Morgunblaðið - 29.09.1988, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29. SEPTEMBER 1988
4T
íbúum sínum félagslega þjónustu
jöfnuð.
• Lög um tekjustofna sveitarfé-
laga verða endurskoðuð með það
að markmiði að auka sjálfræði
og jafna aðstöðu sveitarfélaga
til álagningar fasteignaskatts og
aðstöðugjalds. Stærri hluta af
tekjum Jöfnunarsjóðs sveitarfé-
iaga verður varið til tekjujöfnun-
ar milli sveitarfélaga. Samtímis
verður verkaskiptingu ríkis og
sveitarfélaga breytt með hliðsjón
af tillögum Verkaskiptingar-
nefndar og komi til framkvæmda
á næstu tveimur til þremur
árum.
• Gerðar verða ráðstafanir til jöfn-
unar á flutningskostnaði og
kostnaði við síma, húshitun og
skólagöngu.
• Unnið verður skipulega að upp-
byggingu í samgöngumálum
samkvæmt langtímaáætlun.
• Gerðar verða ráðstafanir til auk-
innar valddreifíngar meðal ann-
ars með því að auðvelda flutning
stofnana og svæðisbundinna
verkefna frá miðstjóm ríkis-
valdsins út í héruð.
• Byggðasjóður verður efldur.
• Unnið verður að samræmingu
skipulags- og byggingarlaga.
• Unnið verður að því að bæta
aðstöðu verslunarfyrirtækja í
dreifbýli.
• Sérstakt átak verði gert til að
auka fjölbreytni í atvinnu kvenna
á landsbyggðinni.
Umhverfismál
Ríkisstjómin mun fela einu ráðu-
neyti að samræma starfsemi hins
opinbera að umhverfismálum og
komi það til framkvæmda innan árs.
Meðal brýnna verkefna á þessu sviði
sem unnið verður að má nefna:
• Gerð verður landnýtingaráætlun
sem tekur til hvers konar notk-
unar lands. Jafnframt verður
gert átak í gróðurvemd með
svæðaskipulagi er miðar að end-
urheimt landgæða, meðal annars
með endurskoðun laga varðandi
stjómun beitar, þannig að hún
sé í samræmi við landgæði.
• Unnið verður gegn umhverfis-
spjöllum af átroðningi og umferð
ferðamanna um viðkvæm svæði.
• Samvinna hins opinbera, ein-
staklinga og ftjálsra samtaka um
skógrækt og landgræðsiu verður
Svavar Gestsson menntamálaráðherra og Steingrímur Hermannsson
ríkisráðsfundinum með forseta á Bessastöðum í gær.
aukin. Ríkissjóður mun ieggja
fram fjármagn til sérstaks skóg-
ræktarátaks næstu 3 árin og
mup helmingur fjárins renna til
skógræktarfélaga.
• Eftirlit með losun hættulegra
úrgangsefna ( náttúmna verður
bætt. Sett verður löggjöf, þar
sem fyrirtækjum er vinna með
hættuleg og mengandi efni verð-
ur gert skylt að tryggja sig fyrir
hugsanlegum óhöppum eða slys-
um, til að kosta hreinsun á hugs-
anlegum skaða sem af hlýst.
• Gert verður átak til hreinsunar
úrgangs af strandsvæðum í sam-
vinnu opinberra aðila og umráða-
manna lands.
• Stuðlað verður að endurvinnslu
og nýtingu úrgangsefna. Komið
verður á skilagjaldi á einnota
umbúðir til að auðvelda eyðingu
þeirra eða endurvinnslu.
• Fræðslu- og rannsóknarstarf á
sviði umhverfismála verður auk-
ið.
Fræðslu- og uppeldismál
Góð menntun er undirstaða framt-
íðarlífskjara þjóðarinnar. Ríkis-
stjómin hefur ákveðið að á þvi sviði
hafí þessi verkefni forgang á
kjörtímabilinu:
• Sett verður rammalöggjöf um
forskólastig bama.
• Unnið verður að því að koma á
samfelldum skóladegi sem fyrst.
• Sett verður löggjöf um listnám
á öllum stigum skólastarfs.
• Gert verður nýtt átak í jöfnun
menntunaraðstöðu í landinu.
• Fræðsla um umferðarmál verður
aukin í grunnskólum og fram-
haldsskólum.
• Aðstaða fatlaðra hvað varðar
sérkennslu og námsaðstöðu
verður bætt.
• Stuðningur við vísindarannsókn-
ir verður aukinn.
• Fullorðinsfræðsla, símenntun og
endurmenntun verða efld.
• Löggjöf um háskóla verður end-
urskoðuð og stofnun opins há-
skóla verður flýtt.
