Morgunblaðið - 13.01.1987, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. JANÚAR 1987
Rangfærslur um
Landakotsspítala
eftirLoga
Guðbrandsson
Undanfarið hafa orðið miklar
umræður um skipan heilbrigðis-
mála í landinu og hefur sýnzt sitt
hvetjum. Þá hafa þátttakendur í
umræðunni eðlilega haft af mis-
jafnri þekkingu að státa og því
miður stundum ekki notað eða farið
rangt með upplýsingar, sem þeim
hefðu átt að vera tiltækar.
Laugardaginn 3. janúar sl. birtist
í Morgunblaðinu grein eftir Kristjón
Kolbeins, viðskiptafræðing. Hann
lýsir starfsreglum daggjaldanefnd-
ar sjúkrahúsa og telur sig þekkja
þær. Hann virðist einnig kunnugur
vísitölu sjúkrahúskostnaðar. Vísi-
tala sjúkrahúskostnaðar mun hafa
verið notuð um árabil af daggjalda-
nefnd, en var ekki kynnt sjúkrahús-
unum, a.m.k. ekki Landakotsspít-
ala, fyrr en um 1982. Þar sem
starfsreglur daggjaldanefndar
liggja almennt ekki á lausu má
gera ráð fyrir, að höfundur sé eitt-
hvað viðriðinn starfsemi nefndar-
innar. Meðferð nefndarinnar á
sjúkrahúsum landsins hefur verið
Logi Guðbrandsson
þannig á undanfömum árum, að
komið gæti heim og saman við þá
„Ýmsar ástæður voru
fyrir því, að Jósefssyst-
ur vildu hætta rekstri
Landakotsspítala, en
langvarandi hallarekst-
ur o g erf iðleikar í
samskiptum við dag-
gjaldanefnd og önnur
yfirvöld hafa örugg-
lega vegið þungt.“
talnanotkun, sem fram kemur í
grein þessari.
Eftir að höfundur hefur rætt um
daggjaldakerfið snýr hann sér að
niðurstöðum, sem ekki verður
reyndar séð að séu í neinu sam-
hengi við það sem á undan hefur
farið, t.d. að landsmenn dragi úr
áfengis- og tóbaksneyzlu, sem sjálf-
sagt er góðra gjalda vert, en kemur
greiðslukerfum til spítalanna harla
lítið við.
Ég vil þó ekki deila við höfundinn
um efni greinar hans, það stendur
öðmm nær en mér. Hins vegar lýk-
ur greininni með orðum, sem vega
að Landakotsspítala með þeim
hætti að ekki verður undir setið.
Er þá rétt, að byija á notkun talna,
sem því miður sver sig í þá ætt,
sem ég gat um áður.
Sagt er, að árið 1976 hafi verið
hagnaður af rekstri Landakotsspít-
ala, sem numið hafi 7,5 milljónum
króna. Hið rétta er, að bókfærður
hagnaður var 480 þúsund kr., en í
raun var halli um 2 milljónir, þar
sem færður hafi verið til tekna
hagnaður ársins á undan, sem nam
um 2,5 milljónum. Þessi ár, 1975
og 1976, hafa gjaman verið nefnd
af hálfu daggjaldanefndar til að
sýna, að nefndin hafi getað ákveðið
daggjöld svo að nægðu fyrir rekstri.
Hins vegar hefur farið minna fyrir
því, að nefnd væru önnur ár. Stað-
reyndin er sú, að þessi tvö ár em
einu árin, allt frá 1969, þegar dag-
gjöld vom upp tekin, sem ekki var
hallarekstur á Landakotsspítala.
Jósefssystur vom sannarlega hag-
sýnar og góðir stjómendur, auk
þess að vera brautryðjendur í
íslenzkri heilbrigðisþjónustu, en
hvað kom til að þær vom svo miklu
hagsýnni einmitt þessi tvö ár en
önnur, t.d. árið 1974? Það ár var
halli tæpar 39 milljónir króna, eða
9,73% af tekjum. Astæðan var sú,
að þá þegar hafði verið ákveðið að
selja spítalann, eða ieggja hann nið-
ur að öðmm kosti. Allt viðhald var
í lágmarki og nýframkvæmdir og
tækjakaup vom engin.
í greininni er tekinn til saman-
burðar halli ársins 1980 og hann
sagður hafa verið 700 millj. kr. eða
13,3% af tekjum. Hið rétta er, að
hallinn varð um 690 millj. og 13,8%
af tekjum. Þetta er þó smávægilegt
frávik, en aðalatriðið er, að bomar
em saman tölur frá ámnum 1975
og 1976 annars vegar og hins veg-
ar árið 1980, en á þessum tíma
geisaði óðaverðbólga og tölumar
því ekki sambærilegar.
Jósefssystur afrekuðu mikið og
unnu vel, og hefur þess lítt verið
minnzt. Vissulega var og er síðasta
príorinna á Landakotsspítala, systir
Hildegard, eftirminnileg og óvenju-
leg kona. Og góður stjómandi var
hún. Hins er þó rétt að minnast
þess að hinn 1. janúar 1977 urðu
þau umskipti í stjóm St. Jósefsspít-
ala í Landakoti, sem ýmsir ókunn-
ugir virðast halda. Systumar héldu
störfum sínum áfram, og þá einnig
priorinnan og skrifstofustjórinn.
Framkvæmdastjóri var ráðinn að
spítalanum, en hafa verður í huga,
að hann hafði um árabil verið laun-
aður starfsmaður í sams konar
starfi, enda þótt hann bæri ekki
þennan titil. Þegar sjálfseignar-
stofnun St. Jósefsspítala tók til
starfa var ljóst að fjölga þurfti
starfsmönnum, til að mæta því að
systumar drægju úr störfum sínum.
Var gert ráð fyrir að fyrir eina
systur kæmu tæplega þrír starfs-
menn. Þetta var gert, en að sú
fjölgun hafi valdið kostnaði allt að
700 millj. króna á ári er slík fjar-
stæða, að hún væri tæpast svara-
verð ef hún kæmi ekki frá manni,
sem jafnaugljóslega er tengdur
daggjaldanefnd og greinarhöfund-
ur.
Ýmsar ástæður voru fyrir því,
að Jósefssystur vildu hætta rekstri
Landakotsspítala, en langvarandi
hallarekstur og erfiðleikar í sam-
skiptum við Daggjaldanefnd og
önnur yfirvöld hafa örugglega veg-
ið þungt. Væri talsmönnum nefnd-
arinnar nær að rifja þau samskipti
upp og læra þá af mistökum sínum
en að senda frá sér aðrar eins rang-
færslur og lesa mátti í umræddri
ritsmíð.

e

Siðdegistímar kí I3_if "j 22-35-
enska
þyska
eranska
SPÆNSKA
IJALSKA
ISLENSKA
fyrir útlendinga
i - ---w. iuii lycf
/ Kennt verdur í f/p/ri «., '
|j~--------fæst r
5 / / --- ------------/M
NÝ1
IDRA
%Rrc^æði
lenska • Stærðí
12 V I K
N Á M S K ]
H E F J A
19. JANl
Enskuskóli æskui
fyrir börn á aldri:
8-13 ára og þeim
í hópa eftir kunn,
Skólinn er starfra
BREIÐHOLTI,
VESTURBÆ OG
HAFNARFIRÐI
Att þu erfi
írifa
ntun
mAlaskóli
RITAKASKÓLI
Höfundur er framkvæmdastjóri
Landakotsspítala.