Morgunblaðið - 17.11.1992, Blaðsíða 52

52
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. NÓVEMBER 1992
// Borga&íréu e kJcL 5-íöS Z ? "

©1968 UnlwfMl Pwg gyndjcgg
heltekur þig
TM Reg U.S Pat Olt — alt rights res«rved
® 1992 Los Angeles Times Syndicate
Ef þú getur náð í skjaldböku Vinur! Verður þá ekkert af
í einum grænum vildi ég Suður-Ameríku ferðinni?
biðja um skjaldbökusúpu?
BREF TTL BLADSINS
Aðalstræti 6 101 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691222
Betra að vanta brauð
Frá Últ3 Ragnarssyni:
ÞAÐ er bjargföst innri sannfæring
mín að hlutverk okkar íslendinga
sé að boða líf og frið á plánetunni
jörð og stuðla að því að ný siðmenn-
ing og betri breiði lim sitt yfir hana
alla. Það er ekki stærð mustarðs-
kornsins sem máli skiptir heldur frjó-
moldin í hjörtum fólksins sem það
fellur í.
Þó að stjómmálamenn séu nauð-
synlegir eru þeir þó ekki nálægt því
eins mikilvægir og frjálst framtak
þess fólks í landinu, sem tekur hönd-
um saman um að leggja sitt af
mörkum til að leysa plánetuna okkar
undan því oki sem heimskulegt
framferði mannkyns hefur á hana
lagt.
Eitt sinn hitti ég í einskonar
draumi veru sem sagðist koma af
öðrum hnetti. Hún sagði mér að það
væri Iögmál í alheimi að engri teg-
und lífvera liðist að eyðileggja lífs-
skilyrðin í heimkynnum sínum. Slík-
um skaðsemdarskepnum væri eytt
áður en þeim tækist að eyða hnetti
sínum. Mér var sagt að mannkynið
yrði að sjá að sér fljótt. Annars yrði
það þurrkað burt af jörðinni.
Einnig greinir Biblían frá þörfmni
á að hreinsa jörðina, þegar svo
stendur á sem nú í heiminum.
Ég hygg að veran hafi haft lög
að mæla. Hvort heldur þetta var
geimvera sem talaði eða rödd visk-
unnar í eigin bijósti skiptir í raun-
inni ekki máli, þó svo að ég álíti að
vitverur séu víðar um geiminn en
margan grunar og nái til okkar oft-
ar en okkur sjálf órar fyrir.
Það er alger fírra að almenningur
með heilbrigt bijóstvit sé ófær um
að taka réttar ákvarðanir í flóknum
málum.
Hugsið ykkur sjómann sem
ákveður að fara ekki í róður af því
að það leggst einhvemveginn svo
illa í hann í þetta ákveðna skipti.
Hann skynjar beig sem honum er
eðlislægt að taka mark á, jafnvel
þvert á öll sýnileg rök. Skipið ferst
með manni og mús, en ófeigur bjarg-
aði lífinu. Þetta og fleira svipað hef-
ur margoft komið fyrir. Engin ytri
rök hefðu bjargað, en dýpri vitund
vissi betur.
Stjómmálastefna studd fjölmörg-
um rökum getur reynst illa. Oft
dugar bijóstvitið betur. Það sem
rökfimin lofar í hástert sem þjóðráð
getur reynst óráð hið mesta. Tiltölu-
lega nýleg dæmi em loðdýraræktin
og fiskeldið, sem öllu áttu að bjarga.
Álið og jámblendið lafa á heljar-
þröm. Er skynsamlegar á málum
haldið í sjávarútveginum?
