Morgunblaðið - 21.05.1988, Blaðsíða 51

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. MAÍ 1988
51
skrám bassaleikara eru venjulega
eintóm óþekkt nöfn, sem ekki einu
sinni velmenntað fólk í tónlist kann-
ast við.
Bassinn á best við mig af strengja-
hijóðfærunum, kannski af því ég er
latur að eðlisfari og það fer svo vel
um mig við bassann. Bassinn heillar
mig fyrir hvað hann er erfitt hljóð-
færi og jafnframt ókannað land-
svæði. Þeir eru fáir, sem ná almenni-
legum tökum á honum og það lokkar
mig að honum. Tilfinningin svolítið
eins og í dýratamningum, að brjóta
niður villihest og gera úr honum
gæðing."
Valur er nýfluttur til Genf ásamt
sænskri konu sinni, Monu Sand-
ström. Snilldar píanóleikari, segir
eiginmaðurinn um konu sína og
greinilega fleiri honum sammála, því
þegar hún útskrifaðist úr Konung-
legu sænsku tónlistarakademíunni
fékk hún myndarlegan styrk sem
viðurkenningu fyrir frammistöðuna.
Auk þess er Mona með próf frá Síbe-
líusar-akademíunni. Styrkinn hyggst
hún nota til að sælq'a einkatíma,
líklega í París. Auðveldara fyrir hana
að taka lest þangað stöku sinnum
frá Genf, heldur en fyrir Val að
drösla bassanum með sér frá París
í tíma til Genf. Þar situr meistari
Vals, FVanco Petracchi. „Aldrei heyrt
hann betri", segir Valur um bassa-
leik Petracchis og telur sig lánsaman
að eiga kost á svo góðum kennara.
Auk þess er Valur aukamaður í Orch-
estre de Suisse romand hljómsveit-
inni. Nafn, sem óneitanlega lætur
kunnuglega í eyrum.
Gott dæmi um bræðralag bassa-
leikara, hvemig hann komst þar að,
segir Valur. Hann hringdi í fyrsta
bassaleikarann í hljómsveitinni. Þeg-
ar sá hafði fregnað eftir hvar Valur
hefði lært og hjá hveijum, heyrt af
sameiginlegum kunningjum og hjá
hveijum hann væri nú að læra, gat
hann dregið þá ályktun að það væri
vel þorandi að bjóða honum auka-
vinnu.
Eins og sagði í upphafí, var Valur
tekinn tali til að fregna aðeins af
Síbelíusar-akademíunni og hvemig
þar er um að litast. Og ekki þá síður
fróðlegt að heyra ögn af þessu af-
skipta hljóðfæri, bassanum, sem
óneitanlega stendur í skugganum af
skærhljómandi systkinum sínum og
hvemig góðu fólki getur vegnað við
að þræða námsbrautimar.
Morgunblaðið/Þorkell
Valur Pálsson bassaleíkari og kona hans Mona Sandström.
fengju hljóðfæri á hveijum stað. Það
hefur verið dragbítur, því það em
engin tvö hljóðfæri eins og blærinn
getur verið svo ólíkur. Nú er orðið
meira um að bassaleikarar taki hljóð-
færin með sér.
Bassinn bíður bæði upp á barítón-
registur, en líka þessa djúpu, feitu
tóna og mismunandi skólar þar í.
Með verkum manna eins og Berlioz
kom krafa um hálfgerð bassa-
skrímsli. Hljóðfæri sem em svo stór
að strengimir em eins og gildir kaðl-
ar, sem þarf að taka á með pedölum.
Sjálfur heillast ég miklu meira af
barítónblænum, sem er líka miklu
fallegri i einleik og hljóðfærin þjálli
og með meiri tóngæðum. Því þjálla,
sem hljóðfærið er, því meira vald er
hægt að hafa á því. Mér fínnst miklu
æskilegra að hafa fleiri og minni
bassa í hverri hljómsveit, en fáa og
stóra. Þannig fæst líka meiri fágun."
Miðað við önnur strengjahyóð-
færi, þá eru fremur fá verkefni
fyrir bassaleikara. Þrengir það
ekki nokkuð að?
„Jú og það ákaflega. Ég hef líka
neitað að spila ýmis verk, sem þykja
hefðbundin viðfangsefni fyrir bassa-
leikara, því ég nenni ekki að leggja
vinnu í leiðinlega tónlist. Ælti ég
hafí ekki svolítið annað sjónarhom
en margir bassaleikarar, því ég byij-
aði ekki beint á bassa, heldur lærði
fyrst á fíðlu.
Það hafa komið svo margir góðir
bassaleikarar fram síðan á fímmta
áratugnum, svo ég skil ekki alveg
af hveiju hefur ekki verið samið
meira fýrir hljóðfærið af samtíma-
tónskáldum. Ef ég ætti nóg af pen-
ingum, myndi ég ekki hika við að
leita til manna eins og Messiaens og
annarra góðra manna og panta hjá
þeim bassaverk. Á einleiksefnis-
Þorsteinn Gauti Sigurðsson
píanóleikari
með einleikstónleika
á þriðjudagskvöldið kemur
Um þessar mundir er tónleikum
nokkuð tekið að fækka, en tónlist-
arunnendur ættu þó ekki alveg
að gleyma að lita i kringum sig.
Lika einkar ánægjulegt að ganga
út í bjart vorkvöldið með góða
tónlist i eyrunum . . . Og nú á
þriðjudagskvöidið næstkomandi,
nánar tiltekið 24. mai, er einmitt
ágætis tilefni til að fara á kreik.
