Morgunblaðið - 12.02.1987, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. FEBRÚAR 1987
mgAntltffitoifr
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágústlngi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 500 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 50 kr. eintakiö.
Vandræði
við Hlemmtorg
Heilbrigðiseftirlit Reykjavík-
ur hefur vakið athygli
borgarráðs á því, að unglingar
og eldra fólk forðast að nota bið-
skýli Strætisvagna Reykjavíkur
við Hlemmtorg „sökum hræðslu
við þá ógæfusömu menn sem
búnir eru að leggja skýlið undir
sig að meira eða minna leyti",
eins og segir i bréfi Odds R.
Hjartarsonar, framkvæmdastjóra
Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur.
Þetta er sorgleg lýsing á því,
hvemig komið er á þessum glæsi-
lega áningarstað strætisvagn-
anna, þar sem þúsundir manna
fara um á degi hveijum.
Frásögn blaðamanns Morgun-
blaðsins af heimsókn í biðskýlið
við Hlemm staðfestir þetta bréf
heilbrigðiseftirlitsins. Þar segir
meðal annars eftir samtöl við
starfsmenn í skýlinu: „Að einum
starfsmanni undanskildum gáfu
þeir ófagra lýsingu á ástandinu
og enginn sem talað var við vildi
koma fram undir nafni né að
mynd yrði birt af þeim af ótta
við hefndaraðgerðir „fastagest-
anna“, enda ekki óalgengt að
starfsmönnum sé hótað líkams-
meiðingum og jafnvel lífláti“.
Við lestur þessara orða hlýtur
mörgum að bregða. Það er sem
betur fer óvanalegt að starfsfólk
á opinberum stað, sem er ætlað
það hlutverk að vera einskonar
griðastaður almennings, þori ekki
að segja til nafns í blaði af ótta
um líf sitt og limi. Fram kemur
að allt frá því hin glæsilegu húsa-
kynni við Hlemm voru opnuð fyrir
sjö árum hafa þau laðað að sér
utangarðsfólk af ýmsu tagi.
Um allan heim glíma menn við
vanda af því tagi, að þeir, sem
velja þann kost að vera utan-
garðs eða lenda þar óviljandi,
safnast saman og taka sér ból-
festu einhvers staðar. Við búum
í þjóðfélagi, þar sem það er talin
samfélagsleg skylda að veita
þessu fólki skjól. Öll viljum við
rétta þeim ógæfusömu einstakl-
ingum hjálparhönd, sem þama
koma við sögu. Biðskýlið á
Hlemmi var hins vegar ekki reist
í þeim tilgangi. Þar á að vera
miðstöð almenningsferða um
borgina. Sú þjónusta sem strætis-
vagnar veita á ekkert skylt við
það að skjóta skjólshúsi yfir þá,
sem sitja eða liggja iðjulausir á
almannafæri og hafa jafnvel í
hótunum við samborgara sína.
Biðskýlið við Hlemm stendur
andspænis lögreglustöðinni í
Reykjavík. Ættu því að vera hæg
heimatökin fyrir Iögregluna að
hafa auga með því, sem þar fer
fram og stugga við vandræða-
mönnum. Böðvar Bragason,
lögreglustjóri, bendir réttilega á
það í Morgunblaðssamtali í gær,
að það þurfi að athuga, hvort
ekki sé unnt að beina þeim, sem
eru til vandræða, annað en í bið-
skýlið úr því þeir sækjast eftir
samneyti hver við annan. Þá seg-
ir lögreglustjóri: „Það er ekki
hægt að hafa lögregluvörð við
skýlið allan daginn. Slíkt leysir
engan vanda.“ Dregið skal í efa,
að þessi orð eigi við rök að styðj-
ast. Vafalaust yrði það til að
breyta miklu við Hlemm, ef lög-
reglan hefði þar menn á vakt
allan þann tíma, sem skýlið er
opið. Ætti að grípa til slíkra ráð-
stafana nú þegar. Þær umræður,
sem orðið hafa um ástandið á
þessum fjölfarna stað, kalla á
skjót viðbrögð yfirvalda og þá
ekki síst þeirra, sem eiga að sjá
til þess að borgararnir geti verið
óhultir á opinberum stöðum.
Lýsingar heilbrigðiseftirlitsins
og starfsmanna við Hlemm hljóta
að vera öllum, sem hlut eiga að
máli, hvatnig til að þurrka þenn-
an blett af borgarlífinu, sé þess
nokkur kostur.
Þörf
ábending
vegna al-
næmis
HUmræðurnar um varnir við
alnæmi setja eðlilega mik-
inn svip á þjóðlífið. Allir eru
sammála um að rétt sé að bregð-
ast við þessum hroðalega vágesti
með öllum tiltækum ráðum. Dr.
Bjöm Bjömsson, prófessor í sið-
fræði í guðfræðideild Háskólans,
ræðir um gagnsóknina gegn al-
næmi meðal annars með þessum
orðum í Morgunblaðsgrein í gær:
„Þó hygg ég að lang stærsta
fræðsluátakið er hafi varanlegt
forvamargildi sitji enn á hakan-
um, eins og það hefur löngum
gert varðandi kynfræðslu. Hér
er átt við að fræða alla, ekki
bara böm og unglinga, um þá
siðferðilegu ábyrgð sem fylgir því
að lifa lífinu sem manneskja í
samskiptum við aðra.
Þær ranghugmyndir vaða uppi
að kynlíf sé tækni og þá um leið
að fari eitthvað úrskeiðis þá hljóti
að vera tii á því tæknilegar lausn-
ir.
