Morgunblaðið - 25.02.1992, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. FEBRÚAR 1992
17
um. En eftir þessa ályktun leituðu
allmargir læknar til Bretiands og
Bandaríkjanna til frekara náms.
Enda hefur íslenska heilbrigðiskerf-
ið notið þess í ríkum mæli hve fjöl-
breytta menntun sérfræðingar þess
hafa fengið. Til fróðleiks má geta
þess að rösklega helmingur núver-
andi kennara við læknadeild Há-
skóla íslands hefur hlotið fram-
haldsmenntun sína á Bretlandi eða
í Bandaríkjunum.
Sögulegt yfirlit: 3. þáttur
En skjótt skipast veður í lofti.
Stjóm LIN færði hinn 3.9. ’91 eft-
irfarandi „vinnureglu" til bókar:
„Námsaðstoð er að öllu jöfnu ekki
veitt til starfsnáms eða starfsþjálf-
unar, þegar um launað starf er að
ræða meðan á nártii stendur, þ.e.a.s.
ef umsamin mánaðarlaun (skv.
náms- eða starfssamningi) eru
hærri en grunnframfærslan (sdr.
gr. 3.1.1.)“. Þessi vinnuregla virðist
eingöngu hafa komið niður á lækn-
um í framhaldsnámi. í bréfum Lár-
usar Jónssonar hefur hvergi komið
fram að þessi vinnuregla hefurþað
í för með sérað ekki er lengur tek-
ið tillit til fjölskyldustærðar lækna
í framhaldsnámi, heldur er miðað
við framfærslu einstaklings.
Áfram var höggvið í sama knér-
unn. I bókun frá 3.2. ’92 segir:
„Vegna umræðna í fjölmiðlum um
mál þetta vill stjómin benda á að
læknar í sérnámi erlendis, eða aðrir
sem njóta hárra styrkja hefðu feng-
ið óskerta aðst'oð sjóðsins á sama
tíma, sem framfærslulán hjá flest-
um lánþegum sjóðsins hafa verið
skert um 16,7%. Ástæðan er sú að
skv. reglum á skólaárinu 1990/91
fengu þessir styrkþegar yfirleitt
ekki framfærslulán en nutu ferða-
styrkja og frestunar af afborgunum
af fyrri lánum. Það getur vart tal-
ist sanngjarnt að reglur séu óum-
breytanlegri gagnvart námsmönn-
um með háa námsstyrki en hinum
sem fyrst og fremst treysta á lán
sjóðsins sér til framfærslu.”
Læknar skilja bága stöðu LÍN
ekki síður en aðrir og að sjálfsögðu
hefðu þeir sætt sig við sömu skerð-
ingu og aðrir námsmenn á sínum
réttindum. En ófært er að þeir séu
einir um að glata allri námsaðstoð.
Nú er þeim gert að greiða af náms-
lánum sínum af tekjum sem í mörg-
um tilfellum hrökkva rétt til fram-
færslu einstaklings. Jafnframt
þurfa þeir að framfleyta fjölskyldu
sinni af sömu tekjum enda maki
sjaldnast með vinnu. Enn bágborn-
ara verður ástandið þurfí einnig að
greiða af láni maka.
Sögulegt yfirlit: 4. þáttur
Stjórnarmenn FUL áttu fund
•bílbelti og hjálma, að lækna gigt.
Jafnframt kemur fram að hver
króna sem lögð er til gigtlækninga
skilar sér fertugfalt til baka. Það
er mun meiri árangur en af öllum
krabbameinslækningum og árang-
ursríkara en baráttan við tóbak og
áfengi.
Vert er að geta þess að banda-
rísku arðsemisútreikningarnir voru
gerðir á byijunarskeiði liðaskurð-
lækninga og ónæmisbælandi með-
ferðar við liðagigt en á síðustu árum
hefur þessum lækningum fleygt
með Gunnari Birgissyni formanni
stjórnar sjóðsins og Lárusi Jónssyni
framkvæmdastjóra hans 1.11. ’91
þar sem að sjónarmið beggja aðila
veru rædd. Virtist fullur skilningur
vera á athugasemdum stjórnar FUL
við breytta túlkun á úthlutunarregl-
um sjóðsins. Báðir fullyrtu að lækn-
um í framhaldsnámi yrði ekki gert
að greiða af námslánum meðan á
námi stæði. Óskað var eftir skrif-
legri staðfestingu á þessu frá þess-
um æðstu starfsmönnum sjóðsins.
Hún hefur aldrei fengist þrátt fyrir
ítrekaðar tilraunir. Þess í stað ber-
ast læknum í framhaldsnámi rukk-
unarbréf frá heiðursmönnunum
tveimur.
Á þeim tíma sem hefur liðið frá
þessum fundi hafa þó verið birt
svör Lárusar Jónssonar við tveim
greinum Steingerðar Sigurbjörn-
dóttur læknis og leiðara Morgun-
blaðsins er fjallað hafa um þetta
mál. Engar röksemdir hafa komið
fram hjá honum um ástæður þess
að ekki skuli tekið tillit til fjölskyld-
ustærðar íslenskra lækna í fram-
haldsnámi erlendis við mat á fram-
færslugrunni eins og annarra há-
skólanema er þiggja námsaðstoð
hjá lánasjóðnum. Röksemd hans um
að afturköllun á lánshæfi fram-
haldsnáms lækna hafi átt að jafna
niðurskurð á framlögum til sjóðsins
milli lánþega og forða þeim tekju-
lægstu frá gjaldþroti er með öllu
óskiljanleg. Islenskir læknar eru að
hrökklast frá framhaldsnámi vegna
þessara ráðstafana.