Menning — Iistir
Ríkisstjómin vill stuðla að fjöl-
breyttu menningarlifi í landinu og
eflingu ísienskrar tungu meðal ann-
ars með eftirfarandi aðgerðum:
• Framlög hinsöpinbera til menn-
ingarmála verða aukin.
• Fjárhagsstaða ríkisútvarps verð-
ur treyst og þjónusta þess við
landsmenn bætt. Hlutur bama-
og unglingaefnis með íslensku
tali í sjónvarpi verður aukinn.
• Þjóðarbókhlaðan verður fullgerð
innan §ögurra ára.
• Lögð verður aukin áhersla á
stuðning við listsköpun bama og
unglinga og listræna starfsemi í
þágu þeirra.
• Stuðningur við vemdun hvers
konar menningarverðmæta verð-
ur aukinn.
• Stutt verður myndarlega við
forsætisráðlierra ganga af fyrsLa
íþrótta- og æskulýðsstarfsemi (
landinu.
Húsnæðismál
Ríkisstjómin mun láta fara fram
endurskoðun á Qármögnun og skipu-
lagi húsnæðislánakerfisins og
treysta íjárhagsgrundvöll þess.
• Átak verður gert í uppbyggingu
félagslegra ibúða og sérhann-
aðra íbúða fyrir aldraða.
• Áhersla verður lögð á íbúða-
byggingar á landsbyggðinni
meðal annars með kaupleiguí-
búðum og búseturéttaríbúðum.
Heilbrigðismál —
lifeyrismál og
aimannatryggingar
Skipulag heilbrigðisþjónustu og
lífeyristrygginga verður endurskoð-
að í því skyni að nýta sem best fjár-
muni sem til þeirra er varið þannig
að komi að gagni þeim sem mest
þurfa á að halda.
• Komið verður á samræmdu iífey-
riskerfi fyrir alla landsmenn.
• Sérstök athugun fari fram á fyr-
irkomulagi lyfsölu og læknis-
þjónustu sérfræðinga til að
draga úr kostnaði heimila og
heildarútgjöldum hins opinbera.
• Fyrirkomulag tannlæknaþjón-
ustu verður endurskoðað í því
skyni að lækka tilkostnað heim-
ila og hins opinbera án þess að
dregið verði úr þjónustu.
• Forvamir í heilbrigðismálum
verða auknar og ákveðin verður
stefna í neyslu- og manneldis-
málum.
• Baráttan gegn notkun vímuefna
verður hert meðal annars með
auknu forvamar- og fræðslu-
starfi.
• Endurskoðun laga um almanna-
tryggingar og skipulag Trygg-
ingastofnunar ríkisins verður
lokið um mitt ár 1989.
• Reglum um örorkumat verður
breytt þannig að réttur til áfrýj-
unar úrskurða verði tryggður.
Jafnréttis- og
fjölskyldumál
Ríkisstjómin mun beita sér fyrir
átaki til að tryggja betur jafnrétti
kynjanna, sérstaklega í launamálum.
í því skyni verður jafnréttislöggjöfin
endurskoðuð og gerð fjögurra ára
framkvæmdaáætlun um aðgerðir til
að ná frám jafnrétti kynjanna. Af
öðmm verkefnum sem unnið verður
að má nefna:
• Sérstakt átak verði gert í dag-
vistunarmáium í náinni sam-
vinnu sveitarfélaga og ríkis og
auknum fjármunum varið í því
skyni.
• Jafhréttisáætlanir verða gerðar
á vegum ráðuneyta og stofnana
á vegum ríkisins.
• Sett verður löggjöf um félags-
lega þjónustu sveitarfélaga og
um fjölskylduráðgjöf.
• Lífeyrisréttindi heimavinnandi
fólks verða endurskoðuð.
• Heimilisþjónusta við fatlaða og
atdraða verður bætt I náinni sam-
vinnu ríkis og sveitarfélaga og
gerð áætlun um uppbyggingu
og skipulag á þjónustu við þá.
Fjárhagsgrundvöllur Fram-
kvæmdasjóðs fatlaðra og Fram-
kvæmdasjóður aldraðra verður
treystur.
• í tengslum við gerð fjárlaga verði -
athugað að afla tekna til að
lækka verð á innlendum matvæl-
um.
* * *
Langtímasjónarmið um þróun
íslensks þjóðfélags og stöðu íslend-
inga meðal þjóða munu móta starf
ríkisstjómarinnar. Unnið verður að
könnun á langtímaþróun íslensks
samfélags og niðurstöður hagnýttar
við áætlanagerð til að búa í haginn
fyrir komandi kynslóðir.
