Morgunblaðið - 14.12.1989, Blaðsíða 30

18
30
686) M HUOAaUTMlTO QlQAJHVTUOflOM
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. DESEMBER 1989
HIADBORD,
UIÁTtlD
Jólahiaðborð kl. 19.
Dansleikur frá kl. 22. Aðgangseyrir 750 kr.
Frítt á dansleik fyrir matargesti.
ÓMAR RAGNARSSON mætir kl. 23 og leysirfrá
skopskjóðunni.
HLJÓMSVEITIN EINSDÆMi leikur á fullum
dampi til kl. 3.
Eru skattaútreikn-
ingar fjármálaráðu-
neytisins villandi ?
Morgunblaðinu hefur borizt eft-
irfarandi athugasemd frá fjár-
málaráðuneytinu.
Fyrr í þessari viku lagði fjármála-
ráðherra fram á Alþingi lagafrum-
varp um breytingar á tekju- og eign-
arskattslögunum. í fylgiskjölum með
frumvarpinu eru kynntir útreikning-
ar hagdeildar fjármálaráðuneytisins
á áhrifum þessara breytinga á skatt-
greiðslur á næsta ári, bæði fyrir ein-
staklinga, einstæða foreldra og hjón.
Þar kemur fram, að á móti lægri
virðisaukaskatti en áður var gert ráð
fyrir er reiknað með hækkun tekju-
skatts, að meðaltali um 0,9% af tekj-
um. Þar kom líka fram, að þessar
breytingar kæmu misjafnlega við
skattgreiðendur. Hækkunin er mest
hjá hinum tekjuhæstu og minnst hjá
lágtekjufólki og barnafjölskyldum.
Þar sem í mörgum tilvikum er um
lækkun að ræða miðað við gildandi
lög.
Þessir útreikningar hafa orðið til-
efni til misskilnings og jafnvel rang-
túlkana, sem óhjákvæmilegt er að
leiðrétta. Þetta á sérstaklega við um
athugasemdir, sem komið hafa frá
hagfræðingum BSRB og ASÍ, en þær
eru væntanlega byggðar á faglegri
skoðun á þessum málum. Þess vegna
er enn nauðsynlegra en ella að koma
á framfæri skýringum ráðuneytisins,
þannig að almenningur geti áttað sig
á því, hvernig þessar skattbreytingar
koma við pyngju hvers og eins á
næsta ári. Um það hlýtur málið að
snúast.
Breytingarnar eru fjölmargar, en
að því er tekjuskatt einstaklinga
varðar skiptir tvennt mestu máli:
1. Hækkun á skatthlutfalli úr
30,8% í 32,8%.
2. Sérstök hækkun á persónu-
afslætti og barnabótum umfram það
sem reiknað var með í fjárlagafrum-
varpi til þess að draga úr áhrifum
hækkunar á skattprósentunni á af-
komu fólks með lægstu tekjurnar,
sérstaklega bamafólks.
Niðurstaðan af þessum breyting-
um er sú, að heildarskattbyrði ein-
staklinga af tekjuskatti, þ.e. hlutfall
tekjuskatta af tekjum, eykst um 0,9%
á næsta ári miðað við það sem orðið
hefði að óbreyttum lögum. Skýringin
er sú, að það er verið að afla við-
bótartekna í ríkissjóð á næsta ári til
þess að fjármagna lægra hlutfall í
virðisaukaskatti en áður var búið að
reikna með.
Samkvæmt útreikningum hag-
deildar fjármálaráðuneytisins kemur
fyrirhuguð breyting á tekjuskatti ein-
staklinga hins vegar misjafnlega
þungt við einstaka skattgreiðendur.
Hækkunin er minnst hjá hinum
tekjulægstu. í mörgum tilvikum er
beinlínis um lækkun að ræða, miðað
við gildandi lög eins og til dæmis á
við um einstæða foreldra með tekjur
í kringum meðallag og barnafjöl-
skyldur með tekjur undir 135.000
krónum á mánuði, en um þriðjungur
hjóna er undir þessum mörkum. Hjá
öðrum þyngist skattbyrðin, mest þó
hjá einstaklingum með háar tekjur.
Ýmsir hafa orðið til að gagnrýna
þessa útreikninga og jafnvel talið þá
leiða til gagnstæðrar niðurstöðu, þ.e.
að hinir lægstlaunuðu komi verst út
úr breytingunni. Þá hafa verðlags-
og launaforsendur útreikninganna
verið taldar óraunhæfar. Þetta hefur
meðal annars komið fram í viðtölum
við hagfræðinga hjá BSRB og ASÍ.
En um hvað snýst málið? Er hag-
fræðin svona óútreiknanleg, eða er
vísvitandi verið að blekkja fólk? Og
ef svo er, hver er að blekkja hvern?
Hvað sýna útreikningar fjármála-
ráðuneytisins? Þeir sýna samanburð
á skattbyrði launafólks, annars vegar
miðað við núgildandi lög, þ.e. for-
sendur fjárlagafrumvarpsins, og hins
vegar miðað við forsendur tekju-
skattsfrumvarpsins. í fylgiskjölum
með frumvarpinu er þetta gert með
tvennum hætti. Annars vegar með
samanburði á skattgreiðslum í des-
ember 1989 og janúar 1990, sem
sýnir stöðuna rétt fyrir og eftir ára-
mótin, en gefur ekki heildarmynd
af kerfisbreytingunni.
Þess vegna er jafnframt gerður
annars konar samanburður, sem sýn-
ir meðalbreytingar milli áranna 1989
og 1990. Um leið felst í þessu saman-
burður á skattbyrði á næsta ári mið-
að við gildandi lög annars vegar og
samkvæmt frumvarpinu hins vegar,
því að forsendur fjárlagafrumvarps
miðuðust við það, að skattbyrðin
yrði óbreytt milli 1989 og 1990.
Þetta má skýra með dæmum. Krónu-
tölumar eru allar á verðlagi ársins
1989: sjá töflu 1.
Eins og taflan ber með sér þá
hækkar tekjuskattur hjá einstaklingi
með 90.000 krónur í mánaðarlaun
um tæplega 900 krónur á mánuði
samkvæmt frumvarpinu. Hjá ein-
stæðu foreldri með 80.000 króna
TOSHIBA SJÓNVARRSTÆKI
Við fengum takmarkað magn afþessum gæðalitsjónvörpum frá TOSHIBA
á einstöku verði.
★ Flatur, kantaðurskjármeð fínniuppiausn, hægtað sitja í2m fjarlægð frá
tækinu.
* Fullkomin fjarstýring, allarskipanirbirtastáskjánum, en hverfa að 5 sek.
liðnum.
★ Gert fyrir framtíðina, tekur við útsendingum frá öllum kerfum: PAL
(evrópskaj, SECAM (franska), NTSC (bandaríska).
★ SUPER VHS tenging og EURO-A V tengi fyrirmyndbandstæki, hljómtæki,
tölvurog gerfihnattamóttöku.
★ Tímarofi, sem getur slökkt á tækinu að 30, 60, 90 eða 120 mínútum
liðnum.
Þetta er jólagjöf allrar fjölskyldunnar í ár. Hafið hraðar hendur, því svona
tækifæri til að endurnýja gamla tækið gefst ekki aftur á næstunni!
' Staðgreiðsluverð.
Afborgunarverð erkr. 89.900
T08Ht8A
Einar Farestveit & Co hf.
Borgartúni 28 — 16995 og 622900