Morgunblaðið - 20.12.1985, Blaðsíða 1
96SÍÐUR B
STOFNAÐ1913
288. tbl. 72. árg.
FOSTUDAGUR 20. DESEMBER 1985
Prentsmiðja Morgunblaðsins
' ■ w1'1 ' ^
Bandaríkjastjóm:
Fagnar tilboði
Sovétmanna
— um visst eftirlit með kjarnorku-
vopnatilraunum neðanjarðar
Washington, 19. desember. AP.
BANDARISKA stjórnin fagnaði í dag tilboði Sovétstjórnarinnar um að
„leyfa vissar ráðstafanir til vettvangsskoðunar" á þeim svæðum, þar
sem tilraunir með kjarnorkuvopn fara fram neðanjarðar.
Tilboð þetta kom fram í bréfi
frá Mikhail S. Gorbachev, leiðtoga
Sovétríkjanna, til Reagans forseta,
og samkvæmt því eiga bandarískir
eftirlitsmenn að fá heimild til þess
að skoða tilraunastöðvar Sovét-
manna með kjarnorkuvopn neðan-
jarðar. 1 bréfi sínu hvetur Gorba-
chev Reagan jafnframt til þess að
taka aftur upp viðræður við Sovét-
Abel Karim Khalki með skammbyssu og handsprengju sitt í hvorri hendinni. Til vinstri á myndinni situr dómarínn,
sem stjórnaði réttarhöldunum, er Khalki ruddist inn í dómsalinn. Til hægrí á myndinni stendur einn gíslinn og
annar sést sitjandi.
Járnuðu dómarann og
hótuðu að drepa alla
Á annan tug manna á valdi byssumanna
í borginni Nantes í Frakklandi í gær
Nantes, 19. denember. AP.
ÞRÍR menn vopnaðir byssum og
handsprengjum héldu i kvöld í helj-
argreipum 16 gíslum í réttarsal {
borginni Nantes í Frakklandi. Þeir
höfðu járnað dómarann við stól og
Bíræfinn
flótti
Pelzer, 19. desember. AP.
ÞYRLA, sem kona rændi, lenti á
fangelsislóð í dag, tók þar upp þrjá
fanga, þar af einn dæmdan fyrir
morð, og flaug síðan burtu. Einn
fangelsisvarðanna særðist alvarlega
af skammbyssuskoti. Þyrlan lenti
skömmu síðar í um 16 km fjarlægð
og þaðan flýðu þeir, sem með henni
voru, burt í bifreið. Atburður þessi
gerðist í Suður-Karólínu í Banda-
ríkjunum í dag.
Samkvæmt frásögn lögreglunnar
kom kona ein til þyrlufyrirtækis f
bænum Greenville. Sagðist hún
aldrei hafa flogið með þyrlu og hefði
nú áhuga á að reyna það. Fékk
konan síðan eina þyrlu leigða. En
þegar þyrlan var komin á loft, dró
konan upp skammbyssu, miðaði
henni á flugmanninn, Larry Green,
og neyddi hann til þess að fljúga
til fangelsis í um 25 km fjarlægð.
Lenti þyrlan síðan innan fangeisis-
múrana bak við svefnskála fang-
anna.
Þar stukku þrír fangar upp f
þyrluna. Lögreglumenn reyndu að
hindra flóttann og skutu á þyrluna,
en tókst ekki að koma í veg fyrir,
að hún hæfi sig aftur á loft. Einn
lögreglumaður reyndi að draga
fangana út úr þyrlunni, en fékk þá
skot í sig frá skammbyssu. Skotið
lenti í andlitinu og særðist maður-
inn illa. Hann var þó ekki talinn i
lífshættu í dag.
hótuðu að drepa alla nærstadda.
Samtímis fordæmdu þeir franskt
réttarfar hástöfum í beinni útsend-
ingu í sjónvarpi, sem komið hafði
verið fyrir að kröfu þeirra.
Reynt var að koma á samningum
við byssumennina, en þeir kröfðust
þess að fá hópferðavagn til þess að
komast burt og var greinilegt, að
þeir hugðust taka með sér marga
gísla. Ekki var vitað fyrir víst, hve
margt manna var í réttarsalnum,
en talið, að þeir væru 16—18 fyrir
utan byssumennina.
Lögreglumenn f skotheldum vest-
um höfðu umkringt dómshúsið og
sérstök víkingasveit var á leið frá
París til Nantes, sem er í vestur-
hluta Frakklands.
„Ef við verðum að drepa tvo,
þrjá, fjóra eða fimm menn eða
sprengja handsprengju, þá skuluð
þið vita, að það er lögreglunni að
kenna," sagði einn af mönnunum.
„Minnstu tilraun lögreglunnar til
afskipta verður svarað á auga-
bragði."
Það var í morgun, sem maður
nokkur brauzt inn f réttarsalinn í
miðju réttarhaldi með brugðna
skammbyssu og handsprengju sitt
í hvorri hendinni. Hann afvopnaði
réttarvörðinn, miðaði byssu sinni á
dómarann og krafðist þess, að fjórir
menn, sem verið var að yfirheyra
vegna gruns um rán, yrðu látnir
lausir. Tveir fanganna stukku til
frelsinu fegnir og þrifu byssur af
felmtri slegnum lögreglumönnum.
Saman kröfðust þeir þrír, að þeir
fengju að skýra málstað sinn í sjón-
varpi og var fljótlega orðið við
þeirri kröfu.
