Morgunblaðið - 06.06.1985, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐID, FIMMTUDAGUR 6. JÚNl 1985
19
Menn vilja vera
sjálfbjarga hér
Rætt við Sigurð Þórólfsson
bónda f Innri-Fagradal
Landbúnaður er höfúðatvinnuveg-
ur manna í Dalasýslu. Um sextíu
prósent sýslubúa stunda búskap en
hafa að jafnaði fremur lítil bú.
Frammámenn í sýslunni hafa
áhyggjur af því að hin nýju lög um
Framleiðsluráð, sem nú eru í deigl-
unni, kunni að hafa þau áhrif að
samdráttur verði í landbúnaði og
valdi því að afkoma manna í sýslu-
nni versni.
Sigurður Þórólfsson bóndi í
Innri-Fagradal fæddist þar 1932
og tók við búskap af föður sínum
Þórólfi Guðjónssyni, sem flutti
þangað frá Sunndal í Bjarnarfirði
1924 ásamt þremur bræðrum sín-
um og tveimur systrum. Fólk
þetta settist flest að þarna í ná-
grenninu. Sigurður lauk lands-
prófi á Laugarvatni og búfræði-
prófi frá Hólum og var um tíma
við nám í Svíþjóð. Eiginkona hans
er Erla Karlsdóttir frá Kollsá í
Hrútafirði. Þau eiga fjóra syni.
Sigurður er oddviti Saurbæjar-
hrepps, formaður Búnaðarsam-
bands Dalamanna og hefur verið
fulltrúi sinnar sýslu á Stétta-
sambandsfundum bænda.
Blaðamaður Morgunblaðsins
spjallaði nýlega við Sigurð að
heimili hans að Innri-Fagradal
um horfur í atvinnumálum í Dala-
sýslu. Þá lagði Sigurður áherslu á
nauðsyn þess að Dalamenn fengju
aukinn rétt í hefðbundnum bú-
greinum þar sem þeir væru illa
undir það búnir að taka við ný-
búgreinum.
Aðstaða til nýjunga
í búskap erfíð
Það er stefnan í sambandi við
refarækt að hún fari fram þar sem
fiskúrgangur er fáanlegur. Því er
ekki til að dreifa í Dalasýslu, en
hins vegar eru þar selahlunnindi.
Sigurður telur þó hugsanlegt að
stunda refarækt í suðurhluta
sýslunnar og aka þá fóðri frá fóð-
urstöð í Borgarnesi ef fóðurstöðin
í Búðardal annar ekki starfsem-
inni. Hins vegar kæmi vel til
greina að stunda fiskeldi. Vísir að
því er kominn í Saurbænum. Þar
eru menn með hafbeit við ósana
þar sem Hvolsá og Staðarhálsá
falla í Gilsfjörðinn. Sigurður benti
einnig á að talsvert væri af heitu
vatni í héraðinu og möguleikar á
að auka það með borunum.
Að sögn Sigurðar hefur orðið
nokkur samdráttur í hefðbundn-
um búgreinum í Dalasýslu eins og
annars staðar. Þar hefur fækkað
litlum búum og mjólkurfram-
leiðslan færst á færri hendur í
stærri búum. Nú hafa menn marg-
ar kýr en kindur með sér til gam-
ans. Kýr í sýslunni eru 556 en
Sigurður Þórólfsson bóndi í Innri-
Fagradal.
sauðfé 34.300. Sýslan hefur 1,57 af
landsbúmarki.
íbúar í Dalasýslu eru 1.073.
Bændur eru 150. Talsverður hópur
þeirra er ungt fólk. Húsakostur á
jörðum er allgóður yfirleitt. Mikið
var byggt í sýslunni 1973—74 en
minna allra síðustu ár.
Menn reyna að vera
sjálfbjarga
Sigurður sagði að menn væru
allfljótir til að kaupa vélar þar í
sýslu og þætti sumum fjárfesting í
vélum fullmikil í landbúnaðinum.
Menn væru yfirleitt sjálfbjarga
um viðhald á vélum og öðru, vildu
vera sjálfbjarga á sem flestum
sviðum. Nágrannar hjálpuðu einn-
ig hverjir öðrum og dygði það ekki
kæmu Búvélaverkstæðið í Búðar-
dal og Fóðuriðjan til skjalanna,
þar væru fastir viðgerðarmenn
allan ársins hring. 1 Fóðuriðjunni
eru framleiddir graskögglar —
þrettán hundruð tonn var fram-
leiðslan í fyrra, mest af þvi er selt
í Dölunum en eitthvað til Reykja-
víkur.
Hlunnindi
Hlunnindi eins og dúnn eru
talsvert búsílag hjá þeim bændum
sem eiga eyjar á Breiðafirði. Kíló-
ið af dúni er núna á um 12.000
krónur að sögn Sigurðar. Hann
kvað selveiði áður hafa gefið tölu-
vert í aðra hönd en síðan Brigitte
Bardot hafi farið að skipta sér af
þeim málum sé skinnasalan fyrir
bí, alveg dottin niður. Sigurður
sagði að Hringormanefndin hafi
bætt úr skák um tíma en þær veið-
ar færu nú minnkandi. Hann sagði
sel lítinn sem engan, á innstu eyj-
unum á Breiðafirði a.m.k.
