Morgunblaðið - 26.04.1990, Síða 23

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. APRIL 1990
23
Þrjú rúðubrot á einni viku
„ÞETTA er í þriðja sinn á rúmri viku sem rúða í húsinu er brotin með
því að kasta steinhellu inn um hana. Hér eftir verður húsið vaktað, til
að koma I veg fyrir að þetta komi oftar fyrir,“ sagði Kristrún Jónsdótt-
ir, forstöðukona skóladagheimilisins Skála við Kaplaskjólsveg, í sam-
tali við Morgunblaðið.
Fyrir rúmri viku var aðkoman að
skóladagheimilinu ljót, því þá hafði
einhver rifið steinhellu upp úr blóma-
beði og hent henni í gegnum litla
rúðu í glugga. Þegar Kristrún kom
að húsinu síðastliðinn sunnudags-
morgun var stór tvöföld stofurúða
mölbrotin og höfðu aðfarir allar ver-
ið með sama hætti og í fyrsta skipti.
Þriðja skemmdarverkið var svo unnið
aðfaranótt þriðjudags, þegar önnur
stór stofurúða var brotin. Lögreglan
hefur ekki haft hendur í hári
skemmdarvargsins, eða varganna.
„Það hlýtur að hafa heyrst víða þeg-
ar þessar stóru rúður mölbrotnuðu
og ég vil biðja fólk í nágrenninu að
vera á varðbergi,“ sagði Kristrún.
„Annars höfum við ákveðið að láta
vakta húsið hér eftir, til að koma í
veg fyrir fleiri rúðubrot.“
M-hátíð á
Vesturlandi
M-HÁTÍÐ stendur yfír á Vestur-
landi um þessar mundir. Eitt af
fjölmörgum atriðum á hátíðinni
er ráðstefna, „Mannlíf í framtíð11,
sem haldin verður í Samvinnuhá-
skóianum á Bifröst, laugardag-
inn 28. apríl kl. 14.
Ví
HATIÐ
Markmið ráð-
stefnunnar er að
opna sýn inn í
21. öldinaáýms-
um sviðum
mannlífs, með
Borgarfjarðar-
hérað í brenni-
depli. Ráðstefn-
unni er fyrst og
fremst ætlað að kveikja hugmyndir
og vekja umræður um framtíðina
og að hvaða marki það er í mann-
legu valdi að móta hana.
Framsögumenn og umræðuefni:
Guðjón Ingvi Stefánsson, fram-
kvæmdastjóri í Borgarnesi, um
stjórnskipulag og stjórnsýslu; Guð-
jón Auðunsson, kennari í Bifröst,
um stjórnun fyrirtækja; Sveinn
Hallgrímsson, skólastjóri á Hvann-
eyri, um landbúnað og sveitastörf;
Jón Sigurðsson, framkvæmdastjóri
á Grundartanga, um samgöngur og
markaðsmál; Agnes Sigurðardóttir,
prestur á Hvanneyri, um trú og
menningu; Jónas Jónsson, skóla-
stjóri í Reykholti, um menntun og
fræðslu; Magdalena Schram, blaða-
maður í Reykjavík, um land og fólk
og tvö ungmenni lesa upp úr rit-
gerðum sínum um mannlíf í framtíð.
Á eftir verða pallborðsumræður
og fyrirspurnir áheyrenda.
Ráðstefnustjóri er Sigrún Jó-
hannesdóttir, kennari í Bifröst.
Ráðstefnan er öllum opin meðan
húsrúm leyfir.
Framleiðsluaukning inn á Evrópu það sem af er árinu
Sigurður Markússon, fram-
kvæmdastjóri Sjávarafurðadeild-
ar flytur skýrslu sína.
eða 8,75% en 1988 var það aðeins
53 milljónir eða 1%. Á sama tíma
hefðu skammtímaskuldir fyrirtækj-
anna minnkað og lausafé aukizt.
Benedikt Sveinsson, aðstoðar-
framkvæmdastjóri Sjávarafurða-
deildarinnar, fjallaði um stöðuna nú.
Hjá honum kom fram, að framleiðsla
frystihúsanna fyrstu 16 vikur árins
væri svipuð nú og í fyrra hvað heild-
ina varðaði. Aukning væri í vinnslu
á karfa, ýsu, ufsa og rækju, en sam-
dráttur í þorski, grálúðu og loðnu.
