Morgunblaðið - 13.08.1988, Síða 37
37
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. ÁGÚST 1988
eiga að breyta gömlum matarvenj-
um íslendinga, vil ég benda á að
engin þjóð nær hærri meðalaldri
en íslendingar. Sá aldur byggist
á fólkinu sem ólst upp og lifði á
fiski og kjöti af jórturdýrum. —
Það naut ekki einu sinni þeirrar
heilbrigðisþjónustu og góðu að-
búðar sem öllum stendur til boða
í dag. Samt nær það þessum háa
aldri, það lifði eingöngu á því sem
framleitt var best í þessu landi,
þó gert væri við frumstæðar að-
stæður. Mengun matar af manna-
völdum kom ekki fyrr en það var
komið á miðjan aldur og séfstök
skattlagning á matvæli kom ekki
fyrr en 1987.
Höfundur er bóndi að Laugalandi
við ísafjarðardjúp.
Vefur Kóngulóarinnar
Eldhúsið og baðið ern í sviðsljósinu á nýjan
og spennandi hátt í spánnýrri verslun
okkar að Faxafeni 5.
Breyttar áherslur í lífsstíl kalla á jákvæða
breytingu á „gleymdu herfDergjunum", sem
fá nú að njóta sín upp á nýtt—eldhúsið sem
þungamiðjan og baðið sem undirstaða
vellíðunar.
Við hlökkum til að kynna ykkur stórkostleg-
ar innréttingar Finns Fróðasonar,
smíðaðar af Ármannsfelli og „flaggskipin
þýsku" frá Poggenpohl ásamt spennandi
hönnun og handverki frá Ítalíu, Sviss,
Danmörku, Þýskalandi... alltfrátækjum til
flísaoghnífapara.
Sérstök opnunarsýning í dag
laugardag kl. 10:00-17:00 og á morgun
sunnudag kl. 13:00-17:00.
eftirHalldór
Þórðarson
í sjónvarpinu 20. júlí sl. voru
myndir og viðtal við heilbrigðisráð-
herra um kjöt og óhollustu þess.
í hvoru tveggja, máli ráðherrans
og myndum sjónvarps, léku hlut-
aðeigendur heldur frjálslega með
sannleikann. Lögðu þeir að jöfnu,
hvað salmonellasýkingu snerti,
hættu af dilkakjöti og kjúklingum.
Við erum vön svona sannleika í
fjölmiðlum, á þessu sviði og öðr-
um, ekki síst þegar rætt er um
sauðfé á íslandi. Mér fínnst þó
óþarfí að þingmaður Norðlend-
inga, sem þar að auki er ráðherra,
taki þátt í þessu, en auðvitað er
það hans mál. Mitt mál er aftur á
móti sú hlið sem snýr að alís-
lenskri framleiðslu. Það er þar sem
leiðir mínar og ráðherrans sker-
ast. Svo einkennilega vill til að
um sama leyti í fyrra — 24. júlí —
var líka frétt í útvarpinu um sama
efni. Þar var hvað eftir annað tal-
að um salmonellasýkingu í kjúkl-
inga- og nautakjöti. Þar kom fram
lífsnauðsyn þess að hafa ekki fleiri
sláturhús en dýralækna. Þeir
þyrftu lífsnauðsynlega að vera í
húsunum allan daginn. Einnig var
rædd nauðsyn þess að leggja niður
öll svokölluð .undanþáguhús af
heilbrigðisástædvjm. Allt var þetta
vandlega fléttað saman við salm-
onellasýkingu — sem því miður
er útlit fyrir að neytendur sumra
kjöttegunda muni alltaf eiga á
hættu. í sambandi við þetta skrif-
aði ég smágrein, sem DV birti.
Þar lagði ég fram 5 einfaldar
spumingar sem blaðið var svo vin-
samlegt að leita svara við hjá for-
manni samtaka dýralækna. Spum-
ingamar vom: 1. Hefur salmon-
ellasýkingar einhvem tíma orðið
vart í lamba- eða nautakjöti á ís-
landi? Svarið var nei. 2. Hefur
salmonellasýkingar orðið vart í
kjöti frá undanþáguhúsunum?
