Morgunblaðið - 17.03.1989, Page 41

68« SflAM .rt HUOAaUTSÖ'í qigAJaVltJOflOM
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. MARZ 1989
0*
41
Woolf?“ ýtir við manni og kennir
I að horfa á sannleikann.
Ungir leikendur fara með hlut-
verkin Honey og Nick — þau Ragn-
heiður Tryggvadóttir og Ellert
Ingimundarson. Bæði leyna þau á
sér, en stundum mættu þau vera
afslappaðri í framsögn og fram-
göngu og beita öðrum og eðlilegri
snúningshraða á köflum. Þó standa
þau sig síður en svo klaufalega.
Ragnheiður lofar góðu, en hún er
fínleg kvengerð. Ellert mætti hins
vegar gera Nick meira „gegnum-
amerískan" (All American) — þenn-
an dæmigerða sjálfumglaða
ameríska nútíma-miðlungsmann,
sem virðist framleiddur á sama
grundvelli og hamborgari og kók.
Franskar gleðikonur gera
stólpagrín að þessari karlgerð sem
elskhuga á sex-sýningum í París
eins og frægt er.
Eins og fyrr segir var troðfullt
hús í gamla Samkomuhúsinu á
Akureyri á þessari sýningu — fólk
hafði drifíð að á sýninguna úr nær-
sveitum og meira að segja að sunn-
an, til að mynda úr sjálfri Reykjavík
og úr Borgarfirðinum. Og stemn-
ingin var gífurleg og fijálslegur
hressandi andi ríkjandi — ferskleiki
frá eðlilegu fólki — óralangt frá
austantjaldsstemningu. Þama var
fólk, sem kann að hrífast. Kona —
með bijóstvit — að sunnan, en ætt-
uð af Vestfjörðum — á ferðalagi í
sölumennsku — sagðist sjaldan hafa
hrifizt meira í íslenzku leikhúsi.
Sjálfum fínnst greinarhöfundi sem
heimsmenning sé nú áþreifanleg á
gömlu Akureyri og blandist þar
gæðum, sem eru fyrir hendi og enn
eru við lýði, guði sé lof — gæði, sem
forsvarar kúltúrs þar um slóðir
hafa heitið að láta aldrei hverfa
þaðan, hvað sem tautar og raular.
Höfundur er listmálari.
fHtfxgtm*
MgfrUr
í Kaupmannahöfn
FÆST
í BLAÐASÖLUNNI
AJÁRNBRAUTA-
STÖDINNI,
KASTRUPFLUQVELLI
OG Á RÁOHÚSTORGI
TJöfóar til
X X fólks í öllum
starfsgreinum!
Samgönguráðherra kanni
rækilega atburðina í Leifestöð
eftirMagnús
Gíslason
Stefna Flugleiða á hendur Versl-
unarmannafélagi Suðurnesja vegna
atburðanna í Leifsstöð á Keflavík-
urflugvelli í verkfallinu í vor, hefur
vakið mikla athygli, enda um sér-
stætt mál að ræða. Samtök launa-
manna brugðust hart við málssókn-
inni og mótmæltu aðförinni með
því að slá á frest eða hætta við
samninga um orlofsferðir þar sem
nefnt flugfélag átti hlut að máli.
Samtök vinnuveitenda sem reka
málið fyrir flugfélagið reiddust hins
vegar mjög og sökuðu launamanna-
samtökin um viðskiptaþvinganir og
vitnuðu til Afríku, máli sínu til
stuðnings. Fleira álíka viturlegt
hafa undirgefnir pennar párað af
lítilli þekkingu um málið.
I stefnunni sem lögð var fyrir
bæjarþing Keflavíkur þann 11. jan-
úar sl. eru VS-félagar sakaðir um
að hafa beitt ofbeldi, m.a. hindrað
forstjóra nefnds flugfélags þegar
hann gekk í störf flugafgreiðslu-
manna, þegar þeir voru í verkfalli,
með þeim afleiðingum að ferðir til
útlanda féllu niður og röskun varð
á öðrum. Fjárhagslegt tjón taldi
stefnandi vera um fjórar milljónir
og krefst fimm hundruð þúsunda
króna í .skaðabætur af Verslunar-
mannafélagi Suðurnesja.