Alls næmi framleiðslan eftir þetta
tímabil 12.540 tonnum nú, en 12.360
í fyrra. Þá væru birgðir nú mun
minni en á sama tíma í fyrra og
hefðu ekki verið jafn litlar um ára-
bil. Nú væri áætluð minni sala af-
urða til Austurlanda fjær en í fyrra,
til dæmis vegna minni veiði á loðnu
og grálúðu, en stefnt væri að umtals-
verðri aukningi á sölu djupkarfa, úr
270 tonnum í 2.000. Framleiðsla á
Bandaríkin væri minni nú en í fyrra,
en aukning væri á framleiðslu allra
helztu tegunda fyrir Evrópu. Hátt
verð réði þar mestu og sem dæmi
um það mætti nefna, að fyrir þorsk-
blokkina í Frakklandi fengjust nú 2
til 2,10 dollarar á pundið.
Morgunblaðiö/J ullua
Þrisvar sinnum á rúmri viku hafa rúður í skóladagheimilinu Skála
verið brotnar með því að kasia í þær steinhellu. Á myndinni sest
hvar neglt er fyrir einn gluggann.
Skemmdarvargur situr um Skála:
FRAMLEIÐSLA fískverkenda frystra sjávarafurða á vegum Sjavaraf-
urðadeildar Sambandsins í fyrra dróst saman um 1,6% frá árinu áður.
Útflutningur deildarinnar á freðfiski jókst hins vegar um 15,6%. Verð-
mæti alls útflutnings Sjávarafiirðadeildarinnar varð í fyrra tæpir 10
milljarðar króna á móti rúmum 7 milljörðum árið 1988. Aukningin í
krónum talið er því tæpir þrir milljarðar eða 42,3%. Tryggvi Finns-
son, formaður stjórnar SAFF, segir ytri skilyrði fískvinnslunnar nú
vera betri en um árabil. Hins vegar megi ekki gleyma því að á erfíð-
leikatímum hefðu fyrirtækin safnað löngum skuldahala og hann gætu
þau ekki greitt upp nema þau fengju svigrúm til að hagnast á rekstrin-
um á næstu árum.
Þessar upplýsingar komu fram á
aðalfundi Sjávarafurðadeildar Sam-
bandsins og Félags sambandsfísk-
framleiðenda, sem nú er haldinn á
Kirkjusandi. Framleiðsla frystra
sjávarafurða SAFF var á síðasta ári
50.660 tonn, en 51.490 árið áður.
Útflutningurinn varð hins vegar
53.720 tonn og jókst um rúm 6.000
tonn milli ára eða um 15,6%. Skýr-
ingin á auknum útflutningi er sú,
að mjög gekk á birgðir frá árinu
1987.
Útflutningur annarra afurða en
frystra nam 8.260 tonnum á móti
10.030 1987. Þar var fyrst og fremst
um að ræða skreið, mjöl, söltuð
hrogn, ferskan lax og ferskan fisk
annarra tegunda. Útflutningur fer-
skra afurða jókst úr 207 tonnum í
403, útflutningur saltaðra hrogna fór
úr 545 tonnum í 680.'Útflutningur
skreiðar og hertra hausa jókst úr
1.540 tonnum í 2.230, en töluverður
samdráttur varð á útflutningi mjöls,
sem féll úr 7.110 tonnum í 4.950.
Verðmæti alls útflutnings deildar-
innar nam 9.992 milljónum króna
samanborðið við 7.022 milljónir árið
1987 og er aukningin í krónum talið
42,3%.
Umbúða- og veiðarfæradeild
starfaði með hefðbundum hætti. Sala
deilarinnar nam tæpum 500 milljón-
um án söluskatts og varð 0,7% minni
en árið áður. Samdráttinn má rekja
til þess, að í árslok 1988 var tekin
ákvörðun um að fella niður sölu á
hluta af þeim vélum og tækjum, sem
deildin hefur verzlað með.
Heildarsala Iceland Seafood Corp.,
dótturfyrirtækis Sambandsins í
Bandaríkjunum, nam 132,7 milljón-
um dollara á móti 134,1 milljón árið
áður. Samdrátturinn nemur 1%. Ice-
land Seafood Ltd. í Bretlandi seldi
fyrir 44,2 milljónir punda og jókst
salan um 7% milli ára.
Af öðrum þáttum starfsemi deild-
arinnar gat Sigurður Markússon,
framkvæmdastjóri hennar þess, að
bókhald Sjávarútvegsdeildarinnar
hefði verið flutt úr aðalbókhaldi Sam-
bandsins yfír í nýtt tölvukerfi deildar-
innar sjálfrar, sem þó tengist nýjum
tölvum Sambandsins. í apríl hefði
deildin síðan flutt starfsemi sína frá
Sölvhólsgötu að Kirkjusandi og væri
þar öll aðstaða hins ákjósanlegasta.
