Morgunblaðið - 13.09.1988, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. SEPTÉMBER 1988
Noregnr:
Tjónið vegna þör-
ungaplágunnar
um 60 millj. n. kr.
FRE5, FEREHAl/iyöE MARCOS
HEILDARTJÓN norskra fiskeld-
isfyrirtækja vegna þörungaplág-
unnar í sumar nam um 60 millj-
ónum norskra króna (yfir 400
millj. ísl. kr.), að því er sagði í
dagblaðinu Aftenposten á föstu-
dag. Fyrirtækin fá um 40 milljón-
ir i tryggingabætur, en 20 millj-
ónir verða þau að bera sjálf.
Bjöm Olav Sunde, ráðunautur
hjá tiyggingafélaginu Storebrand,
hefur safnað saman tryggingakröf-
um fískeldisfyrirtækjanna. Kröf-
umar hafa allar skilað sér til trygg-
ingafyrirtækisins og mun það reiða
fram 40 millj. n. kr. bætur vegna
fískdauða og kostnaðar við flutning
eldisstöðvanna. Mörg fískeldisfyrir-
tækjanna við suðurströnd landsins
hafa orðið fyrir tjóni, sem ekki
fæst bætt með tryggingum. Nemur
það yón alls um 20 milljónum n. kr.
Wollert Krohn Hansen, aðstoðar-
forstjóri Sölusamtaka norskra físk-
eldisfyrirtækja, segir, að þömnga-
plágan hafí litlu breytt fyrir þennan
atvinnuveg í heild. Þegar þörunga-
innrásin stóð sem hæst, var búist
við hundraða þúsunda króna tjóni
á Rogalandi og Hörðalandi. Krohn
Hansen segir, að tjónið hafí aðeins
orðið sex promille af ársveltunni.
„En það liggur ljóst fyrir, að fyri-
tækin, sem verst urðu úti, standa
illa," segir hann. „Ástæða þess að
heildartjónið varð ekki meira en
raun ber vitni er sú, að stöðvamar
vom fluttar á staði, þar sem þær
vom öruggar."
Bjame Mörk Eidem sjávarút-
vegsráðherra segir, að tjónið hafí
orðið miklu minna en búist hafí
verið við í sumar. „Þegar tillit er
tekið til þess, að ársvelta fískeld-
isfyrirtækjanna er þrír milljarðar
króna, þá er 60 milljóna króna tjón
ekki stórvægilegt," segir hann.
Eidem sagði nýlega á fundi í
Ósló, að ætlunin væri að stórauka
umhverfís- og vistfræðirannsóknir,
meðal annars með tilliti til þömnga-
plágunnar.
*
Arekstur sov-
éskra togara
Moskvu. Reuter.
TVEIR sovéskir togarar rákust
saman einhvers staðar úti fyrir
Atlantshafsströnd Afriku að
sögn sovésku fréttastofunnar
Tass. Ekki var tekið fram hve-
nær þetta gerðist.
Stórt gat kom á byrðing frysti-
togarans Nemunelis sem er 720
lestir og vélstjórinn slasaðist. Nem-
unelis laskaðist eftir árekstur við
verksmiðjuskipið Polotsk sem er
2.948 lestir. Að sögn Tass héldust
bæði skipin á floti eftir áreksturinn.
Bretland:
Reuter
Hann á afmæli í dag
Stuðningsmenn Ferdinands Marcosar, fyrrverandi forseta á Filippseyjum, afhjúpuðu fímastóra hnallþóm
í tilefni af 71 árs afmæli hans á sunnudag. Marcos hefur dvalist í útlegð á Hawaii, frá því að honum var
steypt af stóli í hitteðfyrra.
Samningar hafa tekist
í póstmaniiaverkfaUinu
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðaina.
SAMNINGAR tókust í gær f
breska póstmannaverkfallinu.
Búist er við, að það taki tvær til
þtjár vikur að koma póstþjón-
ustunni í samt lag.
