Morgunblaðið - 30.05.1991, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. MAÍ 1991
S I M A L I N A N
F R A
□
©dtio©
3 ^ ■ -•j?
KX-T 2386 BE Verð kr. 12.332 slgr.
Slmi með slmsvara — Ljós I takkaborði — Útfarandi skila-
txrð upp í 1/2 min. — Hver móttekin skilaboð geta verið
upp i 21/2 min. — Lesa má inn eigin minnisatriði —
Gefur til kynna að 15 skilaboð hafa verið lesin inn —
Hægt að ákveða hvort slmsvarinn svari á 3 eða 5
hringingu — Tónval/púlsval — 15 minni, þar af 3
númer fyrir hraðval — Endurhringing — Hægt að
geyma viðmælanda — Stillanleg hringing —
Hljóðstillir fyrir hátalara — Veggfesting.
"...
i
KX-T 2365 E Verð kr. 10.849 stgr.
Skjáslmi, sem sýnir klukku, slmanúmer sem val-
iö er, tlmalengd slmtals — Handfrjáls notkun —
28 beinvalsminni — Endurhringir sjálfkrafa 4
sinnum — Hægt að setja slmanúmer I skamm-
tlma endurvalsminni — Hægt að geyma við-
mælanda — Tónval — StHlanleg hringing —
Hægt að setja símanúmer í minni á meðan
talað er — Veggfesting.

KX-T 2322 E
KX-T 2342 E Verð frá kr. 5.680 slgr.
KX-T 2342 E handfrjáls notkun — KX-T 2322 E hálf-
handfrjáls notkun — 26 númera minni, þar af 6
númer fyrir beinval — Endurhringing — Hægt er
að setja síðast valda númer i geymslu til endur-
hringingar, einnig er hægt að setja slmanúmer I
skammtíma minni á meðan talað er — Tónval/
púlsval — Hljóðstillirfyrir hátalara — 3 stilling-
ar fyrir hringingu — Veggfesting.
PANAFAX UF-130
Verð kr. 79.900 stgr.
Telefaxtæki með 10 númera skammvals-
minni — Allt frá stuttum orðsendingum til
Ijósmynda — Sendir A4 síðu á aðeins 17
sekúndum — í fyrirtækið — Á heimilið.
FARSIMI Verð frá kr. 96.775 stgr.
Panasonic farslminn er léttur og meðfærilegur,
vegur aðeins 4,9 kg. og er þá rafhlaðan meðtalin.
Hægt er að flytja tækið með sér, hvenær og hvert
sem er, en einnig eru ótal möguleikar á að hafa
slmtækiö fast I bilnum, bátnum eða sumarbú-
staönum.
HEKLA
LAUGAVEGI 174
S. 695500/695550

p
co co iri co Metsölublaðá hverjum degi!
Ráðgátan um
stöðu ríkissjóðs II
eftirMá
Guðmundsson
í fyrri grein minni fjallaði ég al-
mennt um vanda ríkisflármála og
útkomu fyrstu þriggja mánaða árs-
ins. í þessari grein er ætlun mín að
flalla um mismunandi mat á horfum
um halla A-hluta ríkissjóðs. Umljöll-
unin byggist á stöðunni eins og hún
var metin um það leyti sem stjórnar-
skiptin áttu sér stað. Einkum er
byggt á þrennum gögnum, þ.e.
fréttatilkynningu fjármálaráðuneyt-
isins frá 29. apríl, greinargerð emb-
ættismanna fjármálaráðuneytisins
frá 27. apríl og skýrslu Ríkisendur-
skoðunar frá 29. apríl. Ný mál kunna
að hafa komið upp síðan, en um þau
hef ég ekki yfirlit.
Daginn fyrir stjórnarskiptin var
sett fram þrenns konar mat á af-
komuhorfum ríkissjóðs á þessu ári
ef ekki yrði gripið til sérstakra að-
gerða. fjármálaráðherra taldi að
hallinn yrði að óbreyttu 6,4 milijarð-
ar króna, í skýrslu frá embættis-
mönnum ijármálaráðuneytisins var
hallinn talinn myndu verða 8 millj-
arðar króna og í skýrslu Ríkisendur-
skoðunar er hann talinn muni verða
10,2 eða 12,2 milljarðar króna eftir
því hvaða bókhaldsaðferð er beitt.