I desembermánuði síðastliðnum hefði
Framleiðni hf verið lögð niður, en
fyrirtækið hefði verið stofnað árið
1977. Hluti af starfsemi þess flyttist
yfir í Þróunarsetur Sjávarafurða-
deildarinnar og hluti í deildina sjálfa.
Síðasta ár hefði verið fyrsta heila
starfsár Þróunarsetursins, en óhætt
væri að fullyrða, að hvergi á íslandi
væri betri aðstaða til þróunar frystra
sjávarafurða. Segja megi að þessi
aðstaða hafi orðið til á réttum tíma,
þegar ljóst hafi verið, að framtíðar-
möguleikar frystingar velti á því, að
takast megi að þróa nýjar og verð-
mætar afurðir til útflutnings.
Tryggvi Finnsson, formaður
stjórnar SAFF, rakti gang mála frá
síðasta aðalfundi. Hann sagði árið
1988 hafa verið mjög slakt og hefðu
hvalveiðar íslendinga skipt þar
miklu. Vegna þess hefðu safnazt upp
töluverðar flakabirgðir, en það mál
hefði tekizt að leysa á síðasta ári.
Þá ræddi hann frumvarp sjávarút-
vegsráðherra um stjórnun fiskveiða
og sagði um það skiptar skoðanir.
Hann teldi það réttast að fiskvinnslan
fengi yfirráð yfir um þriðjungi afla-
heimilda því eins og kvótakerfið
stuðlaði að fækkun í flotanum og
aukinni hagkvæmni í útgerð, hlyti
vinnslukvóti að stuðla að fækkun
fiskverkenda og aukinni hagkvæmni
í vinnslunni.
Tryggvi nefndi einnig að nú væri
mjög vegið að tilvist stóru sölusamta-
kanna, en aukin fjölgun útflytjenda
væri gegn allri eðlilegri þróun í þess-
um málum. „Sundraðir ráðum við
engu á mörkuðunum, aðeins stór
sölusamtök geta það,“ sagði Tryggvi.
Hann nefndi einnig að nokkuð hefði
verið um það, að félagsmenn í SAFF
seldu afurðir sínar í gegn um aðra
en Sjávarafurðadeildina þó það
stangaðist á við lög félagsins. Meðal
annars vegna þess, hefði stjórn fé-
lagsins mótað nýjar reglur um þessi
mál. Grundvallar reglan væri su, að
sjávarafurðadeildin annaðist sölu
allra afurða fyrir félagsmenn í SAFF.
Deildinni væri óheimilt að veita und-
anþágur frá því fyrirkomulagi. Slík
mál væru í höndum framkvæmdar-
áðs SAFF, sem gæti við sérstakar
aðstæður tekið ákvörðun um undan-
þágu. Þá bæri Sjávarafurðadeildinni
að beina hægstæðustu sölunni til
þeirra félagsmanna, sem seldu allar
afurðir sínar gegn um deildina og
loks væri deildinni heimilt að semja
við utanfélagsmenn um sölu afurða
þeirra. „Menn geta ekki bæði haldið
og sleppt," sagði hann.
Ámi Benediktsson, framkvæmda-
stjóri SAFF, fjallaði meðal annars
um afkomu frystihúsa innan félags-
ins. Hann kynnti þar samanlagða
rekstrarreikninga 20 fyrstihúsa inn-
an SAFF sem höfðu á síðasta ári
tekjur upp á 5,4 milljarða króna.
Vaxtagreiðslur þeirra námu alls 770
milljónum eða 14,2% af tekjum og
var halli alls 65 milljónir króna eða
1,2%. -Við samanburð á afkomu milli
áranna 1989 og 1988 kom fram hjá
Áma, að halli hefði minkað úr 14,4%
í 1,2% og væm það mikil umskipti.
Eignir tiltekinna fyrirtækja innan
SAFF voru talda að verðmæti 6 millj-
arðar 1989, en 5,3 árið áður. Nú var
eigið fé metið 525 milljónir króna
VORLAUKAUTSALA
Verðdæmi: Verð áður Verð nú
Animónur 10 stk. 99,-
Gladiólur 10 stk. A4Ú,- 98,-
Dalíur 1 stk. í pk. 78,-
Liijur 1 stk. í pk. JXÍ,- 56,-
blömouol
- ÞAR SEM VORIÐ BYRJAR

Aðalfiindur SAFF og Sjávarafurðadeildar SÍS:
Utflutningur jókst en
framleiðsla dróst saman