Morgunblaðið - 10.11.1988, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. NÓVEMBER 1988
ÚRSLIT BANDARÍSKU KOSNINGANNA
Viðbrögð stjórnvalda víðs vegar um heim:
Sovétmenn vilja leið-
togafiind sem fyrst
Lundúnum, Moskvu. Reuter.
LEIÐTOGAR margra ríkja lýstu yfir ánœgju sinni með úrslit forseta-
kosninganna i Bandaríkjunum og Sovétmenn sögðust vona að Bush
og Gorbatsjov efiidu til leiðtogafimdar sem fyrst. Bandamenn Banda-
ríkjamanna i Vestur-Evrópu og Asiu spáðu þvi að sigur Bush yfir
Michael Dukakis, frambjóðanda demókrata, tryggði að næsta Banda-
ríkjastjóm héldi áfram á sömu braut og stjórn Reagans. Leiðtogar
arabarikja sögðust vona að Bush myndi stuðla að friði á Mið-Austurlönd-
um.
Kínversk stjómvöld kváðust vona
að George Bush beitti sér fyrir bætt-
um samskiptum Bandaríkjamanna
og Kínveija. Gennadíj Gerasímov,
talsmaður sovéska utanríkisráðu-
neytisins, sagðist sammála Bush í
því að efna ætti til leiðtogafundar
sem fyrst. Þegar hann var spurður
hvort möguleiki væri á leiðtogafundi
fyrstu mánuðina eftir að Bush tæki
við forsetaembættinu, 20. janúar,
kvað hann já við. Talsmaðurinn ítrek-
aði einnig andstöðu Sovétmanna við
geimvamaáætlun Bandaríkjamanna,
en Bush hefur heitið því að beita sér
fyrir framkvæmd hennar.
demókratar eru meirihluta, gæti
þrýst á um að Suður-Afríkustjóm
yrði beitt harðari refsiaðgerðum.
Desmond Tutu, erkibiskup í Suður-
Afríku, sagði að flestir blökkumenn
í Suður-Afríku hefðu viljað að Duk-
akis bæri sigur úr býtum.
Daniel Ortega, leiðtogi Nicaragua,
gagnrýndi Bush fyrir að hafa stutt
kontra-liða á átta ára ferli sínum sem
varaforseti, en bætti við: „Ég trúi
því ekki að hann falli í þá gryfju að
taka upp stefnu sem hefur verið
reynd en ekki heppnast."
Reuter
George Bush og eiginkona hans, Barbara Bush, veifa til fagnandi stuðningsmanna í Houston í Texas
er úrslitin voru kunn.
Bandaiíska þingið gætí orðið
George Bush þungt í skautí
Demókratar juku meirihluta sinn í báðum deildum þingsins
Washington. Reuter. Daily Telegraph.
Egypsk stjómvöld sögðust vona
að Bush hleypti nýju lífi í friðarum-
leitanir t Mið-Austurlöndum.
Nokkrir stjómmálaskýrendur í
ísrael sögðust hafa áhyggjur af því
að samskipti Bandaríkjamanna og
ísraela yrðu ekki jafn góð og síðustu
átta árin. „Afstaða Bandaríkjastjóm-
ar til ísraela mun byggjast meira á
hagsmunum en tilfínningum," sagði
einn þeirra, Zvi Rafíah, fyrrum
stjómarerindreki í Washington.
Pik Botha, utanríkisráðherra Suð-
ur-Afríku, fagnaði úrslitum forseta-
kosninganna en sagði að hætta væri
á því að Bandaríkjaþing, þar sem
AUKINN meirihluti demókrata
í báðum deildum Bandaríkja-
þings gæti torveldað George
Bush að koma nauðsynlegum
tillögum sínum í gegnum þingið.
Demókratar unnu að líkindum
eitt eða tvö sæti af repúblikun-
um í öldungadeildinni. í full-
trúadeildinni benti allt til þess
að demókratar bættu við sig 2-5
þingsætum. Miklu máli skiptir
hvernig samvinnan verður milli
Bush og Roberts Doles, leiðtoga
repúblikana i öldungadeildinni.
