Morgunblaðið - 23.05.1981, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. MAÍ1981 2 3
Jákvæðar tillög-
ur að væntanleg-
um samningum
- segir utanríkisráðherra um tillögur sátta-
nefndar um auðlindir við Jan Mayen
Á þossu korti má sjá svæðið er tillogurnar taka til ok er skyKgða
svseðið aflanga það sem mestar líkur eru taldar á að verðmæti
finnist.
Á FUNDI með fréttamönnum í
gær kynntu ólafur Jóhannes-
son utanríkisráðherra, Hans G.
Andersen sendiherra og Hann-
es Hafstein tillögur sátta-
nefndar varðandi skiptinRU Is-
lands ok Noregs á nýtingu
auðlinda við Jan Mayen. I
Oslóarsamkomulaginu um fisk-
veiðiréttindi við Jan Mayen,
sem undirritað var fyrir rúmu
ári, var sérstakri sáttanefnd
falin þessi tillögugerð, en niður-
stöðurnar hafa nýlega verið
kynntar ríkisstjórnum land-
anna. sem munu nuta þær sem
viðræðugrundvöll til endanlegs
samkomulags um þessi mál.
Hans G. Andersen sat í sátta-
nefndinni fyrir Islands hönd og
Jens Evensen af hálfu Norð-
manna, en oddamaður var Elliot
L. Richardson. Hans G. Ander-
sen sagði að í fyrstunni hefði
nefndin fengið jarðeðlisfræðinga
frá ýmsum löndum til að taka
saman upplýsingar um land-
grunnið við Jan Mayen, en lítið
hefðu menn vitað um hugsan-
legar auðlindir þess. Voru niður-
stöður þeirra m.a. þær, að hugs-
anlega væri þar nýtanlega olíu
eða gas að finna, en fá yrði
nánar úr því skorið með marg-
háttuðum rannsóknum, sem ráð-
gert er að taki allt að 9 árum.
Samkomulagið gerir ráð fyrir
að Norðmenn annist þessar
frumrannsóknir og greiði af
þeim allan kostnað finnist þar
engin verðmæti. Sé hins vegar
útlit fyrir nýtanlegar auðlindir
yrði olíufyrirtækjum boðið að
rannsaka frekar og myndu þau
þá fá 50% hlutdeild í þeim og
Norðmenn og Islendingar 25%
hvor þjóð. Líkur eru taldar á
olíu, en öll tormerki á vinnslu
hennar miðað við núverandi
tækniþekkingu, m.a. þar sem
hún er sennilega á miklu dýpi.
Svæðið við Jan Mayen, sem um
er að ræða er sunnan við eyna og
eru um 12000 ferkílómetrar þess
innan 200 mílna lögsögu Islands
og 32000 utan hennar, en því nær
sem dregur Jan Mayen eru meiri
líkur taldar á verðmætum.
Tillögur sáttanefndarinnar
voru samtimis kynntar frétta-
mönnum í Noregi og sagði Ólaf-
ur Jóhannesson að íslenska rík-
isstjórnin og þingflokkar hefðu
litið á tillögurnar sem jákvæðan
umræðugrundvöll fyrir sam-
komulagi milli þjóðanna. Ríkis-
stjórnirnar eru ekki bundnar af
tillögunum og eru nú framundan
samningaviðræður og kvað Ólaf-
ur hliðsjón verða hafða af þess-
um tillögum.
Hans G. Andersen, Ólafur Jóhannesson, Hannes Hafstein og
Berglind Ásgeirsdóttir kynntu tillögur sáttanefndarinnar fyrir
fréttamönnum í gær. I.jósm. Rax.
255 m.gkr. tap hjá Hafskip á síðasta ári:
Yerðlagsstefna yfirvalda
og gengisþróun aðalorsakir
- segja forráðamenn félagsins
HARÐNANDI samkeppni, óhag-
stæð gengisþróun og verðlags-
stefna opinberra yfirvalda eru
helstu ástæður 255 milljón gkr.
taps Hafskips hf. er varð á
síðasta ári, en upplýsingar þess-
ar komu fram á aðalfundi félags-
ins, sem haldinn var i gær.
