Morgunblaðið - 24.04.1985, Síða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 24. APRÍL 1985
t
SIGRÍÐUR FRIORIKSDÓTTIR,
fri Gröt (Vestmannaeyjum,
Vitastlg 11,
Reykjavík,
lést i Borgarspitalanum aö kvöldi 21. april.
Útförin fer fram þriöjudaginn 29. 4. kl. 13.30. frá Fossvogskirkju.
Fyrir hönd systkinanna,
Kolbeinn Sigurjónsson.
t
Sonur minn, bróöir, mágur og frændi,
SIGURÐUR ATLI GUNNARSSON,
Hjaröarhaga 28,
andaöist I Borgarspitalanum mánudaginn 22. april.
Gunnar Sigurösson, Jón Gunnar Sævarsson,
Marfa Gunnarsdóttir, Ásmundur Sævarsson,
Sævar Jónsson, Atli Sævarsson.
t
Móöir okkar, tengdamóöir og amma,
JÓNA KRISTÓFERSDÓTTIR,
Skipholti 49,
veröur jarösungin frá Bústaöakirkju föstudaginn 26. apríl kl. 15.00.
Blóm vinsamlegast afþökkuö en þeim sem vildu minnast hinnar
látnu er bent á liknarstofnanir.
Andrós Indriðason, Valgeröur Ingimarsdóttir,
Gunnar Þór Indriöason, Elin Sjöfn Sverrisdóttir,
og barnabörn.
Móöir min. t STEINUNN GUOMUNDSDÓTTIR
tri Noröfiröi,
Hverfisgötu 35, Raykjavík,
veröur jarösungin frá Hallgrimskirkju miövikudaginn 24. april kl.
13.30. Erla Stolsenwald, Rudolf Stolsenwald og barnabörn.
t
Útför sonar okkar, unnusta og bróöur,
BJARNA SIGUROSSONAR,
fri Kastalabrekku,
fer fram föstudaginn 26. april i Fossvogskapellu kl. 10.30. Jarösett
veröur i Lágafellskirkju, Garöi.
Siguröur Jónsson, Steinunn G. Sveinsdóttir,
Hulda R. Hansen,
og systkini hins látna.
t
Innilegar þakkir til allra þeirra er auösýndu okkur samúö og hlýhug
viö andlát og jaröarför
ANDRÉSAR GUOMUNDSSONAR,
Borgarbraut 70,
Borgarnesi.
Lilja Finnsdóttir,
bðrn, tengdabörn, barnabörn og barnabarnabörn.
t
Þökkum innllega auösýnda samúö og vináttu viö andlát og útför
KRISTJÖNU SIGURDARDÓTTUR,
Skúlagötu 60.
Fyrir hönd vandamanna,
Jóhanna Siguróardóttir.
.J-
t
Okkar innilegustu þakkir fyrir auösýnda samúö og hiýhug viö and-
lát og útför eiginmanns míns, fööur okkar, fósturfööur, tengdafööur
og afa
SIGFÚSAR DAVÍÐSSONAR,
Margrét Eyjólfsdóttir,
börn, fósturbörn, tengdabörn og
barnabörn.
Pálína Daniels-
dóttir Kveðjuorð
Fædd 1. desember 1884
Dáin 19. febrúar 1985
Þegar ég heyrði á öldum ljós-
vakans, að þessi vinkona min hefði
nú kvatt þessa jarðnesku tilveru
eftir 100 ára dvöl, hópuðust upp í
huga minn ótal minningar tengd-
ar henni, þegar ég var henni sam-
tíða á Rauðabergi á Mýrum. Þar
var þá tví- og þríbýli. Hún Pálína
mín á Hólnum, eins og það var
kallað, vissi vel af baráttu lífsins.
Hún bjó ekki í þeim salarkynnum
sem fólkið þekkir í dag. Eg veit
ekki hve margir fermetrar bað-
stofan hennar var en hitt veit ég
að hjartarúmið var margir fer-
metrar. Maður hennar, Páll
Bergsson, var talsvert eldri og þau
voru þarna með lítinn bústofn og
lítil húsakynni að koma upp 3
börnum, myndar- og dugnaðar-
börnum sem síðar áttu þess kost
að launa uppeldi sitt af myndar-
skap. Drengirnir voru tveir. Sigur-
bergur, sem snemma setti sér það
mark a láta ekkert aftra sér frá að
komast til manns, verða að liði.
Daníel, sem var stoð og stytta for-
eldra sinna í búskapnum, og ekki
má gleyma henni Þóru og brosinu
hennar sem bætti svo mjög upp
erfiði foreldranna. Þetta urðu fé-
lagar mínir á þeirri tíð og tengslin
hafa haldist í gegnum öil árin.
