Morgunblaðið - 19.01.1991, Síða 9
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 1991
9
Öllum kunningjum, vinum og vandamönnum
þakka ég vinsemd og viröingu er mér var sýnd
í áttrceöisafmœli mínu 10. janúar sl.
Baldvin Jónsson.
Bliki
TÍMARIT UM FUGLA
Bliki er eina íslenska tímaritið, sem fjallar eingöngu um fugla.
Eitt til tvö hefti koma út á ári, 60—70 blaðsíður hvert, ríkulega
myndskreytt með svart-hvítum myndum, litmyndum, kort-
um og línuritum.
Meðal efnis eru greinar um fuglalíf afmarkaðra svæða og ein-
staka íslenska varpfugla, ársskýrslur um flækingsfugla, auk
margvíslegs annars efnis.
Nýjasta heftið, nr. 9, fjallar eingöngu um fuglalíf við flugvelli
sem hafa verið nefndir í tengslum við varaflugvöll.
Afgreiðsla ritsins er á Náttúruffæðistofnun íslands, Lauga-
vegi 105, pósthólf 5320, 125 Reykjavík. Símier (91) 29822.
HENTUDOS TIL
HJÁLPAR!
A laugardögum söfnum við einnota
umbúðum á Stór-Reykjavíkursvæðinu.
Hringið í síma 621390 eða 23190 á milli
kl. 11.00 og 15.00 og við sækjum.
ÞJÓÐÞRIF
IANDSSAMBAND BANDALAQ ISLENSKRA SKAtA HJÁLPARSTOFNUN
hjAlparsveita KIRKJUNNAR
skAta
Dósakúlur um allan bæ
Snjókeðjur
Dráttarvéla og vörubifreiða
Eigum fyrirliggjandi
hinar níðsterku
snjókeðjur frá
TELLEFSDAL í Noregi
Krossbönd tryggja
mun betra grip
G/obuse
okkar heimur snýst um gædi
Lágmúla 5 Reykjavík Sími 681555
Verðbólga og kokhreysti
Tæpt eitt ár er liðið frá því heildarkjarasamn-
ingar verkalýðshreyfingarinnar og vinnuveit-
enda voru gerðir — þjóðarsáttin svonefnda.
Árangur hennar er þó í hættu vegna efna-
hagsstefnu ríkisstjórnarinnar og stefnu fjár-
málaráðherra í ríkisfjármálum. Kynt er undir
verðbólgubálinu.
Árangri spillt
Þjóðarsáttín er ein
merkasta tílraun sem
gerð hefur verið hér á
landi tíl að ná tökum á
verðbólgunni, sem þjak-
að hefur íslenzkt efna-
hagslíf allt frá því við-
reisnarstjómin lét af
völdum 1971 og Fram-
sóknarflokkurinn og Al-
þýðubandalagið settust í
valdastólana.
Kjarasamningarnir,
sem undirritaðir voru í
febrúarbyrjun í fyrra,
voru gerðir af aðilum
vinnumarkaðarins, sem
horfðu fram á stöðvun
fyrirtækja, atvinnideysi
og kjararýrnun. Samn-
ingamir vom gerðir með
litlum stuðningi rikis-
stjómarinnai-, sem virtíst
ekki átta sig á mikilvægi
þeirra fyrr en síðar.
Mikið vatn hefur mnn-
ið tíl sjávar á þessu eina
ári. Megintilgangur
samnhiganna hefur
náðst. Verðbólgan hefur
lækkað ört. En blikur em
á loftí og þéss vegna em
aðilar vúmumarkaðarins
þegar famii- að undirbúa
nýja samningagerð, en
segja má að jiær allir
samningar falli úr gildi
1. september nk.
Engir ráðherrar hafa
gert jafnmikið til að
spilla árangri þjóðarsátt-
arinnar og ráðherrar Al-
þýðubandalagsins, og þá
sérstaklega Olafur Ragn-
ar Grímsson, fjármála-
ráðherra.
Nægir þar að nefna
fordæmið, sem hann gaf
á vinnumarkaði með
„timamótasamningum"
sinum við BHMR í mai
1989. Að. hami ómerktí
undirskrift sína meira en
ári síðar er annað mál.
En alvarlegasta atiag-
an að þjóðarsáttinni em
sifelldar skattahækkanir,
og hækkanir hvers kyns
gjalda til rikisins, sem
dunið hafa yfir frá því
hún var gerð. Það hefur
þanið þol launþega til
hins ítrasta.
