Morgunblaðið - 03.11.1988, Side 48
48
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. NÓVEMBER 1988
193 styrkveitingar
úr Vísindasióði 1988
Vísindaráð var stofiiað 11. júlí 1987
með lög'um nr. 48/1987 og tók til
starfa í nóvember sama ár. Sam-
kvæmt lögum þessum er Vísindasjóð-
ur í umsjá Vísindaráðs.
Hlutverk Vísindaráðs er að efla
íslenskar vísindarannsóknir. Ráðið er
ríkissljórn, Alþingi og öðrum opin-
berum stofiiunum til ráðuneytis um
allt er varðar vísindarannsóknir og
þar á meðal tillögur um framlag ríkis-
sjóðs til vísindastarfsemi. Vísindaráð
skal einnig gera tillögur um stefiiu-
mörkun fyrir vísindastarfsemi í
landinu.
Stjórn Vísindaráðs skipa: Jóhannes
Nordal seðlabankastjóri, formaður,
Magnús Magnússon prófessor, vara-
formaður, Sigfús A. Schopka físki-
fræðingur, Gunnar Guðmundsson
prófessor og Þórir Kr. Þórðarson
prófessor.
Vísindaráð skiptist í þijár deildir:
1. Náttúruvísindadeild.
2. Líf- og læknisfræðideild og
3. Hug- og félagsvísindadeild.
Stjórn náttúruvísindadeildar skipa:
Sigfús A. Schopka fískifræðingur,
formaður, Óttar P. Halldórsson pró-
fessor, varaformaður, Axel Björnsson
eðlisfræðingur, Arni Isaksson veiði-
málastjóri, Baldur Hjaltason efiia-
fræðingur, Sigfús Jóhann Johnsen
prófessor og Þorkell Helgason pró-
fessor.
Sljórn líf- og læknisfræðideildar
skipa: Gunnar Guðmundsson prófess-
or, formaður, Halldór Þormar pró-
fessor, varaformaður, Guðmundur
Georgsson læknir, Vilhjálmur Rafns-
son læknir, Þorsteinn Svörfúður Stef-
ánsson læknir, Þórdís Kristmunds-
dóttir prófessor og Þórður Eydal
Magnússon prófessor.
Stjórn hug- og félagsvísindadeildar
skipa: Þórir Kr. Þórðarson prófessor,
formaður, Guðmundur K. Magnússon
prófessor, varaformaður, Björn Þ.
Guðmundsson prófessor, Davíð Erl-
ingsson dósent, Gunnar Karlsson
prófessor, Helga Kress dósent og
Svanur Kristjánsson dósent.
Styrkir Visindasjóðs fyrir árið 1988 skiptust
þannig milli deilda og frœðigreina: Náttúruvísindadeild
Grein Fjöldi Heildarfjárhæð
Dýrafræði 7 2.320.000,-
Eðlisfræði 3 3.120.000,-
Efna- og lífefnafræði 7 3.500.000,-
Grasafræði 9 2.895.000,-
Jarðfræði, jarðeðlisfræði og jarðefnafræði 26 10.055.000,-
Skipulagsfræði 1 190.000,-
Stærðfræði 3 900.000,-
Veðurfræði 1 500.000,-
Verkfræði 8 3.520.000,-
Samtals 65 27.000.000,-
Líf- og læknisfræðideild
Grein Fjöldi Heildarfíárhæð
Læknisfræði 36 13.292.000,-
Dýralæknisfræði 1 400.000,-
Erfðafræði og stofnerfðafræði 4 1.993.000,-
Iðjuþjálfun 1 130.000,-
Lífeðlisfræði 6 3.180.000,-
Lífefnafræði 5 2.210.000,-
Lyfjafræði 2 695.000,-
Tannlæknisfræði 2 1.050.000,-
Örverufræði 2 1.100.000,-
Fijókomamælingar 1 450.000,-
Samtals 60 45.500.000,-
Hug- og félagsvísindadeild
Grein Fjöldi Heiidarfjárhæð
Sagnfræði 13 4.880.000,-
Listasaga, leikhúsfræði 3 1.500.000,-
Fomleifafræði 4 950.000,-
Bókmenntir 11 3.810.000,-
Málfræði 6 1.705.000,-
Heimspeki 3 1.550.000,-
Lögfræði 3 750.000,-
Guðfræði 2 565.000,-
Félagsfræði 11 4.195.000,-
Uppeldis- ogkennslufræði, sálfr. 8 3.310.000,-
Hagfræði 4 1.285.000,-
Samtals 68 24.500.000,-
Stjóm Vísindaráðs ákveður
hvemig ráðstöfunarfé Vísindasjóðs
skiptist milli deilda, en stjómir
deildanna úthluta styrkjunum. Að
þessu sinni bámst sjóðnum 296
umsóknir um rannsóknarstyrki að
upphæð um 170 mkr. Þar sem ekki
vom nema 76 mkr. til ráðstöfunar
var ekki hægt að styrkja nema 193
umsækjendur en synja varð hinum
þótt margir væm styrkverðir.
