Morgunblaðið - 22.11.1985, Blaðsíða 1

80 SIÐUR B
STOFNAÐ1913
265. tbl. 72. árg.
FÖSTUDAGUR 22. NÓVEMBER 1985
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Nýtt skref stigið tíl
bættrar sambúðar
— sagði Ronald Reagan að loknum leiðtogafundinum í Genf_
Ronald Reagan, forseti
Bandaríkjanna, og Mikhail
Gorbachev, leiðtogi Sovét-
ríkjanna, kveðjast að lokn-
um fundi með fréttamönn-
um í gærmorgun. Fundur-
inn með fréttamönnunum
batt endahnútinn á viðræð-
ur leiðtoganna að þessu
sinni, en þeir hyggjast hitt-
ast á nýjan leik á næsta ári
í Bandaríkjunum.
tienf, 21. nóvember.
ÞRÁTT fyrir að alvarlegur ágreiningur ríki milli stórveldanna um nokkur
megin málefni, að því er fram kemur í sameiginlegri yfirlýsingu leiðtoga
þeirra, sem birt var í morgun að loknum toppfundinum, þá voru viðræður
þeirra opinskáar og gagnlegar og árangur náðist á ýmsum sviðum. Ronald
Reagan, forseti Bandaríkjanna, sagði að loknum fundinum að nýtt skref
hefði verið stigið til bættrar sambúðar. Hann hélt í morgun, fimmtudag, til
Brussel til að gera leiðtogum Atlantshafsbandalagsríkjanna grein fyrir við-
ræðunum og þaðan hélt hann samdægurs áfram til Washington, til að skýra
Bandaríkjaþingi frá niðurstöðum fundarins. Gorbachev fór til Prag á fund
leiðtoga Varsjárbandalagsríkjanna.
Bæði stórveldin lýstu yfir
ánægju sinni og vilja til að halda
áfram viðræðum um takmörkun á
útbreiðslu kjarnorkuvopna og
samþykktu að flýta þeim viðræð-
um. Akveðið var að halda tvo leið-
togafundi til viðbótar, í Bandaríkj-
unum á næsta ári og í Sovétríkjun-
um árið 1987. Samþykkt var að
taka upp menningarsamskipti á
nýjan leik. Þá var ákveðið að vinna
að því að tryggja flugöryggi á
Norður-Kyrrahafi til þess að koma
í veg fyrir slys, eins og það þegar
Sovétmenn skutu niður suður-kór-
eska farþegaþotu. Ákveðið var að
opna ræðismannsskrifstofur í
Kiev og New York. Þjóðirnar voru
sammála um að hraða gerð al-
þjóðlegs sáttmála um efnavopn og
vilja þeirra til að banna þau með
öllu og eyðileggja birgðir af þeim.
Þá voru undirritaðir samningar
um gagnkvæm samskipti á tækni-
og menningarsviðum.
George Shultz, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, sagði á
fundi með fréttamönnum, að hann
teldi að Reagan forseta hefði tekist
að fitja upp á nýjum þræði í
samskiptum ríkjanna og fundist
hafi leið sem gæti leitt til stöðugs
og gagnlegs sambands milli þjóð-
anna. Hins vegar myndi framtíðin
leiða í ljós hvert áframhaldið yrði.
Hann sagði ennfremur að geim-
varnaáætlun Bandaríkjanna hefði
verið rædd í smáatriðum á fundin-
um og hefði Reagan hvergi hvikað
frá fyrri afstöðu sinni í því máli.
Þá sagði hann að mannréttinda-
mál hefðu verið rædd ítarlega og
þau svæði á jarðarkringlunni þar
sem ófriður rikir.
Mikhail Gorbachev, leiðtogi
Sovétríkjanna, sagðist á fundi með
fréttamönnum vera vongóður um
framtíðina að viðræðunum lokn-
um. Hann sagði að viðræðurnar
hefðu verið orðnar bráðnauðsyn-
legar vegna ástandsins í vígbúnað-
armálum. Mikilvægt væri að hafa
getað rætt þessi mál áður en ný
hringrás vopnakapphlaupsins
hæfist. Hann leyndi þvi ekki að
mistekist hefði að fá Reagan ofan
af fyrirætlunum sinum varðandi
geimvarnaáætlunina og itrekaði
þá skoðun sina, að þarna væri um
nýja tegund vopna að ræða. Hann
bætti því við að ef Bandaríkja-
menn héldu við fyrri ætlanir sínar
i þessum efnum, þá myndu Sovét-
menn finna eitthvert svar. Sagan
hefði sýnt að þeir væru færir um
það.
