Morgunblaðið - 23.07.1991, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 23. JULI 1991
33
U
*
Islenskt og indverskt
flatbrauð á grillið
'tigrillið er til margra hluta nyt-
samlegt. Hefur ykkur nokkurn
tíma dottið í hug að búa til flat-
brauð á því? Það er upplagt enda
var hið upprunalega íslenska flatbrauð bak-
að við glóð eða opinn eld, og enn eru þjóð-
ir sem daglega baka brauð sitt þannig, t.d.
Indverjar með sitt chapatti, phulka og na-
an, þó þeir noti líka leirofna sem þeir klessa
brauðinu inn á, og svo Mexíkóar með tor-
. tilla og ýmsar aðrar þjóðir með enn fleiri
tegundir. Allar þessar þjóðir borða mikið
brauð með mat og þann sið ættum við að
taka eftir þeim, þar sem mjög hollt er að
gera það. Ur brauðinu fáum við kolvetni,
protín, trefjaefni, ýmis vítamín og stein-
efni. Hér er uppskrift af indversku chap-
atti og phulka, sem er búið til úr sama deig-
inu og svo tvær tegundir af íslensku flat-
brauði. Gott er að leggja álpappír ofan á
grindina á grillinu. Eg reyndi að baka
brauðið á kökugrind, en álið í grindinni
bráðnaði og fór saman við brauðið. Við
getum notað alls konar gróft mjöl í íslenska
flatbrauðið, takið bara það sem hendi er
næst, en í hið indverska þarf að hafa mjög
fínmalað heilhveiti og helst óbleikt hveiti.
Það fæst hvort tveggja í heilsufæðisbúðum.
Ég hefi dvalist í hálfbyggðu húsi undanfarn- _
ar vikur og er eldunaraðstaða ekki góð í því. Ég er með gasgrill og nota það geysimikið bæði til
baksturs og alls konar matargerðar. Flatbrauðið legg ég í strax að morgni, hvolfi skál yfir það
og baka það síðan um leið og ég bý til matinn. Sjóða má n\jög ljúffenga pottrétti í wok-pönnu á
grillinu og baka brauð í leirílátum, jafnvel í leirblómsturpottum. Já margt má gera, ef við gefum
okkur tíma til þess og höfum svolítið hugmyndarflug. Ef við höfum ekki kökukefli við hendina,
getum við notað fulla stóra áldós með gosdrykk eða bjór.
IVyög svipað deig er notað í phulka og chapatti, en ekki er alltaf notuð feiti í chapatti en oftast
í phulka. Þið getið að sjálfsögðu sleppt olíunni í brauðin. En phulka er stærra um sig og oft mjög
þunnt. Phulka á að vera um 20 sm í þvermál en chapatti um 12-15 sm og mun þykkara en phulka.
íslenskt flatbrauð nr. 1
4 dl heilhveiti
2 dl haframjöl
3 dl heilhveiti
1 dl rúgmjöl
1 tsk salt
4 dl sjóðandi vatn
íslenskt flatbrauð nr. 2
4 dl heilhveiti
2 dl hveitiklíð
4 dl heilhveiti
1 tsk salt
4 dl sjóðandi vatn
Aðferð við bæði brauðin:
1. Látið vatnið sjóða.
2. Setjið allt mjölið og saltið í
skál og blandið saman.
3. Hellið sjóðandi vatni út í og
hrærið vel saman. Hnoðið eða
geymið í skálinni og bakið síðar
eða mótið strax.
4. Skiptið deiginu í 4 hluta. Fletj-
ið út í aflangan bút um 3 mm á
þykkt. Skerið undan disk, 2 kökur
úr hveijum bút.
5. Hitið grillið. Leggið álpappír
ofan á grindina, leggið brauðin á
hann, þegar pappírinn er orðinn
vel heitur. Látið grindina vera ná-
lægt glóðinni eða hafið hæsta
straum á gasgrilli. Misjafnt er
hversu lengi þarf að baka brauðið,
fer það eftir hita og fjarlægð frá
glóð. Fylgist með því.