Náttúruvísindadeild
vísindaráðs
Skrá um veitta styrki og rann-
sóknarefni 1988
1. Anna Soffía Hauksdóttir og Þorgeir
Pálsson verkfræðingar. Aðferðir við
stýringu varmaorkuvers. 700.000.
2. Árný E. Sveinbjömsdóttir jarðefna-
fræðingur. Mælingar á stöðugum
samsætum vatns. 150.000.
3. Ásgeir Bjamason efnafræðingur.
Losun fastra efna með leysi. 70.000.
4. Bjartmar Sveinbjömsson grasafræð-
ingur. Mikilvægi köfnunarefnis fyrir
birkivöxt við skógarmörk í mismun-
andi loftslagi. 445.000.
5. Bryndís Brandsdóttir jarðeðlisfræð-
ingur. Stafræn skráning eldfjalla-
skjálfta af lágtíðnigerð. 600.000.
6. Bryndís G. Róbertsdóttir jarðfræð-
ingur. Forsöguleg öskulög í Ámes-
sýslu. 300.000.
7. Eðlisfræðistofa Raunvísindastofn-
unar Háskólans. Ábm. Jón Péturs-
son eðlisfræðingur og Efnafræði-
stofa Raunvísindastofnunar Háskól-
ans Ábm. Ágúst Kvaran eðlisefna-
fræöingur. Örvun rafeinda í föstum
efnum með leysipúlsum. 900.000.
8. Efnafræðistofa Raunvísindadeildar
Háskólans og lyfjafræði lyfsala,
Háskóla íslands. Ábm. Ingvar Áma-
son efnafræðingur. Sameiginleg
tækjakaup. 1.000.000.
9. Einar Ámason líffræðingur. Hita-
vistfræði og erfðaeiginleikar
brekkubobba. Cepaea hortensis, á
Suðurlandi. 150.000.
10. Einar Þorsteinn Ásgeirsson arkitekt.
Gullinsniðs hlutföll og skyldar
stærðir. 300.000.
11. Elsa G. Vilmundardóttir og Ingi-
björg Kaldal jarðfræðingar. Lónaset
frá síðjökultíma á Laufaleitum.
55.000.
12. Erlingur Hauksson sjávarlíffræðing-
ur og Aðalsteinn Sigurðsson fiski-
fræðingur. Botndýralíf á hörðum
botni við Surtsey. 300.000.
13. Freyr Þórarinsson jarðeðlisfræðing-
ur. Þróun forrits til stefnugreiningar
korta. 400.000.
14. Freyr Þórarinsson, Axel Bjöms-
son, Guðmundur Pálmason, Leó
Kristinsson og Páll Einarsson jarð-
eðlisfræðingar. Samtúlkun jarðeðlis-
fræðilegra mælinga af Suður- og
Suðvesturlandi. 1.000.000.
15. Gylfi Már Guðbergsson landfræðing-
ur. Kortagerð eftir TM-myndum.
570.000.
16. Guðmundur Víðir Helgason líffræð-
ingur. íslenskir liðormar í sjó
500.000.
17. Guðmundur E. Sigvaldason og Ár-
mann Höskuldsson jarðfræðingar.
Súrt gjóskugos í Öskju. 250.000.
18. Guðni Þorvaldsson jarðræktarfræð-
ingur. Áhrif veðurþátta á fóðurgildi
og sprettu grasa á Islandi. 450.000.
19. Guðrún Þorgerður Larsen jarðfræð-
ingur. Gossaga Kötlu á tímabilinu
800-1400. 250.000.
20. Gunnar V. Johnsen verkfræðingur.
Þyngdarkort af Kröflu. 300.000.
