Morgunblaðið - 15.10.1987, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. OKTÓBER 1987
ÆU/I/IENIA
„UPPÁHALDIÐ"
ÆU/I/IENIA - engri lík
© 681440
Mazda
eigendur
Bestu kaupin eru hjá okkur!
Hjá okkur fáiö þiö original pústkerfi í allar geröir
MAZDA bíla. Viö veitum 20% afslátt ef keypt eru heil
kerfi meö festingum. Kaupiö eingöngu
EKTA MAZDA pústkertí
eins og framleiðandinn mœlir meö
— þau passa í bílinn.
BILABORG HF.
FOSSHÁLSI 1. S. 68 12 99.
AF INNLENDUM
VETTVANGI
HELGI BJARNASON
„Kerfið stuðlar
að heimaslátrun“
Yfirdýralæknir varar fólk við að kaupa kjöt af heimaslátruðu
HEIMASLÁTRUN sauðfjár verð-
ur, samkvæmt öllum sólarmerkj-
um að dæma, mun meiri í haust
en undanfarin ár. Ástæðan er
fyrst og fremst framleiðslutak-
markanir stjórnvalda og sú
staðreynd að margir bændur eru
með verulega umframfram-
leiðslu, m.a. vegna góðrar fijó-
semi og vænna dilka. Bændum
er óheimilt að selja eða gefa Iqöt
af heimaslátruðu en þrátt fyrir
það er eitthvað af slíku kjöti á
„svarta markaðnum".
Alltað 100 lömb
eftir á túnunum
Algengt er að bændur sendi í
sláturhús lömb sem samsvara rúm-
lega fullvirðisrétti búsins, og haldi
eftir meginhluta umframframleiðsl-
unnar. Sláturhússtjóri á Suðurlandi
segir algengt að bændur hafi orðið
að halda eftir 30—50 lömbum og
þeim sé í mörgum tilvikum slátrað
heima. Vitað er um enn verri dæmi,
þar sem bændur sitja uppi með
70—100 lömb umfram fullvirðisrétt
og allt fullorðna féð að auki. Slátur-
hússtjórinn telur að heimaslátrun
hafí aldrei verið meiri á Suðurlandi
en í haust. Sláturhússtjóri á Norður-
landi segir að töluvert sé slátrað
heima og hafí svo alltaf verið.
Alltaf hefur verið eitthvað um
heimaslátrun í sveitum landsins,
þrátt fyrir að lítil ástæða hafí verið
til þess hjá bændum, þar sem fram-
leiðslan var lengst af ótakmörkuð
auk þess sem menn misstu með því
af niðurgreiðslunum sem um árabil
voru verulegur hluti kjötverðsins.
Fullvirðisrétturinn sem nú hefur
verið tekinn upp og reglur sem tak-
marka heimild manna til að láta
slátra umframdilkum i sláturhúsi,
kann að hafa breytt þessu. Mögu-
leikar manna til að taka heim kjöt
úr sláturhúsum, án þess að það
skerði fullvirðisrétt þeirra, er nú
takmarkað við 60 kg á hvem heimil-
ismann. Allir dilkar sem lagðir eru
inn umfram fullvirðisréttinn eru
tapað fé fyrir bóndann. Hann má
ekki einu sinni taka sitt eigið kjöt
heim til notkunar, umfram umrædd
takmörk. „Kerfið stuðlar að heima-
slátrun," sagði einn sláturhússtjóri
Morgunblaóið/BAR
Á myndinni eru talið frá vinstri: Guðrún Agnarsdóttir, Zóphónías Pálsson og Þórður Harðarson. Þau
halda á mynd af Guðmundi Hannessyni prófessor, kynningarbæklingi um samkeppnina og læknablaðinu.
Læknafélögin:
Samkeppni um efnið
„mannvist í þéttbýli“
í TILEFNI 76 ára afmælis
Læknablaðsins hafa iæknafélög-
in ákveðið að efna til hugmynda-
samkeppni um viðfangsefnið
„Mannvist f þéttbýli". Samkeppn-
in er jafnframt hugsuð til
heiðurs Guðmundi Hannessyni
prófessor, fyrsta ritstjóra
Læknablaðsins. Verðlaunafé er
fimm hundruð þúsund.
Samkeppninni er ætlað að hvetja
fólk til umhugsunar um húsakost
og umhverfí og fá fram nýjar hug-
myndir um úrbætur í húsnæðis-,
skipulags- og umhverfismálum að
sögn dómnefndarmanna.
Á viðfangseftiinu má taka á
marga vegu og ti! greina koma rit-
gerðir, uppdrættir, myndir, mynd-
bönd, ljóð og hvaðeina annað sem
menn geta notað sem tjáningar-
form. Skilafrestur er til febrúarloka
á næsta ári.
Guðmundur Hannesson læknir
var ötull baráttumaður fyrir bætt-
um húsakosti og betra skipulagi
bæja. Hann skrifaði meðal annars
bókina „Um skipulag bæja“ sem
út kom sem fylgirit með Árbók
Háskóla íslands árið 1916. Bók
þessi var fræðileg undirstaða að
frumvarpi til skipulagslaga sem
Guðmundur samdi. Það var lagt
fram á Alþingi árið 1917 og stað-
fest árið 1922.
Læknafélögin hafa gefíð út bækl-
ing um samkeppnina sem fæst á
skrifstofu Læknafélags íslands f
Domus Medica. 1 bæklingnum seg-
ir, að enda þótt gífurlegar framfarir
hafí orðið hér á landi f skipulags-
og húsnæðismálum síðan Guð-
mundur gaf út ofangreinda bók,
þá sé hér enn við mörg vandamál
að glfma á þessu sviði.
í dómnefndinni sitja Þórður
Harðarson, Þorsteinn Gunnarsson,
Guðrún Agnarsdóttir og Sveinn
Einarsson. Ritari og trúnaðarmaður
dómnefndar er Zóphónfas Pálsson,
Eskihlíð 8a Reykjavík. Fyrirspum-
um varðandi samkeppnina skal
beint til hans og skulu þær hafa
borist eigi sfðar en 1. nóvember
næstkomandi.