Morgunblaðið - 21.05.1988, Blaðsíða 54

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. MAÍ 1988
54
Minning:
Arni Magnússon
frá Skeiði
Fæddur 29. september 1897
Dáinn 9. maí 1988
Ami Magnússon var fæddur að
Króki í Selárdal við Amarfjörð.
Hann var sonur hjónanna Kristínar
Amadóttur og Magnúsar Sveins-
sonar. Bjuggu þau hjón allan sinn
búskap í Selárdal og var Árni elstur
fímm bama þeirra. Eftirlifandi af
systkinum Áma er eina systirin,
Guðlaug, nú búsett í Reykjavík en
■ hgó lengst af á Bíldudal. Bræðumir
vom: Siguijón, Sveinn og Guð-
mundur. Skömmu eftir fæðingu
Ama flytja foreldrar hans að
Neðra-Bæ í Selárdal, en þar bjuggu
þau til æviloka.
Haustið 1918 kemur ung stúlka
frá Bfldudal, Auðbjörg Jónsdóttir,
til að aðstoða Kristínu við heimilis-
störfín vegna veikinda hennar. Var
ætlunin að Auðbjörg yrði um mán-
aðartíma á heimilinu, en raunin
varð sú, að hún dvaldist tæpa híilfa
öld í dalnum. Auðbjörg og Ámi
felldu hugi saman og hófu búskap
í Neðra-Bæ í sambýli við foreldra
Áma. Þau fluttust síðan að Uppsöl-
um í Selárdal en fluttu svo að
ítkeiði í sömu sveit, þar sem þau
bjuggu samfleytt í um 20 ár.
Auðbjörg Jónsdóttir var fædd að
Kaldabakka á Bfldudal 9. nóvember
1897, dóttir hjónanna Sigríðar
Benjamínsdóttur og Jóns Guð-
mundssonar og var Auðbjörg elst
sex systkina. Auðbjörg og Ámi
eignuðust sjö böm, en dóttur sína
Ástu Brynhildi misstu þau þegar
hún var á fyrsta ári. Böm þeirra
eru: Gunnar kvæntur Lilju Guð-
mundsdóttur, Sigríður gift Stefáni
Ólafssyni og eiga þau flögur böm,
Jón kvæntur Ester Finnsdóttur og
eiga þau þijú böm, Sveinn kvæntur
Sigrúnu Áradóttur og eiga þau tvær
dætur, Bergsveinn kvæntur Gróu
Friðriksdóttur og eiga þau fjögur
böm og Agnar kvæntur Magnhildi
Friðriksdóttur og eiga þau þijú
böm.
Á fyrstu hjúskaparárum Auð-
bjargar og Áma var margt um
manninn í Selárdal enda vom bú-
skaparhættir gjörólíkir því sem nú
er. Lífsafkoman byggist á mörgum
þáttum eins og útræði, fuglatekju
og landbúnaði. Má segja að Amar-
fjörðurinn hafí ráðið mestu þar um
enda gekk hann undir nafninu Gull-
kistan. Ekki var það samt rækjan
eins og nú, sem skapaði þessi
lífvænlegu skilyrði þá, heldur flest
annað.
Það hljóta því að hafa verið erfið
fyrstu búskaparárin, þegar þau
bjuggu á Uppsölum, bæ frammi í
dal og þurfa að fara langan vegu
niðurtil sjávar. Bærinn Skeið stend-
ur aftur á móti á sjávarkambinum.
Ámi hafði mikið yndi af veiðiskap
og einkum þó með byssu. Fátt held
ég að honum hafí þótt skemmti-
legra en á vor- og sumarkvöldum
að taka byssuna með sér út á sjó.
Ámi var grenjaskytta í mörg ár og
þar hafa lyndiseinkenni hans, þolin-
mæði og þrautseigja, notið sín vel.
Það hljóta því að hafa verið þung
spor fyrir Árna þegar sú mikla
ákvörðun var tekin árið 1962 að
bregða búi og flytja til Bíldudals.
Böm þeirra öll nema Agnar voru
þá flutt suður. Allar aðstæður voru
þá breyttar í dalnum, flestir fluttir
í burtu og fískurinn horfínn úr fírð-
inum.
