Morgunblaðið - 23.05.1981, Blaðsíða 44

Síminn á afgreiðslunni er
83033
2Horjyuní>Ififoi&

Sími á ritstjóm og skrifstofu:
10100
LAUGARDAGUR 23. MAÍ1981
Stórbruni á
Tálknafirði
VÉLSMIÐJA Tálknafjarðar hf.
stórskcmmdist af eldi i nar. en
eldurinn kom upp um hádeKÍsbil.
Eldurinn kom upp í kyndiklefa við
vélasal i húsinu ok er talið að
kviknað hafi i út frá rafmaiíni.
Eldurinn læsti sig i þak hússins.
en það er einanxrað með korkein-
antcrun. ok Kaus þá upp KÍfurleKur
reykur. samkvæmt heimildum
MorKunblaðsins. A lofti vélsmiðj-
unnar var Keymd málninK ok
ónnur eldfim efni ok læ-sti eldur-
inn sík i þau ok varð mikið bál af.
Vélsmiðjan stendur við sjó og var
sjór borinn á eldinn, en staðarbúar
aðstoðuðu við slökkvistarfið. Á
Tálknafirði er enginn slökkvibíll, en
ein gömul handdregin slökkvidæla
og var hún notuð við slökkvistarfið.
Þá kom slökkvibíll frá Patreksfirði,
en hann var um hálfa klukkustund
á leiðinni og var slökkvistarf langt
komið þegar hann bar að.
Samkvæmt upplýsingum Jóns
Bjarnasonar á Tálknafirði, er tjónið
mikið, skiptir líklegast milljónum,
en í húsinu voru dýr tæki auk
tveggja bíla.
Jón sagði að nýlega hefði verið
innréttaður nýr lager í verksmiðj-
unni og hann hefði eyðilagst alger-
lega og einnig hefði vatnsskaði
orðið mikill. Jón kvað þetta sér-
staklega bagalegt vegna þess að
vélsmiðjan á Tálknafirði hafi verið
einhver best búna vélsmiðjan á
sunnanverðum Vestfjörðum og
þjónað bæði Bildudal og Patreks-
firði.
Þörungavinnslan fær
17 milljónir í skaða-
bætur frá Skotum
SAMNINGAR hafa tekizt á milli
Þðrungavinnslunnar á Reykhól-
um og viðskiptaaðila hennar i
Skotlandi, Alginate Industries,
um greiðslu skaðabóta fyrir samn-
ingsrof Skotanna við verksmiðj-
una. Greiðir skozka fyrirtækið
tæplega 1200 þúsund sterlings-
pund í skaðabætur eða jafnvirði
17 milljóna króna. Ennfremur
hefur samizt milli Þörungavinnsl-
unnar og Alginate Industries um
kaup hins síðarnefnda á 1.500
tonnum af þangi ár hvert næstu
þrjú árin.
Vilhjálmur Lúðvíksson, fram-
kvæmdastjóri Rannsóknaráðs
ríkisins, sagði í samtali við Morg-
unblaðið, að samkomulag þetta
hefði verið gert í byrjun maí.
Um leið og rekstur Þörunga-
vinnslunnar hófst var gerður
samningur við Alginate Industries
1974, til 10 ára um sölu á 5.000
tonnum af þangi. Var samið um
verðbreytingar og verð, sem áttu að
tryKftja afkomu fyrirtækisins, en
fyrstu 2 árin voru byrjunarörðug-
leikar hjá verksmiðjunni, sem gat
þá ekki hagnýtt sér samningin við
Alginate. A árinu 1978 fór fram-
lelðslan að ganga mun betur og
mjög vel 1979, en þá hefði Þörunga-
vinnsla getað hagnýtt sér samning-
inn að fullu.
Þegar hér var komið voru komn-
ir markaðserfiðleikar og óskuðu
Skotarnir þá eftir því að fá aðeins
3.000 tonn það ár, gegn því að
samningurinn yrði framlengdur
um eitt ár. Við þessu var orðið. Enn
versnaði síðan ástandið hjá Skot-
unum og veturinn 1979 til 1980
tilkynntu þeir að þeir gætu ekki
staðið við samninginn. Þá hafði
ameríska fyrirtækið Merck keypt
Alginate Industries. Kváðust Skot-
arnir efast um að samningurinn
stæðist fyrir rétti og létu að því
liggja að þeir vildu láta á það
reyna. Vorið 1980 var tekizt á um
málið, sem lauk þá með samningi
til eins árs, þar sem Skotarnir
gengust inn á að greiða 240 þúsund
sterlingspund (3,4 milljónir króna)
í skaðabætur ofan á þangverð, sem
boðið var og var samkeppnisfært.
