Morgunblaðið - 14.12.1989, Blaðsíða 36

36
MORGUNBIjADID FIMMTUDAGUR M. DESEMBER 1989
Bretland:
Hart deilt um
áfengisdrykkj u
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
HÖFSAMLEG víndrykkja er holl
segir í bæklingi eftir háskóla-
kennara og lækna sem gefinn var
út i Bretlandi á mánudag. Hafa
þessar fullyrðingar vakið miklar
deilur. Einnig hefur verið sér-
staklega gagnrýnt, að bækling-
urinn skuli gefinn út svo skömmu
fyrir jólahátíðina, sem oft hafi
Bandaríkin:
94 ára kona
gengur með
steinbarn
London. Daily Telegraph.
SKÝRT hefúr verið frá því
að 94 ára gömul kona gangi
enn með barn, sem átti að
fæðast fyrir 61 ári.
Bandarískii' sérfræðingar
uppgötvuðu þetta þegar þeir
ákváðu að rannsaka klump i
kviði konunnar er hún var lögð
inn á sjúkrahús vegna lungna-
bólgu. Rannsóknin leiddi í ljós
að hún var með kalkhimnu
með beinagrind fósturs. Sonur
hennar, sem er 73 ára gamall
og býr hjá henni, rifjaði það
upp að hún hefði sagt sér þeg-
ar hann var tólf ára að hann
myndi senn eignast bróður eða
systur, en ekkert varð úr því.
Sonurinn skýrði einnig frá því
að hún hefði verið nokkuð
holdug en síðan lést smám
saman.
Slík steinbörn eru mjög fá-
tíð og venjulega eru fóstrin
fjarlægð með skurðaðgerð en
vegna aldurs konunnar var
ákveðið að gera það ekki.
reynst mörgum hættuleg í áfeng-
ismálum.
Þeir sem beijast gegn ofneyslu
áfengis telja, að líta beri á það sem
alvarlegan sjúkdómsvald. I hinum
breska bæklingi, sem háskólakenn-
arar og læknar hafa samið, segir
að vín leggi líkamanum til orku án
fitu; hófleg rieysla dragi úr líkum
á hjartveiki og í því séu mikilvæg
steinefni.
Ein niðurstaða höfundanna er að
ólíklegt sé að það hafi alvarlegar
afleiðingar fyrir neytandann þótt
hann drekki allt að einum og hálfum
lítra af bjór á dag eða tæplega^eina
flösku af léttu víni.
I ritinu er lögð áhersla á að nauð-
synlegt sé að kenna börnum og
unglingum að umgangast áfengi.
Bent er á að besta leiðin til að rnissa
ekki vald á víndrykkju sé sjálfstjórn
og félágslegur þrýstingur, en að-
gerðir ríkisins séu ekki líklegar til
að bera árangur. Þá er einnig bent
á að viðhorf manna til áfengis-
neyslu séu mismunandi eftir þjóð-
félögum: Múhameðstrúarmenn álíti
víndrykkju viðbjóðsiega, en það
tíðkist meðai sumra svokallaðra
frumstæðra þjóðflokka að sitja
saman að drykkju nánast um hveija
helgi þar til menn falli í öngvit.
Heilbrigðisnefnd breska ríkisins
og áfengisvarnafélög hafa fordæmt
skoðanirnar í ritinu. Þessir aðilar
segja að þeir sem drekki einn og
hálfan lítra af bjór á dag séu á
hraðri leið í áfengissýki, auk þess
sem þeim sé bráð hætta búin af
skorpulifur, magasári og næring-
arskorti.
Heilbrigðisnefnd ríkisins segir
ekki ráðlegt fyrir karlmenn að
drekka meir en tæpa fimm lítra af
bjór á viku og þijá og hálfan lítra
fyrir konur. Nefndin leggur ein-
dregið til að áfengi sé ekki snert í
að minnsta kosti einn eða tvo daga
vikulega.
Reuter
Borgari í Zagreb, höfuðborg júgóslavneska sambandsríkisins Króatíu, undirritar áskorun til forsætis-
nefndar ríkisins þar sem krafist er frjálsra kosninga, lýðræðis og annarra umbóla. Júgóslavía hefúr
verið hlutlaus frá 1948 en kommúnistar hafa verið einráðir frá 1945.
Frelsisvindar í Júgóslavíu:
Króatískir kommúnistar
ræða frjálsar kosningar
Belgrað. Reuter.
FLOKKSÞING kommúnista-
flokksins í Króatíu, næstfjöl-
mennasta sambandsríkinu í
Júgóslavíu, kaus í gær umbóta-
sinnann Ivica Racan í embætti
flokksforseta í Króatíu. Hann er
46 ára gamall, lögfræðingur að
mennt, og á sæti í stjórnmálaráði
kommúnistaflokks Júgóslavíu. Á
mánudag lýsti miðstjórn króatí-
skra kommúnista yfir stuðningi
við frjálsar kosningar og tók þar
með undir hugmyndir flokks-
systkina i Slóveníu sem efna til
fijálsra kosninga í maí á næsta
ári. „Það er ekki hægt að fram-
kvæma lýðræðislegan sósíalisma
án fjölflokkakerfis sem byggist á
félagafrelsi og samkeppni jafn
rétthárra skoðana í stjórnmál-
um,“ sagði Stanko Stojcevic, leið-
togi króatískra kommúnista.
Ekki hafa verið greidd atkvæði
um tillöguna á þinginu enn þá.