Ég kynntist þessum sæmdar-
hjónum þegar við hjónin fluttumst
til Bfldudals sumarið 1969. Ári síðar
voru sveitarstjómakosningar og
skipaði ég efsta sætið á einum af
þremur framboðslistunum, sem í
kjöri voru, en Ámi heiðurssætið.
Sagði hann oft við mig að þó að
höfuðið tæki stefnuna þá væri það
stélfjöðrin, sem stjómaði að ekki
væri farið af leið. Það fór líka þann-
ig, að við tókum stefnuna á sömu
götu í Reykjavík.
Tíu ámm eftir að þau hjónin
fluttu úr dalnum var stórt skref
stigið og flutt til Reykjavíkur. Mun
mestu um það hafa ráðið, að Agnar
og hans fjölskylda höfðu ákveðið
að flytja suður. Bömin þeirra
keyptu lítið hús í Skipasundi 33.
Bæði hús og garður voru í niður-
níðslu þegar eignin var keypt, en
systkinin tóku húsið í gegn en Áuð-
björg og Ámi ræktuðu garðinn sinn
enda má segja að þau hafí gert það
líka í víðari skilningi þeirra orða.
Það var stórkostlegt að sjá illgresi
breytast í rósarunna og órækt í
fallegan kartöflugarð. Þó að Áma
væri það þungbært að flytjast að
vestan þá voru þau hjónin bæði
þannig af guði gerð að fínna lífí
sínu ávallt tilgang með sköpunar-
gleði og vinnusemi.
Auðbjörg sat og saumaði út
margvíslega muni og tók mikinn
þátt í félagsstarfí aldraða, en Ámi
smiðaði forláta kistla og kistur og
áhuginn var svo mikill að ekki var
alltaf hægt að mæta í mat á réttum
tíma.
Ámi var bundinn dalnum sínum
og Amarfirði afa sterkum böndum
og hans bestu stundir, eftir að hann
flutti þaðan, vom þegar einhver
kom í heimsókn, sem hafði fréttir
að færa að vestan. Einnig var hann
sjálfur hafsjór af sögum og vísum
og áhugasamur hlustandi fékk að
heyra margar skemmtilegar veiði-
sögur að vestan. Þau hjónin voru
einstaklega gestrisin og Auðbjörg
eldsnögg að koma upp sannkölíuðu
veisluborði, jafnvel þó óvæntan gest
bæri að garði.
Þegar fólk hefur búið saman yfir
60 ár verður það ósjálfrátt sem ein
heild í huga manns. Það var mikill
missir fyrir Áma, þegar hann missti
konuna sína snögglega í september
1982. Þó hann væri orðinn 85 ára
gamall vildi hann búa áfram í litla
húsinu þeirra. Þar til fyrir rúmu
ári bjó hann einn, en með dyggri
aðstoð bama sinna.
Ami lifði að sjá öll bamaböm sín
fermast, en núna um páskana
fermdist yngsta bamabamið og sat
Ámi og spjallaði við gestina, engu
farinn að tapa af minni og með
sama áhugann fyrir mönnum og
málefnum.
Það er mikill ávinningur að hafa
haft tækifæri til að kynnast fólki
af þessari kynslóð, sem var mótað
af því að bjarga sér sjálft, vera
ekki upp á aðra komið.
Veiðiáhuginn lifir í afkomendum
Áma og fylgist hann eflaust með
þegar synir hans róa á mið Faxa-
flóa sér til ánægju á gamla bátnum,
sem áður sótti fisk úr faðmi Amar-
fjarðar.
Blessuð sé minning Áma Magn-
ússonar.
Sigrún Magnúsdóttir
t
Við undirritaðar þökkum ykkur innilega fyrir þá samúð og vináttu
sem þið sýnduö okkur við fráfall og jarðarför elskaðrar systur
okkar,
RÓSU STERCK,
* svo og fyrir hlýhug ykkar fyrr og síöar. Guð blessi ykkur.
St. Franciskussystur á íslandi.
t
innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og hlUttekningu við andlát
og jaröarför
SIGURRÓSAR JÓNASDÓTTUR,
Ásvallagötu 53.
Sérstakar þakkirtil lækna og starfsfólks á deild 6A Borgarspítalan-
um fyrir frábæra umönnun ( veikindum hennar.