Síðastliðið haust kváðust þeir svo
hafa allt of mikið af þörungum til
alginate-vinnslu og vildu hætta
viðskiptum og segja samningnum
upp, en nú hefur náðst áður nefnt
samkomulag.

Ljósm. Július.
Reiðhjólaslys, en meiðsli
lítil sem betur fer
TÍU ÁRA drengur á reiðhjóli varð fyrir dráttarvél á Vesturlands-
vegi klukkan 15.10 i gærdag, en sem betur fer voru meiðsli hans
minni háttar.
Drengurinn var að fara framúr dráttarvélinni þegar hann missti
jafnvægið og féll fyrir vélina. Ökumaðurinn var ekki nógu snöggur að
beygja frá og rakst dráttarvélin á hjólið en meiðsl urðu sem betur fer
lítil eins og fyrr sagði. Drengurinn meiddist lítillega á hægri fæti.
Hjólið er ónýtt.
Óskar Ólason yfirlögregluþjónn umferðarmála sagði í gær að
hjólum fjölgaði sífellt í umferðinni og væri aldrei nógsamlega brýnt
fyrir ökumönnum að aka með gát í námunda við reiðhjólin.
Þinglausnir
á mánudag
ÞORVALDUR Garðar Krist-
jánsson, fyrsti varaforseti efri
deildar Alþingis sleit fundi i
deildinni I gærkveldi, en gert er
ráð fyrir að fyrsta umræða um
orkufrumvarp rikisstjórnarinn-
ar fari fram í efri deild eftir
hádegi í dag.
Þorvaldur sagði í samtali við
Morgunblaðið í gærkveldi að gert
væri ráð fyrir að iðnaðarnefnd
deildarinnar fjallaði um málið um
helgina og að það komi til annarr-
ar umræðu og þeirrar þriðju á
mánudag.
Eins og kunnugt er af fréttum
var stefnt að því að ljúka þing-
störfum í dag, en Þorvaldur gerði
tillögu um það í gærkveldi að
þingstörfum lyki á mánudag og
iðnaðarnefnd hefði þannig tæki-
færi til að fjalla um málið og
framganga þess væri því með
eðlilegum hætti. Þorvaldur sagði
að fullt samkomulag hefði verið á
milli þingflokkanna um þetta mál.
Um 90 læknar
verða hættir
um helgina
BOÐAÐ hefur verið til sáttafund-
ar með fulltrúum stjórnvalda og
lækna i dag klukkan 10. Er þá
búizt við að læknar leggi fram
kröfur, en óvíst var í gær, hvort
ríkisvaldið gerði þeim tilhoð.
Samkvæmt upplýsingum, sem
Morgunblaðið aflaði sér í gær,
voru um 50 aðstoðarlæknar hættir
störfum, þ.e.a.s. uppsagnir þeirra
höfðu tekið gildi. Um helgina
bætast síðan um 40 læknar við í
þann hóp, sem hættur er, og munu
þá um það bil 70 læknar enn vera í
störfum, en um mánaðamótin
verða allir, sem eru um það bil
160, hættir. Því má búast við að
um og eftir helgina, fari lækna-
skortur að hrjá sjúkrahúsin.
Orkufrumvarpið til efri deildar:
Hjörleifur og Halldór gegn
stóriðju á Reyðarfirði
STJÓRNARFRUMVARP um raf-
orkuver var samþykkt frá neðri
deild til efri deildar kl. 23.25 í
gærkvöldi með 18 atkvæðum gegn
17. Fimm þingmenn voru fjarver-
andi. Fyrst voru greidd atkvæði
um breytingartillöKu Sverris Her-
mannssonar og Magnúsar H.
Magnússonar um stóriðju i Reyð-
arfirði og var hún felld með 18
atkvæðum gegn 17. Albert Guð-
mundsson og Eggert Haukdal
Tollahækkun á Spáni knýr
fram verðlækkun á saltfiski
VERULEG hreyting hefur orðið á
tollun saltfisks á Spáni á þessu ári.
Magntollur hefur verið hækkaður
úr 5 pesetum á hvert kiló i 12
peseta. en auk þess hefur staða
pesetans veikzt gagnvart dollar.
Til að koma í veg fyrir frekari
samdrátt i sölu saltfisks á Spáni
en orðið hefur i kjölfar þessarar
tollahækkunar hafa Sölusamtök
íslenzkra fiskframleiðenda fallizt
á. að taka á sig hækkunina á
fyrrnefndum tolli.
