Morgunblaðið - 23.10.1987, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. OKTÓBER 1987
Skreiðarskuldir í
bönkum á fjórða
hundrað milljóna
Aðeins gert ráð
fyrir óverulegnm
afskriftum
AFURÐALÁN og vlðbótarlán
vegna skreiðarútflutnings i
bankakerfinu nú eru á fjórða
hundrað miljjóna króna. Þar af
hefur Seðlahankinn endurkeypt
lán að upphæð 217,1 miiyón
króna. Mest er í Landsbankan-
um, 262 miiyónir króna og
Útvegsbankanum 160 miljjónir.
í báðum tilfellum eru endur-
kaup Seðlabankans meðtalin.
Hvorugur bankinn hefur tapað
fé vegna lána út á skreið. Var-
úðaraf skriftir eru fyrirhugaðar
í litium mæli lyá Útvegsbankan-
um en ekki lyá Landsbankan-
um.
Helgi Bergs, bankasyóri Lands-
bankans, sagði ( samtali við
Morgunblaðið, að ekkert af þessum
skuldum hefði verið afskrifað hjá
bankanum og hann hefði ekki tap-
að neinu fé vegna þessara lánveit-
inga. Ekkert útlit væri fyrir að svo
færi og því hefðu varúðarafskriftir
ekki komið til alvarlegrar umræðu.
Jakob Ármannsson, fulltrúi
bankastjóra í Útvegsbankanum,
sagði að heildarskuldir af þessu
tagi hjá bankanum væru um 160
milljónir króna. Hann sagði trygg-
ingar fyrir greiðslu þessara lána
og menn óttuðust ekki að þær yrðu
ekki greiddar. Engu að síður væru
varúðarafskriftir í einhveijum
mæli fyrirhugaðar.
Geir Hallgrímsson, bankastjóri í
Seðlabankanum, sagði að endur-
keypt afurðalán bankans næmu
217,1 milljón króna, en slíkum end-
urkaupum hefði verið hætt á árinu
1985. Megnið af lánunum væri
endurkeypt af Landsbankanum og
Útvegsbankanum, en einnig hefðu
afurðalán verið keypt af Samvinnu-
bankanum, Búnaðarbankanum,
Iðnaðarbankanum og sparisjóðum.
Geir sagði að upphæð þessi hefði
farið ört lækkandi síðustu misseri.
Morgimblaðið/Theodór Kr. Þórðarson
Borgames fær bæjarréttindi:
Efnt til hátíðarhalda
fyrir unga og aldna
Borgarnesbær kaup-
ir verksmiðjuhús
Prjónastofu Borgamess
Borgarnesi.
Á FYRSTA fundi bæjarstjórnar
Borgarness verður lögð fram til-
laga þess efnis að bæjarstjóra
verði heimilt að ganga frá kaup-
um á verksmiðjuhúsi Pijónastofu
Borgarness.
Pijónastofa verður áfram starf-
rækt á neðri hæð hússins. Stofnað
verður nýtt fyrirtæki um þann
rekstur, en tryggt er að 12 til 15
LANDSBANKI íslands hefur
keypt skuldabréf útgefln af
Seðlabanka Nfgeríu með sérs-
takri ábyrgð rikissjóðs Nfgerfu.
Bréfin eru keypt af fleiri en ein-
um skreiðarútflytjanda hér á
landi, en þeir hafa tekið þau sem
greiðslu fyrir skreið. Upphæð
bréfanna er tæpar tvær mil)jónir
dala, rúmar 70 miiyónir króna.
Þetta kemur fram í frétt frá
bankanum og þar segir ennfrem-
ur að bankasfjórnin sé þess
fullviss að þessi bréf verði að
fullu greidd og bankinn muni
Nefndummál-
efní dagmæðra
Menntamálaráðherra hefur
skipað nefnd til að fjalla um mál-
efni dagmæðra og senýa reglur
um starfsemi þeirra. Formaður
nefndarinnar er Guðmundur
Magnússon, aðstoðarmaður ráð-
herra.
Aðrir nefndarmenn eru Selma Jú-
líusdóttir, tilneftid af Samtökum
dagmæðra í Reykjavfk, Anna K.
Jónsdóttir, tilnefnd af Sambandi
(slenskra sveitarfélaga og Garðar
Viborg, tilnefndur af Bamaverdar-
ráði íslands.
starfsmenn Prjónastofii Borgamess
fái vinnu hjá hinu nýja fyrirtæki.