Eftir margra klukkustunda fundi
Flugstjórinn varð að
betla fyrir benzíninu
London. Reuter.
Flugstjóri þotu brezka flugfé-
lagsins British Airways dó ekki
ráðalaus þegar flugvallarstarfs-
menn á portúgölsku eynni Ma-
deira, sem er undan Afrfku-
ströndum, neituðu að taka við
greiðslukorti er hann hugðist
borga fyrir eldsneyti á þotu sfna.
Flugvallarstarfsmennimir áttu
von á flugvél frá Gibraltar Airways
og mnnu á þá tvær grímur þegar
þota, sem þeim var sögð vera í eigu
British Airways en rækilega merkt
Caledonian Airways [sem BA
keypti í vetur], renndi í hlað. Neit-
uðu þeir að taka við greiðslukort-
inu, sem eingöngu er notað í flugi
til að greiða olíur og benzín.
Nú vom góð ráð dýr, en þar sem
flugstjórinn nennti ekki að standa
í tímafreku þrasi við flugvallar-
starfsmennina ákvað hann að biðja
farþegana að slqóta saman fyrir
eldsneytinu svo þeir kæmust til
London. Tók hann kaskeiti sitt ofan
og fór bónarveg um farþegaklef-
ann. Um eitthundrað farþegar vom
f þotunni og bmgðust þeir vel við.
Borgaði flugstjórinn því 1.200
punda, eða jafnvirði 95 þúsund
króna, steinolíureikning með
reiðufé og gat þotan þvi haldið leið-
ar sinnar. Farþegamir fengu end-
urgreitt við komuna til London.
„Þetta er nokkuð óvenjuleg að-
ferð til að koma flugvélum milli
staða en var gert til þess að spara
tíma og fyrirhöfn. Eg hef aldrei
heyrt um atvik af þessu tagi áð-
ur,“ sagði talsmaður British Air-
ways.
framkvæmdanefndar verkfalls-
manna var ákveðið í gær að fallast
á samkomulagsdrög, sem samin
höfðu verið um helgina. Þar sam-
þykkti Konunglega póstþjónustan
að ganga til samninga við félag
póstmanna án nokkurra skilyrða
um bónusgreiðslur, en það var aða-
lágreiningsefnið í upphafí. Síðan
var ákveðið, að samið yrði á hveij-
um stað um yfírvinnu og notkun á
lausamönnum. Þær samningavið-
ræður geta hafíst strax. Talið er,
að póstmenn verði almennt komnir
aftur til vinnu fyrir lok vikunnar.
Þrátt fyrir samkomulagið má
búast við erfíðleikum í samningum
víða um land. Róttæklingar í röðum
póstmanna hafa neytt færis og for-
ysta félagsins hefur misst tökin á
sumum svæðum. Til dæmis sögðu
talsmenn póstmanna í Liverpool um
helgina, að þeir mundu halda áfram
verkfalli þrátt fyrir samþykkt fram-
kvæmdastjómarinnar. Þeir neita að
vinna með lausamönnum, sem ráðn-
ir voru til að flýta afgreiðslu pósts
í síðustu viku.
Nú bíða um 160 milljónir bréfa
og böggla þess, að póstmenn hefji
vinnu. Á sumum svæðum er talið,
að ekki verði unnt að taka við pósti
á ný fyrr en eftir allt að viku tíma.
Tekið getur tvær vikur eða rúmlega
það að koma póstþjónustunni í eðli-
legt horf.
Ef póstmenn neita hins vegar
sums staðar að hverfa aftur til
vinnu að tilmælum félagsins, er
nánast útilokað að segja, hver fram-
vindan verður í þessari deilu. Þá
má búast við hatrömmum ágrein-
ingi, ef pósti verður beint á þá
staði, þar sem unnið er.
Lýðræðisfylking Jacques Chiracs:
Banna allt samstarf við
Þjóðarfylkingu Le Pen
París. Reuter.
