Morgunblaðið - 12.02.1987, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. FEBRÚAR 1987
19
móti má setja spumingarmerki og
jafnvel stopp á slíkt þegar því fé
sem veija mætti til að setja í gang
3 íslenskar myndir, og þar með
veita atvinnu 50—60 kvikmynda-
gerðarmönnum, leikurum og
öðrum, er stefnt út úr landinu.
Við skulum skoða þetta aðeins
nánar. Dreifing kostnaðar við gerð
kvikmyndar sem kostar 20 milljónir
gæti orðið sem hér segir. Til er-
lendra aðila fyrir framköllun,
hljóðblöndun og gerð sýningarein-
taks 3 milljónir, afgangurinn, eða
15 milljónir, færi allur í greiðslur
til íslenskra fyrirtækja og einstakl-
inga. Að mörgum ótöldum mætti
nefna filmukaup, leigu á tækjum,
bifreiðum, farsímum og rafstöðv-
um, laun til tæknifólks, aðstoðar-
fólks, trésmiða, auglýsingateikn-
ara, tónsmiða, að ógleymdum
leikurum og stadistum o.fl. Hér-
lendis eru fyrirtæki sem leigja út
öll tæki til kvikmyndagerðar, spónn
úr aski þeirra er tekinn er erlendir
aðilar flytja inn tæki til notkunar
hériendis. Af þessu má sjá að hér
eru hagsmunir margra í veði og er
hér á ferðinni alvarlegt mál fyrir
þá aðila sem standa að rekstri slíkra
fyrirtækja.
Af ofanrituðu má sjá að hér er
á ferðinni mikill atorku- og athafna-
maður, enda á Hrafn kyn til þess.
Það er nauðsynlegt að hlúa að
slíkum mönnum í litlum þjóðfélög-
um, þeir eru ómetanlegir. En það
getur ekki verið nauðsynlegt að
jarða aðra kvikmyndagerðarmenn í
leiðinni.
Það er ekki ætlun mín að kenna
öðrum en -okkur sjálfum um það
hvað langt Hrafni hefur tekist að
koma sínum málum fram á kostnað
annarra. Þó eru atriði sem vert er
að athuga nánar. Frá upphafi hefur
Knútur Hallsson, áður skrifstofu-
stjóri en síðan fyrir tveim árum
ráðuneytisstjóri í menntamálaráðu-
neytinu, haft með Kvikmyndasjóð
að gera fyrir hönd ráðuneytisins.
Þessi maður hlýtur að bera heilm-
ikla ábyrgð á því hvernig vinnuregl-
ur sjóðsins hafa þróast. Ef
úthlutunamefnd Kvikmyndasjóðs
hefði strangari reglur til að vinna
eftir, kannski hafa þeir engar regl-
ur til að vinna eftir, væri hægt að
koma í veg fyrir að einstaka aðilar
kæmu sér upp samböndum við
menn í lykilstöðum hjá sjóðnum og
þannig með persónulegum tengsl-
um og ýtni tryggt sér aðstöðu sem
er mjög ósanngjöm gagnvart öðmm
umsækjendum.
Að lokum vildi undirritaður
leggja fram einfaldar tillögur sem
gætu gert störf úthlutunamefndar
einfaldari og minna vanþakklát.
1. Markaður verði fastur hundraðs-
hluti af ráðstöfunarfé sjóðsins
sem verði varið í heimildarmynd-
ir annars vegar og leiknar
myndir hinsvegar.
2. Úthlutun úr sjóðnum verði skipt
í 3 stig.
Umsóknir til handritagerðar;
umsækjendur leggi fram útdrátt
að fyrirhuguðu handriti. Úthlut-
anir til handrita verði ársfjói'ð-
ungslega.
Umsóknir til undirbúnings; um-
sækjendur leggi fram fullbúið
handrit ásamt framkvæmda- og
fjárhagsáætlun. Þessar umsókn-
ir verði afgreiddar hálfsárslega.
Umsóknir um framleiðslustyrk;
umsækjendur sanni að þeir geti,
að viðbættum styrk sjóðsins, lok-
ið við framleiðslu myndarinnar.
Einnig mætti skylda þá sem
framleiða mynd í fyrsta sinn til
að hlíta ráðgjöf um framkvæmd
verksins.
3. Þeir, sem hafa kvikmyndagerð
að aðalatvinnu og framleiða
myndir sem standa undir sér
fjárhagslega, eigi tryggðan
ákveðinn hundraðshluta til und-
irbúnings. Á sama hátt verði
markaður ákveðinn hundraðs-
hluti af sjóðnum til handa þeim
sem eru að feta sín fyrstu spor
í kvikmyndagerð.
Það er von mín að þessar hugleið-
ingar megi verða til þess að skapa
frekari umræðu um störf Kvik-
myndasjóðs.
Höfuadur erfélagi í FK, Félagi
kvikmyndagerðarmanna.
Einkennileg viðbrögð
eftir Sigmar B.
Hauksson
Félag kvikmyndagerðarmanna
hefur opinberlega lýst yfir óánægju
sinni vegna þeirrar íjárhæðar sem
Hrafni Gunnlaugssyni var úthlutað
úr Kvikmyndasjóði. Telja þeir að
við gerð kvikmyndarinnar muni
ekki starfa nægjanlega margir
íslenskir kvikmyndagerðarmenn.