21. Hafliði Pétur Gíslason eðlisfræðing-
ur. Ljós- og segulhermumælingar á
veilum í hálfleiðurum. Tækjakaup.
1.900.000.
22. Halldór Guðmundsson eðlisfræðing-
ur. Áhrif kísils á útfellingu og endur-
kristöllun álsambanda. 300.000.
23. Haraldur Auðunsson jarðeðlisfræð-
ingur. Hægseglun í berggrunni ís-
lands. 500.000.
24. Helgi Bjömsson jöklafræðingur. Af-
rennsli íss og vatns frá jöklum og
tengsl þess við landslag og jarð-
varma. 300.000.
25. Jarðeðlisfræðistofa Raunvísinda-
stofnunar Háskólans. Ábm. Leó
Kristjánsson og Geirfinnur Jónsson
jarðeðlisfræðingar. • Túlkun og út-
gáfa segulmæligagna frá íslandi og
landgrunninu. 480.000.
26. Jóhann Helgason jarðfræðingur.
Jarðfræðikortlagning í Skaftafells-
Qöllum 800.000.
27. Jónas Bjamason efnaverkfræðingur.
Vefja- og • lífefnafræði fiskflaka.
150.000.
28. Jónas Elíasson og Gísli Viggósson
verkfræðingar. Samband skips-
hreyfinga, ölduþrýstings og vindá-
lags. 420.000.
29. Karl Skýmisson líffræðingur. ís-
lenski villiminkastofninn, lokastyrk-
ur. 450.000.
30. Kristján Ágústsson jarðeðlisfræð-
ingur. Þyngdarmælingar á jarð-
skjálftasvæði Suðurlands. 450.000.
31. Kristján Geirsson og Sigurður Stein-
þórsson jarðfræðingur. Dyngjur á
Islandi. 200.000.
32. MagnúsTumiGuðmundssonjarðeðl-
isfræðingur. Jarðeðlisfræðileg könn-
un Grímsvatna með þyngdar- og
segulmælingum. 150.000.
33. Már Vilhjálmsson jarðfræðingur.
Setlög í Þórisdal í Lóni. 100.000.
34. Náttúrufræðistofnun Norðurlands.
Ábm. Elín Gunnlaugsdóttir grasa-
fræðingur. Lýsing gróðurs f Eyja-
íjarðardal og nágrenni. 200.000.
35. Náttúrufræðistofnun Norðurlands.
Ábm. Hörður Kristinsson grasa-
fræðingur. Útbreiðslukort íslenskra
háplantna. 200.000.
36. Ólafur K. Nielsen fuglafræðingur.
Stofnvistfræði fálka. 700.000.
37. Orkustofnun. Ábm. Hjálmar Ey-
steinsson og Gylfi Páll Hersir jarð-
eðlisfræðingar. Könnun á skjálfta-
belti Suðurlands með jarðstrauma-
mælingum. 450.000.
38. Óttar P. Halldórsson verkfræðingur.
Kiknun í elastískum römmum.
360.000.
39. Páll Theódórsson eðlisfræðingur.
Mæling geislakols og þrívetnis.
370.000.
40. Páll Valdimarsson og Valdimar K.
Jónsson verkfræðingar. Hermilíkan
hitaveitukerfís. 200.000.
41. Peter Torssander jarðefnafræðing-
ur. Hlutfall brennisteinssamsæta í
íslensku bergi. 200.000.
42. Ragnar Sigbjömsson verkfræðing-
ur. Loftsaflfræði lágra bygginga.
700.000.
43. Ragnar Þórarinsson líffræðingur.
Áhrif selens á mótstöðu laxfíska
gegn nýmaveiki. 70.000.
44. Rannsóknastofnun landbúnaðarins.
Ábm. Borgþór Magnússon vistfræð-
ingur. Gróðurfar í beitartilrauna-
landinu á Auðkúluheiði og í Sölv-
holti. 300.000.
45. Sigfús J. Johnsen eðlisfræðingur og
Amý E. Sveinbjömsdóttir jarðefna-
fræðingur. Geislakolsgreiningar
með hröðunarmassagreini. 480.000.
46. Sigfús J. Johnsen eðlisfræðingur.
Isótópamælingar á kjörnum úr
Grænlandsjökli. 340.000.
