Morgunblaðið - 30.05.1989, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. MAÍ 1989
fire$tonc
Firestone sendibíladekk CV-2000 eru
sérstaklega gerð fyrir sendibíla með
mikla burðargetu.
JÖFUR HF
Nýbýlavegi 2, Kópavogi
Sími 42600
12 OG 220 VOLTA
LITSJÓNVARPSTÆKI
1 4 tommu PHILIPS Verð kr.:
litasjónvarp
meö spennubreyti
Frábær mynd- og tóngæöi,
10 stöðva minni, innbyggt
loftnet. Tenging
fyrir heyrnartól.
Verð kr.:
29
950
stgr.
Heimilistæki hf
iglunni •
691520
, ó SOMfunguttC
Sætúni8 • Kringlunni
SÍMI: 69 1500 SÍMI:69 1520
Efiiahagsmálatillögur dönsku stjórnarinnar:
Boðar nýj a tíma og
uppgjör við fortíðina
Stjórnarandstaöan tekur tillögunum þunglega
Tillögurnar kynntar. Uffe Ellemann-Jensen utanríkisráðherra og
Poul Schliiter forsætisráðherra.
Efnahagsmálatillögur dönsku
stjórnarinnar, sem lagðar voru
fram fyrir helgi, hafa fengið held-
ur kuldalegar móttökur hjá stjórn-
arandstöðunni og verkalýðshreyf-
ingunni en Poul Schliiter forsætis-
ráðherra og talsmenn ríkisstjórn-
arflokkanna segja hins vegar, að
hér sé um að ræða tímamótatillög-
ur, sem eigi að sníða vankantana
af dönsku samfélagi, nokkurs kon-
ar „heljarstökk inn í framtíðina".
Það, sem einkum einkennir tillög-
urnar, er gífurleg fjármagnstil-
færsla þar sem ríkið ýmist afsalar
sér miklum tekjum vegna lægri
skatta eða aflar þeirra aftur með
auknum sparnaði og nýjum álög-
um.
Þegar Poul Schliiter kynnti efna-
hagsmálatillögumar sl. föstudag
sagði hann, að ekki væri verið að
leggja til einhverjar smálagfæringar
upp a gamla móðinn, heldur bylting-
arkenndar breytingar, sem ætlað
væri að sníða vankantana af dönsku
samfélagi; sjálfa meinsemdina, sem
valdið hefði árlegum greiðsluhalla
um aldarfjórðungsskeið, lítilli sam-
keppninsgetu dansks iðnaðar og
miklu atvinnuleysi.
Tillögur stjómarinnar gera ráð
fyrir, að á næstu fjórum árum verði
40 milljarðar danskra króna færðir
til innan fjárlaganna og aðallega
vegna mikilla skattalækkana. Þá er
áætlað að breyta verulega reglum
um skattfrádrátt og auka annan
spamað í opinberum rekstri. Verður
skattalækkununum ekki síst ma?tt
með því að fækka um 40.000 heils-
dagsstörf í þjónustu ríkisins.
Skattar af fyrirtækjum og félög-
um verða lækkaðir um 5,5 milljarða
danskra króna en á móti kemur, að
flóknar afskriftarreglur verða einfal-
daðar. Stefnt er að því, að Danmörk
verði að eins konar skattaparadís
fyrir atvinnureksturinn og skatt-
prósentan lækkuð úr 50% í 35%.
Skattar einstaklinga til ríkis og
sveitarfélaga verða lækkaðir um 29,5
milljarða dkr. en á móti kemur, að
ýmiss konar skattfrádráttur, til
dæmis persónu- og vaxtafrádráttur,
verður lækkaður. Hámarksskattur
verður lækkaður úr 68% í 52% en
fólki verður hins vegar gert að greiða
sjálft fyrir ýmsa opinbera þjónustu,
sem áður var ókeypis. Skattalækkan-
irnar koma fram á öllum skattþrep-
um en ekki sfst á háum launum.
Ymsir skattar, til dæmis vatnsskatt-
ur, þungaskattur, vegaskattur og
skattur af dísilolíu, verða hækkaðir
og með breyttu fyrirkomulagi á dag-
peningagreiðslum ætlar ríkið að
spara sér sjö milljarða dkr.
Schlúter segist viss um, að verði
tillögumar samþykktar muni draga-
úr atvinnuleysinu í Danmörku strax
á næsta ári en að því er stefnt, að
störfum í einkageiranum fjölgi um
100.000 á næstu íjórum áram. Hall-
inn á greiðslujöfnuði Dana við útlönd
á að vera úr sögunni í síðasta lagi
árið 1993.
I vetur þegar þessar tillögur vora
í undirbúningi hafði Schlúter og
ríkisstjórnin á orði að bera þær und-
ir þjóðaratkvæðagreiðslu ef ekki
næðist um þær samstaða á þingi en
frá því hefur verið horfið. Vilja ríkis-
stjórnarflokkarnir nú semja um þær
við stjórnarandstöðuna og einkum
við jafnaðarmenn. Era það aðallega
radikalar, sem krefjast þess. Jafnað-
armenn hafa hins vegar ekki tekið
tillögunum vel. Svend Auken, for-
maður Jafnaðarmannaflokksins, seg-
ist hafa orðið fyrir miklum vonbrigð-
um með þær og telur þær ekki einu
sinni vera „samningsgrandvöll".