Skilningur á sérstöðu
utanlandsflugsins ávallt
fyrir hendi
Samkvæmt þeirri mynd sem
reynt er að draga upp af VS í fjöl-
miðlum og víðar mætti æt!a að fé-
lagið hafi verið óalandi og ófeijandi
í samskiptum sínum við stefnanda.
Hið. rétta er að mjög vel hefur far-
ið á með þessum aðilum í gegnum
tíðina. Skilningur VS á sérstöðu
utanlandsflugsins hefur ávallt verið
fyrir hendi, — eins og reyndar hjá
fleiri aðilum innan verkalýðshreyf-
ingarinnar og komið hefur fram
bæði hjá formanni Dagsbrúnar og
forseta ASÍ í umræðum um máls-
sóknina og viðbrögð hreyfíngarinn-
ar VS til stuðnings.
Vissu að ekki var stætt á
því að ganga í störf
verkfallsmanna
Mörg dæmi er hægt að nefna
um góð samskipti deiluaðila, en það
gleggsta er þegar stefndi í verkfall
1982. Flugfélagið hafði þá gengið
í gegnum fjárhagserfiðleikatímabil,
þar sem ríkið hljóp undir bagga.
Stöðvaðist utanlandsflugið var sú
aðstoð unnin fyrir gýg. Forsvars-
menn flugfélagsins á þeim tíma
skildu og vissu að þeim var ekki
stætt á því að ganga í störf flugaf-
greiðslumanna í verkfalli. Þeir
völdu þá leið að hafa samband við
VS og ræða mögulega undanþágu
fyrir utanlandsflugið. Sjónarmið
beggja voru rædd í fullri vinsemd
og af skilningi. Eftir nokkra fundi
og athugun á afstöðu viðkomandi
starfsfólks, var gert munnlegt sam-
komulag um undanþágu, án þess
að VS reyndi í krafti aðstöðu sinnar
að fara fram á meira en búast
mátti við að næðist út úr væntan-
legum samningum.
Klippt á þræði
góðra samskipta
Með þessu samkomulagi var
lagður kjölur að mjög góðum sam-
skiptum við nefnt flugfélag. Allt
sem í samkomulaginu fólst, var
efnt. Þau sárafáu misklíðarmál sem
upp hafa komið síðan hafa verið
leyst fljótt og vel. Að öllu framan-
sögðu gegnir mikilli furðu, að aldr-
ei var reynt að ræða við VS um
undanþágu fyrir flugafgreiðslufólk,
þegar sýnt var að til verkfalls kæmi
í vor. Þess í stað var klippt á þræði
góðra samskipta, sem spunnir
höfðu verið á undanfömum árum á
milli VS og Flugleiða og stríðs-
hanskanum kastað að VS. Einmitt
þetta ættu þeir að athuga sem hafa
verið að snupra VS að undanfömu
vegna verkfallsins.
Samkomulagið fór fyrir
brjóstið á forkólfinum
Hvað veldur hugarfarsbreytingu
flugfélagsins gagnvart VS er okkur
ekki alveg ljóst. Hins vegar höfðum
við heyrt að samkomulagið 1982
og góð samskipti VS og flugfélags-
ins hafi farið mjög fyrir brjóstið á
forkólfi vinnuveitendasambandsins.
Margt bendir því til þess að flugfé-
lagið hafí verið þvingað til hlýðni
við samtökin, sem beitir því fyrir
vagninn, en leggja sjálf til ekilinn.
í áróðursherferðinni sem rekin hef-
ur verið að undanfömu er reynt að
sverta samtök launafólks vegna
afstöðu þeirra til stefnunnar á
hendur VS. Í annan stað er þvi
haldið fram að hún sé af góðum
toga spunnin, til að leysa „í eitt
skipti fyrir öll“ ágreiningsmál sem
upp kunna að koma í verkföllum,
„í þessu sambandi væri
ráð að samgöngnmála-
ráðherra kannaði ræki-
lega atburðina í verk-
fallinu í Leifsstöð í vor,
sem höfðu áhrif áflug-
samgöngur úr landinu
og fá fram í dagsljósið
hið sanna í því sem
gerðist þar, þótt ekki
væri nema til þess að
reyna að koma í veg
fyrir að slíkt endurtaki
sig.“
hvemig svo sem það er nú mögu-
legt?
