Morgunblaðið - 13.09.1988, Side 43

j)8Pi jjgawríT^ag si j?iiDÁ0ni(íTfl<t cfTGAJáwiJÖíTÖM
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. SEPTEMBER 1988
Fyrirtæki
Baráttan
fyrir Belgíu hf.
Friður innsiglaður
Brusscl, frá Kristófer M. Kristinssyni.
RÚMLEGA ntu mánaða baráttu um yfirráð yfir stærsta fjárfestinga-
félagi Belgíu, Société Générale de Belguique, SGB, lauk formlega
á almennum hlutahafafundi i síðustu viku. Á fundinum voru skU-
yrði vopnahléssamkomulags sem gert var í júní i sumar uppfyllt og
gengið frá samkomulagi um áherslur fyrirtækisins í framtíðinni.
Carlo de Benedetti sem nýlega
fékk viðurkenningu fyrir Evrópu-
áhuga sinn var eiginlegur upphafs-
maður þessa stríðs þegar hann
hugðist í kyrrþey kaupa upp óska-
bam belgísku þjóðarinnar um
síðustu áramót. Ef ekki hefði kom-
ið til sameiginlegt átak þjóðhollra
manna bæði í viðskiptum og stjóm-
málum er viðbúið að SGB væri um
þessar mundir ítalskt. Þó svo að
Belgum tækist ekki að hrinda þessu
áhlaupi að öllu leyti tókst að koma
í veg fyrir yfírtöku de Benedetti,
að vísu með þeim herkostnaði að
SGB er ekki lengur belgískt heldur
franskt-belgískt-ítalskt með góða
möguleika á breskum hlutafa. SGB
er líklegast það sem kalla má evr-
ópskt fyrirtæki og þess vegna bæði
í senn skilgetið afkvæði þeirra
breytingatíma sem fara í hönd í
Evrópu og óskabam þeirra.
Á fundinum í síðustu viku var
framtíðarstefna félagsins mótuð, en
hún er að staðfesta SGB í sessi sem
traust og virðulegt evrópskt fyrir-
tæki með veröldina alla að vett-
vangi. Að vísu hafa aðalleikendum-
ir í þessum viðskiptaþriller ekki
komið sér saman um hvemig þessu
marki skuli náð, en samkomulag
varð um það hveijir skuli vinna að
því. Á fundinum var de Benedetti
kosinn í stjóm fyrirtækisins ásamt
þremur stuðningsmanna sinna, en
stjómina skipa tuttugu manns.
Strax að loknum hluthafafundinum
hélt stjómin fund og skipti með sér
verkum. René Lamy, fyrrverandi
stjómarformaður mun gegna því
embætti áfram fram á næsta vor,
en þá mun Etienne Davignon vara-
stjómarformaður taka við því em-
bætti. Jafnframt vom de Bene-
detti, Renaud de la Geniére, fulltrúi
franska fyrirtækisins Suez, og
Maurice Lippens kosnir varastjóm-
arformenn. Stjómin kaus og ellefu
manna framkvæmdastjóm og á de
Benedetti sæti í henni. Ákveðið var
að fela stjóminni að bjóða hlutabréf
til sölu um leið og það virðist væn-
legt. Þá mun stjóm fyrirtækisins
halda áfram samningaviðræðum við
breska fjármálamanninn Robert
Maxwell sem talinn er mjög líklegur
til að eignast umtalsverðan hlut í
fyrirtækinu í framtíðinni.
GLÆSIKERRUR — FIAT kom fyrst inn í Ferrari-fyrirtækið árið 1969 og keypti þá 50% hluta-
bréfa. Nú hafa þeir bætt við sig 40% í viðbót. Ferrari framleiðir aðallega sportbfla og kappakstursbfla. Hér
sést einn af þekktari bílunum, Ferrari 308GT4 frá 1973.
FIAT kaupir hlutabréf í Ferrari
Tórino, frá Brynju Tomer fréttaritara Morgfunblaðsins.
FIAT hefur nú keypt 40%
hlutabréfa i Ferrari, verksmiðj-
um sem framleiða glæsikerrur
og kappakstursbíla fyrir Form-
ula 1. FIAT átti áður 50% i
Ferrari, en er nú aðaleigandinn
með 90% hlutafjár. FIAT
greiddi 19 mil\jarða líra fyrir
hlutabréfin eða sem svarar um
670 miiyónum íslenskra króna.