Það er gott og gilt að fræða
táninga um forvamargildi veija,
en hversu miklu meira virði væri
ef takast mætti að ala með þeim
virðingu á siðrænum gildum er
veittu þeim leiðsögn um vandrat-
aða stigu lífsins, þar á meðal
kynlífsins, svo að þeir yrðu hvorki
sjálfum sér né öðrum að tjóni,
jafnvel íjörtjóni.“
Kjúklingakóngarnir brosa breitt: Bjarni Ásgeir Jónsson og Jón V. Bjarnason á Reykjum. Á milli
þeirra stendur Baldur sonur Jóns sem starfar með þeim við búið.
Reykjagarður hf. - nýtt stórveldi 1 kiúklinpfaframleiðslu:
Bústofninn 200.0
framleiðslan 75(
Eru umsvifamestu bændur landsins
eftir kaupin á Asmundarstaðabúinu
NÝTT stórveldi varð til í kjúklingaframleiðslunni í byrjun ársins
þegar Reykjagarður hf. í Mosfellssveit keypti kjúklingahluta Holta-
búsins á Ásmundarstöðum. Við kaupin sameinuðust tvö stærstu
kjúklingabú landsins, jafnframt því sem tvö langstærstu alifuglaslát-
urhúsin voru sett undir sameiginlega stjórn. Blaðamenn Morgun-
blaðsins skoðuðu fyrirtæki Reykjagarðs hf. fyrir skömmu í fylgd
Bjarna Ásgeirs Jónssonar framkvæmdastjóra.
Reykjagarður hf. er fjölskyldu-
fyrirtæki á Reykjum í Mosfellssveit
daí eigu Jóns V. Bjamasonar og
mlisHansínu Bjamadóttur eigin-
konu hans og Bjarna Ásgeirs
Jónssonar sonar þeirra og Margrét-
ar Atladóttur konu hans. Fyrirtækið
var upphaflega stofnað um rekstur
garðyrkjustöðvar á Reykjum en eins
og mörgum er kunnugt var fyrsta
gróðurhús á íslandi reist á Reykj-
um. Var það faðir Jóns, Bjami
Ásgeirsson síðar þingmaður Mýra-
manna og landbúnaðarráðherra,
sem það gerði vorið 1923. En garð-
yrkjumennimir á Reykjum snem
sér að eggjaframleiðslu árið 1979
er þeir breyttu nokkmm stálgrind-
argróðurhúsum í eggjabú. Á
tveimur fyrstu ámnum jókst varp-
hænsnastofninn úr 4 þúsund
fuglum í 12 þúsund. Árið 1980
byijuðu þeir jafnframt á kjúklinga-
rækt og hefur sá þáttur starfsem-
innar síðan vaxið í stómm stökkum
upp í 300 tonna framleiðslu á
síðasta ári. Helstu áfangarnir á
þeirri leið em kaup fyrirtækisins á
Teigi í Mosfellssveit árið 1982, þar
sem sett var upp útungunarstöð og
kjúklingarækt, og bygging á 1.200
fermetra kjúklingahúsi á Teigi í lok
ársins 1985, en það er fullkomnasta
kjúklingahús landsins.
I bytjun þessa árs var síðan ráð-
ist í kaup á kjúklingahluta Holta-
búsins hf. á Ásmundarstöðum, sem
er stærsta kjúklingabú landsins.
Það sem Reykjagarður keypti af
Holtabúinu er 13 kjúklingahús á
Ásmundarstöðum, sláturhúsið
Dímon og útungunarstöð á Hellu
og nokkur íbúðarhús á Ásmundar-
stöðum og Hellu, auk tilheyrandi
tækja.
Framleiðslugeta kjúklingabúa
Reykjagarðs er um 1.200 tonn á
ári, en til samanburðar má geta
þess að innanlandsneyslan er talin
vera 1.800—1.900 tonn. Reyndar
hefur fyrirtækið dregið vemlega úr
framleiðslunni vegna þess að of-
framleiðsla hefur verið í greininni,
þannig að í ár er stefnt að 750
tonna framleiðslu, sem er það magn
sem þessi bú seldu af kjúklingum
á síðasta ári.
Reykjagarðsfeðgar em með
stærsta bú á íslandi. Til að gera
sér betur grein fyrir umfangi fyrir-
tækis þeirra má geta þess að það
á rúmlega 200.000 fugla á mismun-
andi aldri og eiga þeir því meiri
bústofn en aðrir íslenskir bændur.
Erfitt er að bera alifuglabú þeirra
saman við bú í hefðbundnum bú-
skap, en til samanburðar má geta
þess að 400 ærgilda sauðfjárbú
(verðlagsgmndvallarbú) framleiðir
innan við 8 tonn af kindakjöti á ári
og framleiðir Reykjagarður því
jafnmikið af kjöti og 100 slík bú.
Framleiðsla búsins í ár verður tal-
svert meiri en kindakjötsframleiðsla
allra bænda í Austur-Húnavatns-
sýslu og framleiðslugeta búsins er
mun meiri en kindakjötsframleiðsla
Vestfjarða.
En hvemig er þetta hægt? Því
Bjarni Asgeir og bústjórinn á Ás
son, með vikugamla unga. Eftir 8
á Hellu.
svarar Bjarni Ásgeir: „Við áttum
gott bú fyrir. Staða þess er góð,
við emm með úrvals starfsmenn
og góða stöðu á markaðnum. Þetta
gerir okkur kleift að ráðast í þessi
kaup, auk þess sem samningurinn
við Ásmundarstaðabræður var hag-
stæður fyrir okkur — og reyndar
fyrir þá líka. Við sameiginlega
stjóm búanna og sláturhúsanna sé
ég möguleika á hagræðingu sem
gerir samkeppnisstöðu okkar enn
Hvítt gólf af kjúklingum í einu af gömlu gróðurhúsunum á Reykju
fyrir nokkrum árum.