47. Sigurbjöm Einarsson jarðvegsfræð-
ingur. Tegundagreining svepprótar-
sveppameðþunnlagsskilju. 150.000.
48. Sigurður R. Gíslason jarðefnafræð-
ingur. Jarðefnafræði kalds vatns.
470.000.
49. Sigurður Jakobsson jarðefnafræð-
ingur. Samsetning lofttegunda I
kerfinu C-O-H við háan hita og
þrýsting. 400.000.
50. Sigurður H. Magnússon grasafræð-
ingur. Áhrif svarðar á landnám birk-
is. 400.000.
51. Sigurður Þorsteinsson veðurfræð-
ingur. Áhrif fjalla á hreyfingar and-
rúmsloftsins. 500.000.
52. Skúli Sigurðsson eðlisfræðingur.
Áhrif kenninga Hermanns Weyl á
þróun eðlisfræðinnar. 100.000.
53. Skúli Skúlason fiskifræðingur og
Sigurður Snorrason. Breytilegt svip-
farbleikju í Þingvallavatni. 150.000.
56. Stefán Árnórsson jarðefnafræðing-
ur. Jarðefnafræði jarðhitavatns.
460.000.
57. Stefán Einarsson og Jón Ólafsson
hafefnafræðingar. Lífræn efni í sjó
og sviflausnum sjávar. 1.250.000.
58. Steindór Guðmundsson verkfræð-
ingur. Hljóðvist ( íslenskum íbúðar-
húsum. 140.000.
59. Trausti Valsson skipulagsfræðingur.
Áhrif vegasamgangna á byggð.
190.000.
60. Úlfur Óskarsson skógfræðingur.
Aðferðir til að auka lífslíkur og vöxt
trjáplantna. 300.000.
61. Unnur Steingrímsdóttir líffræðing-
ur. Meltingarensím steinbíts.
280.000.
62. Kolbeinn Ámason jarðeðlisfræðing-
ur. Staðbundnar jarðmælingar varð-
andi fjarkönnun. 800.000.
63. Þóra Ellen Þórhallsdóttir vistfræð-
ingur. Kynjahlutfall túnsúm.
450.000.
64. Þórður Jónsson eðlisfræðingur.
Slembifletir með sveigjuháða virkni.
500.000.
65. Þorsteinn I. Sigfússon eðlisfræðing-
ur. Endurbætur á hitasveifluaðferð.
400.000.
Líf- og læknisfræðideild
vísindaráðs
Skrá um veitta styrki og rann-
sóknarefni 1988.>
1. Andrés Magnússon, læknir. Skamm-
degisþunglyndi. 300.000.
2. Ámi V. Þórsson, læknir. Áhrif insul-
ins og somatomedins á vöxt fósturs.
250.000.
3. Atli Dagbjartsson, læknir. Vöxtur
ogþroski íslenskra barna. 170.000.
4. Bárður Sigurgeirsson og Helgi
Valdimarsson, læknar. Þættir sem
hafa áhrif á þróun ofnæmis.
375.000.
5. Bjamheiður Guðmundsdóttir og Eva
Benediktsdóttir, líffræðingar. Sýk-
ingarmáttur Aeromonas saím-
onicida. 600.000.
6. Bjöm Magnússon og Hjördís Jóns-
dóttir, læknar og Marta Guðjóns-
dóttir, líffræðingur. Áhrif endur-
hæfingar á þol og lífsgæði sjúklinga
með langvinna lungnateppu.
500.000.
7. Blóðbankinn við Barónsstíg. Ábm.
Ólafur Jensson. Cystatin C í líkams-
frumum og gerð þess. 540.000.
8. Einar Ámason, líffræðingur. Erfða-
breytileiki alkóhóldehydrogenasa
gensins í Drosophila melanogaster:
(hlutleysi eða val). 600.000.
9. Einar Ragnarsson, Siguijón H. Ól-
afsson og Sigfús Þór Elíasson, tann-
læknar. Munnheilsa íslendinga er
koma til skoðunar í rannsóknastöð
Hjartavemdar. 450.000.
10. Elín Ólafsdóttir, læknir. Saman-
burður á nýrri aðferð (EIA) til magn-
mælinga á PMSG og eldri aðferðum
(RIA og bioassay). 400.000.
11. Ellen Mooney, læknir. Mót yfir- og
leðurhúðar I lupus erythematosus.
300.000.