Enzo Ferrari, sem upphaflega
stofnaði Ferrari-verksmiðjumar,
lést 93 ára að aldri nú í sumar.
FLAT keypti hlutabréfín úr dánar-
búinu, en sonur Enzos, Piero Lardi
Ferrari, heldur eftir 10% hlutafjár
og er aðstoðarframkvæmdastjóri
Ferrari. Enzo Ferrari hafði sjálfur
gengið frá öllum helstu atriðum
varðandi sölu hlutabréfanna áður
en hann lést.
FIAT kom fyrst inn í Ferrari-
fyrirtækið árið 1969 og keypti þá
50% hlutabréfa. FIAT sá um
framleiðslu almennra bifreiða, en
framleiðsla kappakstursbíla var í
höndum Enzo Ferraris. Piero
Lardi Ferrari segir að samstarfíð
við FLAT hafí alltaf verið mjög
gott. „Ég hef trú á því að FLAT
haldi áfram að vinna vel og styrki
Ferrari enn meira nú en áður,"
segir Piero Lardi sem er eini erf-
ingi föður síns.
Fjárhagsstaða Ferraris er góð
og hefur ágóðinn aukist á síðustu
ámm. Nettóhagnaður var um 250
milljónir króna árið 1983, en var
kominn upp í rúmar 500 milljónir
á síðasta ári. Alls vom seldar
tæplega 4.000 Ferrari-bifreiðir á
síðasta ári. Ódýmstu bflamir af
þessari tegund kosta þijár milljón-
ir íslenskra króna, en dýmstu al-
mennu bflamir (kappakstursbflar
kosta tugi milljóna) kosta um 14
milljónir króna.
NORSKA fyrirtækjasamsteyp-
an Vesta virðist nú vera að rétta
úr kútnum eftir talsverða
rekstarörðugleika undanfarin
misseri. Eins og kunnugt er
keypti Bergen Bank fyrr á
þessu ári Nevi, fjármögnunar-
fyrirtæki í eigu Vesta, en Nevi
er stærsti hluthafinn í íslenska
fjármögnunarfyrirtækinu
Glitni.
Á fyrstu sex mánuðum þessa
árs varð 11,8 milljóna norskra
króna eða um 80 milljóna íslenskra
króna hagnaður af rekstri sam-
steypunnar samanborið við um
370 milljóna norskra króna tap á
sama tíma í fyrra. Slæmt gengi
Nevi var helsta orsök hallarekst-
ursins í fyrra. Er sölunni á Nevi
þakkað að bókfært tap á útistand-
andi lánum Vesta lækkaði úr 303
milljónum norskra króna í um 78
milljónir.
Einnig gekk starfsemi fyrirtæk-
isins á sviði trygginga mun betur
en í fyrra. Forsvarsmenn Vesta
búast við að litlar breytingar verði
á gengi fyrirtækisins það sem eft-
ir ársins.
fyrirtækisins Statoil, segist reikna
með að afkoman verði léleg í það
minnsta næstu tvö til þijú árin.
Segir hann aðalástæðuna fyrir
stórminnkuðum hagnaði á fyrri
hluta' þessa árs vera mikill auka-
kostnaiður við nýja hreinsunar- og
dælistöð í Mongstad, en hann nam
um 3 milljörðum NKr (rúmi. 20
milljörðum ísl. kr.).
Afkoma Statoil er mjög háð tekj-
um frá Statijord olíu- og gassvæð-
inu og sölu á gasi sem leitt er um
Statpipe leiðsluna til stöðva á meg-
inlandi Evrópu. En nú er svo komið
að tap er á gassölunni og standa
tekjur ríkisins af henni ekki undir
flutningskostnaði.
Kostnaður við nýju stöðina í
Mongstad verður áfram þungur
baggi fyrir Statoil, og ekki dregur
úr þeirri byrði nú í september þegar
loka verður gömlu hreinsunarstöð-
Norvik forstjóri Statoil segist
búast við lélegri afkomu a.m.k.
næstu 2-3 árin.
inni í Mongstad meðan gamla stöð-
in og sú nýja verða samtengdar.
Verið er að auka afköstin í Mong-
stad hreinsunarstöðinni úr 4 millj-
ónum tonna á ári í 6,5 milljón tonn.
Einnig á að fimmfalda benzín-
vinnsluna úr 500.000 tonnum á ári
í 2,5 milljón tonn, og vinnslan á
að heQast eftir næstu áramót.
