Morgunblaðið - 29.12.1987, Blaðsíða 60

60
>;=
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. DESEMBER 1987
2--Z1 © 1985 Universal Press Syndicate
„ 5\Jono- r\Li... vcrbur aidrei \jar<5 -
hundur meb þi/i einu c!b horfa. ci honn."
Með
morgnnkaííinu
Fyrir þessum fundi liggnr
einnig að endurskipu-
leggja niðurröðun bílanna
á bílastæðinu.
HÖGNI HREKKVÍSI
Bjórinn - matarskattur:
Hefur markviss verðstýr-
ing áhrif á heildarneyslu?
Til Velvakanda.
Lítið hefur farið fyrir því fram
til þessa að heilbrigðisstéttimar hér
á Islandi hafi blandað sér í þjóð-
málaumræðuna, hvað þá tekið
afstöðu opinberlega til einstakra
mála sem legið hafa fyrir á Alþingi.
Nú má hins vegar sjá þess merki
að breyting sé að verða á — og
láti nú guð gott á vita! Fyrir
skömmu mun hafa verið skýrt í fjöl-
miðlum frá áskomn 16 prófessora
við læknadeild Háskóla íslands til
þingmanna um bjórfmmvarpið. í
dag birtist svo í Mbl., og dynur yfir
í hveijum fréttatíma Ríkisútvarps-
ins, yfirlýsing frá hvorki fleiri né
færri en 133 læknum sem mæla
með því að leyfð verði sala bjórs
hér á landi og telja „ekki ástæðu
til að ætla að íslenska þjóðin muni
missa fótfestuna í áfengismálum"
við það.
Þessi fullyrðing hlýtur að fela í
sér það mat læknanna að þjóðin
hafi náð góðri fótfestu í þessuin
efnum og muni halda henni enn um
sinn. Það hlýtur að vera mikils virði
fyrir þjóð, sem hefur staðið í þeirri
trú að hún væri sérlega htjáð af
áfengisvanda, að fá svo skýr skila-
boð frá þeim sérfræðingum sem
gerst ættu að þekkja til þessara
mála. Þess vegna veldur það furðu
að af þeim læknum, sem stunda
meðferð áfengissjúklinga sérstak-
lega, skuli enginn eiga nafn sitt á
þessari yfirlýsingu. Hefði ekki verið
enn áhrifameira að fá nöfn þeirra
með á listann? Kannski er skýring-
in sú að þeir hafi ekki fundist vegna
fæðar, því það eru aðeins sárafáir
læknar sem fást til þess að sinna
þessum tiltekna sjúklingahópi.
Læknarnir 133 færa margvísleg
rök fyrir áliti sínu, m.a. þau að virk-
ustu ráð til að stjórna heildarneyslu
séu „. . . markviss verðstýring og
takmörkun dreifingar, en ekki bann
á einstökum tegundum".
Það getur varla farið á milli
mála að þegar svo stór hópur sér-
fræðinga finnur sig knúinn til að
hafa áhrif á framgang frumvarps
á Alþingi, sem fjallar um neyslumál
almennings, þá þyki honum mikið
í húfi og brýnt að gefa góð ráð.
Og hverjum skyldi svo sem betur
treystandi í þessum efnum en ein-
mitt læknum? Óþarft að taka fram
að þegar læknisráðin eru þar að
auki með ofurlítið hagfræðilegu
yfirbragði verða þau mun trúverð-
ugri í augum og eyrum nútímakyn-
slóðarinnar.
A sama tíma og bjórinn freyðir
um vit þingmanna rétt eina ferðina
eru til umræðu og afgreiðslu fleiri
frumvörp á Alþingi sem snúa að
neyslumálum og gætu allt eins
varðað fótfestu þjóðarinnar í fram-
tíðinni. Því er gott til þess að vita
að á næstu dögum hljótum við að
mega vænta fleiri álitsgerða sér-
fræðinganna 133.
Hér er átt við þær miklu verð-
breytingar sem boðaðar hafa verið
frá og með næstu áramótum og
fela m.a. í sér að fiskur og egg eigi
að hækka um 25%, nýtt grænmeti
og nýir ávextir um 15—25%, ostar
um 15—20%, brauð um 13%, nauta-
kjöt um 10—15% og fleira mætti
Til Velvakanda
Við tókum okkur saman um 40
manns og ákváðum að fara í leik-
hús. Fyrir valinu varð Bílaverkstæði
Badda, sem nú er sýnt á litlasviði
Þjóðleikhúsins. Ég var farinn að
hlakka mikið til, þetta hlaut að
vera skemmtileg sýning. Langan
fyrirvara þurfti til að nálgast miða,
uppselt langt fram í tímann.