Efri hæð og ris verksmiðjuhússins
verður keypt undir söfnin I Borgar-
nesi, bókasafn, byggðasafn, lista-
safn og náttúrugripasafn. Er þama
þv( leystur húsnæðisvandi safnanna
í Borgamesi sem var orðinn mjög
ekki bíða tjón af þessum viðskipt-
íim. Fréttin frá bankanum er
tilkomin vegna blaðaskrifa um
þetta mál.
Morgunblaðið hafði vegna þessa
samband við Helga Bergs, einn
bankastjóra Landsbankans og leit-
aði nánari skýringa hjá honum.
Helgi sagði, að stjómendur Lands-
bankans hefðu engu við þessa frétt
að bæta.
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins eru umrædd skuldabréf
hluti af mun stærri heild bréfa, upp
á þijá milljarða dala, sem gefin
hafa verið út í Nígeríu samkvæmt
samningum við lánadrottna lands-
manna. Upphaflega var ætlað að
gefa út skuldabréf fyrir 7 milljörð-
um dala, en líklega verða aðeins
bréf fyrir einum milljarði til við-
bótar gefín út. Skuldabréf þessi
voru til 6 ára og átti fyrst að greiða
af þeim um miðjan október. Við það
var ekki staðið. Nýjustu fregnir af
þessum málum herma, að nú standi
yfir samningar um skuldbreytingu
þessara skuldabréfa, þannig að þau
verði til 22 ára með 5% vöxtum.
Áður en það kom til munu skulda-
bréf þessi hafa gengið kaupum og
sölum eriendis á um 26% af nafn-
virði. Heimildamenn Morgunblaðs-
ins telja að afföll af þeim verði enn
meiri, komi skuldbreytingin til.
Borjfamesi.
FYRSTA vetrardag, laugardag-
inn 24. október, hlýtur Borgar-
nes formlega bæjarréttingi,
samkvæmt samþykkt hrepps-
nefndar Borgarneshrepps frá 16.
september sl. og með heimild i
nýju sveitarstjórnarlögunum. Að
þessu tilefni efnir hreppsnefndin
til ýmissa hátiðarhalda í Borgar-
nesi, jafnt fyrir unga sem aldna.
Haldnir verða tveir hátíðarfund-
ir á Hótel Borgarnesi. Sá fyrri
verður síðasti hreppsnefndar-
fundur núverandi hreppsnefnd-
ar og strax að honum loknum
verður haldinn fyrsti fundur
fyrstu bæjarstjóraar Borgar-
ness.
Að sögn Eyjólfs Torfa Geirssonar
núverandi oddvita og formanns
Landsbankinn hefur keypt þau á
nafnverði.
„ÞAÐ virðist margt vera athug-
unarvert við skreiðarsöluna og
hvernig búið er að framleiðend-
um skreiðarínnar. Þess vegna
óskaði ég eftir þvi að forsætis-
ráðherra skipaði nefnd til að
kanna þessi mál og koma með
ábendingar um úrbætur. Til
greina getur komið að útflutn-
ingurinn verði á einni hendi og
ennfremur að útflutningsleyfi
verði skilyrt ákveðinni upplýs-
ingamiðlun,“ sagði Steingrímur
Hermannsson, utanríkisráð-
herra, i samtali við Morgunblað-
ið.
Nú er unnið að því að færa ut-
anríkisvið8kipti úr viðskiptaráðu-
neytinu í utanríkisrðauneytið, en
hátíðamefndar hefst hátíðin kl. 18
( dag, föstudag, með opnun mál-
verkasýningar Listasafns Borgar-
ness í Samkomuhúsi Borgamess.
Dagskráin á laugardag hefst kl.
13.00 með setningu Vesturlands-
móts í sundi I íþróttamiðstöðinni.
Þá hefst guðsþjónusta í Borgames-
kirkju kl. 13.15; prestur sr. Þor-
bjöm Hlynur Ámason. Hátíðar-
fundir hreppsnefndar og
bæjarstjómar verða á Hótel Borg-
amesi og byijar fyrri fundurinn kl.
14.00. Eftir bæjarstjómarfundinn
heldur dagskráin áfram á hótelinu.
Þar mun Theodóra Þorsteinsdóttir
syngja einsöng og Kveldúlfskórinn
mun syngja undir stjóm Ingibjargar
Þorsteinsdóttur.
