Morgunblaðið - 11.02.1987, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. FEBRÚAR 1987
Halldór Asgrímsson:
Kúfiskveiðar gætu
orðið arðbærar
40 milljónum þegar fjárfest í fyrirtækið
HALLDÓR ÁsgTÍmsson, sjávar-
útvegsráðherra, sagði á Alþingi
í gær, að arðsemisútreikningar á
vegum svonefndrar Kúfisk-
nefndar hefðu leitt í ljós að um
arðbæra atvinnugrein gæti orðið
að ræða að uppfylltum ákveðn-
um skilyrðum.
Það var Sturla Böðvarsson (S.-
VI.), sem spurðist fyrir um það,
hvað liði störfum kúfisknefndar og
hvort fyrir lægju niðurstöður nefnd-
arinnar um markaðsmál, veiðar og
vinnslu á kúfiski. Hann sagði, að
það væri mat fískifræðinga að við
strandir landsins væri kúfískur í
verulega veiðanlegu magni. Þekk-
ing á veiðum og vinnslu þessarar
tegundar væri hins vegar takmörk-
uð.
í svari sínu rakti sjávarútvegs-
ráðherra ýtarlega störf kúfisk-
nefndar frá því hún var skipuð
1983 og fjallaði um tilraunavinnslu
á kúfiski, sem veiðist hér við land,
í Bandaríkjunum. Hann sagði, að
síðari hluta árs 1984 hefði hafist
samstarf nefndarinnar og fyrirtæk-
isins Reykjaness hf. í Stykkishólmi
um rannsókn á möguleikum veiða
og vinnslu kúfisks hér á landi. Fjár-
festingarkostnaður, sem fyrirtækið
hefði nú ráðist í vegna þessa, næmi
um 40 milljónum króna og hefði
það fjármagn komið frá fyrirtækinu
sjálfu, Byggðastofnun, Þróunarfé-
laginu, Fiskimálasjóði og Fiskveiði-
sjóði. Einnig hefði sjávarútvegs-
ráðuneytið styrkt fyrirtækið lítils
háttar í þessu verkefni.
Ráðherra sagði, að störf kúfisk-
nefndar hefðu dregist en fyrir lægju
drög að skýrslu nefndarinnar frá
því í nóvember 1985. Þar kæmi
fram, að með 230 daga úthaldstíma
á ári, 3600-3800 kg. afla á klst.
hráefnisverði á kr. 4.00, nýtingu í
vinnslu 9% og afurðaverði fyrir
lausfrystan kúfisk á 95 cent pundið
gæti orðið um arðsama atvinnu-
grein að ræða.
Unnið að síldarsöltun
Utandagskrárumræður á Alþingi:
Síldveiðum Sovétmanna í
norskri landhelgi mótmælt
GUÐMUNDUR J. Guðmundsson
(Abl.-Rvk.) kvaddi sér hljóðs utan
dagskrár á Alþingi í gær og gerði
að umtaisefni nýgerðan samning
Norðmanna og Sovétmanna um
síldveiðar hinna síðarnefndu inn-
an norskrar landhelgi. Þingmað-
urinn taldi samninginn mjög
alvarlegs eðlis og kvaðst vilja
vita, hver yrðu viðbrögð sljórn-
valda hér á landi við honum.
Guðmundur J. Guðmundsson
sagði, að Norðmenn hefðu undan-
farin ár reynt að ná sovéska saltsí-
ldarmarkaðnum af íslendingum.
Hefðu þeir boðið 30-35% lægra
verð fyrir afurðir sínar, en samning-
ar ekki tekist, þar sem Sovétmenn
teldu íslensku síldina betur verkaða
en hina norsku og síldarmat hér á
Rætt um umferðaröryggi
á Reykjanesbrautinni
MATTHÍAS Bjarnason, sam-
gönguráðherra, svaraði á
Alþingi i gær fyrirspurn frá
Gunnari G. Schram (S.-Rn.) um
umferðaröryggi á Reykjanes-
braut. í máli ráðherra kom
fram, að fáar og umdeildar
bráðabirgðalausnir væru til
vegna slysahættu á vegamótum
Arnarnesvegar og Hafnar-
fjarðarvegar.