JEAN-Marie Le Pen, leiðtoga
Þjóðarfylkingarinnar í Frakk-
landi, hefur verið varpað út í
pólitíska eyðimörk, eftir að
flokkur nýgaullista, Lýðveldis-
fylkingin (RPR), samþykkti í
síðustu viku að ekki kæmi til
greina að gera kosningabanda-
lag við flokk hans fyrir sveitar-
stjómarkosningamar næsta vor
eða aðrar kosningar í framtíð-
Ólympíuleikarnir:
íranir vildu ekki að stúlka
færi fyrir keppnisliði þeirra
Seoul. Reuter.
ÍRANIR lögðust gegn því að
stúlka gengi á undan keppnis-
sveit þeirra við setningu
Ólympíuleikanna í Seoul næst-
komandi laugardag. Því hefur
framkvæmdanefnd leikanna
gert þá undantekningu að karl-
maður fari fyrir liðinu.
Ungar stúlkur, sem Suður-
Kóruemenn kalla „Ólympíuungfr-
úmar“, höfðu verið valdar til þess
að ganga á undan hverri sveit við
setningarathöfnina með spjald þar
sem á stæði nafn viðkomandi ríkis.
Samkvæmt írönskum trúar-
brögðum eru konur settar skör
lægra í þjóðfélaginu en karlmenn,
og litið er á þær með öðrum hætti
en víðast hvar annars staðar. Af
þessum sökum er ósk írana um að
karlmaður gangi fyrir landsliði
þeirra fram komin. „Þeir óskuðu
sérstaklega eftir því að karlmaður
gengi með íranska spjaldið og á það
hefur veirð fallizt," sagði Chung
Min-Kyung, talsmaður fram-
kvæmdanefndar leikanna.
„Lýðræðisfylkingin ítrekar af-
stöðu sína til þeirra sjónarmiða og
grundvallaratriða, sem flokkurinn
hefur barist fyrir, og bezt koma
fram í mannréttindayfírlýsingunni.
Af þessum sökum afneitar flokkur-
inn orðum og athöfnum sem eru til
þess eins fallnar að kynda undir
kynþátta- og gyðingahatur í Frakk-
landi og Evrópu," ságði Alain
Juppe, framkvæmdastjóri RPR, en
leiðtogi flokksins er Jacques Chirac,
fyrrum forsætisráðherra.
Juppe sagði að hér væri ekki um
málamyndasamþykkt að ræða,
heldur stefnumótun, sem fylgt yrði
fast eftir. Flokkurinn hefði orðið
að þola ásakanir um kynþáttafor-
dóma í kjölfar þegjandi samkomu-
lags um samstarf við Le Pen og
nokkra aðra öfgasinnaða hægri-
menn í kjördæmum í og við Mar-
seille fyrir þingkosningamar í júní
sl.
Leiðtogar flokksins reiddust
samkomulaginu við Le Pen, en það
varð til þess að flokkurinn hélt einu
þingsæti. Juppe sagði að samstarf
við Le Pen og flokk hans væri héð-
an í frá harðbannað og þeim sem
reyndu að bijóta gegn því yrði und-
antekningarlaust vísað úr flokkn-
um.
Leiðtogar Lýðræðisfylkingarinn-
ar eru að sögn Juppe þeirrar skoð-
unar að samstarf við Þjóðarfylkingu
Le Pens skaði flokkinn þegar til
lengri tíma sé litið. Ákvörðunin um
bann við samstarfi við flokkinn er
tekin í kjölfar yfirlýsinga Le Pens
er vísuðu til útrýmingar nasista á
gyðingum í seinni heimsstyijöld-
inni. Tengdi Le Pen nafn Michels
Durafours, félagsmálaráðherra, við
líkbrennsluofn með orðaleik. Féllu
ummæli hans í slæman jarðveg. í
fyrra sagði Le Pen að gyðingaof-
sóknir nasista væru „smámál".
Hlaut hann harða gagnrýni fyrir
þau ummælí.