Morgunblaðið - 27.03.1991, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. MARZ 1991 23
i v: :—- ■ -i—.ri 'irivii'i"—** ?*r v'A '* '*t v *1 j*1 ,'rruv--------------------------------------—
formaður Leikfélags Sauðárkróks
um tíma. En svo hætti hann afskipt-
um af leikhúsmálum bæjarins fyrir
allmörgum árum, sló striki undir
þann kafla í lífi sínu.
Eina hlið á leikhæfileikum Kára
Jónssonar hlýt ég að nefna: hann
var gríðarmikil eftirherma, náði
jafnt rödd sem töktum margra
manna norðanlands og sunnan af
stakri snilld. Ótaldar eru þær sam-
verustundir þegar hann kom mér
til að gráta af hlátri. Aldrei datt
honum samt í hug að herma eftir
opinberlega á sviði og fór raunar
svo leynt með þessa leikgáfu, að
margir sem umgengust hann ráku
af ókunnugleika upp stór undrunar-
augu, yrði manni á að færa hana
í tal. Skyld þessu var sú skemmtun
sem Kári hafði af fyndnum smásög-
um úr daglegu lífi, hann fór með
slíkt manna bezt, greip þá tíðum
til hermigáfu sinnar og lék á als
oddi. Þess á milli lá honum allt
skop fjarri, og hann átti margar
alvörustundir með sjálfum sér.
Hann var í raun nokkuð „samsett-
ur“_ maður, eins og það kallast.
Ég hugsaði mér ekki að vikja hér
orðum að öllum afskiptum Kára
Jónssonar af almennum máium
norður þar. Þau voru ærin, því hann
naut vinsælda og tiltrúar; fólk vissi
að þar fór hreinskiptinn drengskap-
armaður sem lá ekki í leti ef hann
tók eitthvað að sér. Ég nefni þó
að hann var um langt árabil meðal
helztu forvígismanna Sjálfstæðis-
flokksins í Skagafirði og skipaði
ýmsar trúnaðarstöður á vegum
hans. Hann sat í bæjarstjórn Sauð-
árkróks kjörtímabilið 1962-66, en
hafði nokkru áður tekið þar fast
sæti sem varamaður. Kári myndaði
sér stjórnmálaskoðun á unglings-
árum eftir töluverðan lestur póli-
tískra bóka og bæklinga af ýmsum
toga og gerðist rammur hægrimað-
ur. Ekki bitnaði það á alþýðleika
hans né fjarlægði hann frá þeim
sem minna máttu sín. Þaðan af
síður hagnýtti hann sér stjórnmál
sem hagsmunapot sjálfum sér til
handa, en hann barðist af einurð
fyrir gengi flokks síns; var frábitinn
því að helga stjórnmálum krafta
sína ævilangt, gekk t.d. aldrei, svo
ég vissi, með þingmann í maganum.
í hita pólitískrar baráttu naut
mælska Kára sín með ágætum og
þá birtist líka í fari hans fremur
en endranær ósvikin kappgirni. Mér
liggur við að segja að í kosningalát-
um hafi runnið á hann vígamóður.
Þau félagsmálastörf Kára Jóns-
sonar sem mér sjálfum þótti vænzt
um sneru að söfnunum á Sauðár-
króki, héraðsskjalasafni, héraðs-
bókasafni og listasafni, sem eru öll
undir einu þaki í myndarlegri bygg-
ingu. Kári var fyrst kosinn í stjórn
þessara safna árið 1970, síðan aftur
og aftur í tuttugu ár og var formað-
ur stjórnar allan þann tíma. Hann
lagði mikla alúð við formennsku
sína í safnastjórninni og átti lang-
samlega drýgstan þátt allra manna
í viðgangi listasafnsins.
Þótt ég hafí í þessum kveðjuorð-
um drepið á atriði sem ef til vill
bregða ljósi yfir manngerð Kára
Jónssonar, hef ég geymt mér að
lýsa vináttu okkar um fjóra tugi
ára, og geymi mér það enn um sinn.
Bréfin urðu mörg sem á milli okkar
gengu, sum full af galgopaskap og
skrýtnum uppspuna sem við einir
gátum skilið réttum skilningi. Og
minningarnar eru líka margar.
Hæst ber, í æskuljóma, gönguferðir
sem við fórum tveir einir um fjöll
og dali eða útskaga fyrir norðan,
með mal okkar og prik. Oft yljuðum
við okkur báðir við upprifjun þeirra
daga.
