Morgunblaðið - 19.06.1986, Blaðsíða 17

MORGUNBLABIÐ, FIMMTUDAGUR 19. JÚNÍ 1986
17
ímynd Islands
eftir Birgi Isl.
Gunnarsson
Við íslendingar erum stolt þjóð.
Við erum stolt af sögu okkar og
bókmenntum. Við erum stolt af
miklum framförum hér á landi síð-
ustu áratugi. Við erum stolt af
fjölþættu og tæknivæddu atvinnu-
lífi nútímans og blómlegu menning-
arlffí. En stoltinu getur fylgt hætta.
Sú hætta er fyrst og fremst fólgin
í því að telja sjálfum sér trú um
að allur heimurinn hljóti að vera
sér meðvitandi um okkar eigið
ágæti. Þá er stutt í sjálfumgleðina
- og hún getur verið hættuleg.
Lítil þekking á íslandi
Ég hef nú um tveggja ára skeið
haft það verkefni að eiga viðræður
bæði hér heima og erlendis við
Qölda erlendra fyrirtækja um hugs-
anlega samvinnu við Islendinga á
sviði atvinnurekstrar. í þessum
viðræðum hef ég komist að því að
þær hugmyndir sem ég sjálfur og
flestir íslendingar hafa gert sér um
þekkingu erlendra þjóð á íslandi
og íslendingum fá ekki staðist.
Þessi stutta grein hér í Mbl. er rituð
til að vekja athygli á þessu og til
að hugleiða hvemig við skuli bregð-
ast.
Við sem höfum annast þessar
viðræður höfum gert okkur far um
að fá sem fíesta til að koma hingað
til íslands til að kynna sér land og
þjóð og allar aðstaeður til atvinnu-
rekstrar. Hér er fyrst og fremst um
að ræða aðila frá Bandarflqunum,
Kanada, Englandi, Þýskalandi og
Frakklandi. Fyrstu viðbrögð allra
sem hingað hafa komið er undrun
yfír því tæknivædda nútímaþjóð-
félagi sem hér er og því fjölþætta
menningarlífi sem hér þrífst. Þeir
sem á annað borð vissu fyrirfíam
eitthvað um ísland höfðu hugmynd
um að hér væru fallegir fossar,
tignarleg fyöll, hverir og eldgígar —
jafnvel grænir torfbæir og sérstakt
hestakyn. M.ö.o. flest það sem
almennir ferðamenn sækjast eftir
að sjá þegar þeir heimsækja önnur
lönd - eitthvað öðruvísi, eitthvað
skrítið. í flestum tilvikum hefur þó
verið um að ræða hámenntaða
menn í sínum greinum, sem stoltum
Birgir fsl. Gunnarsson
íslendingi fínnst að ættu að vita
betur.
Svo er þó ekki. Margendurtekin
dæmi um þetta hafa sannfært mig
um hið gagnstæða. Auðvitað eru
undantekningar og vil ég sérstak-
lega nefíia að um margra ára skeið
hefur reglulega sótt okkur heim
fyöldi erlendra bankamanna, sem
eru gjörkunnugir landi og þjóð. Hér
má heldur ekki gleyma ýmsu öðru
sem gert hefur verið, t.d. af sölu-
samtökum okkar fískafurða, sam-
tökum iðnaðaríns og utanríkisráðu-
neytinu. En það dugar ekki til.
Bæta þarf úr
En hvað er til ráða? Ég er þeirrar
skoðunar að við íslendingar rekum
allt of einhliða kynningarstarfsemi
í öðrum löndum. Aróður okkar
beinist næstum eingöngu að því að
auglýsa ísland sem ferðamanna-
land. Hér má enginn skilja orð mín
svo að ég sé að amast við þeirri
kynningarstarfsemi eða ferða-
mannaþjónustu á íslandi. Ferða-
mannaþjónusta er vaxandi atvinnu-
grein hér og hana ber að auka og
efla. Til þess þarf að reka ferða-
mannaáróður erlendis.
