Morgunblaðið - 11.02.1987, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. FEBRÚAR 1987
39
Vanrækt böm —
Hvers er ábyrgðin?
Morgunblaðið/Birgir ólafsson
Guðríður og Þórólfur við opnun Djúpsins.
ísafjörður:
Djúpið í stað Þinghóls
ísafirði.
NÝLEGA keypti Þórólfur
Nýlega var í dagblöðum frétt um
unga móður sem hafði verið mis-
þyrmt á heimili sínu. Á heimilinu
voru tvö lítil böm og í fréttinni kem-
ur fram að þau hafi verið bæði
matar- og drykkjarlaus þegar lög-
reglu bar að. Báðu lögreglu um að
gefa sér að drekka.
í fréttaklausum þeim er birtust
um þetta mál var þess getið að
móðurinni hafi verið komið undir
læknishendur en bömunum til ná-
grannakonu. Heuilbrigð skynsemi
segir okkur að bömin hefðu ekki
síður en móðirin átt að fá læknis-
hjálp og aðra faglega umönnun eftir
slíka meðferð, en um þetta má finna
ákvæði í bamavemdarlögum. Við
viljum vekja athygli á þessum vinnu-
brögðum lögreglunnar og ekki síður
vinnubrögðum blaðamanna sem
birta slíka frétt athugasemdalaust.
En ekki er bara við lögreglu og
flölmiðla að sakast. Það ríkir al-
mennt sinnuleysi hér á landi
gagnvart aðbúnaði og réttindum
bama og unglinga.
Undirritaðar tilheyra bamahópi
Samtaka um kvennaathvarf, en sá
hópur hefur það að markmiði að
standa vörð um hagsmuni þeirra
bama er í athvarfinu dvelja og ekki
síður að stuðla að umræðum um
réttindi og stöðu bama í samfélag-
inu. Undanfarin ár höfum við tekið
þátt í þeirri umfjöllun sem fram
hefur farið um ofbeldi gagnvart
bömum. Undanfama mánuði hefur
umræðan beinst mjög að kynferðis-
legu ofbeldi sem böm hafa verið
beitt, ýmist af ókunnum aðilum og
því sem er algengara í þessum mál-
um, af nákomnum aðstandendum á
heimili
Það er vissulega mikið unnið að
náðst hefur að lyfta hulunni af þessu
málefni og nú gildir að halda vel á
málum, bæði hvað varðar aðstoð við
fómarlömb og fyrirbyggjandi að-
gerðir.
Varast ber sölufréttir og fjöl-
miðlafár. Almenningur er vissulega
felmtri sleginn og fullur réttlátrar
reiði í garð svo ófyrirleitinna brota-
manna en mikilvægt er að halda vel
á málum og setja hlutina í víðara
félagslegt og sáifræðilegt samhengi.
Þrátt fyrir þessi alvarlegu of-
beldismál megum við ekki missa
sjónar á því sem algengara er og
má finna svo víða í okkar nánasta
umhverfi. Hvemig bregðumst við við
vanrækslu bama? Emm við að verða
ónæm á aðstæðumar, teljum við þær
sjálfgefnar? Hversu vel höldum við
vöku okkar í afstöðunni til réttinda
bama? Hver em viðbrögð hinna
ýmsu geira samfélagsins sem ber
áð sinna þessum málum? Búum við
( samfélagi fjandsamlegu börn-
um?
Af nógu er að taka ef nefna á
dæmi um vanrækslu og brot á sjálf-
sögðum réttindum bama:
— Slysatíðni bama er hærri hér á
landi en í flestum Evrópulöndum. Á
það bæði við um umferðarslys og
slys í heimahúsum.
— Við skipulagningu umferðarmála
hefur bíllinn löngum verið settur í
öndvegi. Bömunum er úthlutað end-
urskinsmerkjum og uppálagt að
„passa sig vel á bílunum".
— Leiksvæði bamanna em bíla-
stæðin við húsin og leið sú er mörg
böm þurfa að fara í skólann en með
þeim hætti að slíkt myndi aldrei
líðast í nágrannalöndum okkar. Þar
em t.d. grafin göng eða byggðar
brýr yfir þær umferðargötur sem em
á skólaleið bama.