Ný atvinnutækifæri
Sigurður lagði áherslu á að til
að halda fólki í sýslunni þyrfti að
fá nýjar atvinnugreinar. Settar
hefðu verið á stofn atvinnu-
málanefndir og fyrir þeirra at-
beina var reynt að koma á fót
ýmsum nýjum atvinnugreinum í
Búðardal, t.d saumastofu og verk-
smiðju til að framleiða úr dalaleir
en þetta hefur ekki gengið sem
skyldi. Einnig var sett á stofn
saumastofa um 1980 á Efri-
Brunná. Þar hafa aðallega verið
prjónaðar peysur. Þar vinna nú
sex konur. Sú starfsemi er á upp-
leið að sögn Sigurðar og fram-
leiðslan seld bæði 4 Evrópu- og
Bandaríkjamarkað. nVið þyrftum
meira af einhverjum slíkum smá-
iðnaði,“ sagði Sigurður að lokum.
TEXTI: GUÐRÚN GUÐLAUGSDÓTTIR
LJÓSMj BENEDIKT JONSSON
Sigurður og Edda fyrir utan hús sitt í Innri-FagradaL
Himalayafararnir: Snaevar GnðmnndMon, Helgi Benediktaaon, Jóhannes
Örn Helgason og Anna Maria Jóhannesdóttir.
íslenskir fjallgöngumenn
til Himalaya í fyrsta sinn
Á næstunni munu tveir íslenskir
fjallgöngumenn, Helgi Benedikts-
son og Snævar Guðmundsson, halda
til Pakistans, þar sem þeir verða
meðal þítttakenda i miklum alþjóð-
legum fjallgönguleiðangri, sem nefn-
ist „Rakaposhi— Nanga Parbat
Expedition".
Það var hinn kunni fjallagarpur
Doug Scott, sem hér var staddur
fyrir skömmu, sem bauð þeim fé-
lögum þátttöku í leiðangrinum, en
Scott er einn af skipuleggjendum
hans. Leiðangursmenn munu alls
dvelja tvo og hálfan mánuð i Him-
alayafjöllum og klífa sífellt hærri
fjöll, til að aðlaga sig þunna loft-
inu. Lokatakmarkið er að klífa
fjallið Nanga Parbat, sem er 9.
hæsta fjall jarðar, 8.125 m.y.s.
Þetta mun vera í fyrsta sinn
sem íslendingar leggja til atlögu
við tinda Himalayafjallanna. Þeir
Helgi og Snævar, sem báðir eru
meðal reyndustu fjallgöngumanna
á Islandi, sögðu að þetta væri ein-
stakt tækifæri sem ekki væri unnt
að sleppa. Þessi leiðangur væri
mjög vel skipulagður og meðal
þátttakenda væru margir bestu
fjallamenn heims. Þeir munu því
öðlast dýrmæta reynslu, sem kom-
ið geti íslenskum fjallamönnum að
miklu gagni í framtíðinni. Þetta
væri hinsvegar dýrt ævintýri og
því verði þeir að leita eftir fjár-
stuðningi frá fyrirtækjum og ein-
staklingum til að gera þetta
mögulegt.
Með þeim félögum í ferðinni
verða eiginkona Helga, Anna
María Jóhannesdóttir, og sonur
þeirra, Jóhannes Örn, 9 ára. Munu
þau mæðgin dvelja í aðalbúðum
leiðangursins í 4.500 metra hæð
meðan Helgi og Snævar klífa
hæstu tindana.
Italskt hgarta fyrir þiq

„Paradís* fyrir alla fjölskylduna
KOSTIRNIR
Ódýrt leiguflug beint á staöinn á 4—5 klst.
Eigin skrifstofa Útsýnar með íslensku staris-
fólki.
Þaulreyndir fararstjórar Útsýnar veita farþeg-
um aöstoö og öryggi.
Frí-klúbbsfararstjóri er í senn leíöbeínandi og
skemmtanastjóri, sem aóstoöar alla viö aö
finna þaö sem þeim hentar.
Barnafrí-klúbburinn meö sérstaka barna-
dagskrá og gæslu sérmenntaörar fóstru (Lign-
ano — Bibione).
Hiröa og ræsting íbúöa — íslenskar hirömeyj-
ar (Lignano — Bibione).
Móttöku- og kynnisfundur meö starfsfólki Út-
sýnar og Fri-klúbbsins og ókeypis veitingum
fyrsta dvalardaginn.
Fjölbreyttar kynnisferóir meö sériróöum far-
arstjóra Útsýnar til fagurra og frægra borga og
sögustaöa.
iþróttaiökun, keppnir, leikir, veislur og alls
kyns skemmtanir undir leiösögn Frí-klúbbsfar-
arstjórans. W
Afsláttur á fjölmörgum veitinga- og skemmti- ■
stööum erlendis, íþróttaaöstööu og i verslun-

Feröaskrifstofan
ÚTSÝN
KLUBBURINN
AUSTURSTRÆTI 17 SÍMAR 26611 OG 23510