U. gr.
4. mgr. 4. gr. veðlaga nr. 18, 4.
nóvember 1987, sbr. 1. gr. laga nr.
87/1960, sbr. 1. gr. 1. 43, 23. apríl
1986, orðist svo:
Svo er og útgerðarmanni, fram-
leiðanda sjávarafurða, landbúnaðar-
afurða og eldisfisks og öðrum, sem
vörur þessar hefur til sölumeðferðar
heimilt að setja ríkissjóði svo og
banka eða öðrum lánastofnunum að
sjálfsvörsluveði afla, eldisfisk og til-
greindar tegundir afurða og rekstr-
arvörur sjávarútvegs og landbúnað-
ar, sem veðsali á eða eignast kann
eða hefur til sölu á tilteknu tíma-
bili, til tryggingar lánum þeim er
hann tekur út á hin veðsettu verð-
mæti. Veðsetning þessi nær til afla,
eldisfisks og afurða án tillits til verk-
unar- eða framleiðslustigs og nær
veðrétturinn einnig til hvers konar
verðbóta og gjaldeyrisfríðinda sem
fylgja afla, eldisfiski eða afurðum á
hverjum tíma. Veðsölum, öðrum en
framleiðendum eldisfisks, er þó
óheimilt að veðsetja framangreind
verðmæti til lengri tíma en eins árs
í senn. Veðsetning á eldisfiski er
óheimil til lengri tíma en fjögurra
ára f senn.
Il.kafli
Verðlags- og kjaramál
12. gr.
1. gr. bráðabirgðalaga nr. 14, 20.
maí 1988, orðist svo:
Laun, þ.e. launataxtar og kjara-
tengdir liðir, þar á meðal kauptrygg-
ing sjómanna, í síðast gildandi kjara-.
samningum, skulu hinn 1. júní 1988
hækka um það sem á kann að vanta
10% hækkun frá 31. desember 1987
að te|ja.
í stað iaunahækkana, sem koma
skyldu til framkvæmda á timabilinu
1. september 1988 til 1. mars 1989,
skulu laun hækka um 1,25% hinn
15. febrúar 1989. Ákvseði kjara-
samninga um aðrar launahækkanir
eftir 1. mars 1989 haldagildi sínu.
Kjarasamningar, sem ákveða
minni hækkun launa en felast f 1.
og 2. mgr. þessarar greinar, breyt-
ast í samræmi við þær.
Ákvæði 1. mgr. þessarar greinar
raska þó ekki þeim ákvæðum gild-
andi kjarasaminga, sem falið hafa í
sér meiri hækkun launa en kveðið
er á um í 1. mgr., enda hafi sú
hækkun komið til framkvæmda fyrir
gildistöku bráðabirgðalaga nr. 74,
26. ágúst 1988.
Frekari hækkun launa, kjara-
tengdra liða og hves konar endur-
gjalds fyrir unnin störf en kveðið er
á um í þessari grein er óheimil til
15. febrúar 1989. Ákvæði þessarar
greinar breyta ekki reglum um
starfsaldurshækkanir eða aðrar ein-
staklingsbundnar launabreytingar
samkvæmt þegar gildandi kjara-
samningum.
13. gr.
2. gr. bráðabirgðalaga nr. 14, 20.
maí 1988, orðist svo:
Fjárhæðir launaliða í verðlags-
grundvelli búvöru skulu til 1. mars
1989 ekki taka meiri hækkunum en
mælt er fyrir um í 1. og 2. mgr. 1. gr.
14. gr.
3. gr. bráðabirgðalaga nr. 14, 20.
maí 1988, orðist svo:
Fjárhæðir launaliða í gjaldskrám
sjálfstætt starfandi sérfræðinga
skulu til 28. febrúar 1989 ekki
hækka meira en greinir í 1. og 2.
mgr. 1. gr. Sama gildir um hvers
kyns útselda vinnu og þjónustu.
15. gr.
1. málsgrein 4. gr. bráðabirgðalaga
nr. 14, 20. maí 1988, orðist svo:
Með þeim breytingum á kaup-
gjaldsákvæðum lcjarasamninga, sem
kveðið er á um í lögum þessum,
framlengjast allir gildandi og síðast
gildandi kjarasamningar til 15. febr-
úar 1989. Heimilt skal að segja upp
kjarasamningum frá 15. febrúar
1989 með þeim uppsagnarfresti sem
um þá gildir.
16. gr.
7. gr. bráðabirgðalaga nr. 14, 20.
maí 1988, orðist svo:
Gjaldskrá fyrirtækja og stofnana
á vegum ríkis og sveitarfélaga skulu
ekki taka hækkunum til 28. febrúar
1989. Þó skal heimilt að taka tillit
til hækkana á verði innfluttra að-
fanga enda liggi fyrir mat Verðlags-
stofnunar á þeirri þörf.