Hér verður einnig reynt að skýra í
hverju munurinn felst.
Tekjuhorfur
Bæði embættismenn fjármála-
ráðuneytisins og Ríkisendurskoðun
gera ráð fyrir að tekjur ríkissjóðs
verði 1,1 milljarðár króna lægri en
gert var ráð fyrir í fjárlögum, en
fyrrverandi fjármálaráðherra gerir
ráð fyrir að þær verði 600 milljónum
króna minni. Munurinn liggur í því
að fyrrverandi fjármálaráðherra ger-
ir ráð fyrir a,ð nauðsynlegar ákvarð-
anir verði teknar til að ná í 500
milljóna króna viðbótartekjur sem
gert var ráð fyrir í íjárlögum og
áttu að nást annars vegar með sér-
stökum jöfnunartolli á ýmsar inn-
fluttar matvörur og hins vegar með
sérstakri hækkun á verði áfengis og
tóbaks umfram almennt verðlag.
Ekki er Ijóst hvaða rök ættu að vera-
fyrir því að ná ekki í þessar tekjur
þegar horfur eru á auknum halla
ríkissjóðs og þenslumerki gera vart
við sig. Við slíkar aðstæður er full-
komlega ábyrgðarlaust að lækka
tekjur ríkissjóðs. Ný ríkisstjóm hlýt-
ur því að láta það verða eitt sitt
fyrsta verk að tryggja þessa tekju-
öflun og gott betur.
Lánsfjárlög-
Gera verður greinarmun á þrenns
konar hugsanlegum viðbótum við
þau útgjöld sem Alþingi veitti heim-
ild til á fjárlögum. I fyrsta lagi þeim
sem byggja á nýjum heimildum Al-
þingis í lánsíjárlögum eða sérlögum.
I öðru lagi þeim sem stjórnvöld hafa
gefið fyrirheit um að hejmilda verði
aflað fyrir hjá Alþingi. í þriðja lagi
þau sem engar heimildir eða fyrir-
heit um heimildir liggja fyrir um. í
raun og veru eru það aðeins útgjöld
í fyrsta flokki sem geta talist fyili-
lega lögmæt. Önnur útgjöld eiga þá
ekki að koma til greiðslu nema að
heimildir Alþingis komi til.
Til fyrsta flokks teljast útgjalda-
heimildir sem samþykktar voru við
afgreiðslu lánsfjárlaga. Þær voru:
m.kr.
Framkvæmdasj. aldraðra 130
Framkvæmdasj. fatlaðra 35
Bjargráðasjóður 65
Kvikmyndasjóður 14
Meðferðarstöðin Fitjum 20
Tjónabæturv. óveðurs 350
Til framkvæmda v. loðnubrests 100
Ríkisspítalar — endurn. tölvub. 50
Fraktflutningar 25
Vaxtagreiðslur v. yfirtöku lána
Byggðastofnunar 100
Útborgun v. kaupa á þyrlu 100
Samtals 989
Alþingi veitti einnig heimild til
ijárskuldbindinga vegna búvöru-
samnings, sem Ríkisendurskoðun
metur á 2 milljarða króna, og yfir-
töku lána hjá Byggðastofnun að
upphæð 1,2 milljarður króna. Ríkis-
endurskoðun vill telja útgáfu fjár-
skuldbindinga vegna búvörusamn-
ings með halla ársins, en einhverra
hluta vegna telur hún ekki yfirtöku
Iána Byggðastofnunar með, sem þó
er hliðstæð að því að um er að ræða
að ríkissjóður þarf í framtíðinni að
afla tekna eða lánsíjár til að greiða
þessar skuldbindingar. Þar missti
Ríkisendurskoðun af kærkomnu
tækifæri til að koma áætluðum halla
ársins í 14,4 milljarða króna. Auðvit-
að verður að færa þessar skuldbind-
ingar með einhveijum hætti í bók-
hald ríkisins. Aðalatriðið er hins
vegar það, sem hver venjulegur
maður skilur, að þessi útgjöld koma
lítið við framkvæmd ijárlaga í ár og
eru „vandræðalaus" á þessu ári í
þeirri merkingu að hvorki þarf að
afla til þeirra tekna né lánsfjár á
almennum lánamarkaði á þessu ári.
