mestu viðurkenningar
höfum við hlotið fyrir störf að
eldvarnamótun. Árið 1980 hlut-
um við fyrstu verðlaun fyrir
eldvarnaáætlanir sem rekið er á
vegum slökkvistöðva í Banda-
ríkjunum og Kanada. Reyndar
var ég gerður að heiðursborgara
í Boston þegar við tókum við
viðurkenningunni fyrir 1980.
Annars þökkum við það því, að
hér heyrir til undantekninga ef
tjón hlýst af völdum elda, að hér
er fólk mjög upplýst varðandi
eldsvoða. Þetta er mjög gott fólk
og samvinnuþýtt." <■
Þeir segja að þú sért harður
húsbóndi.
„Ef það telst til hörku að
ætlast til að menn skili vinnu
fyrir laun sín, þá viðurkenni ég
að ég sé harður húsbóndi. Kröfu-
pólitíkin er orðin svo „gígantísk"
að horfir til stórvandræða. Það
er ætlast til alls af atvinnu-
rekendum og fyrirtækjum og
undir hælinn lagt hvað menn
ætla sér að skila til baka. Því
miður. Vinnumórall hér á ís-
landi hefur stórversnað að mínu
mati. Við lifum í vellystinga-
þjóðfélagi og um efni fram.
Kannski á það stærstan þátt í
þvi hvernig komið er i þessum
málum.
Mín tilfinning ræður alveg
þegar ég vel fólk til starfa. Ég
finn það undir eins hverskonar
týpa það er sem gengur inn um
dyrnar. Það er óskapleg aðsókn í
þessi slökkviliðsstörf hérna en
ég tel mig hafa verið afskaplega
heppinn með starfsfólk."
Sveinn Eiriksson tekur við viðurkenningunni.
„ÉG IIELD að í hugum okkar
hér á Keflavíkurflugvelii sé
Sveinn Eiríksson einfaldlega
besti slökkviliðsstjóri í heimi,“
sagði Peter T. Smith. yfirmaður
deildar sjóhersins á Keflavíkur-
flugvelli, er hann afhenti Sveini
_The Distinguished Civilian
Service Award“, orðuna, sem er
önnur æðsta orða sem veitt er
borgara af Bandaríkjastjórn. í
fylgiskjaii með orðunni segir að
Sveinn hafi fengið hana fyrir
„framúrskarandi gott starf i
mótun og framkvæmd eldvarna-
áætlunar, en áætlun þessi er
viðurkennd sem hin besta í
varnarmálaráðuneyti Banda-
ríkjanna.“
Éinnig segir í þessu fylgi-
skjali að hann hafi hlotið heið-
urinn fyrir frábær slökkvi- og
björgunarstörf og fyrir ís- og
snjóruðningframkvæmdir, er
urðu til þess að Keflavíkur-
flugvöllur var sá eini sem opinn
var meðan aðrir flugvellir á
tslandi og í Norður-Evrópu
voru lokaðir.
Athöfnin fór fram í einu
flugskýlanna á Keflavíkurflug-
velli í gærmorgun. Voru þar
samankomnir allir helstu yfir-
menn hersins á Keflavíkurflug-
velli. Við náðum tali af Sveini
rétt eftir athöfnina.
„Þessi viðurkenning sem ég
hlaut í dag á ekki eingöngu við
um mig heldur líka þá 110
starfsmenn, sem við þetta
slökkvilið starfa. Það er tiltölu-
lega auðvelt að hugsa upp hluti,
en að framkvæma þá rétt er stór
partur í þessu og starfsmennirn-
ir eiga mikinn hlut í viðurkenn-
ingunni. Ég var einn af átta
íslendingum sem ráðnir voru í
slökkviliðið hér 1952 og voru þá í
því aðeins amerískir borgarar og
hermenn. Það var ekki vand-
ræðalaust að stjórna liðinu í þá
daga með þessa þrjá ólíku hópa,
en einhvernveginn gekk það.
Árið 1961 tók sjóherinn við af
flughernum og þeir vildu reyna
að setja íslending í embætti
slökkviliðsstjóra, en í því starfi
höfðu aðeins verið borgarar,
amerískir eða hermenn. Undan-
þága var veitt, en þetta er
einsdæmi að útlendingur sé
slökkviliðsstjóri á vegum Banda-
ríkjahers. Nú, smátt og smátt
hurfu þessir borgarar og her-
menn úr slökkviliðinu og árið
1971 var svo komið að einungis
íslendingar unnu við það.
Við erum starfsmenn hersins
og heyrir slökkviliðið beint undir