Að endingu flyt ég öllum ástvin-
um Kára Jónssonar hugheilar sam-
úðarkveðjur frá mér og mínum nán-
ustu á sárri saknaðarstund. Blessuð
sé minning hans nú og ævinlega.
Hannes Pétursson
Þegar vinur minn Kári Jónsson
er látinn, svo óvænt og snögglega,
streyma fram minningarnar svo
ótal, ótal margar frá samverustund-
um okkar öllum gegnum árin, sem
nú munu hartnær fimmtíu. Þær
stundir urðu þó stijálli með árunum,
sem því miður vill oft verða og um
seinan er séð, en hægt er þó að
hugga sig við allar þær góðu og
ánægjulegu minningar, sem ég
varðveiti frá liðnum samverustund-
um.
Engan þekkti ég þann, sem
skemmtilegra var að vera samvist-
um við en hann, í kringum hann
var aldrei deyfð eða drungi, þar
ríkti gleðin og glaðværðin ofar öðru,
hann var ætíð hrókur alls fagnaðar
hvar sem hann kom eða dvaldi.
Snemma komu líka hæfíleikar hans
í ljós til að veita öðrum, að gefa
af sjálfum sér, hann varð m.a. af-
bragðsleikari. Þó var það engan
veginn þannig að kætin sæti ætíð
í fyrirrúmi, í leik sínum, t.d. gat
hann kafað djúpt í sálarlíf hinna
alvarlegri persóna og í þvílíkum
hlutverkum vann hann sína stærstu
sigra. Hann lagði enda sérstaka
alúð við öll sín verk, stór og smá,
hvort heldur þau voru á leiksviði
Thaliu eða lífsins sviði, samvisku-
semi hans var viðbrugðið, að hveiju
sem hann starfaði. Eg átti því láni
að fagna að dveljast með honum
árlangt fjarri ættjörðinni, þar sem
við deildum gleði og vonbrigðum,
vinnu og frítíma og litlum launum,
en ungum mönnum virðast allir
vegir færir og góð var þessi dvöl
okkar og þroskandi, þótt ísland
væri alltaf efst í sinni. Til afþreying-
ar tókum við með okkur Úrvalsljóð
Hannesar Hafsteins, Kveðjur Dav-
íðs Stefánssonar auk Njálu, og er
mér til efs að margir ungir menn
í dag legðu upp með slíkt nesti í
farteskinu. Berlega kom þá í ljós
að heima vildi hann vera og veija
kröftum sínum í þágu fæðingar-
staðar síns, sem hann og gerði svo
dyggilega.
Þó þú lang-fórull legðir
sérhvert land undir fót,
bera hugur og hjarta
samt þíns heimalands mót.
Á Sauðárkróki fann hann sér lífs-
förunaut, stofnaði heimiii og eign-
aðist fjölskyldu og hér eyddi hann
starfskröftum sínum, svo lengi sem
hann mátti.
Er ég kveð hjartfólginn vin, þá
vil ég trúa því að einhverntíma ein-
hversstaðar eigum við eftir að
leggja saman á nýjar brautir í óra-
víddum vestursins, undir skini nýrr-
ar kvöldstjörnu.
Evu sendi ég mínar inniiegustu
samúðarkveðjur svo og sonum
þeirra. Ég tel mig lánsaman að
hafa átt Kára Jónsson fyrir vin og
félaga.
Haukur Stefánsson
Kári Jónsson f.v. stöðvarstjóri
varð bráðkvaddur á heimili sínu
aðfaranótt hins 19. marz sl. Hann
var fæddur 27. október 1933, sonur
Jóns Björnssonar, síðast deildar-
stjóra hjá KS, og konu hans, Unnar
Magnúsdóttur.
Manni bregður ætíð við þau tíð-
indi, þegar vinir og kunningjar
hverfa af þessum heimi, einkanlega
þegar það verður jafn fyrirvaralaust
og í þetta skipti. Kári gekk þó ekki
heiil tii skógar, því árið 1987 fékk
han alvarlegt áfall og þótt hann
næði sér að nokkru leyti, var hann-
að hluta lamaður eftir. Hann gat
þó farið sinna ferða, en starfsgetan
var skert og hann kaus að hætta
allri vinnu. Það voru hörð örlög slík-
um athafnamanni á bezta aldri,
fullum starfsorku, að vera sleginn
niður ef svo má segja óg kippt út
af vettvangi. En baráttuviljinn og
sjálfsharkan var óbilandi og hjálp-
aði án efa.