Lokaorð
Læknar í framhaldsnámi hafa
aldrei farið fram á nein forréttindi
umfram aðra námsmenn. Læknar
munu þó ekki sætta sig við að verða
dregnir í dilka ójafnaðar án þess
að fyrir því séu skýr rök eða laga-
bókstafir. _ Geðþóttaákvarðanir
stjórnar LÍN hafa valdið gríðarleg-
um vanda og virðast engir náms-
menn aðrir en læknar í framhalds-
námi hafa fengið slíka útreið.
Aðstöðumunur fjölskyldna lækna
í framhaldsnámi og annarra náms-
manna er óréttlátur. Stjórn Félags
ungra lækna hvetur stjórn LÍN ein-
dregið til að endurskoða núverandi
túlkun á lánshæfi lækna í fram-
haldsnámi eða ella færa rök fyrir
núverandi túlkun sinni með hliðsjón
-af úthlutunarreglum sjóðsins og
lögum nr. 72 frá 1982 sem sjóðnum
er gert að starfa eftir. Breyti stjórn
LÍN ekki túlkun sinni verðum við
að leita réttar okkar eftir öðrum
leiðum.
Höfundur er formaður Félags
ungra lækna.
fram. Því ætti arðsemi gigtlækn-
inga að vera ennþá meiri í dag. Það
er því engum blöðum um það að
fletta að það er ekki bara þjóðhags-
lega hagkvæmt að veita auknu fé
til þessa málaflokks heldur þjóð-
hagslega nauðsynlegt í stað þess
að greiða offjár fyrir vinnutap og
örorku. Auk þess sem okkur ber
skylda til þess að lina langvinna
þjáningu gigtarsjúklinga.
Skorað er hér með á ráðamenn
að veita þessum sjúkdómum aukna
athygli, tryggja aukið fé til gigtar-
rannsókna, áframhaldandi upp-
byggingu gigtardeilda og endur-
hæfingarstöðva gigtsjúkra hér á
landi og stuðla að aðgerðum er
koma í veg fyrir vinnutap og lang-
varandi örorku vegna gigtarsjúk-
dóma.
Bandarískir
arðsemisútreikningar
Taflan sýnir arðinn af þeim fjár-
munum sem varið er til að fyrir-
byggja og lækna sjúkdóma
Bílbelti 1351,4
Mótorhjólahjálmar 55,6
Gigt 43,5
Ölvun við akstur 21,5
Krabbamein í leghálsi 9,0
Lungnakrabbamein 5,7
Bijóstakrabbamein 4,5
Ristilkrabbamein 0,5
Höfundur er sérfræðingur í
gigtarsjúkdómum og stnrfar hjá
Tryggingastofnun ríkisins og á
Grensásdeild Borgarspítala.
„Það þykir fullsannað
að fátt borgi sig betur
í beinhörðum peningum
en að lækna gigt.
Bandarískir arðsemis-
útreikningar hafa leitt
það í ljós (sjá töflu) en
samkvæmt þeim borgar
sig best, næst á eftir
því að fyrirbyggja slys
með því að nota bílbelti
og hjálma, að lækna
gigt. Jafnframt kemur
fram að hver króna sem
lögð er til gigtlækninga
skilar sér fertugfalt til
baka.“
NÝ ATVINNUTÆKIFÆRI
TRimpoRm
VHtþú starfa með þetta tæki?
Trimform má auðveldlega nota í tengslum við annan rekstur, s.s. nuddstofur, sólbaðsstofur, snyrti-
stofur og sjúkraþjálfun, svo eitthvað sé nefnt.
Einnig er auðvelt að hefja eigin rekstur í heimahúsi með tækinu. Tækið hefur skilað umtalsverðum
árangri á undanförnum árum.
Tækið hentar sérlega vel við endurhæfingu ýmiss konar, s.s. vöðvabólgu, bakverk, gigt og lélegt
blóðrennsli. Einnig er notagildið mikið við grenningarmeðhöndlun.
Námskeið fyrir verðandi notkunaraðila, svo og þá sem hafa tækið í sinni þjónustu, verður haldið
helgina 27.-29. mars.
Hringdu í síma 91-676869 og leitaðu upplýsinga.
HEFUR ÞÚ AÐSTÖÐU?
Á íslandi eru 25 aóilar sem bjóða upp á trimform meðhöndlun. Þessi þróun hefur átt sér stað á sl. 5 árum.
Vió auglýsum eftir aöilum á eftirtöldum stööum sem vilja slást í þennan hóp og um leiö skapa sér ný atvinnu-
tækifæri eða bæta um betur vió þaó sem fyrir er.
Siglufjörður
Ólafsfjörður
s i 311 \ %•
Sauðárkrókur Da,vík
• •
• Raufarhöfn
... jr
•
Kópasker
Húsavík
rshöfn
Ólafsvík StyMsMlmur
Blönduós
Hvammstangi
Búðardalur
Akureyri
'rundarfjörður
• Borgarnes
**jkkranes
Seyðisfjörður
Egilsstaðir« •
EskifjörðurJt
Reyðarfjörður* «
Fáskrúðsfjörðut•
Stöðvarfjörður ^
s*ir
7 ur
, Helia
Hvolsvöllur
Vestmannaeviar
TRimPonm
- nær árangri -
Alþjóða Vcrslunarfélagið hf.
Fákafeni 11, 128 Reykjavik, s. 676869
mynds. 679588