Satt best að segja koma mér
mótmæli þessi mjög svo einkenni-
lega fyrir sjónir. Hingað til hafa
vel flestir íslenskir kvikmyndagerð-
armenn talið rétt að styrkja alla
vega eina íslenska kvikmynd með
verulegri fjárhæð. Sú fullyrðing
kvikmyndagerðarmanna að ekki
muni starfa nægjanlega margir Is-
lendingar við gerð myndar Hrafns
eru harla einkennileg. Vitaskuld er
hér um íslenska kvikmynd að ræða.
Það er engin nýlunda að erlendir
menn hafi aðstoðað eða unnið með
íslenskum kvikmyndagerðarmönn-
um. Samstarf af þessu tagi er
lífsnauðsynlegt fyrir íslenska kvik-
myndagerð. Þá má ekki gleyma
þeirri staðreynd að kvikmyndin er
í eðli sínu alþjóðleg.
Sigmar B. Hauksson
„Stórmannlegra hefði
nú verið fyrir íslenska
kvikmyndagerðarmenn
að samgleðjast Hrafni
í staðinn fyrir hin
barnalegn mótmæii.“
Seinasta kvikmynd Hrafns
Gunnlaugssonar, „Hrafninn flýg-
ur“, hefur vakið verðskuldaða
athygli víða um heim. Sem kunnugt
er var Hrafn útnefndur leikstjóri
ársins í Svíþjóð. Óhætt er að full-
yrða að ekkert íslenskt listaverk
hafi vakið eins mikla athygli í
Svíþjóð síðan Salka Valka, eftir
Halldór Laxness, kom þar út.
Svíar hafa sýnt okkur íslending-
um og íslenskri kvikmyndagerð
mikinn höfðingsskap og rausn. Með
stuðningi Svía hefur kvikmyndin
„Hrafninn flýgur“ verið sýnd víða
um heim og þá sem íslensk kvik-
mynd. Hróður íslenskrar kvik-
myndagerðar hefur því borist víða
og er þessi kynning ómetanleg fyr-
ir íslenska kvikmyndagerð og þar
með íslenska menningu.
Nú er til umræðu að stofha sam-
norrænan kvikmyndasjóð. Sem
kunnugt er hefur fjárskortur helst
staðið kvikmyndagerð hér á landi
fyrir þrifum. Öflugur samnorrænn
kvikmyndasjóður gæti því skipt
sköpum fyrir íslenska kvikmynda-
gerð. Ef af stofnun sjóðsins verður
er líklegt að samstarf norrænna
kvikmyndagerðarmanna muni auk-
ast all verulega í framtíðinni. Ætla
íslenskir kvikmyndagerðarmenn að
gera það að skilyrði í framtíðinni
að kvikmyndir, styrktar með
íslensku fé, verði aðeins unnar af
íslendingum?
Svo vikið sé aftur að hinni nýju
kvikmynd Hrafns og úthlutun Kvik-
myndasjóðs þá má fullyrða að hefði
sjóðurinn ekki styrkt Hrafn hefði
líklegast ekki getað orðið að gerð
þessarar íslensku kvikmyndar.
Ákvörðun sjóðsins var því rétt. Við
bíðum nú öll spennt eftir hinnj nýju
kvikmynd Hrafns og óskum honum
góðs gengis. Stórmannlegra hefði
nú verið fyrir íslenska kvikmynda-
gerðarmenn að samgleðjast Hrafni
í staðinn fyrir hin barnalegu mót-
mæli.
Höfundur hefur átt sæti í stjórn
Listahátíðar, verið formaður
stjómar Kvikmyndahatíðar — og
átti sæti í nefndþeirri, sem m.a.
gerði tiilögur um stofnun Kvik-
myndasjóðs.
Fjölmiola-
hfflnskeið
Laugardaginn 21. febrúar hefst vandað og
fjölbreytt námskeið í fjölmiðlun á vegum
Tómstundaskólans.
Þátttakendurfá kennslu og leiðsögn í undir-
stöðuatriðum fjölmiðlunar. Að loknu sameigin-
legu undirstöðunámi skiptast þátttakendur í
þrjá hópa eftir áhugasviðum þ.e. útvarp,
sjónvarp, blöð.
Ahersla er lögð á verklega kennslu undir stjórn
hæfra fjölmiðlamanna. Námskeiðið er ætlað
áhugafólki um fjölmiðla og þeim sem hafa hug
á að leggja fjölmiðlun fyrir sig. Athugið að fjöldi
þátttakenda er takmarkaður við 24.
Námskeiðið stendur frá 21. febrúar til 16. maí,
og er kennt tvo daga í viku, laugardaga frá kl.
13-18 og miðvikudagafrá kl. 20-23. Námskeið-
ið er alls 118 kennslustundir.
Innritun og frekari upplýsingar fást hjá Tóm-
stundaskólanum, Skólavörðustíg 28, virka
dagakl. 10-17.
Sigurjón Jóhannsson.
Námskeiösstjórn,
framsetning efnis.
Vilborg Harðardóttir. Stefán Jökulsson.
Viötalatækni, frétta- og Stjórn og gerð útvarps-
greinaskrif. þátta.
Karl Jeppesen.
Stjórn og gerð sjón-
varpsþátta.
Vilhjálmur Sigurjónsson.
Tölvur, ritvinnsla.
TÚMSTUNDA
SKOUNN
Skólavörðustig28
Sími 621488