Heimild: Financial Times.
Sjávarútvegur
Samkomulag
Dana og
Þjóðveija
Kaupmannahðfn. Frá Grimi Friðgeinsyni.
LARS P. Gammelgaard sjávarút-
vegsráðherra Danmerkur, hefur
samið við þýska ráðamenn, um að
danskir sjómenn sem fiska í Norð-
ursjó fái að veiða 2000 tonn til
viðbótar við gamla samninga.
Þjóðveijar fá að veiða í staðinn
200 tonn af rauðsprettu f Skager-
ak, 100 tonn af ufsa, 50 tonn af
kolmunna og 1000 tonn af makríl
í Norðursjó.
Ráðherrann var að mestu leyti
ánægður með skiptin, segir þau hag-
stæð fyrir Dani. Reyndar voru rauð-
sprettuskiptin nokkuð sár, en án
þeirra taldi hann samninga óhugs-
andi.
Aukin veiðiheimild verður til þess
að algjör stöðnun þorskveiða sem
framundan er hjá Dönum í Norðursjó
dregst á langinn. Danir höfðu heim-
ild í Norðursjó til veiða á 30860 tonn-
um og eiga eftir 5000 tonn á sfðasta
ársfjórðungi.
Iðnaður
Slæmar horfur hjá
norska olíuiðnaðinum
MJÖG hefur dregið úr þeim mikla hagnaði sem Norðmenn hafa á
undanfömum árum haft af olíu- og gaslindunum undan ströndum
landsins. Þannig minnkaði hagnaður hjá ríkisfyrirtækinu Statoil um
nærri helming á fyrstu sex mánuðum yfirstandandi árs miðað við
sama timabil i fyrra og varð „aðeins" 2,8 mil(jarðar norskra króna
(um 19 milljarðar ísl. kr.). Hjá Saga Petroleum olíufélaginu minnk-
aði hagnaðurinn á sama tímabili úr 253 milljónum NKr (um 1.708
milljónum isl. kr.) i 62 millj. NKr (um 419 milljónir ísl. kr.).
Norska olíuráðið, sem starfar á
vegum ráðuneytis olíu- og orku-
mála, birti nýlega spá sína um
framtíðarhorfur olíuiðnaðarins, og
er spáin sú svartsýnasta til þessa.
Ráðið reiknar með minnkandi tekj-
um af olíuvinnslunni og bendir á
eftirfarandi atriði, sem valda muni
erfíðleikum í næstu framtíð:
1. Minnkandi líkur á að nýjar
olíulindir finnist.
2. Óvissa um verðlag á kolvetni.
3. Minnkandi möguleikar á gas-
sölu.
4. Litlar líkur á auknum fjárfest-
ingum í iðnaðinum eftir miðjan
næsta áratug.
Olíuvinnsla Norðmanna hófst
árið 1971 á Ekofisk olíusvæðinu á
botni Norðursjávar og síðan hefur
vinnslan aukizt ár frá ári. Nú er
hún um ein milljón tunna af olíu á
dag og um 28 milljarðar rúmmetra
af gasi á ári.
Tekjur norska ríkisins af olíu-
vinnslunni náðu hámarki árið 1985
þegar skattar af olíunni og afnota-
gjöld af lindunum námu 47 milljörð-
um NKr (rúml. 317 milljörðum ísl.
kr.). Árið 1986 var þessi hagnaður
ríkisins kominn niður í 18 milljarða
NKr (um 122 milljarða kr.), og í
ár áætlað að hagnaðurinn verði
12,5 milljarðar NKr (rúml. 84 millj-
arðar kr.).
Tap á gasvinnslu
Harald Norvik, forstjóri ríkis-
Noregur
Rekstur Vesta réttu
megin við strikið
fmhaldsnámsketö
SIMÍ
621066
Wordnotandi: A þessu námskeiði lærir
þú fíóknustu aðgorðimar, som spara
þérmikinn tíma oggora vinnuna lóttari
Efni:
- Stutt upprifjun frá fyrra námskeiði.
- Prentun límmiða.
- Sjátfvirkt efnisyfiriit.
- Samsteypa texta og vistfanga.
- Fiutningur texta á disklingum til prent-
smiðju.
Leiðbeinandi: Ragna Sigurðardóttir Guðjohnsen, ritvinnslukennari.
Tími og staður: 22. september frá kl. 8.30 til 17.30
og 23. september frá kl. 8.30-12.30
í Ananaustum 15.