Afskriftir voru 448 m.gkr. og
veltan nam 9.088 milljónum og
tvöfaldaðist frá árinu áður.
Albert Guðmundsson stjórnar-
formaður Hafskips og fram-
kvæmdastjórarnir Björgólfur
Guðmundsson og Ragnar Kjart-
ansson gerðu grein fyrir starfsemi
og fjárhag félagsins. Kom m.a.
fram, að áætlunarkerfið hefur
mjög verið aukið og eru hafnar
vikulegar siglingar á Norðursjáv-
arhafnir, fjölgað hefur verið við-
komustöðum á Norðurlöndum og
fastar áætlunarferðir teknar upp
til Ameríku. Þá siglir Hafskip
einnig til Finnlands og Póllands.
Pélagið rekur nú 7 skip og hafa
tvö af eldri skipunum verið seld og
tvö ný keypt í þeirra stað. Auk
fjölhæfniskipa gerir félagið nú
tilraunir með sérhannað gámaskip
og pallaskip með hliðaropi og
vörulyftu. Unnið er nú að víðtækri
áætlun um aðhald kostnaðar og er
stefnt að 5 til 7% raunlækkun
rekstrarkostnaðar á árinu 1982.
í máli forráðamanna Hafskips
kom fram, að gengisþróun á síð-
asta ári hefur verið mjög óhag-
kvæm verslunarútgerðinni þar
sem milli 75 og 80% skulda
útgerðanna séu í erlendri mynt.
Hækkaði gengi Bandaríkjadals
um 58% á móti 24% árið 1979 og
jókst gengistap úr 8,7% af raun-
tekjum í 13,6% og nam 1.238
m.gkr. Verðlagsstefna opinberra
yfirvalda var gagnrýnd og bent á
að 1980 hefðu kostnaðarhækkanir
verslunarskipaútgerðarinnar
numið milli 15 og 20% í erlendum
gjaldeyri, en aðeins fengist 4%
meðaltalshækkun flutningataxta.
Þá kom fram, að eðlilegt væri að
rekstrargreinin tæki á sig nokkrar
hækkanir, sem hægt væri að
mæta með hagræðingu. Niður-
skurður hækkunarumsókna fram
yfir það bryti hins vegar í bága við
heiðarlegar leikreglur og væri
óviðunandi að félagi i mikilli
rekstrarlegri sókn væri úthlutað
rekstrartapi með stjórnvaldsað-
gerðum.
Frá aðalfundi Ilafskips i gær. Albert Guðmundsson stjórnarformaður er i ræðustól.
I.jósm, Emiha.
Lokasýning á Haustinu i Prag
í fyrrakvöld:
Rætt um skoðanakúgun
að lokinni sýningu
„ÞAÐ FÓRU fram panelum-
ræður uppi á sviði að lokinni
síðustu sýningu á Haustinu i
Prag, sem fram fór í fyrra-
kvöld,“ sagði Helgi Skúlason.
leikari, í samtali við Morgun-
hlaðið, en Helgi leikstýrði
verkinu.
Sagði hann að þennan dag
hefði Amnesty International
átt afmæli og svo vel hefði
tekist til að Sakharov ætti
einnig afmæli þennan dag.
„Friðrik Páll Jónsson, frétta-
maður, stjórnaði umræðunum,
en í þeim tóku þátt Árni
Bergmann, Margrét Bjarnason
og ég,“ sagði Helgi. Helgi sagði,
að spjallað hefði verið vítt og
breitt um sýninguna sem fjall-
aði algerlega um andófsmenn í
Tékkóslóvakíu og ennfremur
hefði verið rædd skoðanakúgun
hvarvetna í heiminum. Helgi
sagði að þessi mál hefðu bæði
verið rædd á sviðinu og af fólki
í salnum, en fullt hús var á
sýningunni.