Maðurinn, sem ráðist hafði inn f
dómsalinn, kvaðst vera meðlimur i
þeim armi Frelsisfylkingar Palest-
ínumanna, sem fylgir Abu Nidal
að málum. Franska lögreglan held-
ur því aftur á móti fram, að maður-
inn, sem heitir Abdel Karim
Khalki, hafi losnað úr fangelsi fyrir
þremur vikum, þar sem hann af-
plánaði dóm fyrir vopnað rán, er
framið var 15. okt. 1983.
menn í næsta mánuði um bann við
öllum slíkum tilraunum.
Larry Speakes, talsmaður
Bandaríkjastjórnar, vísaði hins
vegar á bug þeim áformum Sovét-
stjórnarinnar að tengja saman
slíkt eftirlit og frestun á kjarn-
orkusprengingum í tilraunaskyni.
„Bandarikjamenn hafa lært af
reynslunni, að ekki er unnt að
reiða sig á slíka frestun til þess
að auka öryggið," sagði Speakes.
Pravda, málgagn sovézka
kommúnistaflokksins, skýrði svo
frá í langri leiðaragrein í dag, að
Sovétríkin hefðu hug á að fram-
lengja bann það með tilraunir á
kjarnorkuvopnum, sem þau lýstu
yfir einhliða í águst sl. Bannið átti
að standa í 5 mánuði, en renna út
nú um áramótin.
Þrátt fyrir nýjar ásakanir Sov-
étmanna um samningsbrot hyggst
Bandaríkjastjórn virða áfram til
vors að minnsta kosti svonefndan
SALT Il-samning og hugsanlega
lengur, en þessi samningur setur
stórveldunum vissar skorður varð-
andi smíði langdrægra
sprengjuflugvéla, kafbáta og lang-
drægra eldflauga.
George P. Shultz, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, lauk i dag
heimsókn sinni til sex landa í
Evrópu. Hann sagði við brottför
sína frá Belgrad, að nú væri fyrir
hendi virkilegur vilji til þess að
bæta samskiptin milli Bandarikj-
anna og Sovétríkjanna og banda-
lagsríkja þeirra í Austur-Evrópu.
Þetta yrði samt erfitt verkefni og
árangurinn af þvi meir kominn
undir breytingum í afstöðu þess-
ara landa en undir viðleitni Banda-
ríkjanna.
Pólsku bræðumir í Svíþjóð:
„Fargi af okkur létt“
Fá hæli þrátt fyrir framsalskröfu pólskra yfirvalda
Stokkhólmi, 19. desember. Frá frétUritara MorgunblaAsinw Erik Liden og AP.
SÆNSKA stjórnin ákvað í dag að veita tveimur ungum, pólskum bræðr-
um hæli í Svíþjóð þrátt fyrir kröfu yfirvalda f Póllandi um, að þeir yrðu
framseldir. Bræðurnir eru Adam Zielinzki, aðeins 13 ára gamall og
Krzystow, sem er 16 ára. í tilkynningu sænsku stjórnarinnar var sagt,
að þeir fengju að setjast að í Svfþjóð „af mannúðarástæðum og sökum
þess, að bæði þeir og foreldrar þeirra vilja það.“
Drengirnir tveir flýðu til Sví- inu til sænsku ríkisstjórnarinnar,
þjóðar um miðjan október. Földu en mæltu með því, að drengirnir
þeir sig í undirgrind vörubfls, sem
fór með ferju frá Swinoujscie i
Póllandi til Suður-Svfþjóðar. Við
komuna til Svíþjóðar lýstu þeir
því yfir, að þeir vildu ekki búa í
Póllandi, þar sem þeir hefðu sætt
harðræði fyrir að taka ekki þátt
f 1. maí-göngum og töldu sig eiga
ofsóknir lögreglu yfir höfði sér
fyrir nánast engar sakir.
Fyrir tveimur vikum krafðist
pólska stjórnin þess formlega, að
Svfar framseldu drengina. Sænsk
innflytjendayfirvöld vfsuðu mál-
yrðu framseldir. Pólskur dómstóll
svipti síðan foreldrana forræði
fyrir drengjunum og talsmaður
pólskra stjórnvalda skýrði svo
frá, að þeir yrðu settir I betrunar-
vist.
Pólskir útlagar í Svíþjóð vöruðu
við því, að drengirnir gætu átt von
á illri meðferð, ef þeir yrðu sendir
aftur heim til Póllands og foreldr-
ar drengjanna sögðu i símtali frá
Póllandi, að þeir mættu sjálfir
ákveða, hvað þeir teldu 9ér fyrir
beztu.
Haft er eftir háttsettum manni
hjá sænsku innflytjendayfirvöld-
unum, að almenningsálitið í Svf-
þjóð hefði verið því eindregið
fylgjandi, að drengjunum yrði
veitt þar hæli. Talsmenn allra
stjórnmálaflokkanna voru einnig
sammála um, að drengirnir ættu
að fá að setjast að í Svíþjóð.
„Við erum afar þakklátir og
miklu fargi er af okkur létt,“ var
haft eftir bræðrunum í dag. „Við
viljum færa öllum Svium þakkir
okkar.“
Birger Gustavsson, einn auðug-
asti maður Svíþjóðar, kunngerði
f dag, að hann myndi gefa drengj-
unum 100.000 s. kr. (tæpar 550.000
fsl. kr.) til þess að standa straum
af skólanámi þeirra í Svíþjóð í
framtíðinni.
Pólsku bræóurnir Adam og
Krzystow Zielinski í Stokkhólmi. í
baksýn er sænska konungshöllin.