Dole barðist við Bush um útn-
efningu Repúblikanaflokksins
til forsetaframboðs en tapaði.
Bush hélt sinn fyrsta blaða-
mannafund eftir kosningamar í
gær og sagði m.a. að hann ætti
von á góðri samvinnu við Dole. „Ég
held að engin nauðsyn sé á sérstök-
um friðarfundi en ég mun vissu-
lega eiga fund með Dole,“ sagði
Bush. Dole lýsti því yfír í gær að
hann myndi styðja Bush í viðleitni
hans til að andæfa gegn nýjum
sköttum. Á kjördag sagði Dole hins
vegar að nauðsynlegt gæti orðið
að hækka skatta ef áform Bush
um „sveigjanlega frystingu ríkisút-
gjalda" misheppnuðust. Einn af
leiðtogum repúblikana á þingi
sagði að Bush yrði að taka frum-
kvæðið sem fyrst í samskiptum
sínum við Bandaríkjaþing; hann
yrði að grípa til róttækra aðgerða
gegn fjárlagahallanum og öðrum
vandamálum í ríkisrekstrinum.
í þrem ríkjum unnu demókratar
sæti í öldungadeildinni af repúblik-
unum. Fyrrum ríkisstjóri í Virg-
iníu, Charles Robb, sigraði í heima-
ríki sínu lítt þekktan blökkumann,
Maurice Dawkins. í Connecticut
tapaði sá öldungardeildarþing-
manna repúblikana, er iengst hefur
þótt til vinstri, Lowell Weicker,
fyrir demókratanum Joseph Lie-
berman, dómsmálaráðherra ríkis-
ins, en Lieberman er talinn mjög
hægrisinnaður. Svo mjótt var á
mununum að atkvæði verða talin
aftur. Demókratinn Robert Kerry,
sem áður var ríkisstjóri í Ne-
braska, keppti við öldungardeildar-
þingmann repúblikana, David Kar-
nes, og sigraði.
Fulltrúadeildarþingmaður repú-
blikana í Mississippi, Trent Lott,
vann demókratann Wayne Dowdy
í baráttu um sæti I öldungadeiid-
inni. Enn var óljóst hvor hefði bet-
ur í Florida, demókratinn Buddy
MacKay eða repúblikaninn Connie
Mack. Lloyd Bentsen, varaforseta-
efni Dukakis, hélt auðveldlega
sæti sínu í öldungadeildinni fyrir
Texas en hann var í framboði til
beggja embætta þar sem lög Texas
gerðu slíkt mögulegt.
Nokkrar líkur voru á því að
Bemard Sanders, borgarstjóri í
borginni Burlington í Vermont,
yrði fyrsti sósíalistinn til að vinna
sæti í fulltrúadeildinni í 62 ár.
Hann bauð sig fram sem óháður.
Demókratar unnu tvö ríkis-
stjóraembætti af repúblikunum. í
Indiana sigraði Evan Bayeh, sonur
Birch Bayehs er lengi var öldunga-
deildarþingamður fyrir ríkið en
tapaði sætinu 1980 fyrir Dan Qua-
yle, væntanlegum varaforseta.
Einnig unnu demókratar ríkis-
stjórakosningamar í Vestur-Virg-
iníu.
Kosið um skammbyssu-
eign og eyðniprófanir
Washington. Reuter.
ÞAÐ var kosið um mörg önnur mál samtímis bandarísku forseta-
kosningunum á þriðjudag. í Maryland var tillaga um takmarkan-
ir á byssueign almennings felld og Kalífomíubúar höfiiuðu um-
deildum eyðniprófunum.