Til er fyrirbrigði sem nefnist
handleiðsla. Hún tengist því sem
dýpra liggur í vitundinni en rökhugs-
unin. Viðbrögð sjómannsins í dæmi-
sögunni hér að framan mundu flokk-
ast undir handleiðslu. Þar sem hand-
leiðslan er ekki með í verki samhliða
rökhugsuninni kemur tímaskekkjan
fram. Bijóstvitið sem svo er kallað
er nátengt handleiðslunni og inn-
sæinu. Við kunnum ef til vill ekki
neina rökræna skýringu á þessum
fyrirbæmm, en það veit hver heilvita
maður að þau tengjast djúpstæðum
rökum tilverunnar og kann ekki
góðri lukku að stýra að sniðganga
svo haldgóðan vemleika, sem fremur
er treystandi en útreikningum
manna.
Ómengað bijóstvit þekkir tímann!
- Það tekur ekki „réttar ákvarðanir
á röngum tíma“ svo vitnað sé til
orða þjóðkunns ágætismanns í sam-
bandi við Blönduvirkjun. (Það er bít-
andi sarkasmi bakvið þessi orð, sem
virðist benda til að undir niðri sé
honum ljóst að ákvarðanataka á
gmndvelli útreikninga, sem virðast
standast, reynist oft veikur gmnd-
völlur.)
Voru bjargráðin, sem brugðust
svo illa, ekki flest aldeilis hárréttar
ákvarðanir - á röngum tíma? Þjóðin
er orðin þreytt á öllum þessum „réttu
ákvörðunum á röngum tíma“. Að
nota bijóstvitið til að hafna slíkum
ákvörðunum - mundi það ekki vera
rétt ákvörðun á réttum tírna? Kjarn-
inn í þessu öllu kemur reyndar ský-
rast fram í hinum fornkveðna: Þar
sem Guð er ekki með í verki erfiða
smiðirnir til ónýtis.
ÚLFUR RAGNARSSON,
læknir
Neðastabergi 6, Reylq'avík
Ætti að biðjast afsökunar
Frá AlbertJensen:
LAUGARDAGSKVÖLDIÐ 10. okt-
óber fór vinur minn, sem kominn
er hátt á áttræðisaldur, í Danshúsið
í Glæsibæ ásamt kunningja sínum.
í sjálfu sér væri þetta ekki umtals-
vert, ef ekki væm óvenjulegar afleið-
ingar þess að fara út að skemmta
sér.
Þessi vinur minn er mjög gjafmild-
ur og góðviljaður, ætlar engum jllt
og átti sér því einskis ills von. En
það virðist ekki sama hvaða menn
reka staðina, því á þesum sýndist
kurteisi og tillitssemi ekki eiga upp
á pallborðið og fékk hann að reyna
það. Hann hafði keypt tvö glös við
barinn og var annað ætlað konu við
borð skammt frá. Hann hafði boðið
henni drykk og færði henni glasið,
en skildi sitt eftir á barborðinu.
Honum dvaldist eitthvað og fór svo
að bamum og tók glas sitt. Hann
hafði ekki verið þar lengi þegar tveir
dyraverðir gripu um handleggi hans
og leiddu hann út með hraði á þeirri
forsendu að hann drykki úr annars
glasi. honum varð svo mikið um að
hann kom ekki upp orði.
Daginn eftir hringdi hann í mig
og fannst mannorð sitt hafa farið
fyrir lítið. Eftir að hafa fengið frá-
sögn hans hringdi ég í eiganda Dans-
hússins, reyndi að skýra mál vinar
míns og fá hann til að skýra þeirra,
en allt til einskis. Manni þessum
fannst ekkert um að klína þjófsorði
á saklausan mann, og spurði mig í
lokin til hvers ég ætlaðist af honum
og þegar ég fór fram á afsökunar-
beiðni fyrir vin minn sagði hann mér
að gleyma því.
Eigandinn þarf ekki að vera með
tilfinningasemi í sambandi við ‘fólkið
sem kaupir sér skemmtun í Dans-
húsinu, en sanngjarn. Það er sorg-
legt ef það er tímaeyðsla í hans
augum að leiðrétta misskilning, jafn-
vel þó það gleddi gamlan mann sem
reynt var að ræna mannorði. Ef
manni þessum sem rekur Danshúsið
reynist erfitt að hemja skap sitt vil
ég ráðleggja honum að ráða kurteisa
og tillitssama dyraverði sem ráðast
ekki á fólk án öruggrar vitneskju um
málsatvik.
