Morgunblaðið - 20.06.1986, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, PÖSTUDAGÚR 20. JÚyiíí 1986
$
„Heilbrigði allra árið 2000“:
Ætlunin að efla heilsusam-
legt líferni í stað þess að
einblína á sjúkdóma
— er markmið forvarnarstarfs langvinnra sjúkdóma sem er samstarfsverkefni WHO í Evrópu
HÉR Á landi stendur nú yfir
alþjóðleg heilbrigðismálaráð-
stefna um forvamir langvinnra
sjúkdóma, sem er liður í áætlun-
inni um „Heilbrigði allra árið
2000“, en ísland er aðili að sér-
stöku samstarfsverkefni Al-
þjóðaheilbrigðismálastofnunar
Sameinuðu þjóðanna (WHO) og
nokkurra Evrcpuþjóða á þvi
sviði, sem stendur til loka alda-
mótaársins 2000. 35 fulltrúar
heilbrigðisyfirvalda þeirra tíu
þjóða, sem þegar hafa gerst
aðilar að verkefninu, sitja ráð-
stefnuna ásamt yfirmönnum
skrifstofa WHO í Genf og Kaup-
mannahöfn.
Ráðstefnugestir hafa heimsótt
Hjartavemd, Heilsugæslustöð Sel-
foss, Heilsuvemdarstöð Reykjavík-
ur og Krabbameinsfélag íslands.
Hrafn Friðriksson, yfirlæknir heil-
brigðisráðuneytisins sem er jafn-
framt í forsæti ráðstefnunnar nú,
hélt ræðu um forvarnir langvinnra
sjúkdóma á íslandi og aðrir fulltrú-
ar hafa skýrt frá gangi mála í þeim
efnum í heimalöndum sínum.
ísland gekk inn í samstarf þetta
árið 1984 og var það heilbrigðis-
og tryggingamálaráðherra sem
undirritaði samninginn fyrir hönd
íslensku ríkisstjórnarinnar. Til að
annast framkvæmd samningsins
var sérstök stjómamefnd, verkefn-
isstjóri og fulltrúaráð skipað af
ráðuneytinu. í samningnum segir
að algengustu orsakir veikinda,
fötlunar, óvinnufæmi, þjáninga og
dauða í Evrópu séu af völdum lang-
vinnra sjúkdóma eins og hjarta- og
æðasjúkdóma, krabbameina, slysa,
sykursýki og geðlægra vandamála.
í samningnum segir að árangur
verði áhrifameiri og áhættuvamir
virkari og ódýrari séu sameiginlegir
áhættuþættir skilgreindir og sam-
hæfðum íhlutunaraðgerðum beitt
sem ná til alls þorra manna.
Fulltrúi WHO í Kaupmannahöfn,
Dr. Leparski, sagði á blaðamanna-
fundi er haldinn var í gær, að þær
ríkisstjómir sem búnar væm að
skrifa undir samninginn væru
ábyrgar fyrir því að þessi mál nytu
forgangs í löndum sínum. „Við
þurfum fyrst og fremst að minnka
áhættuna með því að vara fólk við
reykingum, misnotkun áfengis,
vímuefnum, hreyfíngarleysi og
streitu. Einnig er ekki síður mikil-
vægt að reyna að ná til bama.
Þetta er fjórði fundurinn okkar síð-
an átakið hófst og held ég að menn
séu sammála mér um að hann sé
einna þýðingarmestur þeirra allra.
Ákveðið hefur verið að næsti fundur
verði að ári í Búlgaríu. Við vonum
svo sannarlega að fleiri lönd komi
inn í samstarfíð t.d. Svíþjóð, Frakk-
land og Bretland auk annarra." Á
ráðstefnunni em fulltrúar frá
Tékkóslóvakíu, Kanada og Bret-
landi en þau lönd hafa enn ekki
undirritað samninginn.
Hrafn sagði að samstarf milli
aðila, annarra en heilbrigðisgeirans,
væri mikilvægt til að ná fram
markmiðinu t.d. við önnur ráðuneyti
og ýmis félagasamtök. Þá vildi Dr.
Grabauskas, fulltrúi Alþjóðaheil-
brigðismálastofnunarinnar í Genf,
leggja áherslu á að ekki yrði ein-
blínt á sjúkdómanna sem slíka held-
ur eflingu heilsusamlegs lífemis svo
hægt sé að koma í veg fyrir þá.