Ráðherra vék fyrst að umferð-
aröryggi á Amarneshæð. Hann
sagði, að þær vegabætur, sem
framkvæmdar voru á Hafnar-
fjarðarvegi um Amameshæð árin
1975 og 1976, hefðu miðast við
endanlega útfærslu vegarins, sem
fæli í sér að Hafnarfjarðarvegur-
inn yrði sprengdur niður í hálsinn
en Amarnesvegurinn lægi yfir
hann á brú. Hann sagði, að þegar
þessum framkvæmdum var lokið
1976 hefði frekari framkvæmdum
verið slegið á frest, þar sem meira
hefði þótt liggja á endurbótum
Hafnarfj arðarvegar gegnum
Garðabæ og síðan nýbyggingu
Reykjanesbrautar milli Hafnar-
Ú’arðar og Breiðholts. Við endur-
skoðun vegaáætlunar nú yrði
væntanlega tekin ákvörðun um,
hvenær lokið yrði við þær fram-
kvæmdir, sem eftir væm á
AiMnci
Amameshæðinni til að Hafnar-
fjarðarvegur og Amamesvegur
kæmust í endanlegt horft.
Ráðherra sagði, að eins og
vegamót Amarnesvegar og Hafn-
arfjarðarvegar væm nú stafaði
umferðinni af þeim hætta, sem
framtíðarlausnin ætti að fyrir-
byggja. Mikið hefði verið rætt um
slysahættu á þessum stað og hefði
Vegagerðin átt viðræður við lög-
regluna í Hafnarfirði um úrbætur
til bráðabirgða. í þeim umræðum
hefði komið í ljós, að bráðabirgða-
lausnir væm fáar og umdeildar.
Helst hefði verið rætt um um-
ferðarljós en þeim væri talin fylgja
hætta á öngþveiti í snjókomu og
hálku. Málið væri því ekki útrætt.
Aðilar væm þó sammála um, að
slys á þessum stað stöfuðu fyrst
og fremst af of hröðum akstri,
en lögreglan í Hafnarfirði teldi sig
ekki hafa bolmagn til að halda
hraðanum innan hæfílegra marka
á þessari leið.
Um Reykjanesbrautina sagði
ráðherra, að umferðarslys dreifð-
ust um hana alla, enda þótt á
þeim kafla, sem er vestan Hafnar-
fjarðar séu þau tíðust í nágrenni
Kúagerðis. Samt væri slysatíðni á
Reykjanesbraut milli Hafnarfjarð-
ar og Njarðvíkur undir landsmeð-
altali. I umræðum um slysahætt-
una á Reykjanesbraut hefðu menn
orðið sammála um, að bundið slit-
lag á axiir vegarins mundi leysa
mikinn vanda og koma í veg fyrir
mörg slysanna, sem stafa af því
að vegfarendur lenda í vanda
vegna brúnar, sem oft myndast
þegar laust efni á öxlum skolast
frá veghellunni. Hér væri um
framkvæmd að ræða, sem varla
yrði ráðist í nema í áföngum.
Loks sagði ráðherra, að leitað
hefði verið lausnar á vanda kafl-
ans um Kúagerði en þar stafaði
hættan fyrst og fremst af hálku
sem myndast skyndilega við sér-
stakar aðstæður hitabreytinga og
raka. Þótt til væru tæki, sem að-
varað gætu við hálkumyndun
væri ekki ljóst, hvort slík tæki
myndu leysa vandann á Reykja-
nesbrautinni.
landi traustara en í Noregi. Nú
hefðu Norðmenn boðið Sovétmönn-
um að veiða 15 þúsund tonn af síld
innan landhelgi sinnar án nokkurs
samráðs við íslendinga þótt um
sameiginlegan fiskstofn væri að
ræða. Þessi vinnubrögð fordæmdi
hann og riíjaði upp, að íslendingar
hefðu lengi viljað efna til fjögurra
landa ráðstefnu um endurreisn
norsk-íslenska síldarstofnins. Sov-
étmenn og Færeyingar væru því
hlynntir, en Norðmenn hefðu þver-
neitað að mæta.
Halldór Ásgrímsson, sjávarút-
vegsráðherra, sagði, að sam-
kvæmt samþykkt Alþjóða
hafrannsóknarstofnunarinnar
mætti veiða 150 þúsund tonn af
norsk-íslensku síldinni. Norðmenn
hefðu haldið sig innan þessara
marka og samningurinn við Sovét-
menn fæli ekki í sér aukna veiði.
Hins vegar hefðu Norðmenn veitt
að hluta til minni síld (þ.e. smásfld)
en samþykkt Alþjóða hafrannsókn-
arstofnunarinnar kveða á um og
hefði því verið mótmælt. Hann stað-
festi, að Norðmenn hefðu enn ekki
viljað fallast á fjögurra landa ráð-
stefnu um nýtingu síldarstofnsins,
en kvað málin enn til umræðu milli
ríkjanna. Hann kvaðst ekki sjá, að
hægt væri að aðhafast neitt vegna
samnings Norðmanna og Sovét-
manna, en taldi að fyrri mótmæli
íslendinga vegna síldveiða Norð-
manna hefðu borið nokkum árang-
ur.
