Morgunblaðið - 14.02.1982, Blaðsíða 48

Sími á ritstjórn og skrifstofu:
10100
ior0iim®»feí>iíj'
Síminn á afgreiðslunni er
83033

SUNNUDAGUR 14. FEBRÚAR 1982
Ómar Ragnarsson, fréttamadur sjónvarps, fer sem kunnugt er oft ferda sinna fyrir sjónvarpið á flugvél sinni, TF-Frú. Myndina tók
Ijósmyndari Mbl. RAX þegar Ómar hitti vegagerðarmenn að máli eystra í sambandi við hlaupið í Skeiðará.
Suðurland:
Tekjur 10 til 13% undir meðaltali,
fólksfækkun og mest atvinnuleysi
Batnandi
vatnsstaða á
hálendinu
„V'IÐ ERIIM tiltölulbga ánægðir með
þróun mála síðu.stu daga, því það hcf-
ur vorið hláka á hálcndinu, cftir
linnulaus frost vikum saman," sagði
Jóhann Már Maríusson, yfirverkfræð-
ingur hjá l.andsvirkjun, í samtali við
Mbl., er hann var inntur eftir vatns-
stöðunni á hálendinu.
„Við reiknum með svipuðu
ástandi næstu vikuna, þannig að
það er heldur gott í okkur hljóðið
hvað þetta snertir," sagði Jóhann
Már Maríusson, yfirverkfræðingur
hjá Landsvirkjun, ennfremur.
Skeiðarárhlaupi
að ljúka:
Rennslið
varð mest
2040 m3
á sekúndu
1.1. fehrúar frá Dórleifi
(Mafssvni. hlaðamanni Mbl. við Skeiðará.
SKEIÐARÁ minnkaði um helming í
nótt, og er nú Ijóst, að hlaupinu er
að Ijúka. Mest mældist rennslið í
ánni 2040 rúmmetrar á sekúndu, en
í hlaupinu 1976 fór rennslið í yfir
4000 rúmmetra og 1972 í yfir 6000
rúmmetra á sek. I»eir Sigurjón Rist
vatnamælingamaður og Ragnar
Stefánsson, bóndi í Skaftafelli, eru
sammála um að þetta sé eitt hið
minnsta hlaup sem komið hafi úr
Grímsvötnum. Að vísu er mjög lík-
legt að svipuð hlaup hafi komið fyrr
á öldum, en annálar virðast aðeins
segja frá stórhlaupum.
Þótt hlaupið hafi ekki verið
meira en raun ber vitni, þá náði
áin að skemma fjóra straum-
garða, og fór til dæmis yfir 50
metra kafli úr einum og þurfa
þeir því viðgerðar við.
„TEKJUR á íbúa á Suðurlandi hafa
verið 10 til 13% undir landsmeðal-
tali. Skráð atvinnuleysi er hvergi
meira í öðrum landshlutum. At-
vinnuþátttaka fólks á starfsaldri á
Suðurlandi hefur verið um 14% und-
ir landsmcðaltali. Nettóbrottflutn-
ingur frá svæðinu hefur hvergi verið
mciri, þannig fluttu 888 manns burt
af Suðurlandi umfram aðfiutta á ár-
unum 1972—1977.“ — Framan-
greindar upplýsingar komu meðal
annars fram í erindi Þorsteins Garð-
arssonar á ráðstefnu um ástand og
horfur í atvinnumálum á Suðurlandi,
sem haldin var í Gagnfræðaskól-
anum á Selfossi í gær.
Fjölmargar aðrar upplýsingar
um þróun mála á Suðurlandi komu
einnig fram í erindi Þorsteins í gær,
svo sem að á milli áranna 1980 og
1981 fækkaði íbúum Vestur-Skafta-
fellssýslu um 28 manns, og varð
fólksfækkun í öllum hreppum
sýslunnar. — í Rangárvallasýslu
fjölgaði íbúum um sjö, aðallega í
þéttbýli. í Árnessýslu fækkaði
íbúum um 29, og fækkar fólki í nær
öllum hreppum sýslunnar. íbúum
fækkaði þannig um 50 manns í
kauptúnum og dreifbýli á Suður-
landi 1980 til 1981. Á Selfossi fjölg-
aði á hinn bóginn um 56 íbúa milli
ára, eða um 1,6%, en um 22 eða
0,466 í Vestmannaeyjum. Til frekari
skýringar á þessum tölum nefndi
Þorsteinn, að á árinu 1980 fæddust
389 lifandi börn á Suðurlandi, en
133 dóu það ár, það er að fæddir
umfram dána eru 256 manns.
„Þetta segir okkur þá sögu,“ sagði
Þorsteinn, „að 230 til 250 manns
hafa flust burt af svæðinu umfram
aðflutta á síðastliðnu ári. Svarar sú
tala til að nálægt helmingur íbúa
Eyrarbakka hefði flust burtu.“
I erindi sínu gerði Þorsteinn að
umtalsefni niðurstöður orkustefnu-
nefndar iðnaðarráðherra, en þær
voru lagðar fyrir Alþingi í haust, í
formi tillögu til þingsályktunar um
virkjunarframkvæmdir og orkunýt-
ingu. Þar var möguleikum á sviði
orkunýtingar, sem til athugunar
voru, skipt í þrennt; möguleika á
nýtingu innlendra orkugjafa í stað
innfluttra, kosti í orkufrekum iðn-
aði, sem gætu komið í gagnið fyrir
1987, eða áður en næsta stórvirkjun
hæfi rekstur, og iðnaðarkosti, sem
gætu komið í gagnið á tímabilinu
1987 til 1990 eða síðar.