6. Leggið flatkökurnar í plast-
poka jafnóðum og þær bakast svo
þær haldist mjúkar.
Deig í phulka og chapatti
5. dl mjög fínt heilhveiti
5 dl óbleikt hveiti
1 tsk salt
2 msk matarolía
4 dl ylvolgt vatn
1. Setjið heilhveiti, hveiti og salt
í skál og blandið saman.
2. Setjið */j af vatninu út í og
hrærið með sleif, setjið síðan aftur
'h og hrærið áfram og loks síðasta
þriðja hlutann. Leggið disk eða
stykki yfir skálina og látið deigið
standa í 20-30 mínútur.
3. Takið deigið úr skálinni og
hnoðið vel.
Umsjón: KKISTÍN GESTSDÓTTIR
Teikningar: SIGURÐUR ÞORKELSSON
Phulka. Skiptið deiginu í 15
hluta, búið til kúlur, dýfið þeim í
hveiti og fletjið örþunnt út hring-
laga. Stráið ögn af hveiti á hverja
deigþynnu. Leggið á stórt fat eða
bökunarplötu. Látið ekki liggja
saman. Leggið þurrundið stýkki
yfir. Þessar kökur eiga að vera um
20 sm í þvermál.
Chapatti. Skiptið deiginu í 10
hluta, búið til kúlur, fletjið frekar
þykkt út hringlaga, 12-15 sm í
þvermál. Gatið kökumar. Farið
eins að og með phulka.
5. Hitið grillið. Leggið brauðið
beint á grindina á grillinu. Bakið
á 2-3 mínútur á hvorri hlið eða þar
til brauðið tekur lit og fær á sig
brúna bletti. Phulka á að bakast
við miðlungshita fyrst, en síðan á
• að hafa meiri hita þ.e. nær glóð-
inni, og þá eiga brauðin að blása
> út. Gott getur verið að setja það
fyrst á stór álmót, en flytja það
síðan yfir á grindina. Chapati á að
bakast við háan hita, á ekki að
blása út, ef það gerist, þarf að ýta
ofan á það með spaða eða hlemm.
Best er að baka það beint á grind-
inni. Notið grillhanska og langan
spaða. Setjið brauðið strax að
bakstri loknum í plastpoka og setj-
ið viskustykki utan um. Brauðin
eiga að vera nýbökuð og mjúk. í
Indlandi er það húsmóðirin, sem
bakar brauðin um leið og fjölskyld-
an er sest til málsverðar, en við
íslenskar húsmæður viljum borða
með fjölskyldunni og bökum brauð-
in því áður og höldum heitum og
mjúkum í plastpoka.
Jón Guðmundsson,
Skiphyl - Kveðja
Fæddur 26. apríl 1920
Dáinn 30. júní 1991
Laugardaginn 6. júlí skartaði
sveitin okkar sínu fegursta, austan
andvari, sólskin og hiti. Þann dag
fór fram á Ökrum útför frænda míns
og vinar Jóns Guðmundssonar bónda
á Skipliyl í Hraunhreppi. Hann lést
á Sjúkrahúsi Akraness 30. júní eftir
erfiða sjúkdómslegu.
Jón fæddist 26. apríl 1920, yngsta
bam foreldra sinna, Guðmundar
Jónssonar bónda á Skiphyl og konu
hans Kristjönu Jóhannsdóttur. Ólst
hann upp í foreldrahúsum við mikið
ástríki foreldra og systra. Bústörf
voru honum snemma hugleikin og
urðu þau hans ævistarf. Hann tók
við búi foreldra sinna 1962 ásamt
Elísabetu systur sinni og hóf þá
ræktun og uppbyggingu jarðar sinn-
ar.
Jón var félagsmálamaður mikill,
hreifst mjög af ungmennafélags-
hreyfingunni, gekk ungur í UMF
Björn Hítdælakappa og var formaður
félagsins alllengi. Hann valdist einn-
ig til fjölda annarra trúnaðarstarfa,
sat í hreppsnefnd um árabil og í
byggingamefnd félagsheimilisins
Lyngbrekku, var formaður Búnaðar-
félags Hraunhrepps, aðalhvatamað-
ur að stofnun Veiðifélags Hítarár og
í stjórn þess frá upphafi.
