Morgunblaðið - 12.02.1987, Blaðsíða 58

58
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. FEBRÚAR 1987

„/EiLarðu & pöngadeildirva.
eða. slysayarésto^ona?
ást er...
... að vera ekki eins og á
fcrossgötum.
TM Htg U.S. Pit OR.-il rlghts rmrvid
CWetLfli Angdts Tinws Syndicate
Inntökubeiðni í samtök
manna á eyðieyjum ...
Heyrðu — Það er líklega
farið að bíða eftir mér

HÖGNI HREKKVÍSI
L^oqli
V. -T , -rr—i
„ \>A6> ERU A. M. K. SU/Mg. SE/U «SH(3JA
FJÖLSkr^LPUMNI FRÍA Þv/i HAAR FEMSURINN
EX FALIMAI."
Saltaustur á göt-
ur Reykjavíkur
í Morgunblaðinu þann 6. janúar
sl. var stutt frétt: Mokstur og salt
fyrir 30 milljónir.
í fréttinni kom m.a. fram, að hálk-
an á götum Reykjavíkur frá því um
miðjan október hafi kostað borgarbúa
tugi milljóna. Þá kemur og fram í
fréttinni að á þessu tímabili, þ.e. frá
miðjum október til áramóta, hafi ver-
ið mokað á akbrautir í Reykjavík
tæpum 3.000 tonnum af salti, þ.e.
40 tonn á hvetjum degi, ekki hefur
verið saltað alla daga á þessu tíma-
bili, þannig að marga daga gæti þessi
saltaustur hafa verið 100 til 200 tonn
á dag. Það sem af er þessum vetri
keyrir alveg um þverbak hversu
starfsmenn Reykjavíkurborgar hafa
verið rausnarlegir á magn það, sem
ausið hefur verið á akbrautir hér í
Reykjavík.
Það er eins og þessir menn hafí
tvíeflst nú í vetur eftir tiltölulega
hæfílega skömmtun síðastliðinn vet-
ur, því þá komust þeir sæmilega frá
þessu starfí, enda kosningaár, eins
og stjómmálamennimir segja.
Það verður að gera allt sem hægt
er til að losa okkur við saltið og alla
þá eyðileggingu og þann óþrifnað,
sem notkun þess veldur borgarbúum,
svo ekki sé talað um það falska um-
ferðaröryggi, sem ökumenn telja að
saltið veiti þeim. Margir ökumenn
hreinlega aka á sumarhjólbörðum
allan veturinn, vegna þess að þeir
treysta á saltdreifingu á akbrautir,
en em svo til stórtrafala í umferðinni
þegar færð þyngist eða saltið nær
ekki að gera snjóinn að vatni á ak-
brautinni.
Það verður að gera þá kröfu til
réttkjörinna fulltrúa okkar í borgar-
stjóm Reykjavíkur, að þeir sjái til
þess að starfsmenn borgarinnar fari
eftir fyrirmælum og starfsreglum,
sem þeim em settar. Það getur alls
ekki verið að þær stillingar, sem eiga
að vera á þessum tækjum séu rétt
notaðar. 5—10 eða 20 gr. af salti á
m 2 geta ekki gert akbrautir að ár-
farvegi eða að pækill myndist af
þessu magni. Það hlýtur að vera
krafa okkar borgarbúa að saltdreif-
ingu sé stillt í hóf og alls ekki saltað
nema brýna nauðsyn beri til.
Þann 10. maí 1985 skrifaði ég
stutta grein í Velvakanda um salt-
austur á akbrautir og gangstéttir hér
í Reykjavík. Þann 19. maí 1985 skrif-
ar Ingi Ú. Magnússon grein í Velvak-
anda, sem átti að vera svargrein við
skrifum mínum.
Þar segir Ingi „þótt ýmislegt mætti
til sanns vegar færa í greininni þá
em rangfærslur og staðhæfingar svo
miklar að ekki nær nokkm tali. Ekki
verður hjá því komist að upplýsa
borgarbúa um það, sem sannast er í
þessum efnum", tilvitnun lýkur.
Ekki nennti ég að elta ólar við að
svara gatnamálastjóra í þetta sinn,
enda ekki tilgangurinn með skrifum
mínum að munnhöggvast við menn,
heldur að vekja athygli á málinu og
koma af stað umræðum um þau.
