Morgunblaðið - 20.12.1985, Blaðsíða 65

Morgunblaðið - 20.12.1985, Blaðsíða 65
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. DESEMBER1985 65 Minning: Sœmundur Þor- láksson - Sandi Fæddur 15. september 1903 Dáinn 14. desember 1985 Ástkær frændi og vinur er í dag lagður til hinztu hvíldar. Ég get ekki látið hjá líða að kveðja hann með fáeinum fátæklegum þakkar- orðum. Sæmundur fæddist á Hrauni í ölfusi þann 15. september 1903. Foreldrar hans, hjónin Vig- dís Sæmundsdóttir frá Vindheim- um og Þorlákur Jónsson, bjuggu á föðurleifð Þorláks, þessu nafntog- aða höfuðbóli að fornu og nýju í byrjun aldarinnar. Þeim varð fimm barna auðið er upp komust og var Sæmundur þeirra elstur, en eftir lifa Elín, ljósmóðir í Reykjavík, Guðrún, húsmóðir í Hveragerði, ólafur og Karl, bænd- ur á Hrauni. Á vordögum 1915 tók Þorlákur sótt og innan fárra daga var hann allur. Eftir stóð ekkjan með fimm börn, hið yngsta þriggja mánaða, hin tveggja, átta og níu ára en Sæmundur þeirra elztur þá á tólfta ári. Hraun í ölfusi á öðrum tug aldarinnar. Við jaðar þess hrauns er hér hefur runnið í árdaga, sumir segja kristnitökuárið, hjúfrar lág- reist húsaþyrping, en af bæjar- hólnum blasir við fjallahringur, handan við Suðurlandsundirlend- ið, frá Ingólfsfjalli og Heklu til norðurs, suður á við allt til Eyja- fjallajökuls. Við túnfótinn breiðast ósar Olfusár. Hraunstorfan með hjáleigum hýsti á þessum tíma fjórar fjöl- skyldur. Má nærri geta að búhagur var þröngur, en bönd skyldleika, vináttu og samheldni voru þeim stoð í erfiðri lífsbaráttu á kreppu- tímum styrjaldaráranna fyrri. Við sviplegt fráfall Þorláks bónda virtist upplausn heimilisins blasa við, enda lá sá kostur beinast við að áliti sveitarstjórnar. Vigdís húsfreyja var þaulkunnug land- kostum Hraunsjarðarinnar og tókst með áræði, miklum dugnaði og fulltingi Sæmundar og eldri systkina að halda heimili og féll það áður en varði í hlut hans að axla byrðar búsforráða þegar á unglingsaldri. Fjölskyldan hélt hópinn á Hrauni. Er ekki að efa að saga þeirra Hraunssystkina hefði orðið á annan veg hefði Sæmundar ekki notið við á þeim erfiðu tímum er í hönd fóru. Hér naut hann sín 1 leik og þó einkum starfi. Hann var áhlaupa- maður til allra heimilisverka og um tvítugt hélt hann til aðdrátta fyrir Hraunsheimilið, fyrst á tog- ara, en síðar á opnum fiskibáti frá Þorlákshöfn, og var einn síð- asti formaður í Höfninni, sem þá var verstöð á þeirra tíma vísu, þó án allra þeirra hafnarmannvirkja er þar síðar risu og skapað hafa það blómlega athafnapláss sem Þorlákshöfn nú er. Hér ýtti hann úr vör með áhöfn sinni og lagði afla að lausri bryggju, þegar bezt lét og færi gafst vegna sjógangs fyrir opnu úthafinu. Hér varð hann fyrir því slysi er hann sfðar bar merki til æviloka. { einni slfkri lendingu, í þungum sjó, kramdist handleggur hans TT M starfsi löfðar til fólksíöllum starfsgreinum! milli skips og bryggju. Greri hann seint og þurfti að brjóta upp áður greri, þó með grófri bæklun. Þótt þessa sæi lítil merki á atorku hans og afköstum, var handleggsbrotið honum til mikils baga æ síðan. Tuttugu og sjö ára að aldri gekk Sæmundur að eiga Magneu Svövu Jónsdóttur frá Auðsholti í ölfusi og fimm árum sfðar fæddist elzti sonur þeirra, Tómas. Heimilinu á Hrauni var nú séð farborða, yngri systkinin uppkom- in, sum flutt að heiman. Nú voru yngri bræðurnir tilbúnir að sinna búrekstri sem þeir hafa rækt með prýði fram á þennan dag. Eftir slysið hvarf Sæmundur frá sjómennsku f Höfninni. Þau hjónin fluttu til Eyrarbakka þar sem þau bjuggu á Búðarstíg en síðar byggði Sæmundur hús er hann nefndi á Sandi og bjó þar til æviloka. Hér ólust upp synirnir þrír, Tómas skipstjóri í Reykjavík, kvæntur fris Björnsdóttur, Olafur skipstjóri á Olafsfirði, kvæntur Kristfnu Ásgrímsdóttur og Guð- mundur skipstjóri og bóndi nú á Eyrarbakka, kvæntur Þóreyju Ström. Á Eyrarbakka stundaði Sæ- mundur sjósókn og síðar garðyrkju sem varð hans meginstarfi efri árin, síðast í félagi við Guðmund, yngsta soninn. Konu sína, Svövu, missti hann fyrir rúmum tveimur áratugum, en siðan hefur hann búið í sambýli við fjölskyldu sonar sfns og hefur gengið þar til útiverka nú allt fram á haustdaga. Hann átti að fagna góðum lifs- förunaut og barnaláni og varla varð honum misdægurt um ævina þar til fyrir tæpum fimm árum að hann kenndi þess sjúkdóms, er nú hefur runnið sitt skeið. Með Sæmundi er genginn góður drengur. Fáskiptinn var hann og fastur fyrir, en af persónu hans stafaði trausti og hjartahlýju, er sveipar minninguna er hann nú í dag er kvaddur með miklum sökn- uði. Sonum hans og venzlafólki votta ég mína dýpstu samúð. $ Halla Sigurjóns
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.