„Við viljum með þessu sýna gott
fordæmi svo aðrar þjóðir geti nýtt
sér hugmyndina, t,d. þróunarlöndin,
en þar hefur nýlega komið fram í
skýrslum að tíðni langvinnra sjúk-
dóma sé töluverð."
Fulltrúi Sovétríkjanna á ráð-
stefnunni, prófessor A.B. Baubin-
ene, sagði að Sovétríkin hefðu
undirritað samninginn árið 1983 og
hefðu nokkuð jákvæðar breytingar
orðið í heilbrigðismálum þar í landi.
„ Við eigum nokkur tímarit sem reka
áróður fyrir heilsusamlegu lífemi,
sem hlýtur að hafa jákvæð áhrif
þegar til lengri tíma er litið. Um
hærri tíðni krabbameins vegna
kjamorkuslyssins í Chemobyl sagð-
ist hún ekki vera hrædd. „Viðvíkj-
andi verkefninu eigum ekki við nein
geislunarvandamál að glíma. Ég bý
sjálf í Litháen, sem er langt frá
Ukraínu, og hef ekki orðið vör við
neina hættu. Hinsvegar er ég viss
um að leiðtogar okkar og sérfræð-
ingar geta svarað þessu auk þess
sem við fáum fréttimar úr sjón-
varpinu," sagði prófessor Baubin-
ene.
Morgunblaðið/Börkur
Ráðstefnugestir í leikfimi á hádegi í gær. Fulltrúar frá íþróttasambandi íslands komu i heimsókn
og gáfu gestunum boli í tilefni trimmdaganna og gerðu þeir síðan léttar æfingar undir stjórn
Ástbjargar Gunnarsdóttur, formanns trimmnefndar ÍSI.
Afsökunarbeiðni
vegna
Silfurtunglsins
Árið 1978 fmmsýndi sjónvarpið
Silfurtunglið eftir Halldór Lax-
ness í sjónvarpsgerð Hrafns
Gunnlaugssonar. Um síðustu
hvítasunnu var þessi sjónvarps-
gerð endursýnd, en hafði þá verið
stytt og klippt upp án þess að
leitað væri álits Halldórs Laxness.
Undirritaður vill biðja Halldór
Laxness afsökunar á þessu. Þá
er rétt að eftirfarandi komi fram.
{ fréttum af þessu máli í fjölmiðl-
um hefur þess misskilnings gætt,
„að ég hefði viljað bæta verkið
með þessari styttingu". Þessi orð
eru ekki rétt eftir mér höfð, enda
hafa fjölmiðlar túlkað þau svo,
að ég hafí átt við leikritið sjálft.
Svo er ekki. Hér átti ég við tækni-
lega úrvinnslu sjónvarpsgerðar-
innar, enda var hún unnin við
fmmstæð skilyrði og fyrsta verk
sjónvarpsins sem tekið var upp í
lit á myndsegulband.
Eg vil að lokum geta þess, að
ég hef óskað eftir þvi við yfírstjóm
sjónvarpsins, að hin stytta útgáfa
verði ekki sýnd nema með leyfi
Halldórs Laxness.
19. júní 1986
Hrafn Gunnlaugsson.
Ég þakka af heilum hug alla þá vináttu og
tryggö sem vinir og venslamenn sýndu mér á
95 ára afmœli minu þann 7.júni sl.
GuÖ blessi ykkur öll.
Jón Pálsson, dýralæknir,
Selfossi.
HARDY
VEIÐIVÖRUR
HINNA
VANDLÁTU
Þegar kemur að því að kaupa
útbúnað til lax eða silungsveiða, er úr
mörgum ólíkum tegundum að velja.
HARDY er einn virtasti og reynd-
asti framleiðandi veiðibúnaðar í heim-
inum. HARDY framleiðir m.a.: frá-
bær veiðihjól, stangir, línu, vesti,
fatnað og fjölda fylgihluta sem nauð-
synlegir eru í veiðiferðina.
Allar vörur frá HARDY eru fram-
leiddar af mikilli natni og vandvirkni.
Til þess að tryggja mestu gæði eru
nánast allar HARDY vörur handunn-
ar.
Við hjá Veiðimanninum erum
stolt af því að geta boðið slíkar vörur.
Það er engin tilvilj un að þeir sem set j a
gæðin ofar öllu, velja HARDY
veiðivörur.
HAFNARSTRÆTI 5, REYKJAVÍK. SÍMI16760.