Rlkissjóðshall-
inn
Þrátt fyrir þessar
miklu skattahækkanir
fonnanns Alþýðubanda-
lagsins, sem nema um 16
milljörðum króna á ári,
er halli ríkissjóðs meiri
en nokkm sinni fyrr.
Hann er svo hrikalegur,
að veivjulegt fólk á erfitt
með að skilja þær háu
tölur. Það kom fram við
umræður um fjárlaga-
frumvarpið fyrir jólin, að
samanlagður halli árin
1988-1991 er yfir 30 þús-
und milljónir króna. Það
kostar ótalda miRjarða á
ári hveiju aðeins að
borga kostnaðinn af
þessum mikla halla. Nær
allan þennan tima hefur
Ólafur Ragnar setíð í
stóli fjármálaráðherra.
Þessi gífurlegi halli á
fjárlögum rikisins er að
sjálfsögðu fjármagnaður
með lánum, síðasta árið
að mestu innanlands.
Fjárþörf ríkissjóðs hefur
haldið uppi mun hærri
vöxtum í landinu en ella
hefði verið. Fjármálaráð-
herrann hefur haft þar
fomstu um og er
skemmst að minnast
þess, að hann stóð fyrir
verulegri hækkun á vöxt-
um ríkissjóðsvixla fyrir
þessi áramót og svo aftur
strax eftir áramótin.
Þessi hækkun fjár-
málaráðherra á vöxtum
er mjög einkennileg, að
ekki sé meira sagt, í (jósi
þeirra stóryrða sem for-
sætísráðherrann hefur
haft um vaxtahækkanir
banka og sparisjóða
síðustu vikumar. Fram-
ferði fjármálaiáðherr-
ans, svo og vaxandi verð-
bólga á ný, mun á næst-
unni stuðla að enn hærra
vaxtastígj.
Við þessar aðstæður
ætla ríkissfjómin og fjár-
málaráðherrann enn að
auka á skattheimtuna.
Hún inun fjjótlega leggja
fram frumvarp á Alþingi
um nýja skattheimtu sem
á að færa ríkissjóði yfir
hálfan millj;u-ð króna, en
væntanlega verður tæki-
færið notað og reynt að
ki-ækja í fleiri krónur en
það, þótt með duldum
hættí verði.
Þakkað veri
Alþýðubanda-
laginu
I ljósi þessa er það ein-
stök kokhreysti hjá ráð-
liermm Alþýðubanda-
lagsins að þakka sér
árangurinn af þjóðar-
sáttíimi og sveipa sig í
stóryrðum eins og þeim,
að búið sé „að slökkva
verðbólgubálið" og þeir
hafi haldið „brennuvörg-
unum“ frá (væntanlega
Sjálfstæðisflokki og
Kvennalista).
Ósvífni þessara maima
má glöggt sjá í eftirfar-
andi frásögn Þjóöviljans
af kosnhigafundi ráð-
herra Alþýðubandalags-
ins:
„Ráðherramir töluðu
mikið um efnahagsmálin
og sagði Ólafur- Ragnar
Grímsson, fjármálaráð-
herra, að þeir gætu borið
höfuðið hátt þar sem öll
merki í efnahagslífinu
bentu til þess að þar
væri staðan jafn góð eða
betri en í nágrannalönd-
uiium. Hann sagði, að
þetta væri fyrst og
fremst Alþýðubandalag-
inu að þakka, því breyt-
ingin til hins betra hefði
hafizt þegar Alþýðu-
bandalagið kom hm í
rikisstjómina 1988.“
Þá segir ennfremur í
frásögn Þjóðviljans af
kosningafundum alla-
ballanna:
„í fyrirspumum úr sal
vom ráðherrarnir nokk-
uð gagnrýndir fyrir að
eigna sér mál. Bent var
á að bætt efnahagslíf
væri mikið að þakka
fórnum launafólks og þvi
að hagsveiflan hefði
Ivjálpað til. Þessu svaraði
Olafur Ragnar á þá lund
að þó hann vildi ekki
gera lítið úr hlut verka-
lýðshreyfingarinnar þá
væri hættulegt að segja
að þjóðarsáttin ein ættí
heiðurínn af stöðugum
efnahag."