Börn, tengdabörn, barnabörn
og barnabarnabörn.
t
Þökkum innilega auðsýnda samúö og hlýhug við andlát og jaröar-
för móður okkar, tengdamóöur og ömmu,
STEINUNNAR G. KRISTINSDÓTTUR,
Fallsmúla 6,
Reykjavtk.
* Eggert Jóhannesson, Halldóra Jóhannesdóttir,
Þorvaldur Jóhannesson, Pétur Jóhannesson,
Guöbjörg Jóhannesdóttir, Jón T ryggvason
barnabörn og barnabarnabörn.
Birtíng afmælis- og
minningargreina
Morgunblaðið tekur afmætis- og minningargreinar til birting-
ar endurgjaldslaust. Tekið er við greinum á ritstjóm blaðsins á
2. hæð í Aðalstræti 6, Reykjavík og á skrifstofu blaðsins í Hafn-
arstræti 85, Akureyri.
Athygli skal á því vakin, að gTeinar verða að berast með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í miðvikudagsblaði að
berast síðdegis á mánudegi og hliðstætt er með greinar aðra daga.
Við birtingu afmælisgreina gildir sú regla, að aðeins eru birtar
greinar um fólk sem er 70 ára eða eldra. Hins vegar eru birtar af-
mælisfréttir með mynd í dagbók um fólk sem er 50 ára eða eldra.
Mikil áhersla er á það lögð að handrit séu vel frá gengin, vélrituð
og með góðu línubili.
Minning:
Steinn S. Kristjáns
son, Ólafsvík
Fæddur 13. ágúst 1912
Dáinn 11. maí 1988
í dag verður jarðsettur frá Ól-
afsvíkurkirkju einn af eldri borgur-
um Ólafsvíkurkaupstaðar Steinn
Sigurgeir Kristjánsson.
Við fráfall hans er horfínn af
sjónarsviði merkur samferðamaður,
einn þeirra mörgu harðgerðu
manna, sem ólust upp í fátækt og
erfiðleikum fyrri kreppuára, ekki
síst í sjávarþorpum, en með eljusemi
og dugnaði unnu bug á erfiðleikum
og áttu ríkan þátt í að hefja fram-
farasókn og byggja upp myndar-
lega útgerðarstaði, eins og Ólafsvík
er í dag.
Þess vegna er bjart yfír minningu
slíkra manna.
Ævi Steins S. Kristjánssonar var
viðburðarík, hann lifði og tók virkan
þátt í harðri lífsbaráttu þjóðarinnar
á tímaskeiði mestu erfíðleika og
fátæktar til velmegunar nútímans.
Hann var glaður og stoltur yfír
framförum í sínu kæra byggðar-
lagi, þar sem hann lifði og starfaði
alla sína ævidaga og unni af alhug.
Steinn var að eðlisfari lífsglaður
maður og viðmótsgóður, hann var
því vinsæll og vinfastur — drengur
góður í þess orðs fyllstu merkingu.
Steinn S. Kristjánsson fæddist í
Ólafsvík 13. ágúst 1912, foreldrar
hans voru hjónin Kristján Vigfús-
son, sjómaður og Guðmunda Eyj-
ólfsdóttir, sæmdar og dugnaðar-
fólk, böm þeirra voru 9, eru nú tvö
þeirra á lífí, Eyjólfur og Guðný.
Á þessu tímabili var mikil fátækt
í byggðum á Snæfellsnesi og lifs-
baráttan hörð, ekki síst í sjávar-
þorpunum. Þessu fékk Steinn að
kynnast í sínum uppvexti í stórum
bamahópi, en meðfædd bjartsýni
og þrautseigja auðkenndi allt þetta
fólk, og með samstilltum kröftum,
verklagni og dugnaði tókst að sigr-
ast á erfíðleikum.
Steinn stundaði jöfnum höndum
sjómennsku og landvinnu, eftir því
sem til féll. Hann var eftirsóttur til
allra starfa, kraftmikill, glaðsinna
og hafði góð áhrif á vinnufélaga,
enda sérlega vinsæll á vinnustað.
Hann var dugmikill sjómaður og
eftirsóttur beitingamaður, eins og
bræður hans, sem voru sérlega af-
kastamiklir í þeirri grein sjó-
mennsku, sem á þeim ámm var
þýðingarmikið, þar sem línuveiðar
vom aðaltegund fískveiða.