Svarið var nei. 3. Treystir dýra-
læknirinn, sem rætt var við, sjálf-
um sér til að fínna salmonellusýk-
ingu strax ef hann er staddur í
sláturhúsinu meðan slátmn fer
fram? Svarið var nei. 4. Hefur
komið í ljós að vinna á kjöti frá
undanþáguhúsunum sé verri en
frá hinum — og hefur kjöt frá
undanþáguhúsum valdið einhveiju
tjóni? Svarið var: „Kjöt frá undan-
þáguhúsunum þarf ekki að vera
verra en burtséð frá gæðum (let-
urbr. mín) þurfa sláturhús að upp-
fylla þær kröfur sem gerðar em
til sláturhúsa almennt í lögum og
reglum.“ 5. spurning: Vom ekki
sláturhúsin sem sýkta kjötið kom
frá iöggild og undir góðu eftirliti
dýralækna? Svarið var: Jú, þau
vom löggilt og undir eftirliti.
Þessi svör virðast eiga erindi til
ráðherra og fleiri aðila. Varðandi
svar nr. 4 vil ég aðeins benda á
orðin „burtséð frá gæðum“. Það
var einmitt það — burtséð frá
gæðum. — Krafan virðist ekki
bundin gæðum matvömnnar.
Hvemig var það — fór ekki fram
fyrir nokkmm ámm gerlatalning
á yfírborði kjöts í sláturhúsum,
vom það ekki undanþáguhús sem
komu best út í þeirri skoðun, ekki
flísalögðu húsin stóm? Afkoma
sláturhúsanna sem slátra mörgum
tugum þúsunda fjár og hafa auk
þess mikla stórgripaslátmn virðist
verri en smærri húsanna. Á aðal-
fundi Búnaðarsambands Vest-
fjarða um daginn lagði ég fram
eftirfarandi tillögu: „Aðalf. Bsb.
Vestfjarða 1988 varar við fækkun
sláturhúsa. Bendir fundurinn á að
fækkun þeirra fylgir óhjákvæmi-
„Vonandi geta flestir,
jafnvel ráðherrar og
framkvæmdasljórar,
verið mér sammála um
að gæði vörunnar er
það sem málið snýst
um. Að kjöt verði ódýr-
ara ef það kemur úr
nógu stórum húsum er
algjör vanviska, eins og
dæmin sanna.“
tilfellum em undirstaða kaupfé-
laganna á staðnum.“
Það em gæði vömnnar úr slát-
urhúsunum sem máli skipta, ekki
húsið sjálft. Stór og margbrotin
hús em engin trygging fyrir góðri
vöm. Vonandi geta flestir, jafnvel
ráðherrar og framkvæmdastjórar,
verið mér sammála um að gæði
vömnnar er það sem málið snýst
um. Að kjöt verði ódýrara ef það
kemur úr nógu stómm húsum er
algjör vanviska, eins og dæmin
sanna. Varðandi þessa svokölluðu
manneldisstefnu og „starfshópa"
á vegum heilbrigðisráðherra, sem
FAXAFEN 5, SÍMI: 68 56 80
GRENSÁSVEGUR
SKEIFAN
FAXAFEN
EPAL
RETTARHOLTSVEGUR
tímann
lega stór skerðing markaða fyrir
sláturfjárafurðir — sláturmarkað-
ur hrynur og kjötmarkaður stórm-
innkar á viðkomandi stöðum. Þá
bendir fundurinn á mikla vinnu
við slátmn — sem að mestu kemur
í hlut sveitafólks. Kjöt frá minni
sláturhúsum hefur yfirleitt komið
betur út en frá stómm húsum,
hvað vinnslugæði snertir. Vara frá
undanþáguhúsum hefur aldrei
valdið tjóni á neinn hátt. Fundur-
inn varar við öllum öfgum í sam-
bandi við kröfur til sláturhúsa.
Afkoma stórra sláturhúsa er síst
betri en þeirra minni, sem í sumum
jll$y&mMa$»ft»
Áskriftarsinmm er 83033