Sjá ennfremur forystugrein Morg-
unblaósins á miðsíðu og fréttir og
myndir á bls. 28—29.
AP/Símamynd
AP/Simamynd
Leiðtogar Atlantshafsbandalagsríkjanna með Ronald Reagan forseta Bandaríkjanna, skömmu áður en fundurinn hófst, þar sem Reagan skýrði
frá árangri viðræðna sinna við Gorbachev, leiðtoga Sovétríkjanna.
Leiðtogar NATO-rfkja ánægðir með fund Reagans og Gorbachevs:
Enginn vafi að fundur-
inn hefur slakað á spennu
- segir Geir Hallgrímsson utanríkisráðherra
LEIÐTOGAR aðildarríkja Atlants-
hafsbandalagsins lýstu allir
ánægju sinni með árangur leið-
togafundar Reagans Bandaríkja-
forseta og Gorbachevs, aðalritara
Kommúnistaflokks Sovétríkjanna,
á fundi f Brussel í gær, þar sem
Reagan skýrði frá viðræðum þeirra
Gorbachevs. Reagan flaug eft-
ir fundinn með Gorbachev til
Brussel og viðstaddir fund hans í
höfuðstöðvum Atlantshafsbanda-
lagsins voru m.a. forseti Atlants-
hafsráðsins, Geir Hallgrímsson
utanríkisráðherra, og Steingrímur
Hermannsson forsætisráðherra.
„Það er enginn vafi á því að
leiðtogafundurinn hefur slakað á
spennunni og gefið nýjar vonir
um að stórveldin séu eitthvað að
nálgast hvort annað. Allir við-
staddra lýstu ánægju sinni með
skýrslu Reagans og árangur
fundarins, en hins vegar er ljóst
að eftir er að útfæra ýmislegt,
sem fram kom í viðræðunum,"
sagði Geir Hallgrímsson m.a. í
samtali við Morgunblaðið eftir
fundinn með Reagan.
„Reagan virtist vera ánægður
með leiðtogafundinn og sagðist
vera bjartsýnn. Hann lagði ákaf-
lega mikla áherzlu sð lykillinn
að árangri væri raga úr
þeirri tortryggn ríkir á
milli stórveldann^ ð virðist
hafa náðst töluverðui árangur í
þeim efnum," sagði Steingrímur
Hermannsson.
Sjá nánar samtöl Morgunblaðs-
ins við Geir og Steingrím á bls.
28-29.
Varsjárbandalagið:
Fagnar nið-
urstöðum
fundarins
Prag, 21. nóvember. AP.
LEIÐTOGAR Varsjárbandalagsins
lýstu yfir ánægju sinni með niður-
stöður fundar leiðtoga Sovétríkjanna
og Bandaríkjanna í Genf, en Gorba-
chev leiðtogi Sovétríkjanna skýrði
þeim frá viðræðunum í dag.
Lýstu Varsjárbandalagsríkin
yfir fullum stuðningi við upp-
byggilega afstöðu Gorbachevs í
viðræðunum og lýstu því yfir að í
heildina tekið hefði fundurinn
skapað betra andrúmsloft á al-
þjóðavettvangi og skapað mögu-
leika á slökun í samskiptum hern-
aðarbandalaganna.
írska þingið
samþykkir
Dublin, 21. nóvember. AP.
ÍRSKA þingið samþykkti í dag
samkomulag það sem gert var milli
ríkisstjórna írlands og Bretlands um
málefni Ulster. Samkomulagið felur
í sér að írska lýðveldið hefur formleg-
an rétt til þess að hafa hönd í bagga
með þróun mála á Norður-írlandi,
gegn því að viðurkenna yfírráð Breta
yfír héraðinu svo lengi sem meiri-
hluti ibúanna óskar þess.
Atkvæði féllu þannig að 88
greiddu samkomulaginu atkvæði
sitt, en 75 voru á móti.
Sjá nánar á miðsíðu.