í Maryland voru 58% kjósenda
hlynntir takmörkunum á byssu-
eign þrátt fyrir að Samtök byssu-
eigenda (National Rifle Associati-
on) hefðu eytt um 6 milljónum
dala (andvirði 276 milljóna ísl.
króna) í auglýsingaherferð gegn
tillögunni.
Kalifomíubúar felldu tillögur
þar sem gert var ráð fyrir að skrár
um eyðnismitaða einstaklinga
yrðu sendar heilbrigðisyfírvöldum
{ ríkinu. Hefðu tillögumar verið
samþykktar hefðu einstaklingar,
sem gangast undir eyðnipróf, ver-
ið sviptir rétti sínum til nafnleynd-
ar. Læknasamtökin f Kalifomíu
og aðrar heilbrigðisstofnanir voru
andvígar tillögunni en ríkisstjóri
Kalifomfu, George Deukmejian
var hlynntur henni. Læknar höfðu
hótað að eyðileggja skýrslur eyðn-
ismitaðra einstaklinga yrði tillag-
an samþykkt.
Kalifomíubúar samþykktu hins
vegar að glæpamenn, einkum þeir
sem eru viðriðnir lfkamsárásir á
lögreglumenn og kynferðisglæpi,
gangist undir eyðnipróf.
í Flórída, þar sem 12% kjósenda
eru af spænskum uppmna, var
yfírgnæfandi meirihluti hlynntur
því að enska yrði notuð í stjóm-
sýslukerfínu. Samskonar tillögur
vom samþykktar í Arizona og
Colorado.
Michiganbúar vom hlynntir því
að ríkið hætti að standa straum
af kostnaði vegna fóstureyðinga.
Embættíslaun Michaels
Dukakis skorin niður
Boston. Reuter.
MICHAEL Dukakis varð undir tvennum skilningi. Hann tapaði
i kosningunum á þriðjudag í í forsetakosningunum og árs-
Atkvæöi ýmissa hópa
Hór eru niöurstööur skoöanakönnunar ABC-sjónvarpsins. Hún fór
þannig fram aö kjósendur voru spurölr eftir aö þelr höföu
greltt atkvæöi.
para Kvnbættir -J1 Kvn
n Bush Dukakls [ Bush Dukakis
Hvftir 55% 44% Karfar 54% 44%
Svartir 9% 89% Konur 47% 52%
Spænskumæl.30% 69%
I Aldur
Svæbi
(StiSEI | Bush Dukakis
r"' m Bush Dukakis 18-24 49% 50%
Noröaustur 46% 53% 25-29 54% 45%
Suöur 57% 42% 30-39 50% 49%
Vestur 46% 52% 40-49 50% 49%
Miövestur 50% 49% 50-59 52% 47%
604- 48% 51%
REAGAN -DEMOKRATAR Bush Dukakis
Demókratar sem kusu Reagan áriö 1984 45% 54%
Skekkjumöík; 2%
Urslitin í hverj
krsníngarnar
Dukakis
Wyomlng
Georgla
Kjörmenn alls
Bush: 426
Dukakis: 112
/ Utah / Colorado Kansas \
/ Nýja j | Oklahoma
Arfzona / Maxlkó
laun hans lækkuðu um 10.000
dali, 460.000 isl. kr., því að í
Massachusetts-ríki var jafn-
framt kosið um hvort lækka
ætti laun ríkisstjórans.
Þótt Dukakis hafí unnið í heim-
aríki sínu í forsetakosningunum
vildi meirihluti kjósenda láta
ógilda lög um launahækkun ríkis-
stjórans sem löggjafarvaldið sam-
þykkti í fyrra og Dukakis skrifaði
undir.
Launalækkunin tekur gildi 8.
desember næstkomandi og lækka
árslaun ríkisstjórans úr 85.000
dölum, rúmum 3,9 milljónum ísl.
kr., í 75.000 dali, rúmar 3,4 millj-
ónir ísl. kr.
ERLENT
Hoimlld: AÐC News
Knlght-Rldder Trlbuno News
Knlght-RldderTrlbune News