Aðalstarfsvettvangur hans varð
síðan fískvinnslan til verkloka, þar
sem hann var jafnvígur á öll störf,
hvort sem var í saltfiskverkun eða
frystihúsavinnu.
Hann tók þátt í félagsstörfum,
ekki hvað síst í verkalýðsfélaginu
og í samtökum sjómanna í Ólafsvík.
Hann var góður liðsmaður, ávallt
tilbúinn til starfa í félagsmálum,
hann og kona hans Dagbjört höfðu
mikla ánægju að gleðjast með öðr-
um og taka þátt í fagnaði.
Þáttaskil urðu í lífi Steins S.
Kristjánssonar 1935 er hann gekk
í hjónaband með Dagbjörtu Nönnu
Jónsdóttur frá Amarbæli á Fells-
strönd, Dalasýslu, hófu þau búskap
í Ólafsvík sama ár.
Sambúð þeirra hefur ávallt verið
einlæg og traust og þau samhent
um alla hluti. Heimili þeirra, fyrst
í Melabúð, síðan Ólafsbraut 48, bar
vitni snyrtimennsku, gestrisni og
hlýhug til samferðamanna.
Dagbjört var eftirminnileg kona.
Hún var hamhleypa til starfa og
velvirk, hún var listræn, hafði yndi
af tónlist, spilaði á harmoniku
heima hjá sér fyrir vini og kunn-
ingja. Hún lagði ávallt gott til mála
og var tilbúin að fóma sér fyrir
aðra. Heimili þeirra hjóna var opið
fyrir aiia, þeir voru margir vinimir
sem áttu þar góðar eftirminnilegar
stundir. Þótt ekki væri alltaf mikil
efni og húsnæði þröngt, voru mann-
kostir húsfreyjunnar slíkir, að
hvorki börnin né hinn stóri hópur
skyldmenna og vina fundu aldrei
fyrir slíku á heimili Dagbjartar og
Steins.
Þau eignuðust fjögur böm, þau
voru Eygló, gift Jóni Viggóssyni,
búsett í Reykjavík, Halla, gift Birgi
Jónssyni, búsett í Reykjavik, Adolf,
giftur Erlu Þórðardóttir, búsett í
ðlafsvík, Nína, ógift, búsett í
Reykjavík.
Ennfremur ólu þau upp dótturson
sinn Hilmar Gunnarsson, sem sinn
eigin son. Hann er giftur Áslaugu
Þráinsdóttur, búa þau í Reykjavík.
Eins og áður sagði var heimili
þeirra hjóna fullt af hlýju og vel-
vild, böm þeirra nutu þessa í ríkum
mæli.
Heilsu þeirra hjóna hrakaði mjög
síðustu árin — þau fluttu í nýtt
Dvalarheimili aldraðra í Ólafsvík,
fyrir tveimur árum. — Dagbjört lést
18. des. 1987.
Steinn hafði um árabil átt við
erfiðan sjúkdóm að stríða, en lífsvilji
hans var sterkur og hann stóð sig
eins og hetja, hugur hans var ávallt
heima í Ólafsvík, þegar hann dvald-
ist á sjúkrastofíi. Var aðalatríðið
að komast sem fyrst heim í sitt
byggðarlag til vina, hann var sann-
ur „Ólsari".
Það er bjart yfír minningu Steins
S. Kristjánssonar. Þrátt fyrir erfíð-
leikatímabil var hann gæfumaður,
hann var vellátinn af samferða-
mönnum, viðurkenndur dugnaðar-
forkur og fjölhæfur til verka —
Iífsglaður og léttur í lund og fljótur
að svara fyrir sig, hann naut þess
að fylgjast með framfömm og upp-
byggingu og elskaði byggðarlag
sitt.
Hann helgaði líf sitt fyrst og
fremst ástvinum sínum, heimilið,
eiginkonan og velferð bamanna var
aðalmarkmið lífs hans. — Böm hans
og bamaböm bera merki umhyggju
hans — það var hans hamingja.
Ég og mitt fólk munum minnast
Steins S. Kristjánssonar með hlý-
bug og þakklæti fyrir samfylgdina
— og trausta vináttu alla tíð.
Við flytjum bömum hans og öðr-
um ástvinum innilegar samúðar-
kveðjur og biðjum Guð að blessa
þeim minninguna um góða foreldra.
Alexander Stefánsson