Guðmundur J. Guðmundsson
vakti athygli á því, að veiðar Norð-
manna á smásíld hefðu í för með
sér að útilokað væri að sfldarstofn-
inn næði sér upp. Kvaðst hann
draga í efa að Norðmenn hefðu
áhuga á uppbyggingu stofnsins, þar
eð Ijölgun gæti leitt til þess að sfldin
færi að leita sér ætis við íslands-
■ strendur og þar með utan lögsögu
Norðmanna. Lét þingmaðurinn þá
von í ljós, að máli þessu yrði hreyft
á þingi Norðurlandaráðs síðar í
þessum mánuði.
Guðrún Helgadóttir (Abl.-
Rvk.) tók undir með Guðmundi J.
Guðmundssyni og sagði málið
áþekkt því, þegar Evrópubandalag-
ið fékk veiðiheimildir innan græn-
lenskrar lögsögu. Það mál hefði
einnig verið rætt á Alþingi. Hún
sagðist lofa því, að þetta mál yrði
tekið upp á þingi Norðurlandaráðs
og kvaðst mundu hrejrfa því þegar
í dag á fundi þingmanna til undir-
búnings Norðurlandaráðsfundinum.
Tvær nýjar tillögur um
fræðsluslj óramálið
TVÆR tillögur um rannsókn
svonefnds fræðslustjóramáls
komu fram á Alþingi í gær.
Annars vegar er um að ræða
lagafrumvarp frá þingmönn-
um úr Framsóknarflokki,
Alþýðubandalagi og Kvenna-
listi og hins vegar þingsálykt-
unartillögu frá þingmönnum
úr Alþýðuflokknum.
Flutningsmenn lagafrum-
varpsins eru Ingvar Gíslason
(F.-Ne.), Guðmundur Bjarna-
son (F.-Ne.), Steingrímur J.
Sigfússon (Abl.-Ne.) og
Kristín Halldórsdóttir (Kl.-
Rn.). í frumvarpinu er gert ráð
fyrir því, að Hæstiréttur skipi
fímm manna nefnd utan Al-
þingis til „að rannsaka deilur
menntamálaráðuneytisins og
fræðsluyfirvalda í Norðurlands-
umdæmi eystra og það hvort
menntamálaráðherra hafi haft
fullgildar ástæður til að víkja
fræðslustjóra umdæmisins úr
starfi," eins og orðrétt segir.
í frumvarpi fjórmenninganna
er gert ráð fyrir því, að meðan
á rannsókn stendur skuli fyrr-
verandi fræðslustjóri halda
öllum réttindum sínum sem op-
inber starfsmaður og a.m.k.
hálfum launum.
Þingsályktunartillagan er
borin fram af Jóhönnu Sigurð-
ardóttur (A.-Rvk.), Kolbrúnu
Jónsdóttur (A.-Nv.) og Karli
Steinari Guðnasyni (A.-Rn.).
Þar er ríkisstjórninni falið, að
skipa þriggja manna nefnd „er
hafi það verkefni að gera úttekt
á samskiptum menntamálaráðu-
neytisins og fræðsluumdæmis
Norðurlands eystra.“ Nefndinni
er ætlað að semja skýrslu um
störf sín, sem birt verði opin-
berlega. Þá er gert ráð fyrir
því, að á meðan rannsókn fer
fram verði einungis skipað tíma-
bundið í stöðu fræðslustjóra í
umdæminu og samið verði við
fyrrverandi fræðslustjóra um
kjör hans og réttindi til sama
tíma.
í greinargerð með þingsálykt-
unartillögunni er vakin athygli
á þvf, að þegar liggi fyrir tvö
þingmál um efnið (þ.e. frumvarp
Ingvars Gíslasonar o.fl. og þing-
sályktunartillaga frá Stefáni
Valgeirssyni), sem að mati flutn-
ingsmanna séu ekki til þess
fallin að leysa deiluna í þeirri
stöðu sem hún sé nú í. Raunar
megi álíta að þau geti fremur
spillt fyrir farsælli lausn en
stuðlað að niðurstöðu sem ás-
ættanleg sé fyrir báða aðila. Að
auki er á það bent, að ekki geti
talist heppilegt að Hæstiréttur
gerist óbeinn aðili málsins á
þessu stigi, eins og þingmálin
tvö kveði á um, þar sem málið
kunni að koma fyrir Hæstarétt
á síðari stigum.