í erindi sínu sagði Þorsteinn
þvínæst:
„Fyrsti kosturinn snertir fyrst og
fremst nýtingu á innlendum orku-
gjöfum til húshitunar og í iðnaði.
Hefur því miðað allvel um land allt.
Iðnaðarkostir, sem gætu komið í
gagnið 1987, í þessum flokki eru eft-
irtaldir möguleikar nefndir:
a) Kísilmálmverksmiðja á Reyð-
arfirði.
b) Þriðji ofn Járnblendiverksmiðj-
unnar á Grundartanga.
c) Trjákvoðuverksmiðja á Húsavík.
d) Natríumklóratverksmiðja á Suð-
urnesjum, í tengslum við ný-
byggingu sjóefnavinnslu.
Eins og sést á þessari upptaln-
ingu, er ekki í myndinni að neinn
orkufrekur iðnaður verði staðsettur
á Suðurlandi fyrir árið 1987.
Iðnaðarkostir sem gætu komist í
gagnið 1987 eða síðar:
a) íslensk áliðja. Þessi kostur mun
nú vera til athugunar í sam-
vinnu við norska fyrirtækið
Ardal og Sunndal verk A.S., sem
ér stærsti álframleiðandi í Nor-
egi. Eftir því sem ég hef komist
næst, kemur Suðurland við
óbreyttar aðstæður ekki til
greina.
b) Magnesíumverksmiðja á
Reykjanesi.
c) Aðrir kostir, svo sem kísilkarbít
og krómjárn.
Að lokum stillir Orkustefnunefnd
upp sex dæmum um hugsanlega
orkunýtingu og framkvæmdaröð til
næstu aldamóta. í öllum dæmunum
er ekki neinn kostur tengdur Suður-
landi fyrir árið 2000.“
Svavar Gestsson tryggingaráðherra:
Afturvirkar med-
lagsgreiðslur
koma til
„BARNALÖGIN eru dómsmála-
ráðuneytismál og þau voru flutt á
Alþingi margoft af því ráðuneyti.
Auðvitað eru ýmis ákvæði í barna-
lögunum sem leiða beint af sér
ákveðnar skuldbindingar fyrir
Tryggingastofnun ríkisins, en önnur
þurfa samræmingar við. Að því hef-
ur verið unnið og frumvarp þess efn-
is er að verða að lögum á Alþingi,
búið að fara í gegnum neðri deild, og
eina umræðu í efri deild,“ sagði
Nvavar Gestsson trvggingamálaráð-
herra, er Mbl. spurði hann af hverju
ákvæði barnalaga um meðlags-
greiðslur til 17 ára væru ekki hafnar
í Tryggingastofnun eins og hin nýju
harnalög kveða á um, en í viðtali við
Mbl. nýverið sagði Gunnar Möller í
tryggingaráði, að það væri vegna
greina
misræmis milli barnalaga annars
vegar og almannatryggingalaga hins
vegar.
Svavar var spurður, hvort það
væri ekki venjan við lagasetningar
að gera ráð fyrir slíkri samræm-
ingu, þannig að lög sem þessi væru
samhljóða. Hann svaraði: „Nei,
það þarf yfirleitt sérlög og þau
koma í gegnum þingið mjög bráð-
lega, eins og ég sagði.“
Svavar var í lokin spurður,
hvort þeir sem þarna ættu hlut að
máli fengju þá greiðslur sínar
miðaðar við setningu barnalaga,
þ.e. aftur á bak. Hann svaraði:
„Við höfum gert ráð fyrir því að
þetta taki gildi eins fljótt og
tæknilega er kostur á. Já, það gæti
farið svo.“
Akaflega tregur til
að þetta verði gert
- segir forsætisráðherra um fyrirhug-
aðan handritaflutning vestur um haf
„RÍKISSTJÓRNIN í heild hefur ekki fengið neina ósk um þctta, enda gengur
málið að sjálfsögðu um hendur mcnntamálaráðuncytis. Mér er ekki kunnugt um,
hvort sú eindregna málaleitan sem menntamálaráðherra minnist á hefur komið
enn þá. En mér finnst að gangurinn verði að vera sá að fyrst komi eindregin ósk
eða tilmæli frá stjóm og forstöðumanni Árnastofnunar. Það er eðlilegt, að menn
séu ákaflcga tregir til að þetta verði gert, og ég er að sjálfsögðu einn af þeim,“
sagði forsætisráðherra, Gunnar Thoroddsen, er Mbl. spurði hann álits á ummæl-
um Ingvars Gíslasonar menntamálaráðherra í tilefni af ósk sem borist hefur um
að íslendingar láni nokkur íslensk handrit á sýningu í New York.
Forsætisráðherra sagði í tilefni af
ummælum menntamálaráðherra
um að við þessari bón yrði einungis
orðið með samþykki forsætisráð-
herra, að hann og menntamálaráð-
herra hefðu rætt þetta mál og að
hann væri honum sammála um að
fyrst yrði að koma fram eindregin
ósk frá Árnasafni, síðan yrði málið
tekið til meðferðar í ríkisstjórn.
Frumskilyrði væri að forráðamenn
stofnunarinnar hefðu þarna frum-
kvæði.
Forsætisráðherra var í lokin
spurður, hvort honum væri kunnugt
um hvaðan beiðnin um handrita-
flutninginn væri komin og svaraði
hann því til að líklegast kæmi hún
frá þeim sem standa fyrir sýning-
unni, en honum væri þó ekki kunn-
ugt um það. Honum hefði ekki bor-
ist neitt erindi um málið.