Þessi skrif mín og margra annarra
urðu til þess að starfsmenn gatna-
málastjóra stilltu saltnotkun í hóf
síðastliðinn vetur, það sáu allir.
En hveijar vom þá rangfærslur
og staðhæfingar mínar í greininni
forðum, sem gatnamálastjóri þurfti
að leiðrétta?
Jú, með greininni var mynd sem
sýnir verkamenn standa aftan á vöm-
bíl og moka saltinu á akbrautina.
Þetta em löngu úrelt vinnubrögð seg-
ir hann. Þá er mynd með grein hans
af hinum nýju tækjum, sem em
stillanleg. Fjórir skalar A, B, C, D,
þ.e. 5 gr., 10 gr., 20 gr. eða 30 gr.
á fermetra. Ef þessar stillingar væm
notaðar rétt er mér nær að halda að
enginn myndi skrifa um saltaustur á
götur Reykjavíkurborgar.
Þegar ég fæ hálffullan disk af
salti af gangstéttinni fyrir framan
húsið hjá mér, eftir eina ferð þessara
tækja, trúi því þá hver sem trúa vill
að einhver 5 eða 10 gr. á fermetra
séu notuð. Það er lítill munur á því
hvort saltinu er mokað með skóflu á
akbrautir eða með nýjum tækjum.
Þá em það staðhæfingamar í
greininni. Ég sagði í grein minni að
götur borgarinnar væm oft eins og
árfarvegur í allt að 5 til 7 stiga frosti.
Er þetta kannski rangt? Ég spyr?
Þetta segir gatnamálastjóri að sé
rangt og algjörlega bannað, þ.e.
starfsmenn fengju þá ekkert fyrir
sinn snúð, þ.e. að dreifa salti í 5—7
stiga frosti.
Eg hefi fylgst svolítið með salt-
dreifingu nú í vetur með tilliti til
þessarar fullyrðingar gatnamála-
stjóra. Nokkur dæmi: Þann 30. okt.
sl. sagði útvarpið, þ.e. Ríkisútvarpið,
4 stiga frost í Reykjavík kl. 6. Þegar
4 stiga frost mælist í 2ja m. hæð frá
jörðu, þá er allt að 2 til 3 stigum
181
Birkir Skarphéðinsson segir m.a.
að stilla megi saltdreifingu á
götur Reykjavíkurborgar í meira
hóf en nú sé gert. Oft sé saltað
án þess að þörf sé á því.
kaldara niðri við jörð.
Allan þennan dag vom saltdrejf-
ingarbílar borgarinnar á ferðinni. Ég
ók á eftir einum þeirra eftir Sólareyj-
argötunni á milli kl. 18 og 19, og var
mér alveg óskiljanlegt til hvers var
verið að salta, þvi gatan var alveg
þurr.
Þann 20. sl. gerði snjóél síðdegis
hér í Reykjavík. Þann dag var 3ja
til 4ra stiga frost hér og strax var
saltað. Þann 21. nóv. var 4 stiga frost
kl. 6 og þann morgun var saltað.
Laugardaginn 22. nóv. var um frost-
mark og götur borgarinnar með
þykku lagi af saltpækli, sem úðaðist
yfir ökutæki og vegfarendur. Þann
5. des. gerði snjóél hér í Reykjavík
seinni hluta dags, þá um kvöldið var
5 stiga frost hér í borg, samt var
saltað.
Þann 26. og 27. des. snjóaði lítil-
lega hér í Reykjavík. Þann 27. des.
var t.d. 4 stiga frost hér í borg, báða
þessa daga var alltof mikið saltað.
Svo segir gatnamálastjóri að ekki
megi salta í 5-7 stiga frosti.
Það ætti alveg að heyra til undan-
tekninga að salta akbrautir í frosti
og alls ekki það mikið að vatn mynd-
ist þegar snjór er á jörðu.
Að lokum þetta. Það er enn krafa
mín og þúsunda Reykvíkinga að salt-
dreifingu á akbrautir sé haldið í
algjöri lágmarki og ekki sé saltað
nema brýna nauðsyn beri til.
Það sem af er þessum vetri hefur
oft ekki verið þörf á saltdreifingu á
akbrautir þó saltað hafi verið og
sjaldan eða aldrei þörf á því magni,
sem dreift hefur verið.
Reykjavík, 4. febrúar 1987.