Landsvirkjun:
Stálfélagið skuldbundið til að halda
rafmagnstruflunum í lágmarki
Morgunblaðinu hefur borist eftirfarandi yfirlýsing frá Lands-
virkjun um orkusölu fyrirtækisins til íslenska stálfélagsins:
„Frá því að tilraunarekstur hófst
í verksmiðju íslenska stálfélagsins
hf. þann 19. október 1990 hafa
spennusveiflur frá rekstri bræðslu-
ofns verksmiðjunnar valdið miklum
truflunum og óþægindum hjá öðr-
um notendum rafmagns frá Lands-
virkjun á sunnanverðu Faxaflóa-
svæðinu.
Fulltrúar Landsvirkjunar og ís-
lenska Stálfélagsins hf. hafa rætt
ýmsar leiðir til úrbóta en þar sem
þær eru allar tímafrekar greip
Landsvirkjun til þess ráðs í desem-
ber sl. til bráðabirgða og í tilrauna-
skyni að tengja annan rafala gas-
aflsstöðvar sinnar í Straumsvík
beint við verksmiðju íslenska stál-
félagsins hf. og reka hann sem
launaflsvél til að vinna á móti laun-
aflssveiflum ofnsins. Skilaði að-
gerð þessi töluverðum árangri, þar
sem spennusveiflurnar lækkuðu
um þriðjung. Þrátt fyrir þetta hafa
miklar kvartanir borist frá raf-
magnsnotendum tengdum aðveitu-
stöðinni við Hamranes og jafnvel
víðar yfir truflunum og spennu-
sveiflum sem rekja má til umrædds
reksturs. Einnig hefur Landsvirkj-
un borist kvörtunarbréf hér að lút-
andi frá bæjarstjórn Hafnarfjarðar
og Rafmagnsveitu Reykjavíkur þar
sem þess er krafist að ráðstafanir
verði tafarlaust gerðar til að koma
í veg fyrir þessar spennutruflanir.
í rafmagnssamningi Landsvirkj-
unar og íslenska stálfélagsins hf.
er tekið fram að valdi rekstur verk-
smiðjunnar truflunum hjá öðrum
notendum þá sé Islenska stálfélag-
ið'hf. skuldbundið til þess að setja
upp viðeigandi búnað til að halda
slíkum truflunum í eðlilegu lág-
marki. Landsvirkjun hefur því
krafist þess að íslenska stálfélagið
hf. grípi nú þegar til allra þeirra
ráðstafana sem nauðsynlegar eru
til að lagfæra rekstur bræðsluofns
umræddrar verksmiðju á viðunandi
hátt og upplýsi hve langan tíma
áætlað sé að lagfæringin taki og
í hveiju hún felist en ráðstafanir
af umræddu tagi skulu vera á
ábyrgð og kostnað íslenska stálfé-
lagsins hf. og háðar samþykki
Landsvirkjunar.
Á næstu dögum verður unnið á
vegum Landsvirkjunar að mæling-
um og staðsetningu á spennusveifl-
um í raforkukerfinu vegna
bræðsluofnsins. Jafnframt mun
Landsvirkjun aðstoða Islenska
stálfélagið hf. við að finna lausnir
á þeim tæknilegu vandamálum
sem hér er við að stríða og við að
tímasetja slíkar lausnir með það
fyrir augum að þær komist í gagn-
ið eins fljótt og auðið er. í millit-
íðinni verður leitast við að haga
rekstri ofnsins þannig að hann
valdi sem minnstum truflunum og
að sem fæstir rafmagnsnotendur
verði fyrir óþægindum vegna
rekstursins þar til varanlegar úr-
bætur liggja fyrir. Hefur þannig
verið ákveðið að eigi síðar en eftir
lok næstu viku verði rekstur ofns-
ins aðeins leyfður að næturlagi,
þ.e. frá kl. 0:00 til kl. 8:00, allt
þar til kröfu Landsvirkjunar um
nauðsynlega lagfæringu hefur ver-
ið fullnægt, en slíkt er að sjálf-
sögðu forsenda fyrir áframhald-
andi rafmagnssölu til íslenska stál-
félagsins hf. vegna umrædds
reksturs.
Tekið skal fram að spennutrufi-
anir af því tagi sem hér er við að
glíma valda ekki tjóni á heimilis-
tækjum en eru óneitanlega til
óþæginda. Lögð verður áhei-sla á
að flýta úrbótum eins og unnt er
og leyfir Landsvirkjun sér að vona
að rafmagnsnotendur sýni biðlund
á meðan verið er að sjá fyrir end-
ann á þessum truflunum."