Morgunblaðið - 12.09.1989, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 1989
Aðalfiindur Skógræktarfélags íslands:
Átak um landgræðsluskóga
stærsta verkefitiið til þessa
- segir Hulda Valtjsdóttir formaður
Skógræktarfélags Islands
Á AÐALFUNDI Skógræktarfélags íslands, sem að þessu sinni var
haldinn á Ísafírðij kynnti framkvæmdanefhd um landgræðsluskóga
undirbúning að „Átaki um landgræðsluskóga árið 1990“ og væntan-
legar framkvæmdir. Auk hefðbundinna aðalfúndarstarfa var umræð-
an um átakið eitt aðalmál fúndarins.
Hulda Valtýsdpttir formaður
Skógræktarfélags íslands, sagði frá
því sem þegar hefur verið unnið á
vegum framkvæmdanefndarinnar
og sagði meðai annars: „Átakið um
landgræðsluskóga er tvímælalaust
eitt stærsta verkefni í skógrækt
sem tekist hefur verið á við hér á
landi. En þetta er líka vandasamt
verkefni og mikilsvert fyrir framtið
skógræktar á íslandi að völdu reit-
irnir standi vel. Þeir eiga að vera
staðfesting á því að hægt er að
stöðva uppblásturinn og að hægt
sé að þekja landið fjölbreyttum
gróðri."
Auka þarf kröfu um
búfé í vörslu
verði í auknum méeli haldið í vörslu,
þar sem á að bæta og fegra landið.
Landgræðsluskóga
verður að lriða
Sveinn Runólfsson landgræðslu-
stjóri, talaði um val á landi til rækt-
unar landgræðsluskóga. „Með land-
græðsluskógum er verið að fara inn
á nýjar brautir og lítt gróið land
tekið til ræktunar,“ sagði Sveinn.
„Fyrsta skilyrðið er að landið sem
rækta á sé friðað og mikilvægt að
samið sé við landeigendur, ríkið,
sveitarfélag eða einstaklinga um
framtíðarafnot. Þá skiptir staðsetn-
ing landsins miklu máli auk þess
sem mikilvægt er að rétt land verði
Morgunblaðið/Úlfar
Hulda Valtýsdóttir formaður Skógræktarfélags íslands, ávarpar hjón-
in Guðrúnu Sigurðardóttur og Sigurð Blöndal skógræktarsljóra um
leið og hún sæmdi þau heiðursmerki félagsins.
gæfi góða raun. Taldi hann að sán-
ing myndi valda byltingu í ræktun
landgræðsluskóga ef vel tækist til.
Rakti hann síðan hvernig rætkun
plantna á vegum framkvæmda-
nefndarinnar gengi á Flúðum en
þar eru í ræktun plöntur af birki-
fræi af Suð-Austurlandi.
Þekkingin er hjá
skógræktarfélögunum
Snorri Sigurðsson fagmálastjóri
Skógræktar ríkisins, sagði að ef
átakið ætti að ná þeim slagkrafti
sem að væri stefnt ættu menn að
einbeita sér að fáum en stórum
svæðum innan héraðanna. Á Flúð-
um eru 1,3 millj. plantna í ræktun
og 200 þús. hjá Skógræktarfélagi
Reykjavíkur. „Þegar að uppgræðsl-
unni kemur er það í skógræktarfé-
lögunum á hveijum stað sem mesta
reynslu og þekkingu er að finna
af ræktun siíkra landgræðslu-
skóga,“ sagði Snorri. „Beita má
ýmsum misdýrum aðferðum og
hafa þær verið ræddar í fagnefnd-
inni sem sett var á laggirnar vegna
átaksins.“
Valdimar Jóhannesson starfs-
maður átaks um landgræðsluskóga,
sagðist verða var við að þjóðin
væri tilbúin til að leggja málinu lið.
Átakið væri dýrt og yrði víða að
Ieita eftir ijárframlagi um styrk til
að standa straum af kostnaðinum.
Nefndi hann sem dæmi að söfnun-
arbaukar hefðu verið settir upp á
30 stöðum um land allt, meðal ann-
ars í fríhöfninni í Keflavík. Valdi-
mar gerði síðan grein fyrir ýmsum
Sveinbjörn Dagfinnsson ráðu-
neytisstjóri, flutti erindi um búfjár-
vörslu og gróðurvernd, og benti á
að samkvæmt skýrslum fræði-
manna á ýmsum tímum má öllu
öðru fremur rekja bágt ástand gróð-
urs á íslandi til uppblásturs og land-
skemmda af völdum búfjár. „Mun
strangari skyldur hvíla almennt á
búfjáreigendum með öðrum þjóð-
um, þar sem við þekkjum til, um
vörslu búfjár heldur en hér gilda,“
sagði Sveinbjörn. „Tímabært er á
vissum svæðum landsins að auka
kröfur til búfjáreigenda um að hafa
búfé í vörslu og á því landi sem
búfjáreigandinn hefur forræði yfir.
Til þess þarf Iöggjöf frá Alþingi."
Sveinbjörn telur núgildandi lög
ekki fullnægjandi að þessu leyti.
Samkvæmt þeim geta sveitarstjórn-
ir bannað lausagöngu búijár í við-
komandi byggðarlagi. Það nægði
ekki til þess að bæta stöðu gróður-
verndar og skógræktar ef til dæmis
nágranna sveitarstjóm vildi lítið
með slíkt gera og skipti sér ekki
af flakki búfjár. Telur hann að
áfangar og mikil áform um land-
græðsluskóga ráðist mjög af því,
hvort umlykja þarf hvert svæði
gaddavírsgirðingum eða hvort búfé
Morgunblaðið/Kristín Gunnarsdóttir
Böðvar Guðmundsson skógarvörður á Suðurlandi, til vinstri, fer yfir þau atriði, sem hafa ber
í huga þegar gróðursett er í rýran jarðveg.
Fyrst er grafin hola en það getur reynst
erfitt ef jarðvegurinn er rýr.
Þá kemur áburðurinn og best er að nota hús-
dýraáburð.
Þegar plantan er komin niður má ekki gleyma að
þjappa jarðveginum að henni.
Þannig ber að skilja við plöntuna, með steinum til hlífðar svo tryggt
sé að árangur náist og ekki komi til frostlyfting.
fýrir valinu. Til að vel gangi þarf
að undibúa það vel fyrir gróðursetn-
ingu.“ Sveinn benti á að í vissum
tilvikum kæmi helst til greina að
sá grasi og lúpínu og bera á áburð.
Sigurður Blöndal skógræktar-
stjóri, sagði að rannsóknir hefðu
leitt í ljós að haustsáning birkifræs
eftir að farið var að úða fræin,
öðrum hugmyndum sem uppi eru
um öflun Qár meðal annars að fyrir-
hugað væri að fara með „græna
grein“ inn á hvert heimili næsta vor.
Að fundarstörfum loknum og
afgreiðslu tillagna fór fram stjórn-
arkjör. Stjórnina sldpa nú Baldur
Helgason, Björn Árnason, Hulda
Valtýsdóttir, Jónas Jónsson, Svein-