— Hvað slys í heimahúsum varðar,
má vísa til tíðra ferða bama á slysa-
varðstofu, sum hver fara banííað
æði oft Og okýringin er Jú, hann
er svo mikill hrakfallabálkur" eða
„það er hreint ótrúlegt hvað þetta
bam getur látið sér detta í hug að
gera“. En það vill gleymast að hinir
fullorðnu bera ábyrgð á aðstæðum
bama í heimahúsum.
— Em stigar varðir, öryggishlíf á
eldavél, bamaiæsingar á skáphurð-
„Þrátt fyrir þessi alvar-
lega ofbeldismál
megum við ekki missa
sjónar á því sem al-
gengara er og má finna
svo víða í okkar nánasta
umhverfi."
um er geyma hættuleg efni, svo
nokkur dæmi séu tekin?
— Hvar em bömin á meðan foreldr-
ar vinna — og það oft langan
vinnudag — utan heimilis? Mikil
umræða hefur farið fram um langa
biðlista á dagvistarheimili, uppeldis-
aðstæður þessara heimila, þar sem
starfsfólk flosnar upp vegna lélegra
launa, óvissuna er oft fylgir dag-
mæðra-fyrirkomulaginu. Minna er
rætt um það hversu oft ung böm
em sett í það hlutverk að gæta yngri
systkina, en þar er mikið á ungar
herðar lagt.
Eftir að böm em komin á skóla-
aldur þyngist enn róðurinn. Víða em
skólar tví- og jafnvel þrísetnir.
Skólatíminn er stuttur og oft sundur-
slitinn og í fæstum tilfellum er
bömum eldri en 6 ára boðið upp á
viðyem í skóla utan skólatíma.
íslenskur staðall, 7 ára gömul
eiga börnin að geta gengið sjálf-
ala.
Skólamáltíðir virðast ennþá vera
fjarlægur draumur á góðæristímum
þegar við setjum met í sælgætisáti
á mann. Á sama tíma og mörg böm
líða af næringarskorti sem kemur
meðal annars fram í hegðunarvand-
kvæðum og einbeitingarskorti í
skólastarfi. Nú er heilbrigðisráðu-
neytið að beita sér fyrir átaki í
tannvemdarmálum bama og hvemig
væri að foreldrar tækju við sér? Við
höfum kynnst því erlendis frá að
með samstilltu átaki er mjög auð-
velt að halda þá reglu að böm fái
einungis sælgæti einu sinni í viku
(laugardagsgotterí).
Það færi vel á því að stríðið gegn
Karíusi og' Baktusi væri upphaf
víðtækrar herferðar gegn ýmsu því
er miður fer í aðbúnaði bama og
unglinga.
F.h. barnahóps Samtaka
um Kvennaathvarf
Jenny Anna Baldursdóttir,
læknafulltr.
Aðalbjörg Helgadóttir,
framhaldsskólakennari
Ingólfsson skemmtistaðinn
Þinghól og opnaði hann undir
nafninu Djúpið.
Breytingar hafa verið gerðar á
húsaskipan, þannig að fremri sal-
urinn er stúkaður af og er prýddur
blómum og leðursófasettum. Mat-
ur verður áfram á boðstólum og
núna er opnað á hveriu kvöldi kl.
18.00.
- Gísli Elís
SYSTEM /36
HUGBÚNAÐARSÝNING
12.-14. FEBRÚAR1987
Almenna kerfisfræðistofan hf.
Fasti hf.
Forritun sf.
Frum hf.
Hugbúnaðarhúsið
Hugvirki
IBM á íslandi
Kerfi hf.
Pegasus hf.
Rekstrartækni hf.
Skrifstofuvélar hf.
Tölvubankinn
Kynna yfir 50 mismunandi hugbúnaðarkerfi fyrir IBM SYSTEM/36.
Ýmis nýr notendahugbúnaður kemur þar fram auk margbreytilegra
lausna á hefðbundnum verkefnum sem unnin hafa verið í þessum frá-
bæru tölvum.
Einnig er á sýningunni nýjasti búnaðurinn við SYSTEM/36 auk PC
tenginga.
Hér er kjörinn vettvangur fyrir alla þá sem bera ábyrgð á tölvuvinnslu
í fyrirtækjum til að fá heildarsýn yfir þau hugbúnaðarkerfi sem nú eru
í boði.
Ath. Sýningin er aðeins opin í þrjá daga.
■ ■ S;
Sýningarstaður:
Skaftahlið 24
OPIÐ KL. 10-18

*&&&**&«