En mikil urðu vonbrigði mín með
sýninguna og sömu sögu hafa þeir
úr hópnum að segja, sem ég hef
haft tal af þótt þeir orði það hver
telja. Til að mæta væntanlegum
vanda fólks af þessum sökum á svo
að lækka verð á þurrkuðum og nið-
ursoðnum ávöxtum um 35%, frystu
og niðursoðnu grænmeti um 15%,
hnífapörum um 50%, borðbúnaði
um 40%, hreinlætistækjum um 45%,
ilmvatni og rakspíra um 45% og
varalit um 47%.
Telja læknarnir 133 að hér muni
gilda hið sama og um áfengið að
markviss verðstýring hafi áhrif á
heildarneyslu?
Þjóðin bíður örugglega í ofvæni
eftir því að heyra hvað læknarnir
133 hafa hér til málanna að leggja.
Og það væri svo sem ekkert verra
að fleiri heilbrigðisstéttir blönduðu
sér í umræðuna.
Ingibjörg Helgadóttir
með sínu móti. Einn sagðist bara
sjá eftir aurunum, annar sagðist
ekki hafa sofið nóttina eftir. Þetta
er bölvaður óþverri sagði sá þriðji
og þessu líkir voru dómar hinna.
Að mínu mati er sýningin byggð
á þrem megin stoðum. Þær eru:
vinnusvik, hórdómur, morð. Þetta
er léleg eftiröpun á lélegustu klám
og glæpamyndum sjónvarpsins. Og
þetta sýnir Þjóðleikhúsið sem við
skattborgarar verður að halda uppi
með hluta af skattpeningum okkar.
Sigsteinn Pálsson
Bílaverkstæði Badda:
V onbrigði
* Sonja vill tala við 'astina sína."
Yíkverji skrifar
Um jólin átti Ríkisútvarpið
fréttasamtal við fararstjóra
skátahópsins, sem þessa dagana
dvelur í Ástralíu. Hann var spurður
um jólahald þar í landi og svaraði
því til, að það væri nokkuð frá-
brugðið því, sem við eigum að
venjast hér: „Þetta er allt afslapp-
aðra,“ sagði fararstjóri skátanna.
Það verður flest annað sagt um
jólahald hér á Islandi en að það sé
„afslappað". Þvert á móti virðist
allt þjóðfélagið vera í æðisgengnu
kapphlaupi við tímann allt fram til
hádegis á aðfangadag. Jólin eru
mikil verzlunarhátíð. Sagt er, að
afkoma sumra verzlana á ári hveiju
ráðist alveg af því, hve mikil verzl-
un er í desembermánuði. Það er
ótrúlega margt, sem þessi þjóð þarf
að gera „fyrir jól“, þótt það hafi
ekkert með jólin að gera!
Þeir, sem starfa við fjölmiðla,
þekkja hamaganginn vegna bóka-
og plötuútgáfu. Fyrirgangur er
mikill í sambandi við fréttafrásagn-
ir af nýútkomnum bókum og
plötum. Áð því loknu skiptir öllu
máli, að umsagnir um bækur og
plötur komi „fyrir jól“, þótt augljóst
sé, að t.d. bókagagnrýnendur kom-
ast með engu móti yfir að skrifa
um 300-400 bækur á örfáum vik-
um.
xxx
Víkveiji leyfir sé að fullyrða, að
fyrir margt fólk er jólahaldið
að verða að einhvers konar mar-
tröð. Sumir ofbjóða fjárhagslegri
getu sinni, t.d. vegna þeirrar kröfu,
sem umhverfið gerir, aðrir leggja
of mikið á sig við undirbúning jól-
anna. Það verður æ vinsælla að
fara til útlanda um jólin. Raunar
er hyggilegt fyrir þá, sem ætla að
komast til útlanda um næstu jóla
að panta farseðla og gistingu á
miðju næsta sumri vegna þess, að
þegar komið er fram á haustið eru
jólaferðir uppseldar! Sumt af því
fólki, sem fer til útlanda um jólin
er örugglega að flýja það æði, sem
grípur um sig hér í skammdeginu
í tengslum við jólahaldið.
xxx
að verður áreiðanlega erfitt að
breyta þessum jólavenjum ís-
lendinga. Þeir fjárhagslegu hags-
munir, sem tengjast þessum
hamagangi eru miklir. Þörf fólks
til að gera sér dagamun í mesta
skammdeginu er augljóslega rík og
á áreiðanlega þátt í þeim mun, sem
er á jólahaldi hér norður frá og í
Ástralíu, þar sem jól eru haldin um
hásuihar. Samt sem áður sýnist
ástæða til að stöðva við og hugsa
sinn gang. Er það ekki