Frá kl. 17 til 19 verður opið hús
í gmnnskólanum fyrir yngstu borg-
arana (6 til 11 ára). Málverkasýning
Listasafnsins verður opin frá kl. 17
til 22 á laugardag. Helstu bygging-
arframkvæmdir á vegum sveitarfé-
lagsins verða sýndar á laugardag-
inn, má þar nefna svonefnt
Magnhús á Mávakletti 14 og þjón-
ustuíbúðir aldraðra við dvalarheim-
ilið. Bama- og ungiingadansleikur
verður í íþróttamiðstöðinni frá kl.
20 til miðnættis og dagskránni á
laugardaginn lýkur síðan með dans-
leik á Hótel Borgamesi, þar sem
hljómsveitin Seðlar frá Borgamesi
þar mun sérstök skrifstofudeild sjá
um þau mál.
Steingrímur sagði, að til þessa
hefði ýmislegt verið gert fyrir fram-
leiðendur skreiðarinnar. Fallið hefði
verið frá vöxtum að hluta til og
skuldir þeirra við Seðlabankann
hefðu verið frystar. Hins vegar
hefði skreiðarverkunin ein greina
útflutnings á sjávarafurðum ekki
fengið að taka afurðalán í sama
gjaldmiðli og afurðimar hefðu verið
seldar fyrir. Afurðalán út á skreið
hefðu ein verið bundin SDR og teldu
framleiðendur sig hafa tapað vem-
legum §árhæðum vegna þess. Rétt
væri að endurskoða þá ákvörðun
bankanna, fá upplýsingar um það
hvera vegna þetta væri og hugsan-
lega láta þá greiða mismunin á
leikur fyrir dansi. Sagði Eyjólfur
Torfi að vonast væri til að allir
bæjarbúar svo og brottfluttir Borg-
nesingar og aðrir velunnarar
bæjarins kæmu til þessara hátíð-
arhalda.
Aðspurður um stöðu atvinnumála
í Borgamesi í dag sagði Eyjólfur:
„Ég er bjartsýnn á framtíð Borgar-
ness, þar bendir margt til þess að
við séum á leið upp úr þeim öldu-
dal sem að við höfum verið í á
síðustu ámm. Fólk er almennt já-
kvæðara og opnara fyrir nýjungum
en áður var. Víða er að finna vaxt-
arbrodda í atvinnulífinu ogýmislegt
er ( burðarliðnum. Sveitarfélagið
er að fara af stað með könnun á
þörf fyrir iðngarða og verið er að
bjóða út fyreta áfanga að gerð
íþróttavallar við íþróttamiðstöðina.
Áf nýjum fyrirtækjum má nefna
Eðalfísk hf. sem meðal annare
reykir lax og silung og nú er unnið
að markaðsöflun erlendis fyrir þá
vöra.“
Ártöl sem enda á 7 hafa jafiian
skipað mikinn sess ( sögu Borgar-
ness. Þannig bar löggildingu versl-
unarstaðar við Brákarpoll í
Borgamesi upp á árið 1867 og
bygging fyrsta (búðarhússins hófst
sumarið 1877 með fastri búsetu
eins íbúa veturinn eftir.
lánum tengdum SDR og dollumm.
Steingrímur sagði ennfremur að
til greina kæmi að setja skreiðarút-
flutning á eina henda, en það
krefðist samþykkis allra útflytj-
enda. Tilraun til þess hefði verið
gerð í fyrra, en mistekizt vegna
andmæla eins útflytjandans. Enn-
fremur gæti komið til greina að
skylda útflytjendur til að gefa ut-
anríkisverzlunarskrifstofunni
tæmandi upplýsingar um gang
mála. Upplýsingar útflytjenda og
framleiðenda stönguðust á og botn
yrði að fá I málin. Hins vegar væri
hann á móti miklum afskiptum hins
opinbera af þessum útflutingi og
bezt væri að útflytjendur og fram-
leiðendur næðu samstöðu um
aðgerðir, sem dygðu til úrbóta.
Landsbankinn:
Nígerísk skuldabréf keypt
af útflytjendum á nafnvirði
Gangverð erlendis um 26% af nafnvirði
- TKÞ.
Margt athugunarvert
víð skreiðarsöluna
- segir Steingrímur Hermannsson, utanríkisráðherra