Heldur hann því fram, að með þeim
sé fjóram fímmtu þjóðarinnar gert
að standa undir auknum lúxus
fimmtungsins. Talsmenn verkalýðs-
hreyfingarinnar hafa tekið í svipaðan
streng en þó ekki án undantekninga
því að Erik Nygaard, varaformaður
danska alþýðusambandsins, vill beita
sér fyrir opinskáum viðræðum við
stjórnvöld um ýmislegt, sem að tillög-
unum lýtur.
Á þessari stundu veit enginn
hvernig tillögum dönsku ríkisstjórn-
arinnar mun reiða af en ef farin
verður gamla, danska málamiðlunar-
leiðin er hætt við, að þær verði á
endanum orðnar ærið þynntar. í fjöl-
miðlum stjómarandstöðunnar hefur
þeim verið fundið flest til foráttu en
aðrir hafa fagnað þeim sem tíma-
mótaviðburði. Segja þeir, að í aldar-
fjórðung hafi Danir hampað skuldar-
anum og refsað sparifláreigandan-
um; safnað erlendum skuldum og
sett heimsmet í skattaáþján og út-
þenslu ríkiskerfisins með þeim afleið-
ingum, að atgervisfólk og fyrirtæki
hafi flúið í stóram hópum frá landinu.
Nú sé kominn tími til að brjóta í
blað og snúa af þessari óheillabraut.
Svar grænfriðunga við grein Jónasar Kristjánssonar:
Tilhæfiilausar ásakanir
„Ásakanirnar í myndinni [Lífsbjörg í Norðurhöfum] eru tilhæfu-
lausar og grænfriðungar reyna að hindra útbreiðslu þeirra með öll-
um lögmætum aðferðum," segir í bréfi í lesendadálki dagblaðsins
Intemational Herald Tríbune frá David McTaggart, forstöðumanni
Greenpeace Intemational, og Lloyd N. Cutler, lögfræðilegum ráð-
gjafa grænfriðunga. Bréf þeirra, sem birtist þriðjudaginn 23. maí,
er svar við grein Jónasar Kristjánssonar, ritstjóra DV, „Hvernig
missa má vini og skaprauna fólki“, sem birst hafði í blaðinu 9. maí.
í grein Jónasar era grænfriðung-
ar sakaðir um að gera ísland að
blóraböggli í hvalamálinu og færa
sér sakleysislegt augnaráð selskópa
í nyt. „Þetta vora augu lifandi sela
sem drepnir vora af raunveralegum
veiðimönnum með ekta kylfum.
Þarna var engin Hollywood-svið-
setning eins og haldið var fram í
heimildarmyndinni," segir í bréfinu.
Skoðanakönnun í írlandi:
Haughey með meirihluta
Dyílinni. Reuter.
SAMKVÆMT fyrstu skoðanakönnuninni fyrir kosningamar, sem Char-
les Haughey boðaði til í skyndingu síðastliðinn fimmtudag og haldnar
verða 15. júní næstkomandi, fær forsætisráðherrann hreinan meiri-
hluta á írska þinginu. Flestir kjósendur sögðust þó telja kosningarnar
óþarfar.
Haughey forsætisráðherra missti
þolinmæðina í síðustu viku, þegar
minnihlutastjóm hans varð undir í
atkvæðagreiðslu á þinginu, í sjötta
sinn á tveimur áram, og boðaði til
almennra kosninga í landinu.
Samkvæmt skoðanakönuninni,
sem birtist í dagblaðinu The Star,
fær flokkur forsætisráðherrans,
Fianna Fail, 51% atkvæðanna, og
nægir það Haughey til myndunar
meirihlutastjómar.
Varðandi þá fullyrðingu Jónasar
að þær hvalategundir sem íslend-
ingar veiði séu ekki í útrýmingar-
hættu segja bréfritarar: „Allar
hvalategundir sem íslendingar
drepa eða vilja drepa heyra undir
viðauka 1 („í útrýmingarhættu") í
sáttmálanum um Alþjóðleg við-
skipti með tegundir í útrýmingar-
hættu. Flest ríki jarðar hafa skrifað
undir þennan sáttmála en ekki ís-
land.“
Höfundar bréfsins segja mat
íslenskra stjórnvalda á fjölda hvala
við ísland hreina ágiskun. Vísinda-
nefnd Alþjóðahvalveiðiráðsins hafi
ekki fengið aðgang að þeim gögn-
um sem mat stjórnvalda sé byggt
á og engar sannanir séu fyrir því
„að hvalastofnamir við ísland fari
stækkandi með einni hugsanlegri
undantekningu, hnúfubaknum, sem
hefur verið friðaður áratugum sam-
an.“
Varðandi þá ásökun að grænfrið-
ungar noti hvala- og selamálið sem
fjáröflunarleið segja bréfritarar að
meira en 70 af hundraði tekna
Greenpeace séu árgjöld stuðnings-
manna sem styrkja alla starfsemi
samtakanna en ekki einstaka þætti
hennar.