Þá heldur Styrktarfélag óper-
nnnar tónleika i íslensku óperunni
við Ingólfsstræti. Þar kemur Þor-
steinn Gauti Sigurðsson pianóleik-
ari fram og flytur nokkur vel
valin verk.
Á efnisskránni er verk eftir Gunn-
ar Reyni Sveinsson, úr Dansasvítu,
sem hann samdi sérstaklega fyrjr
Þorstein Gauta. Glænýtt verk, en þar
sem tónskáldið notar líka stef úr leik-
hústónlist, sem hann hefur samið.
Þeir, sem hafa heyrt leikhústónlist
hans, vita þá líka að þama er á ferð-
inni einkar áheyrileg tónlist, þannig
að þeir, sem hnykla ósjálfrátt brýnn-
ar um leið og samtímatónlist er í
heymarfæri, geta slakað á og búið
sig undir eitthvað skemmtilegt.
Frönsk píanótónlist lumar á einu og
öðru og eitt af því eru Gosbrunnam-
ir hans Ravels, sem Þorsteinn Gauti
flytur í þetta skiptið. Og þá er ekki
Morgunblaðið/Bjami
Þorsteinn Gauti Sigurðsson,
píanóleikari, sem heldur tónleika
i íslensku óperunni nk. þriðju-
dagskvöld.
síður að fínna spennandi píanótónlist
í Garðaríki. . . Þorsteinn Gauti spil-
ar líka Elegíu eftir Rachmanínoff.
Einhvem tímann var Þorsteinn
Gauti að velta fyrir sér að setja upp
heilt Liszt-prógramm, sem ekki verð-
ur reyndar í þetta skiptið, en seinni
hluti tónleikanna verða verk eftir
Liszt. Flytur hluta úr Années de
plerinage og svo Dante-sónötuna.
Um það hvemig svona prógramm
er sett saman, sagði Þorsteinn Gauti,
að hann veldi að spila verk, sem
hann væri með í takinu hveiju sinni
og hefði áhuga á að spila. Væri al-
veg búinn að leggja frá sér hnitmið-
aða skólauppsetningu eftir aldri ver-
kanna og öðru slíku, en tæki það sem
hann væri með í bestu formi. Yfír-
leitt hefði hann reyndar tekið með
eitthvað eldra, en sumsé ekki i þetta
skiptið.
Fýrr í vetur var sagt frá því hér
á tónlistarsíðunni, að Þorsteinn Gauti
hefði spilað á tónleikum hjá EPTA,
Evrópska píanókennarasambandinu,
og hlotið afbragðs móttökur fyrir.
Var sá eini af þeim, sem komu þar
fram, sem var klappaður upp eftir
aukalagi. Það er því ekki óforvitni-
legt að heyra hvemig Þorsteini
Gauta spilast þessar vikumar, um
leið og vorkvöldið er teygað I
botn . . .
Skagaströnd:
Vormót Brídsklúbbsins
Fljótamennirnir Reynir Pálsson
og Stefán Benediktsson unnu hið
árlega vormót Bridsklúbbs Skaga-
strandar að þessu sinni með 172
stigum.
Þetta 4. vormót var haldið laugar-
daginn 14. maí í Fellsborg á Skaga-
strönd og mættu 28 pör til keppninn-
ar. Til þátttöku á mótinu var boðið
fólki úr bridsfélögum af svæðinu frá
Borgarfírði til Akureyrar auk félaga
úr Bridsklúbbi Skagastrandar. Keppt
var eftir barometer-kerfí með tölvu-
gefnum spilum frá Bridssambandi
Islands og voru spiluð tvö spil á milli
para.
Alþýðubankinn hf. gaf veglega
bikara sem veittir voru fyrir þijú
efstu sætin á mótrnu. Röð tíu efstu
para varð sem hér segir:
Reynir Pálsson og Stefán Benedikts-
son, Fljótum, 172 stig.
Jóhannes Guðmannsson og Unnar
Guðmundss., Hvammstanga, 146 stig.
Sigfús Steingrímsson og Sigurður
Hafliðason, Siglufírði, 108 stig.
Anton Haraldsson og Pétur Guð-
jónsson, Akureyri, 94 stig.
Kristján Guðjónsson og Stefán
Ragnarsson, Akureyri, 83 stig.
Haraldur Ámason og Hinrik Aðal-
steinsson, Siglufírði, 78 stig.
Reynir Helgason og Tryggvi Gunn- -
arsson, Akureyri, 44 stig.
Jón Öm Bemdsen og Þórarinn
Thorlacius, Sauðárkróki, 33 stig.
Guðmundur Ámason og Níels Frið-
bjamarson, Siglufirði, 33 stig.
Mótsstjóri var ísak Öm Sigurðsson
og stjómaði hann mótinu af rögg-
semi.
ÓB.
Frá verðlaunaafhendingunni.
Sigurvegararnir, Reynir Pálsson
og Stefán Benediktsson, lengst
til vinstri. Þá Unnar Guðmunds-
son og Jóhannes Guðmannsson
og lengst til hægri Sigurður
Hafliðason og Sigfús Steingríms-
son.
ísak Örn Sigurðsson mótsstjóri
og reiknimeistari.
Símar 35408 og 83033
ÚTHVERFI
Síðumúli o.fl.
Laugarásvegur 1-17,2-30
AUSTURBÆR
Barónsstígur
Stórholt
Stangarholt
Óðinsgata
VESTURBÆR
Túngata
Bræðraborgarstígur
JHorgmmlílteíítlii