Pálína átti stóran systkinahóp.
Dugnaðarfólk allt það sem kom
sér alls staðar vel og frá þeim er
nú stór ættbogi. Man ég móður
hennar, Sigríði Skarphéðinsdótt-
ur. Hún var ekki há í loftinu, en
þeim mun knárri og ég sagði oft að
það væri lífsfjörið sem fleytti
henni yfir alla erfiðleika og það
var satt.
Pálína var dugleg til allrar
vinnu og dró ekki af sér. Ég var
með henni óþurrkasumarið 1930
og þá varð maður nú oft að vera
fljótur að taka til hendi ef sólin
sást. Ég gleymi ekki eldhúsinu
hennar Pálínu. Hurðin var bundin
aftur með snæri og gengið að utan
beint inn í eldhúsið. Þar voru nú
lítil eða engin þægindi, ekki einu
sinni þiljað innan, og ég held að
skáparnir hennar hafi verið inni í
veggnum sem hlaðinn var úr mold
og grjóti. Þessu tók ég lítið eftir
því andrúmsloftið var svo gott.
Hún hafði alltaf tíma til að brosa
framan í gesti og gangandi og það
var ótrúlegt hversu hún gat alltaf
miðlað þeim sem komu. Krafan
var alltaf til hennar sjálfrar. Og
þannig voru kröfurnar hjá hetjum
hversdagslífsins sem voru svo
margar á landinu í uppvexti mín-
um.
Á heimilinu var gömul kona.
Hún bjó á hluta jarðarinnar en
fékk húsaskjól í litlu baðstofunni
hennar Pálínu og þar undi hún sér
vel og fjölskyldan var henni góð.
Brá oft á gaman við hana sem hún
tók vel og hafði ég oft gaman af að
heyra hennar viðhorf til lífsins.
Nútíminn ætti varla pláss fyrir
hana í dag. Hvað sem fátæktinni
leið þá gat Pálína alltaf veitt sín-
Kveðjuorð:
Oliver Steinn
Jóhannesson
Fæddur 23. maí 1920
Dáinn 15. apríl 1985
Milli ofannefndra dagsetninga
eru tæplega 65 ár. Þann tíma
spannaði æviskeið hins þekkta
bókaútgefanda, Olivers Steins í
Hafnarfirði. Þar átti hann heima
lengi og setti drjúgan svip á bæj-
arfélagið. Hann sat í bæjarstjórn
Hafnarfjarðar um skeið og var
virkur í félagsmálum þar. Á yngri
árum var Oliver kunnur fyrir
íþróttaafrek sín.
Oliver fæddist í Ólafsvík á
Snæfellsnesi og taldi sig ólsara
alla tíð. Um ætterni Olivers munu
aðrir mér færari skrifa á því sviði.
Ég mun hér fyrst og fremst rekja
kynni mín af manninum, sem urðu
allnokkur á síðari árum, vegna
samvinnu um bókaútgáfu er við
áttum.
Fyrst mun ég hafa veitt þessum
hávaxna og spengilega manni at-
hygli, er hann vann í bókaverslun
ísafoldar í Austurstræti í Reykja-
vík. Þar var hann bæði handfljót-
ur og sporléttur. Áhugamaður,
eins og hann var alla ævi. Það
gekk undan Oliver það, sem hann
tók sér fyrir hendur.
Þegar ég var skólastjóri í
Þykkvabæ sá ég þar um árabil um
bókasafn hreppsins, annaðist inn-
kaup á bókum meira að segja.
Keypti þær beint af útgáfufélög-
um. Brást þá ekki að ég legði leið
mína suður í Fjörð, þó að það væri
nokkuð úrleiðis og ég bíllaus.
Þetta var jafnan rétt fyrir jólin og
mikið annríki hjá forlögum. Oliver
Steinn tók mér jafnan alúðlega og
röbbuðum við saman nokkuð í
skrifstofu hans, sem var undirlögð
bókum þeim er fara áttu á mark-
aðinn. Þá er hver stundin dýrmæt
fyrir þann sem stendur í kaup-
mennsku hvers konar.
Oliver Steinn var þeirrar gerð-
ar, að vilja starfa sjálfstætt.
Gerðist sjáifstæður atvinnurek-
andi, gaf út bækur í stórum stíl.