Tillagan gerir ráð fyrir að kosið
verði í janúar en ekki í mars eins
Mannræningjar í Kasmír:
Ráðherradóttur sleppt úr haldi
Srinagar í Indlandi. Reuter.
SAMTÖK sjálfstæðissinna í indverska sambandsríkinu Kasmir
slepptu í gær úr haldi 23 ára gamalli dóttur innanríkisráðherrans
í stjórn Indlands. í staðinn létu yfirvöld lausa úr fangelsi fimm
herskáa fylgismenn samtakanna. Mannræningjarnir höfðu hótað
að drepa konuna yrði ekki látið undan kröfúm þeirra.
Umrædd samtök, er nefna sig
Frelsisheyfingu Jammu og
Kasmír, JKLF, fögnuðu ákaft
lausn mannanna úr haldi og þús-
undir manna streymdu syngjandi
út á göturnar í helstu borg Kasmír,
Srinagar. Sumir skutu af byssum
út í ’ loftið. Innanríkisráðherrann,
Mufti Mohammad Sayeed, er fyrsti
músliminn sem gegnir hinu valda-
mikla embætti innanríkisráðherra
Indlands en ný stjórn undir forystu
Prataps Singh tók við völdum í
síðustu viku.
Ræningjarnir tóku dótturina,
Rubiu, á föstudag er hún var á leið
heim úr vinnu. Nokkrum stundum
fyrr hafði ráðherranum verið falin
formennska í stjórnarnefnd sem
reyná á að leysa deilur vegna sjálf-
stæðiskrafna í Kasmír og sam-
bandsríkinu Punjab þar sem síkar
hafa árum saman barist fyrir auknu
sjálfsforræði. Um 1900 manns hafa
fallið í átökum í síðarnefnda ríkinu
á þessu ári en um 80 í Kasmír.
Sayeed er sjálfur frá Kasmír.
Hann sagði að vandi Kasmír væri
mun erfiðari viðfangs og hann
myndi einbeita sér að honum. Eftir
að dótturinni hafði verið sleppt
sagðist ráðherrann ekki telja að
yfirvöld hefðu gefist upp fyrir ræn-
ingjunum. „Við teljum ekki að þeir
hafi unnið siðferðislegan sigur. Með
því að ræna konu hafa þeir glatað
samúð fólksins,“ sagði Sayeed.
Meirihluti íbúa í Kasmír og ná-
gannahéraðinu Jammu er múha-
meðstrúar og JKLF vilja að stofnað
verði sjálfstætt ríki á landsvæðinu
og síðan bætt við þeim hluta
Kasmír sem Pakistanar ráða. Aðr-
ir hópar vilja sameina ríkið Pakist-
an. Kasmír hefur verið bitbein
Pakistana og Indveija frá því að
ríkin tvö voru sett á stofn fyrir
rúmum fjórum áratugum og valdið
tveim af þrem styijöldum sem Iönd-
in hafa háð sín í milli.
Talsmenn JKLF sögðust í gær
óttast að indversk stjórnvöld myndu
hefna sín. „Ég óttast skyndiárás
því að þeir hafa komið fyrir fjölda
hermanna og annarra vopnaðara
sveita hér,“ sagði leiðtogi samtak-
anna, Amanullah Khan, frétta-
manni Reuters. „En að sjálfsögðu
verður slíkum aðgerðum svarað,"
bætti hann við.
og áður hafði verið áætlað. Komm-
únistaleiðtogar í fjölmennasta sam-
bandsríkinu, Serbíu, hafa hafnað
öllum fjölflokkahugmyndum. „Við
núverandi aðstæður getur komm-
únistaflokkurinn aðeins þróast ef
komið verður á pólitískri sam-
keppni,“ sagði Stojcevic á fundi
miðstjórnar flokksins í Zagreb.
Hvatt var til þess á fundinum að
afnumið yrði stjórnarskrárákvæði
um forystuhlutverk kommúnista-
flokksins. Á sunnudaginn sendu
flokkarnir í Króatíu og Slóveníu frá
sér sameiginlega yfirlýsingu þar
sem ákvörðun, er Serbar tóku fyrir
skömmu um að hætta öllum við-
skiptum við Slóvena, var harðlega
fordæmd. Sagt var að Serbar gætu
með þessu hrundið öllu landinu út
í efnahagslega borgarastyijöld.
Undanfarin tvö ár hefur verið
stofnaður fjöldi sjálfstæðra, póli-
tískra hópa í Króatíu og boða sum-
ir þeirra jafnaðarstefnu, aðrir hóf-
sama hægristefnu en margir höfða
til þjóðerniskenndar landsmanna.
Talið er kommúnistar treysti því að
kjósendur muni telja þá eina hafa
nægilega reynslu til að gæta hags-
muna landsins gagnvart æ öfga-
fyllri þjóðernisstefnu Serba undir
forystu nýkjörins forseta þeirra,
Slobodans Milosevic.
Ibúar í Króatíu og Slóveníu eru
flestir kaþólskir og mótaðir af
menningu Mið- og Vestur-Evrópu.
Serbar eru á hinn bóginn tengdari
Rússum, nota kyrillískt letur eins
og þeir og eru í Rétttrúnaðarkirkj-
unni.
leóE.
Löve

kannrAn
íslendingar mega ekki til þess hugsa að stórglæpir séu framdir í þeirra friðsæla landi.
Trúverðug spennubók um atburði sem enginn vildi þurfa að upplifa.
ÍSAFOLD