12. Gylfí Baldursson, heyrnarfræðingur.
Heymartap tengt kjálkaliðsvanda-
málum. 60.000.
13. Guðmundur Eggertsson, erfðafræð-
ingur. Kjamsýmrannsóknin tRNA
— gen og byrgi — breytingar í gerl-
inum Eschérichia Coli. 673.000.
14. Guðmundur Þorgeirsson, læknir.
Stjóm prosatasýklínframleiðslu
æðaþels. (Hlutverk fosfóinósitíða,
G-próteina og próteinkínasa C).
432.000.
15. Guðrún Árnadóttir, iðjuþjálfí. Áreið-
anleiki iðjuþjálfamatsins. 130.000.
16. Guðrún Pétursdóttir, lífeðlisfræðing-
ur. Ratvísi taugafruma í miðtauga-
kerfi fósturs. 640.000.
17. Gunnar Sigurðsson, læknir. Mótefni
í sermi sjúklinga með ofstarfsemi
skjaldkirtils. 350.000.
18. Hallgrímur Magnússon, læknir.
Lyíjanotkun aldraða, einkum notkun
geðlyfja. 215.000.
19. Hannes Blöndal og Gunnar Guð-
mundsson, læknar. Heilabilun.
Meinafræðileg og klínísk rannsókn
með sérstöku tilliti til Alzheimers
sjúkdóms. 450.000.
20. Haraldur Sigurðsson, læknir. Undir-
bygging á augntóft fyrir gerviauga.
300.000.
21. Helga M. Ögmundsdóttir, læknir og
Jómnn E. Eyfjörð, erfðafræðingur.
Eðli bijóstakrabbameins, athugun
erfðafræðilegra þátta. 500.000.
22. Helgi Kristbjamarson, læknir.
Merkjafræðileg úrvinnsla svefn-
heilarits. 290.000.
23. Högni Óskarsson, læknir. Tíðni
kvíða og þunglyndis. 350.000.
24. Hörður Filippusson, lífefnafræðing-
ur. Einangmn og eiginleikar ensíma
úr sauðíjárvefjum. 580.000.
25. Hörður Kristjánsson, lífefnafræð-
ingur. Samband byggingar og virkni
hormónsins „equine chorionic
gonadotropin". Hreinsun hormóns-
ins með kyrrsettu fiölstofna mót-
efni. 470.000.
26. Jakob K. Kristjánsson, lífefnafræð-
ingur og Guðni Alfreðsson, örveim-
fræðingur Lífríki hvera á hafsbotni
við Kolbeinsey. 500.000.
27. John Benedikz, læknir. Faralds-
fræðileg rannsókn á MS-sjúkdómi á
íslandi. 175.000.
28. Jón Eldon, líffræðingur. Starfsemi
æxlunarfæra mjólkukúa. 490.000.
29. Jón G. Hallgrímsson, læknir. Carc-
inoid æxli 1955-1984. 300.000.
30. Jón Hrafnkelsson, læknir. Skjald-
kirtilskrabbamein. 200.000.
31. Jón Ólafur Skarphéðinsson, llfeðlis-
fræðingur. Örvun ópíóíð-kerfa við
minnkað blóðflæði um heila.
680.000.
32. Jón G. Stefánsson, læknir. Breyting-
ar á tíðni geðsjúkdóma á íslandi.
600.000.
33. Jónas Hallgrímsson, læknir. Vefja-
flokkun magakrabbameins í íslend-
ingum. 300.000.
34. Kristján Erlendsson, læknir. Þáttur
anti-idiotýpískra mótefna í iktsýki.
750.000.
35. Kristján Steinsson, læknir. Systemic
lugus erythematosus (rauðir úlfar)
á íslandi. 490.000.
36. Láms Helgason, læknir. Könnun á
afdrifum allra þeirra sjúklinga sem
leituðu í fyrsta skipti til geðlækna
árin 1966-1967. 400.000.
37. Laufey Steingrímsdóttir, næringar-
fræðingur. D-vítamínbúskapur
reykvískra kvenna. 200.000.
38. Magnús E. Kolbeinsson, læknir.
Nýjar aðferðir til ónæmishömlunar.
400.000.
39. Margrét Hallsdóttir, jarðfræðingur.
Fijómagn í andrúmslofti og tengsl
þess við veðurfar og einkenni sjúkl-