Um margra ára skeið hafa Spán-
verjar lagt háa innflutningstolla á
innfluttan saltfisk. Þessir tollar eru
tvenns konar, annars vegar verð-
tollur, sem nemur nú um 15 af
hundraði og hins vegar magntollur,
sem til skamms tíma nam 5 peset-
um á hvert kíló, en var nýverið
hækkaður í 12 peseta á kíló. það
jafngildir um 80 dollara tollahækk-
un á hvert tonn af saltfiski.
íslenzk stjórnvöld hafa unnið að
því ásamt viðskiptaaðilum að fá
þennan toll felldan niður, en án
árangurs til þessa.
Að athuguðu máli virðist sýnt að
í viðbót við stórhækkun pesetans á
móti Bandaríkjadollar síðustu
mánuði beri spánski markaðurinn
ekki þessa viðbótar-skattheimtu.
SÍF hefur því orðið að fallast á að
taka á sig að fullu hækkunina á
skattinum til að freista þess, að
forða frekari samdrætti í sölu
saltfisks á Spánarmarkaði en þegar
hefur orðið vegna þessarar tolla-
hækkunar.
I aðalsamningi SÍF við Spánverja
frá því í vetur var samið um 8
þúsund tonn, auk 3 þúsund tonna til
staðfestingar síðar. Nú hefur þess-
um samningi verið breytt þannig,
að samið hefur verið um 10 þúsund
tonn fast auk eitt þúsund tonna til
staðfestingar beggja aðila á haust-
mánuðum. Þegar hefur verið af-
skipað um 4 þúsund tonnum upp í
þessa samninga.
greiddu atkvæði með tlllögunni, en
Hjörleifur Guttormsson orkuráð-
herra og Halldór Ásgrímsson,
þingmaður Framsóknarflokksins á
Austfjörðum. gegn. Eggert Hauk-
dal greiddi ekki atkvæði við lokaat-
kvaðagreiðslu um frumvarpið i
heild, til að mótmæla stefnuleysi
orkuráðherra varðandi afsetningu
raforkunnar, að þvi er kom fram i
greinargerð með atkvæði hans.
Albert Guðmundsson greiddi at-
kvæði gegn frumvarpinu.
Allar breytingartillögur Sjálf-
stæðisflokks og Alþýðuflokks við
stjórnarfrumvarp um raforkuverð
voru felldar í neðri deild Alþingis í
gær. Breytingartillagan við fyrstu
grein frumvarpsins, sem fól í sér
heimild til Landsvirkjunar til að
reisa og reka tilgreinda virkjunark-
osti, var felld að viðhöfðu nafnakalli
með 19 atkvæðum gegn 17. Eggert
Haukdal (S) greiddi atkvæði með
tillögunni en Albert Guðmundsson
(S) gegn. Þar með var önnur breyt-
ingartillagan sjálffallin.
Þriðja breytingartillagan, sem
fjallaði um lánsfjármögnun fram-
kvæmda, var felld með 19 atkvæðum
gegn 17. Enn greiðir Eggert Hauk-
dal (S) atkvæði með stjórnarand-
stöðu, en Albert Guðmundsson (S)
situr hjá.
Fjórða, fimmta og sjötta breyt-
ingartillaga féllu á jöfnum atkvæð-
um, 18 gegn 18, en þær fjölluðu m.a.
um „tiltæka virkjunarkosti fram til
1999, með tilliti til verkefna í
orkufrekum iðnaði", undirbúning á
sölu raforku til orkufreks iðnaðar
og þingkjörna orkusölunefnd. Al-
bert Guðmundsson og Eggert Hauk-
dal greiddu báðir atkvæði með
þessum breytingartillögum.
Breytingartillaga frá Árna Gunn-
arssyni þess efnis, að eignarnáms-
heimild vegna fyrirhugaðrar
Blönduvirkjunar verði beitt „takist
ekki samningar við landeigendur
fyrir 1. ágúst 1981“ var felld með 18
atkvæðum gegn 7. Með tillögunni
greiddu atkvæði viðstaddir þing-
menn Alþýðuflokks og Garðar Sig-
urðsson (Abl).
Breytingartillögur frá stjórnar-
liðum voru samþykktar sem og
frumvarpsgreinar svo breyttar með
19 atkvæðum gegn 2 og stundum 3
atkvæðum. í þingdeildinni eiga 40
þingmenn sæti og það vekur athygli,
að engin frumvarpsgreina fékk
meirihlutafylgi miðað við fullskip-
aða þingdeild.