Mikið af stórverkum. Má þar
nefna Myndir eftir Einar Jónsson,
Æviskrár samtíðarmanna, marg-
ar minningabækur barna um for-
eldra sína. Væri of langt mál að
telja öll þau rit upp, er hann gaf út
á löngu árabili, eða frá 1958, að
hann stofnaði bókaútgáfuna
Skuggsjá, er hann rak til dauða-
dags. Jóhannes sonur hans var
nánasti samverkamaður hans, er
heilsan tók að gefa sig á seinni
árum. Bókaútgáfa er áhættusam-
ur atvinnuvegur. Ræddum við
Oliver nokkuð það mál. Hann
sagði mér, að hann væri fjár-
hættuspilari að vissu leyti, líkt og
allflestir bókaútgefendur. Aldrei
er fyrirfram vitað, hvort bók kann
t
Innilegar þakkir fyrir auösýnda samúö og vinarhug viö andlát og
jaröarför fööur okkar, tengdafööur, afa og langafa,
ÁSGEIRS KRISTJÁNSSONAR.
Þóra Ásgeirsdóttir,
Hólmfríður Ásgeirsdóttir,
Ásdís Ásgeirsdóttir,
Karl Ásgeirsson,
Vilborg Ásgeirsdóttir,
Steingrlmur Krístjánsson,
Guðmundur Haraldsson,
Friörik Leósson,
Klara Árnadóttir,
Hekla Geirdal,
barnabörn og barnabarnabörn.
um gott viðurværi og hlýjan
klæðnað.
Á vetrum var mikið spilað og
var það aðalskemmtunin. Það var
spilað í litlu baðstofunni. Páll
hafði gaman af að spila og ekki
létu drengirnir sitt eftir liggja. Þá
þótti sjálfsagt að bregða sér bæj-
arleið og það voru ævintýraferð-
irnar og þær minningar eru nota-
drjúgar þegar á daginn líður.
Margan bitann og sopann fékk
ég hjá henni Pálínu minni á þess-
um tíma en þó voru samtölin og
viðmótið það sem ég gleymi ekki.
Ég gæti lengi haldið áfram.
Ævintýrin hrönnuðust upp meðan
á veru minni á Rauðabergi stóð.
Allir vinirnir og samferðamenn-
irnir sem ég eignaðist þar mótuðu
mjög lífsgöngu mína og sönnuðu
mér að menn draga dám af sínum
sessunaut. Og samhjálpin í þess-
ari sveit og alúðin voru aðals-
merki sem hún hefir lengi borið.
Eins og ég gat um í upphafi varð
Pálína 100 ára. Hún var síðustu
árin á Akureyri hjá Þóru dóttur
sinni og manni hennar, Sæmundi
Jóhannessyni, sem reyndust henni
sérstök enda held ég að hún og
Þóra dóttir hennar hafi verið svo
samrýndar og sjaldan skilið.
Pálína lést 19. febrúar sl. fagn-
andi og lofandi guð sinn fyrir
gæfubraut þá er hún fékk að
ganga hér i heimi. Ég er ekki i
vafa um að hún hefir gengið inn
til fagnaðar herra síns. Máttur
guðs og miskunn birtst henni svo
oft í lífinu.
Ég vil með þessum fáu minn-
ingabrotum þakka Pálínu fyrir
góða samleið og alla hlýjuna
hennar. Góður guð blessi hana
alla tíma.
Árni Helgason,
Stykkishólmi.
að bera sig. Á sumum er gróði, á
öðrum tap.
í ársbyrjun 1981 tók ég að mér
að sjá um útgáfu rits fyrir
Skuggsjá, sem fjalla skyldi um
látna kennara, er börn þeirra rit-
uðu. Ég hafði samband við marga
þessu viðkomandi. Og uppskeran
varð tvö bindi, er komu út fyrir
jólin 1982 og 1983, undir heitunum
Faðir minn — skólastjórinn og
Faðir minn — kennarinn. Er þar
alls um 29 æviágrip að ræða. Mér
var mikil ánægja að takast þetta
starf á hendur, og samvinnan við
Oliver og Jóhannes son hans var
með ágætum. Oft hitti ég þá feðga
að máli og ræddi enn oftar við þá í
síma, því ég bjó úti á landi. Bóka-
útgefandinn þarf að bera skyn á
bókmenntir, og þar var Oliver vel
heima. Hann þekkti mikinn fjölda
fólks persónulega og kunni skil á
enn fleiri.
Vakandi maður. Það segir nokk-
uð. Hann var menningarmaður að
mínum dómi. Með bókaútgáfu
sinni vann hann mikið og merkt
ævistarf.
Ég efa ekki að verki hans verði
fram haldið. Bókaútgáfa má ekki
ganga saman á Islandi. Þá er
menning okkar í hættu. Ég held að
myndbönd geti aldrei komið í stað
lesmáls.
Oliver Steinn var gegn maður,
traustur og heiðarlegur. Þess
vegna minnist ég hans.
Með hluttekningarkveðjum til
aðstandenda hans.
Auðunn Bragi Sveinsson