Í7. gr.
Oheimilt er að hækka endurgjald
fyrir afnot af fasteignum frá gildis-
töku laga þessara til 28. febrúar
1989.
18. gr.
3. tl. 29. gr. laga nr. 46, 27. júní
1989, um framleiðslu, verðlagningu
og sölu á búvörum með síðari breyt-
ingum falli brott.
19. gr.
Almennt fiskverð samkvæmt til-
kynningu Verðlagsráðs sjávarút-
vegsins nr. 6, 3. júní 1988, skal gilda
óbreytt til 15. febrúar 1989 en
hækkar þann dag um 1,25% og gild-
ir það verð til 31. maí 1989. Verð
á óslægðum þorski skal þó vera
88,5% í stað 85,5% af verði slægðs
þorsks á tímabilinu 1. janúar 1989
til 15. apríl 1989.
Fiskverð samkvæmt 1. mgr. er
uppsegjanlegt með viku fyrirvara
miðað við 15. febrúar 1989.
IILKafli
V axtaák varðanir
20. gr.
Við 9. gr. vaxtalaga nr. 25, 27.
mars 1987, bætist ný málsgrein svo-
hljóðandi:
Dráttarvextir skulu ætíð reiknast
sem dagvextir, nema á annan veg
sé sérstaklega mælt í lögum.
21. gr.
2. mgr. 10. gr. vaxtalaga nr. 25,
27. mars 1987, orðist svo:
Seðlabanki íslands skal eigi
sjaldnar en mánaðarlega reikna veg-
ið meðaltal ársávöxtunar á nýjum
almennum útlánum hjá viðskipta-
bönkum og sparisjóðum og birta
meðaltal þetta í Lögbirtingablaði
ásamt dráttarvöxtum samkvæmt 1.
mgr., og skulu þeir dráttarvextir
gilda uns næsta tilkynning er birt f
Lögbirtingablaði.
22. gr.
Við 2. mgr. 9. gr. laga nr. 36, 5.
maí 1986, um Seðlabanka íslands,
bætist nýr málsliður, svohljóðandi:
Á sama hátt getur Seðlabankinn
ákveðið hámark þess álags er inn-
lánsstofnanir mega bæta við vexti
gengisbundins fjár er þær endurlána
í formi afurðalána.
IV. kafli
Ýmis ákvæði
23. gr.
Fjármálaráðherra er heimilt þrátt
fyrir ákvæði flárlaga fyrir árið 1988
að hækka ríkisútgjöld um 600 millj-
ónir króna.
24. gr.
Þrátt fyrir ákvæði XHI. kafla laga
nr. 75, 14. september 1981, uat^
tekjuskatt og eignarskatt, með sfðarí
breytingum, er fjármálaráðherra
heimilt að kveða á um í reglugerð
að þeir einstaklingar, sem ekki höfðu
aðrar tekjur en þær sem um ræðir
í 1. mgr. 1. tl. Á-liðs 7. gr., 2.-4.
tl. A-liðs 7. gr. og C-liðs 7. gr. laga
nr. 75/1981 á því tekjuári sem skatt-
urinn varðar, geri upp vangoldinn
tekjuskatt og eignarskatt álagðan á
árinu 1987 eða fyrr með eftirfarandi
hætti:
a) Með því að greiða hina van-
goldnu skattkröfu upp á nánar til-
teknum gjalddögum fyrir árslok
1988 gegn þvf að felld verði niður
allt að 50% af dráttarvöxtum sem
reiknaðir hafa verið af skuldinni. ^
b) Með því að greiða hina veSf^
goldnu skattkröfu upp á nánar til-
teknum gjalddögum fyrir 1. júlf 1989
gegn þvf að felld verði niður allt að
25% af dráttarvöxtum sem reiknaðir
hafa verið af skuldinni.
c) Með því að gefa út skuldabréf
til allt að fimm ára til greiðslu á
höfuðstól hinnar vangoldnu skatt-
kröfu ásamt dráttarvöxtum.
Fjármálaráðherra setur í reglu-
gerðinni nánari ákvæði um fram-
kvæmd þessarar heimildar, þar á
meðal um lánskjör og tryggingar,
svo og skilyrði sem einstaklingar„
þurfa að uppfylla til þess að fá ad
gera upp hina vangoldnu skattkröfu
með framangreindum hætti.
25. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
Ákvæði 20. gr. öðlast þó ekki gildi
fyrr en 1. nóvember 1988. Gjald
skv. 10. gr. skal innheimt vegna_
landana erlendis sem eiga sér stað
eftir 30. september 1988.