Haglæti. var einkenni Jóns og
flíkaði hann Iítt tilfinningum sínum.
Var hann þó fastur fyrir og rökfast-
ur og fór gjarnan sínar eigin leiðir.'
Hann var bókhneigður með afbrigð-
um og víðlesinn og kunni af þeim
sökum góð skil á mönnum og málefn-
um.
Málefni dreifbýlisins vora Jóni
mjög hugleikin. Vildi hann hag þess
sem mestan og hafði þungar áhyggj- \
ur af fólksflótta úr sveitum. Er Guð-
mundur systursonur hans og Lilja
kona hans ákváðu að flytja að Skip-
hyl gladdist Jón mjög er hann sá
framtíð jarðarinnar tryggða. Milli
heimilinna á Skiphyl og Krossholts
var mikil vinátta og samgangur sem
aldrei var skugga á. Oft ræddum við
frændurnir ýmis mál áður en þeim
var hrundið í framkvæmd og var
gott að sækja ráð til Jóns. «.
Fátt eitt hefur hér verið sagt um
Jón þó af nógu sé að taka. En nú
er fræmdi horfinn yfir móðuna miklu
og mun verða tekið vel á móti hon-
um. Megi hann fara vel og hafi þökk
fyrir samverana hér í heimi.
Fjölskyldan í Krossholti vottar
ástvinum öllum innilega samúð.
Hallbjörn Sigurðsson
FÉLAGSÚF
ESútivist
GRÓHNNI1 • REYKJAVÍK • SÍMIAÍMSVARI14604
Um næstu helgi
• Hólmsárlón - Brytalækir
Gist í húsi. Gengið frá Mælifelli
um Veðurháls í Strútslaug. Það-
an austur með Hólmsárlóni í
Rauöabotn sem er hluti af Eldgjá
og áfram í Brytalæki.
• Básar á Goðalandi
Tilvalin staður til þess að slappa
af eftir annir vinnuvikunnar.
• Fimmvörðuháls - Básar
Hin vinsæla gönguleiö milli Bása
og Skóga. Gangan tekur 8-9
klst. Gist í Básum.
Sumarleyfi með Útivist
Holl hreyfing -
góður félagsskapur.
Hornstrandir
Kynnist stórbrotinni náttúru
þessarar eyðibyggðar. Síðustu
ferðirnar i ár:
31/7-6/8: Hornvík
Tjaldbækistöð. Tilvalin ferð fyrir
þá sem eru að fara í fyrsta sinn
á Hornstrandir. Gengið á Horn-
bjarg, farið í Látravík, Rekavík
o.fl. Nokkur sæti laus. Farar-
stjóri: Gísli Hjartarson.
31/7-9/8: Hornvík - Aðalvík
Bakpokaferö. Fyrstu fjórum dög-
unum veröur varið í að skoða
umhverfi Hornvíkur, Hornbjarg,
Látravik, Rekavík o.fl. Síðan
verður gengið með allan viðlegu-
útbúnað til Hlöðuvíkur um Kjar-
ansvíkurskarð að Hesteyri og
áfram til Aðalvikur. Nokkur sæti
laus. Fararstjóri: Gisli Hjartarson.
Sjáumst!
Útivist.
FERÐAFELAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTL) 3 S11798 19533
Miðvikudagur 24. júlí
Kl. 08 Þórsmörk, dagsferð og
til sumardvalar. Sumardvöl í
Skagfjörðsskála Langadal nýtur
sivaxandi vinsælda. Dagsferð
kr. 2.300,- (hálft gjald fyrir 7-15
ára). Uppl. og pantanir á skrifst.
Öldugötu 3.
Kl. 20 Skógarstígar f Heiðmörk.
Létt og skemmtileg ganga í
Vífilsstaðahlíð. Trjásýnireiturinn
skoðaður. Afsláttarverð kr.
500,-. Frítt f. börn m. fullorðnum.