KaldriQuð og
kænleg áætlun
Frá sjónarhóli VS og ýmissa ann-
arra sem hafa tjáð sig um máls-
sóknina, er þarna vegið að réttind-
um launafólks, og um leið gmnd-
vallarmannréttindum, í áætlun
samtaka vinnuveitenda til að bijóta
samtök launafólks á bak aftur.
Orrustuvöllurinn var kænlega val-
inn á kaldrifjaðan máta. Þrátt fyrir
verkfallið auglýsti flugfélagið
óbreyttar áætlunarferðir og stefndi
hundruðum farþega í flugstöðina,
sem mættu í vissu um að komast
leiðar sinnár. Reiði sumra farþega
var skiljanleg þegar þeim varð ljóst
að þeir höfðu verið hafðir að narri
og létu það bitna á verkfallsvörðum,
sem hvorki létu köpuryrði né
kreppta hnefa espa sig til óláta og
fjölmiðlar fylgdust mjög grannt
með.
Forstjórinn leiddur fram
á vígvöllinn
Þegar sýnt var að sá liður áætl-
unarinnar um að láta farþegana
lumbra á verkfallsvörðum mistókst,
var forstjóri flugfélagsins leiddur,
af hálfu fulltrúa vinnuveitendasam-
bandsins fram á vígvöllinn til að
reyna að koma af stað ýfíngum,
en það lánaðist ekki heldur. Máls-
sóknin sem byggist á ofbeldisákær-
um er því á veikum grunni byggð,
en menn ættu hins vegar að hug-
leiða vel, hvílíkt ábyrgðarleysi og
illt innræti fólst í þessari fyrirætlan
til að fá ástæðu til málshöfðunar á !!
hendur VS. Ota saman fólki sem
ekkert átti sökótt hvert við annað.
Þama var ekki verið að hugsa um
afleiðingar þær, sem slíkt gat haft
í för með sér, ef í odda skærist.
Var hægt að ganga lengra í að
þjóna illum hvötum í garð verka-
lýðshreyfingarinnar á kostnað sak-
lauss fólks, bama og gamalmenna,
karla sem kvenna? Varla.
Áframhaldandi illindi
torvelda samninga
Vegna fyrri samskipta við nefnt
flugfélag á VS bágt með að trúa
því, að það sé þeirra nýja stefna
að eiga í útistöðum við samtök
launamanna. Við erum þeirrar
skoðunar, að þeim hafi verið nauð-
ugum att út í þetta óskynsamlega
stríð gegn VS. Við emm ekki lang-
rækin hjá VS og alveg tilbúin til
að taka upp þráðinn, þar sem hann
slitnaði, verði hætt við allt mála-
þras. Áframhaldandi illindi torvelda
samninga, auka verkfallslíkur,
þjappa stéttarfélögunum saman
gegn viðsemjendum sínum, skapa
flugfélaginu óvinsældir og svo má
lengi áfram telja, hvemig svo sem
dómurinn fellur.
Samgöngumálaráðherra
kanni verkfallsatburðinn
Sé það hins vegar ákvörðun flug-
félagsins og hafi verið í vor að
stuðla að og standa í sífelldu stríði
við verkalýðssamtökin, ættu þeir
sem samgöngumálum ráða af hálfu
ríkisins að íhuga hvort stefnandinn
geti rækt þær skyldur við lands-
menn, sem flugrekstrarleyfið legg-
ur honum á herðar. Reynist svo
ekki vera, verður að hleypa öðram
að, sem vilja fljúga með Islendinga,
bæði innanlands og utan-, leyfa
okkur að geta valið á milli flugfé-
laga. í þessu sambandi væri ráð
að samgöngumálaráðherra kannaði
rækilega atburðina í verkfallinu í
Leifsstöð í vor, sem höfðu áhrif á
flugsamgöngur úr landinu og fá
fram í dagsljósið hið sanna í því sem
gerðist þar, þótt ekki væri nema
til þess að reyna að koma í veg
fyrir að slíkt endurtaki sig.
Höfundur er formaður Verslunar-
mannafélags Suðurnesja.
MOULINEX
ÖRBYLGJUOFNAR
ÞAR SEM HOLLUSTA
OG TÍMASPARNAÐUR
FARA SAMAN.
BETRI ORKUNÝTING -
LÆGRI RAFMAGNSREIKNINGUR
1 5 Itr OFN 650 WÖTT
2 4 Itr OFN 750 WÖTT