Kári var heill í hveiju því sem
hann vann að, lagði metnað í að
leysa öll sín verk af hendi sem bezt
mátti verða. Hann var aldrei hálf-
volgur í neinu. Ég hygg það hafi
verið samgróið lífsskoðun hans, að
fyndist honum hann ekki geta sinnt
starfi sínu fullkomlega, væri skylt
að hverfa frá því. Þess vegna tók
hann þá ákvörðun að segja upp
stöðu sinni við pósthúsið og hætta
þar öllum störfum, þótt hann næði
sér að marki eftir veikindi sín.
Kári Jónsson starfaði mjög að
félagsmálum, en minnkaði við sig
á þeim vettvangi seinustu árin.
Aðrir munu vafalaust gera þeim
þætti skil, ég vil einungis minnast
á langt og farsælt starf hans við
Leikfélag Sauðárkróks. Hann var
einhver snjallasti leikari félagsins
og túlkun hans á mörgum hlutverk-
um ærið minnisstæð. árið 1974,
þegar félagið setti upp afmælissýn-
ingu á íslandsklukkunni, fór Kári
í gervi Jóns Marteinssonar. Það var
eitt af seinustu hlutverkum hans á
Ieiksviði og verður mér ógleyman-
legt.
Kynni mín við Kára Jónsson voru
einkum á sviði safnamála. Þau hóf-
ust árið 1976, þegar ég réðst til
starfa við Héraðsbókasafn Skag-
firðinga og héldust til hinzta dags,
því hann hringdi til mín um miðjan
dag, 18. marz, og var hinn ræðn-
asti. Ég hafði þá verið fjarverandi
um hálfs mánaðar skeið; hann
spurði tíðinda og hafði við orð að
líta til mín fljótlega.
Kári kom inn í stjórn Héraðsbók-
asafns og Héraðsskjalasafns Skag-
firðinga árið 1970 og valdist þegar
til formennsku. Því starfi gegndi
hann óslitið fram til sveitarstjórnar-
kosninga 1990, að hann gaf ekki
lengur kost á sér. Þótt stjórn safn-
anna væri jafnan kosin pólitískri.
kosningu og á ýmsu ylti um meiri-
hlutasarhstarf í bæjarstjórn á hveij-
um tíma, kom aldrei annað til álita
en hann yrði formaður safnastjórn-
arinnar. Til þess naut hann óskor-
aðs trausts, enda gætti þar aldrei
pólitískra skoðana á nokkurn hátt.
Söfnin voru þær stofnanir, sem
hann bar hvað mest fyrir bijósti
. hin seinni árin og sparaði sig í engu
við uppbyggingu þeirra. Eftir að
hann lét af starfi formanns safna-
stjórnar, hafði hann tíðum samband
og kom öðru hvoru í Safnahúsið til
að fylgjast með. Munu söfnin lengi
búa að verkum hans.
Þegar ég tók mér bólfestu á
Sauðárkróki, þekktumst við Kári
ekki neitt, en hann tók mér strax
með virktum og bauð mig velkom-
inn til starfa. Ég lærði fljótt að
meta hann að verðleikum. Hann
spurði tíðum, hvort nokkuð væri
nýtt á döfinni, fylgdist vel með
rekstri safnanna og ræddi málin.
Kæmi upp vandi var hann jafnan
tilbúinn að greiða úr. Reglusemi
hans og snyrtimennska var fyrir-
mynd og veitti visst aðhald, án þess
nokkurn tímann heyrðust aðfinnsl-
ur.
Þeir vissu það, sem þekktu Kára
Jónsson, að hann var skapmikill og
enginn vingull í skoðunum, reglu-
fastur og samvisksusamur með af-
brigðum. Og þótt honum hafí vafa-
laust stundum mislíkað við mig, lét
hann það ekki í ljósi og bar aldrei
skugga á í okkar kynningu.
Eftir 15 ára samstarf er margs
að minnast, sem ekki verður rakið
hér frekar, en þessi lítilfjörlegu orð
mín eiga að túlka virðingu mína
og þakkir fyrir vináttu hans og
kynningu. Eiginkonu hans, sonum
og öllum ástvinum votta ég mína
innilegustu samúð. Það er skarð
fyrir skildi þar sem hann stóð.