Fjölbreyttar helgarferðir
26.-28. júlí.
1. Miðsumarsferö í Þórsmörk.
Góð gistiaðstaða í Skagfjörðs-
skála Langadal. Gönguferðir.
2. Landmannalaugar-Eldgjá.
Gist í sæluhúsinu í Laugum.
Ekið í Eldgjá. Gönguferðir.
3. Hvítárnes-Kerlingarfjöll-
Hveravellir. Ekið og gengiö. Gist
i skálum F.í.
4. Þverbrekknamúli-Hrútfell.
Gengið i skálann í Þverbrekkna-
múla og gist þar. Dagsganga á
Hrútfell (1410 m.y.s.).
Helgarferð 27.-28. júlí:
Emstrur-Þórsmörk. Gengið af
Emstrum til Þórsmerkur á laug-
ardeginum (um 6 klst. ganga).
Gist í Þórsmörk.
Munið ferðir um verslunar-
mannahelgina: 1. Landmanna-
laugar-Eldgjá. 2. Dalir-Breiða-
fjarðareyjar-Dagverðarnes. 3.
Lakagígar (Eldborgarraðir)-
Blágil-Leiðólfsfell. 4. Höfða-
brekkufjöll (sannkallað Þórs-
merkurlandslag). 5. Þórsmörk.
Ferðafélag íslands.
H ÚTIVIST
GRÓHNNII • REYKJAVÍK • SÍMIAÍMSVARI14606
Létt kvöldganga
miðvikudag 24. júlí.
Bláfjallaleiöin. Skoðaður hluti
hinnar skemmtilegu Bláfjalla-
leiðar. Gengið verður frá Rauðu-
hnúkum, um Sandfell og útsýnis
notið af Selfjalli. Göngunni lýkur
í Lækjarbotnum. Brottför frá
Umferðarmiðstööinni að vestan
kl. 20.00, komið við hjá Árbæjar-
safni.
Útivist.
FERÐAFELAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTU3 & 11798 19533
Ferðist innanlands með
Ferðafélaginu í sumar
26/7-1/8 (7 dagar): Borgar-
fjörður eystri - Loðmundar-
fjörður. Gist í húsum. Skoðunar-
og gönguferðir um þetta fjöl-
skrúðuga landsvæði.
26/7-1/8 (7 dagar): Seyðis-
fjörður - Borgarfjörður eystri.
Bakpokaferð um Loðmundar-
fjörð og Víkurnar.
2.-5. ágúst (4 dagar): Þórisdal-
ur - Hlöðuvellir. Bakpokaferð
um verslunarmannahelgina.
2.-11. ágúst (10 dagar): Vonar-
skarð - Kverkfjöil. Bakpokaferö.
2.-8. ágúst (7 dagar): Lóns-
öræfi. Mögulegt að gista í nýja
skálanum. Stórbrotið og litrikt
svæði.
8.-13. ágúst (6 dagar): Ár-
bókarferð - ökuferð. Gerist fé-
lagar og eignist nýútkomna ár-^
bók Ferðafélagsins. Fjalllendi"
Eyjafjarðar að vestanverðu II.
8.-13. ágúst (6 dagar): Ár-
bókarferð - Tungnahryggsleið.
Gönguferðir um „Laugaveginn"
i allt sumar. Gengið á fjórum
dögum milli gönguskála Ferða-
félagsins í Hrafntinnuskeri, við
Álftavatn og á Emstrum.
Gönguferð um Jötunheima í
Noregi 17.-26. ágúst. Þekktasta
fjallasvæði Noregs. Ferð í sam-
vinnu við Norska ferðafélagið.
Nánari uppl. á skrifstofunni,
Öldugötu 3, simar 19533 og
11798.
Ferðafélag íslands.
TIL-SÖLU
Til sölu
húseignin Stekkjarbrekka 4,
Reyðarfirði. Húsið er timburein-
ingahús 130 fm frá 1983.
Allar nánari upplýsingar veitar í
síma 97-41160 eftir klukkan
19.00, (Kjartan).