Birkir Skarphéðinsson,
1142-5895.
Víkverji skrifar
Fátt er nú meira talað um manna
á meðal í þjóðfélaginu en nýtt
skattakerfi, svokallaða stað-
greiðsluskatta, sem koma eiga til
framkvæmda um næstu áramót.
Nýja kerfið virðist munu einfalda
skattkerfið allmikið og fá nú allir
sama álagningarhlutfall skatta,
sem gert er ráð fyrir að verði
34,75%. Til þess síðan að taka tillit
til sérstakra aðstæðna fólks verða
veittir afslættir, svo sem persónu-
aflsáttur, sem verður 11.500 krónur
á mánuði og sérstaklur húsnæðisaf-
sláttur til þeirra, sem eru að byggja
eða kaupa húsnæði fyrsta sinni. Sá
afsláttur mun eiga að verða 55.000
krónur á ári.
Allt er þetta gott og blessað, en
hvað um þá, sem staðið hafa í því
að koma sér þaki yfir höfuðið og
eru ekki að gera það fyrsta sinni.
Hér er um að ræða fólk, sem
kannski hefur verið að stækka við
sig vegna þess að barnafjöldi krefst
stærra húsnæðis. Fjöldi fólks hefur
keypt húsnæði undir slíkum kring-
umstæðum og hefur treyst því, að
fá vaxtagjöld og verðtryggingu lána
frádráttarbæra frá tekjum. Oft hef-
ur þetta fólk átt mjög takmarkaða
möguleika á að fá lán til langs tíma
og er því greiðslubyrði þess óeðli-
lega há. Þetta fólk hefur treyst á
vaxtafrádráttinn og lækkaðir skatt-
ar hans vegna hafa gert fólkinu
kleyft að standa í skilum. Sumum
hefur raunar orðið hált á þessu, svo
sem vanskilalistar sýna. Verði
þessu fólki engin úrslausn veitt,
má búast við að vanskilalistar leng-
ist óhugnanlega. Þetta fólk hefur
og keypt sitt húsnæði í trausti þess
að fá vaxtafrádráttinn, og íbúða-
kaupin eru gerð í trausti þess að
ríkið standi við sitt. Því verður lög-
gjafinn að gæta þess að í þessu
komi ríkisvaldið ekki aftan að fólki.
Fyrir nokkrum árum var sérstak-
ur frádráttarliður til skatts, sem
hét viðhaldskostnaður. Hann var
felldur niður. Þá hafði ríkisvaldið
þann manndóm í sér að tilkynna
með árs fyrirvara, að hann yrði
numinn úr gildi. Þar með hafði fólk
tækifæri til þess að aðlaga sig nýj-
um reglum og dró þá við sig að
gera við gamalt húsnæði. En þegar
um er að ræða skuldbindingar eins
og húsnæðiskaup, þar sem greiðslur
vegna slíkra viðskipta standa nokk-
ur ár, verður að minnsta kosti að
tilkynna svo róttæka breytingu,
sem afnám vaxtafrádráttarins er,
með fjögurra ára fyrirvara.
xxx
En svo að áfram sé rætt um
húsnæðismál, þá er viðurkennt
að fjármagn Byggingasjóðs ríkisins
hefur aukizt verulega upp á síðkas-
tið, lán, sem hann veitir hafa
hækkað og lánstíminn lengst. Um
þessi lán skrifaði Jóhanna Sigurðar-
dóttir alþingismaður í Morgunblaðið
síðastliði'nn þriðjudag. En þótt þetta
sé í sjálfu sér ánægjuleg þróun seg-
ir Jóhanna að vandi greiðsluerfið-
leikahópanna sé enn óleystur og
hún bendir á göt í kerfinu og seg-
ir: „Jafnvel þó þetta fólk (sem er
að minnka við sig og flytjast úr
stóru skuldlausu húsnæði — innskot
Víkverja) fái í reiðufé segjum 2—3
milljónir þegar það minnkar við sig
og fer úr stóru skuldlausu húsnæði
í minna, þá getur það nú engu að
síður fengið 1.200 þúsund krónur
í lán með niðurgreiddum vöxtum
úr húsnæðiskerfinu, sem það getur
ávaxtað í hagstæðum verðbréfum.
— A sama tíma situr greiðsluerfið-
leikahópurinn í súpunni.“ Hér má
greinilega eitthvað betur fara.