Hjalti Pálsson
Við fráfail vinar er margs að
minnast. Síðastliðið sumar kom ég
norður á Sauðárkrók og heimsótti
Kára Jónsson eins og ég gerði ævin-
lega þegar ég kom á Krókinn. Við
ókum niður á Borgarsand og yfír í
Hegranes og nutum útsýnisins sem
þaðan er ægifagurt. Þegar við kom-
um til baka héldum við upp á Naf-
ir og Iögðum leið okkar í kirkjugarð-
inn. Gekk Kári með mér um hann
og benti á að hér væru saman
komnir flestir þeir sem settu svip
á Sauðárkrók þegar við vorum að
alast upp. Þessi stund hafði mikil
áhrif á mig. Langur tími var liðinn
frá því að ég fluttist frá Sauðár-
króki og þarna renndi ég augum
yfír legsteina með nöfnum flestra
þeirra sem voru í fullu fjöri á Krókn-
um þegar ég átti þar heima. Við
dvöldumst dágóða stund í garðin-
um, héldum síðan til baka og veltum
því sjálfsagt báðir fyrir okkur
hversu hverfult og miskunnarlaust
lífið er.
Kári Jónsson var fæddur á Sauð-
árkróki 27. október 1933. Foreldrar
hans voru hjónin Jón Björnsson,
verslunarstjóri Kaupfélags Skag-
firðinga um áratuga skeið, og Unn-
ur Magnúsdóttir. Jón var fæddur
að Steindyrum í Svarfaðardal en
fluttist kornungur til Sauðárkróks.
Unnur var fædd á Sauðárkróki. Þau
eru bæði látin fyrir nokkrum árum.
Systkini Kára voru fjögur: Auður,
Björn, Magnús og Sigríður, en Kári
var þeirra yngstur.
Mér er minnisstætt hve móðir
Kára lét sér annt um hann þegar
hann var að alast upp. Umhyggju-
semi hennar og hlýja munu án efa
hafa mótað hann að nokkru. Hann
var mjög vel gefinn, opinn, félags-
lyndur og skemmtilegur á unglings-
árunum. Þeir eðliskostir einkenndu
hann alla tíð. Vinum sínum var
hann trölltryggur til hinstu stundar.
Við strákarnir í ytri Króknum
stofnuðum með okkur íþróttafélag
þegar við vorum innan við fermingu
pg nefndum Drangey eða stundum
ÍD okkar á milli. Kári var ein aðal-
driffjöðrin. Þetta voru skemmtilegir
dagar og gott er að ylja sér við
minningar frá þeim tíma. örugglega
hefur þessi félagsstofnun og sú
ábyrgð, sem við töldum að við tækj-
um á okkur, haft heiliavænleg áhrif
á æskuárin og alla framtíð.
Vinátta okkar Kára hefur haldist
alla tíð og aldrei fallið þar skuggi
á. Enn minnist ég þess með ánægju,
er ég ungur dvaldist um eins árs
skeið í Noregi eftir að námi hér
heima lauk, hve Kári var iðinn að
skrifa og segja mér fréttir af Krókn-
um. Bréfín voru sérlega skemmtileg
því hann sagði mjög vel frá og var
prýðilega pennafær.
Eftir að skólagöngu lauk hóf
Kári störf í verslun Haraldar Júlíus-
sonar. Þegar Verslunarfélagið sf.
var stofnað gerðist hann þar versl-
unarstjóri. Árið 1966 réðst hann til
starfa hjá Pósti og síma, fyrst sem
fulltrúi en síðar stöðvarstjóri. Hann
varð að láta af störfum fyrir nokkr-
um árum vegna heilsubrests. Hefur
það án efa verið honum þungbært
því hann var afar starfsamur.
Ungur tók Kári virkan þátt í
stjórnmálum. Hann var einlægur
sjálfstæðismaður. Hann sat í bæjar-
stjórn ' Sauðárkróks 1962-1966.
SJÁ BLS. 36
CORAL GÓLFBÚNAÐUR® CORAL GÓLFBÚNAÐUR
CORAL GÓLFBÚNAÐUR/
CE
CORfll
HREINSISVÆÐI
-hindrar að óhreinindi
berist inn
Coral hreinsisvæði er sérstakur gólfbúnaður
sem fangar óhreinindi og bleytu.
Hver fermetri af Coral getur sogað upp 6 I af vatni
eða 5 kg af götuskít.
Coral gólfbúnaður burstar óhreinindin af og þegar
gengnir hafa verið 6 metrar af Coral verða að jafnaði
90% óhreininda eftir á hreinsisvæðinu.
Coral gólfbúnaður lækkar ræstingarkostnað, eykur
hreinlæti og bætir útlit.
Ikjaran
Gólfbúnaður
• SIÐUMÚLA14 • SlMI (91) 83022 •
3
O
<
z
o
CQ
CC
3
Q
<
Z
'3
CQ
LL
—I
O
o
_1
<
oc
O
O
CORAL GÓLFBÚNAÐUR CORAL GÓLFBÚNAÐUR CORAL GÓLFBÚNAÐUR