En við þurfum annað og meira
til viðbótar. Við þurfum að selja
iðnaðarvörur erlendis í auknum
„Til þess þarf öðruvísi
áróður en ferða-
mannaáróður. Til þess
þarf að kynna ísland
sem tæknivætt nútíma-
þjóðfélag, þar sem búi
tæknisinnuð þjóð sem
eigi auðvelt með að til-
einka sér öll undur nú-
tímans — og ekki síður
að hér sé fjölþætt
menningarlíf þar sem
nær allar listgreinar
séu stundaðar. Við
þurfum að breyta
ímynd Islands út á við.“
mæli og við þurfum að ná samvinnu
við erlend fyrirtæki um flárfesting-
ar hér, um aukna tæknivæðingu á
íslandi, um markaðsmál og um út-
flutning á tækniþekkingu. Til þess
þarf öðruvísi áróður en ferða-
mannaáróður. Til þess þarf að
kynna ísland sem tæknivætt nú-
tímaþjóðfélag, þar sem búi tækni-
sinnuð þjóð sem eigi auðvelt með
að tileinka sér öll undur nútímans
— og ekki síður að hér sé fjölþætt
menningarlíf þar sem nær allar
listgreinar séu stundaðar. Við þurf-
um að breyta ímynd íslands út á við.
Þetta kostar hinsvegar flármagn
og mikið átak. Ég er þó sannfærður
um að ef við ætlum að vera með í
samkeppni þjóðanna um bætt lífs-
kjör, þá verðum við að huga meir
að þessum þætti.
Hvað gera aðrar þjóðír
Slík kynningarstarfsemi getur
verið með ýmsum hætti og í því
eftii getum við lært af öðrum þjóð-
um. Norðmenn hafa t.d. • í vaxandi
mæli snúið sér að slíkri kynningu
á Noregi. Forsvarsmenn iðnaðar og
útflutningsmála í Noregi voru orðn-
ir þreyttir á þeirri mynd, sem þeim
fannst umheimurinn gera sér af
Noregi. Falleg flöll, djúpir fírðir,
seljastúlkur með geitahjarðir og
Lappar með hreindýr. Þannig var
Noregur í huga margra. Norska
útflutningsráðið, utanríkisráðu-
neytið, viðskiptaráðuneytið og iðn-
aðarráðuneytið tóku sig því til og
hófu átak til að breyta þessari
ímynd.
Á sl. hausti t.d. var eftit til
norskrar viku í London „Noregur í
dag“, þar sem lögð var áhersla á
Noreg sem tæknivætt nútímasam-
félag, sem framleiddi háþróaðar
vörur og væri vettvangur Qölþætts
atvinnu- og menningarlífs. Fjöl-
breytt dagskrá var alla dagana, þar
sem fyrri hluta dags fór fram
kynning á einhveijum þætti í at-
vinnulífí Noregs en síðari hluti dags
var helgaður menningunni með sýn-
ingum og tónleikum. Boðið var
helstu forsvarsmönnum í atvinnu-,
fjármála- og menningarlífi Breta.
Áður hafði 3 daga dagskrá verið
sett upp f Japan í tengslum við
konungsheimsókn og einnig í
Þýskalandi.
Þetta er aðeins dæmi um eina
aðferð, sem hægt er að nota.
Bæklingar, námstefnur, þátttaka í
sýningum, kvikmyndir eru dæmi
um fleiri aðferðir sem nota má. Til
þess þarf sameiginlegt átak ýmissa
aðila, bæði samtaka atvinnuveg-
anna og ríkisvaldsins. Okkur íslend-
ingum er nú mikil nauðsyn á mark-
vissu kynningarstarfí í þessu skyni.
Umheimurinn — jafnvel næstu ná-
grannar — vita svo ótrúlega lítið
um þetta land.
Höfundur er einn af alþingis-
mönnum Sjálfstæðisflokksins fyr-
ir Reykjavíkurkjördæmi.
Urvals stóll á úrvals kjörum
5
• Getum nú boðið norska hægindastólinn STRESSLESS ROYAL með fótskemli.
Stóll í hæsta gæðaflokki, klæddur ekta leðri.
Verð: Batik leður kr. 49.880 Standard leður kr. 46.640
Útborgunkr. 5.000 Útborgun kr. 5.000
Mánaðargreiðslur kr. 3.740 Mánaðargreiðslur kr. 3.470
/Rv
HÚSGAGNAIÐ)AN
HVOLSVELLI
S 99-8285
#—%
FAG
kúlu- og
rúllulegur
FÁLKINN
SUÐURLANDSBRAUT 8
% SÍMI 84670