Morgunblaðið - 22.04.1987, Blaðsíða 59
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. APRÍL 1987
59
umræðuefni kosningabaráttunnar.
En það er öðru nær.
Hvað er fólki þá hugleiknast
þessa dagana? Ekki sósíalismi, jafn-
aðarstefna, félagshyggja eða
einkahyggja. Nei, menn tala um
hvom hlutann af Sjálstæðisflokkn-
um sé hyggilegt að styðja, Albert
Guðmundsson, eða Þorstein Páls-
son, sem setið hafa hlið við hlið í
ríkisstjórn undanfarið kjörtímabil
án þess að nokkur yrði var við
málefnaágreining þeirra í milli.
Jafnvel fólk sem hingað til hefur
aðhyllst allt önnur sjónarmið en
þessir tveir stjórnmálaforingjar,
jafnvel fólk sem háð hefur við þá
harða baráttu fyrir bættum kjömm,
lýsir nú yfir stuðningi við þá af því
að þeir bjóða fram í tvennu lagi!
Dettur þessu góða fólki í hug, að
Sjálfstæðisflokkurinn verði áfram í
tvennu lagi þegar hann er orðinn
stærri en nokkru sinni fyrr, jafnvel
með hreinan meirihluta á Alþingi?
Ætli valdataflið verði ekki leyst
með skiptum á hrókum án þess að
stefna flokksins breytist að nokkm?
Á því leikur lítill vafi, ef menn reyna
að hugsa skýrt.
Menn hafa skipað sér í stjórn-
málaflokka einmitt vegna þess að
með sameinuðu átaki um sameigin-
leg stefnumál eygja þeir von um
að verða afl í þjóðfélaginu sem stað-
ið getur að mótun þess. Stjórn-
málaflokkar em því langt frá því
að vera neikvætt fyrirbæri, heldur
em þeir undirstaða þess að eitt-
hvert vit sé í stjómmálum. Samtök
fólks með alls ómótaða vitund um
hvers konar þjóðfélag það vill
byggja, getur aldrei orðið annað en
óreiðan ein, og andhverfa þess
skipulags sem hvetju þjóðfélagi er
nauðsynlegt. Dæmi um slíka óreiðu
em Samtök um kvennalista, sem
hegða sér eins og stjómmálaflokkur
án þess að vera það. Þau taka sinn
hlutfallshelgaða rétt í stjómkerfínu,
þiggja ríkisfé til blaðaútgáfu og
rekstrar þingflokks til jafns við
aðra stjómmálaflokka, án þess að
þau taki afstöðu til fjölmargra
mála sem varða framtíð þjóðarinn-
ar, segjast vera tímabundin nauð-
syn til að koma konum til valda og
umfram allt vera grasrótarhreyf-
ing. Oftlega hefur verið látið að því
liggja að allt starf Kvennalistans
sé unnið í sjálfboðavinnu. En ríkis-
styrkur til hans á íjárlögum 1986
var alls kr. 2.791.427, en það ár
fékk t.d. Aiþýðuflokkurinn
2.919.386 kr. og Alþýðubandalagið
3.836.667 kr. Munurinn liggur í
mismunandi tölu þingmanna vegna
landshlutamálgagna, en hann er
raunar furðulega lítill þegar litið
er til þess, að Kvennalistinn hafði
aðeins þingmenn í tveim kjördæm-
um. Þó að Kvennalistinn afneiti því
að hann sé stjómmálafiokkur, nýtur
hann allra sömu réttinda og aðrir
flokkar, og hlýtur því að teljast til
þeirra. Að því einu leyti er hann
ólíkur hinum, að hann er einkynja.
Og þá er freistandi að vitna í orð
Margrétar Indriðadóttur frétta-
stjóra Ríkisútvarpsins í bráð-
skemmtilegu viðtali í 2. tbl. Nýs
lífs: „Ég get ómögulega haft sam-
kennd með öllum helvítis kelling-
um.“ Og bæta mætti við: fremur
en öllum helvítis köllum!
En kjósendur em ekkert að ræða
um stjómmálaflokka þessa dagana,
því síður stefnur. Þjóðmálaumræð-
an er hreinlega þögnuð og fram-
bjóðendur líka. Þess í stað birta
þeir af sér litmyndir yfir heilsíður
dagblaðanna, eða í sauðalitunum
eftir efnahag flokkanna, unnar af
færustu auglýsingameistumm.
Örfá hvatningarorð fylgja um, að
það sé þjóðinni best að kjósa þá.
Af hveiju henni sé það best er ósagt
látið. Sérlega ófríðir frambjóðendur
eiga ekki sjö dagana sæla nú um
stundir og eins gott að þeir geti
þá a.m.k. státað af lögulegri konu
eða sætum hundi til uppfyllingar á
myndunum. Æ fleiri förðunarmeist-
arar sjónvarpsstöðvanna em í fullu
starfi við að sparsla í hrukkumar
á þessu vesalings fólki, sem einu
sinni hélt að mælskunámskeið hjá
Heimdalli eða leshringur hjá Einari
Olgeirssyni væri sérhveijum verð-
andi stjómmálamanni lífsnauðsyn.