Koma þau því ekki frekar við sögu
hér.
Þessar 989 m.kr. eru hinn svokall-
aði „kosningavíxilT', sem þingið
samþykkti á síðustu dögum sínum.
Sumt af þessu er þess eðlis að erfitt
var að komast hjá því. Má í því sam-
bandi nefna stærsta liðinn, sem er
tjónabætur vegna óveðurs, þótt deiia
megi um upphæðina. Hjá öðru hefði
mátt komast, eins og t.d. yfirtöku
lána Byggðastofunar og tilheyrandi
vaxtakostnaði, en Sjálfstæðisflokk-
urinn beitti sér mjög hart fyrir þessu
máli og hótaði málþófi í þinginu og
stjórnarmeirihlutinn lét undan.
Það er hægt að gagnrýna þingið
fyrir að hafa tekið ákvörðun um
aukin útgjöld með þessum hætti án
Már Guðmundsson
„Það er hins vegar ljóst
að sú spenna sem verið
hefur á lánsfjármark-
aðnum að undanförnu á
mun víðtækari rætur
en í halla ríkissjóðs og
þá sérstaklega í mikilli
eftirspurn eftir fjár-
magni af hálfu hús-
næðiskerfisins. Að-
gerðir til að draga úr
þessari spennu hljóta
því að ná til fleiri þátta
en tekjuhalla ríkis-
sjóðs.“
þess að taka um leið ákvarðanir um
niðurskurð anarra útgjalda eða
aukna tekjuöflun til að tryggja að
markmið ljárlaga næðu fram að
ganga. Hvað sem því líður er það
ljóst að þessar ákvarðanir Alþingis
geta aldrei skýrt af hveiju áætlaður
halli eykst úr 4,1 milljarði króna á
ljárlögum í 6-10 milljarða króna.
Hallinn eykst af þessum sökum að-
eins í 5,1 milljarð króna sem er svip-
aður halli og í fyrra í hlutfalli við
landsframleiðslu. Ef þetta hefði ver-
ið eina viðbótin hefðu horfur á árinu
í heild verið viðráðanlegar.
Fyrirheit
í öðrum flokki hugsanlegra við-
bótarútgjalda teljast þau sem stjórn-
völd hafa gefið fyrirheit um að heim-
ilda verði aflað fyrir. Samtals er hér
um að ræða um 550 m.kr. sam-
kvæmt mati ijármálaráðuneytisins.
Kjörvari og Þekjukjörvari
- kjörin viðarvöm utanhúss
Þurfir þú að mála við utanhúss, hvort sem um er að ræða sumarhús, glugga eða
grindvcrk, þarftu fyrst að ákveða hvers konar áferð þú óskar eftir. Sé ætlunin að halda
viðaráferðinni skalt þú nota Kjörvara sem er gegnsæ viðarvörn og til í mismunandi
litum. Ein til þrjár umferðir nægja, allt eftir ástandi viðar.
Kjósir þú aftur á móti hálfhyljandi áferð, sem gefur viðnum lit án þcss að viðarmynstrið
glatist, mælum við með Þekjukjör-
vara sem einnig fæst í mörgum litum.
Tvær umferðir eru í flestum tilvikum
nóg. Sé viðurinn mjög gljúpur skal
grunna hann fyrst með þynntum glær-
um Kjörvara og mála síðan yfir með
Þekjukjörvara.
RIAVÖWmiW* .
oraNðveiw, t
Næst þegar þú sérð fallega málað hús - kynntu þér þá hvaðan málningin er
ímálningh/f
- það segir sig sjálft -