ALBERT JENSEN
Háaleitisbraut 129
Reykjavik
HOGNI HREKKVISI
PÁpt HEruæ 'amafnae) fbi heha einn
CFTIR GINM PAö. "
Víkveiji skrifar
Víkveiji brá sér á sýningu hjá
íslenska dansflokknum um
daginn til að beija sjálfur augum
þær breytingar sem sagðar eru
hafa orðið á flokknum frá því hann
tók aftur til starfa af fullum krafti
í haust. Því miður var ráðaleysi
ástæðan fyrir því að þessi fallega
listgrein hafði ekki verið virk í um
tveggja ára skeið og því gerði Vík-
veiji sér engar sérstakar vonir um
að hrífast af sýningunni. En annað
kom á daginn. Þær breytingar sem
orðið hafa á Islenska dansflokknum
á örskömmum tíma eru stórkostleg-
ar. Auk þess sem flokkurinn hefur
nú sex karldansara og hefur fengjð
tvær ungar ballerínur til liðs við
sig, komu íslensku stúlkurnar, sem
hafa dansað með flokknum í árarað-
ir, mest á óvart. „Það er dýrt að
gera hlutina illa“ sagði Hlíf Svav-
arsdóttir, fyrrverandi listdansstjóri
flokksins eitt sinn í viðtali við Morg-
unblaðið og víst er að á það hefur
verið hlustað. „Uppreisn," sýning
Islenska dansflokksins að þessu
sinni, er falleg, vönduð og full af
þokka og sannar svo að ekki verður
um villst að það borgar sig, list-
rænt séð, að gera hlutina vel. í
haust tók við nýr listdansstjóri og
ballettmeistari var ráðinn að
flokknum í fyrsta sinn. Árangurinn
af vinnu þeirra skilar sér furðu-
fljótt og greinilegt er að hún bygg-
ir á aga og metnaði. Dansstfllinn
er ólíkur því sem við höfum fengið
að sjá hér áður og viðfangsefnin
nær klassískum ballett en Islenski
dansflokkurinn hefur verið talinn
ráða við síðustu árin. Það verður
spennandi að fylgjast með flokkn-
um næstu misserin. Svo vel er af
stað farið að maður gerir sér jafn-
vel vonir um að innan fárra ára
verði sjálfsagt og eðlilegt að sjá
verk á borð við Giselle og Hnotu-
bijótinn hér á sviði.
xxx
að er mikil gróska í leikhúslíf-
inu og ánægjulegt að sjá flest-
ar sýningar uppseldar margar vikur
fram í tímann. Og nú eru Dýrin f
Hálsaskógi aftur komin á fjalir
Þjóðleikhússins. Víkveiji ákvað að
halda menningameyslu sinni áfram
og sjá eina af fyrstu sýningunum
með börnum sínum. Það var eins
og að hitta gamlan vin eftir langan
aðskilnað og að mörgu leyti
ánægjulegt; engin vonbrigði með
mektarvinina Mikka ref og Lilla
klifurmús í höndum þeirra Sigurðar
Siguijónssonar og Árnar Ámason-
ar. Hinsvegar varð Víkveiji nánast
orðlaus af undrun í hléi. Þá er ver-
ið að selja „Beijasaft bangsa-
mömrnu," sem er vatnsblönduð sól-
beijasaft og glasið er selt á 100
krónur. Örlítið glas af gosi er síðan
selt á 120 krónur. Það verður að
segjast eins og er að þetta nálgast
okur og er Þjóðleikhúsinu til
skammar. Það kostar á fimmta
þúsund krónur fyrir hjón með tvö
börn að fara á sýninguna og hægt
að réttlæta það með því að uppsetn-
ing af þessu tagi sé dýr, en það er
ekkert sem réttlætir svo hátt verð-
lag á drykkjarföngum í eins litlum
skömmtum og raun ber vitni.