Kunnátta í málflutningi sem sumir
kalla skýra hugsun var stafrófskver
hvers stjórnmálamanns, og menn
trúðu lengi að fegurðin kæmi svo
innan frá eins og þær segja í Alt
for dameme.
Nú skal þetta allt vera skemmti-
legt og æ fleiri fjölmiðlar beijast
um þessa ókeypis skemmtikrafta.
Tíð myndskipti, stuttar setningar,
fjöll og dalir inn á milli, brot úr
þjóðlegri tónlist eða trylltri popp-
músík, skyndimyndir af gagnlegu
fólki í þjóðfélaginu, sem hlotið hef-
ur heitið „lítilmagni" og allir lofa
að vera góðir við nema Alþýðu-
bandalagið, sem telur allt þarflausa
fólkið hina eiginlegu „lítilmagna"
sem þurfi að fara að vinna fyrir sér
og greiða skatta til samneyslunnar,
konur sem ætla vitlausar að vera
af hlátri yfír því að vera í pólitík.
Sniðugt segja menn og svissa öðm
hveiju frá Dynasty og yfír á íslensk
stjórnmál. Allir skemmta sér til ólíf-
is, eins og bandarískur fjölmiðla-
fræðingur, Neil Postman, orðar það
svo snilldarlega í frægri bók sinni
um fáránleika bandarískra stjóm-
mála í fjölmiðlafárinu.
En þjóðin mín góð. Er þetta allt
saman sæmandi hinni vel upplýstu
og menningarlegu bókmenntaþjóð,
sem löngum hefur státað af sjálfri
sér, menningu sinni og tungu? Víst
er vinnudagurinn langur og þræl-
dómurinn sljóvgar hugsun manna.
Og þægilegt kann það að vera að
gefast upp við að greina á milli
stefnumála stjómmálaflokkanna og
kjósa bara eitthvað nýtt, eitthvað
sem er saklaust af allri ábyrgð á
einu eða neinu og hefur ekkert
mistekist vegna þess að það hefur
aldrei gert neitt. En stjómmál
skipta okkur ótrúlega miklu máli,
og ábyrgð okkar stjómmálamann-
anna er stundum þung. Við eigum
að fínna sárt fyrir henni hvern ein-
asta dag. Svo gæti þó farið að
sinnuleysi manna og ævintýra-
mennska gagnvart störfum okkar
létti þeirri ábyrgð endanlega af
okkur, svo að enginn þyrfti að taka
neina afstöðu til eins eða neins, sem
oftlega er erfítt. Þá þarf enginn að
ræða málefni eða stefnumið, heldur
fer þetta bara allt einhvem veginn
og umfram allt er þetta gaman.
En gamanið verður skammgott
þegar skipulaginu hefur verið hafn-
að og óreiðan orðin algjör. Þá er
nefnilega ekkert vit í stjómmálum
lengur og ekki ólíklegt að þá troði
halir helveg en himinn klofni eins
og segir í Völuspá. Það verður ein-
faldlega að vera vit í stjómmálum.
Höfundur skipar 2. sætið á
G-Iistanum í Reykjavík.
Reykhólasveit:
Þrjú systkini í fram-
boði - áþremur listum
Midhúsum, Reykhólasveit.
HÉR í sveit eru óvenju margir í
framboði og fyrir marga flokka.
Til dæmis má nefna að þrjú
systkini eru i framboði og fyrir
þijá flokka. Það eru systkinin frá
Miðjanesi, Þórunn Játvarðar-
dóttir Kvennalista, Halldóra
Játvarðardóttir Þjóðarflokki og
Jón Atli Játvarðarson Flokki
mannsins.
Fréttaritari veit ekki annað en
samkomulag sé gott á milli fram-
bjóðenda og er talað um að réttast
sé að stofna frambjóðendaklúbb svo
að umræður geti haldið áfram eftir
kosningar. Ef samkomulagið ætlar
að fara úr böndunum, þá er enginn
vandi að tala um brúna yfír Gils-
fjörð, því að allir íbúar hér eru
sammála um það að hún þurfí að
koma sem fyrst.
opnum eina giæsuegustu
heimilistækjaverslun landsins
í maí n.k.
///■'
Einar Farestveit &Co.hf.
BORGARTÚN 28 SÍMI 16995 125 REYKJAVÍK
'v
Áskriftarsíminn er 83033
AD 1004- USE AS 4 COLS. AND LARGER
Slunkunýr hörkuþriller sem nú er verið að frumsýna í London.
Eddie Jillette (Richard Gere), hyggur á hefndir er félagi hans í Chicago-
lögreglunni er myrtur af Losado, glæpaforingja frá New Orleans. Eina
vitnið að morðinu er ástkona Losados, Michel Duval (Kim Basinger).
Leikstjóri er Richard Pearce.
Aóalhlutverk: Richard Gere, (The Cotton Club, An Officer and a Gentle-
man) og Kim Basinger (The Natural, 91/2 weeks).
Sýnd í A sal 5,7,9 og 11.
Bönnuð innan 16 ára.
CC[ DOLBY STEREO
Sveinn