Morgunblaðið - 17.11.1992, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. NÓVEMBER 1992
9
Bílamarkaburinn
Smiðjuvegi 46E
v/Reykjanesbraut. -VI Tr~_
Kopavogi, sími
671800
Opið sunnudaga kl. 14-18
Vantar góða
bfla á staðinn
Talsverð hreyfing
TOSHIBA
Attþú
pfílii ^
örbylgjuofn ?
Þeir sem eiga TOSHIBA örbylgjuofn segja að það sé tækið, sem
þeir vildu síst vera án. TOSHIBA eru mest seldu örbylgjuofnarnir á
Islandi og þeim fylgir ókeypis kvöldnámskeið hjá
Dröfn H. Farestveit hússtjórnarkennara.
Hvernig væri að láta drauminn rætast og fá sér slíkan kostagrip ?
Við bjóðum yfir 10 gerðir af TOSHIBA örbylgjuofnum á verði og
kjörum, sem allir ráða við!
Einar Farestveit & Co.hf.
Borgartúni 28 S622901 og 622900
Hvers vegna
ekki gengis-
ákvörðun með
gamla laginu?
Birgir ísleifur Gunn-
arsson, Seðlabankastjóri,
svaraði spurningunni,
sem fyrirsögn þessa kafia
felur f sér, svo á aðal-
fundi LÍÚ:
„í fyrsta lagi berast í
gegnum gjaldeyrismark-
að fljótt boð um það ef
áraun myndast á gengið.
Nú berast þau boð í gegn-
um ýmiss konar hagtölur,
sem oftast fjalla um liðna
tið, t.d. í gegnum tölur
um gjaldeyrisstöðu, við-
skipUyöfnuð, raungengi
o.s.frv. Þessar tölur eru
fyrst'og fremst í höndum
sérfræðinga og sljóm-
málamanna, en boðin ná
ekki eyrum þess fjölda
sem þarf að lifa við geng-
isákvarðanir og eiga mik-
ið undir þeim. Gengis-
breyting á markaðnum,
þótt innan settra marka
sé, færir hins vegar boð
sem margir skynja með
vissum hætti.
í öðm lagi. Ef gengi á
markaðnum sveiflast út
yfir þau mörk, sem
stjómvöld hafa sett, er
það boð til stjómvalda og
almennings um að ekki
hafi verið gætt nægilegs
aðhalds við stjóm efna-
hagsmála eða að upp hafi
komið ytri aðstæður, sem
bregðast þurfi við. Þessi
aðferð felur því i sér mik-
ilsvert aðhald fyrir stjóm-
völd.
í þriðja lagi veitir
gjaldeyrismarkaður með
ákveðnum sveiflumörk-
um einnig svigrúm til að
mæta ytri sveiflum þjóð-
arbúsins með aðlögun á
gengi til lækkunar eða
hækkunar án formlegrar
gengisbreytingar.
í fjórða lagi er það við-
urkennd staðreynd að
gengi sem ákvarðast á
markaði er miklu trú-
verðugra en það sem er
ákveðið af stjórnvöldum.
ðdk&ÉjMP
Birgir ísl. Gunnarsson, Seðlabankastjóri.
Gengisvogin: 75% ECU
Við gengisskráningu er notast við ákveðna
gengisvog, en í henni eru þrír gjaldmiðlar:
ECU 76%, Bandaríkjadalur 18% og jap-
anskt jen 6%. En af hverju er ekki áfram
notastvið „gamla og góða kerfið" íþessum
efnum, þar sem stjórnvöld ákveða gengið,
á stundum undir pólitískum þrýstingi
„gengislækkunarkórs"? Þessu svaraði
Birgir ísleifur Gunnarsson, Seðlabanka-
stjóri á aðalfundi LÍÚ fyrir nokkru.
Slík markaðstenging
stuðlar þvi þegar til
lengdar lætur að stöðugu
gengi og stöðugu verðlagi
í þjóðfélaginu.
I fimmta lagi er rétt
að nefna, að með frjálsari
Qármagnsflutningum
milli íslands og annarra
landa er nauðsynlegt að
hér sé beitt svipuðum
aðferðum við gengis-
skráningu og hjá okkar
helztu viðskiptaþjóðum.
Reyndar verður það óhjá-
kvæmilegt að breyta um
aðferðir, þegar skamm-
tímahreyfingar milli ís-
lands og annarra landa
verða orðnar frjálsar.
Tímann munum við þvi
nota til að þróa gjaldeyr-
ismarkaðinn hér á landi.“
Gjaldeyris-
markaður
Birgir ísleifur Gunn-
arsson ræddi og um gjald-
eyrismarkað og sagði
in.a.:
„Tilkoma gjaldeyris-
markaðar, eins og rætt
er um hér á landi, felur
ekki í sér fráhvarf frá
grundvallaratriðum nú-
verandi gengisstefnu.
Eftir sem áður verður
mögulegt að fylgja stefnu
stöðugs gengis og það er
ætlun ríkisstjómarinnar
og Seðlabankans að svo
verði gert Framkvæmdin
breytist hins vegar nokk-
uð. í stað þess að gengið
sé skráð óbreytt frá degi
til dags, mun Seðlabank-
inn leitast við að halda
því innan ákveðinna fyrir-
fram gefinna marka. Þau
mörk hafa enn ekki verið
ákveðin, en ekki er ólík-
legt að þau muni liggja
einhversstaðar á bilinu
2—5%. Þær aðferðir, sem
Seðlabankinn mun nota
til að leitast við að halda
genginu innan markanna,
eru kaup og sala á gjald-
eyrismarkaðnum og ef
það dugar ekki til þá þarf
bankimi að nota almenn
stjómtæki í peningamál-
um og þá einkum vaxta-
breytingar á skammtíma-
lánum til að hafa áhrif á
gengisskráninguna.
í umræðunni um fyrir-
hugaðan gjaldeyrismark-
að hefur sá misskilningur
nokkuð verið ríkjandi, að
Ijóst sé að um leið og
markaðsöflin farí að hafa
áhrif á gengið þá muni
gengið lækka vegna þess
að halli sé á viðskiptum
við útlönd. Svo þarf alls
ekki að vera. Það er fyrst
og fremst framboð og
eftirspum eftir gjaldeyri
sem ræður þeim þrýstingi
sem kemur á gengið á
annan hvom veginn, en
gjaldeyriskaup og sala
vegna vöm- og þjónustu-
viðskipta em ekki nema
Iduti af heildarframboði
og eftirspum eftir gjald-
eyri. Þvi til viðbótar koma
fjármagnshreyfingar,
sem fá æ meira vægi eft-
ir því sem hömlum er af-
létt á því sviði. Það er því
mögulegt að gengið sé að
hækka á gjaldeyrismark-
aði á sama tima og við-
skiptahalli fer vaxandi og
rekstrarstaða útflutn-
ingsatvinnuveganna fer
versnandi. Ástæður þess
gætu verið háir vextir,
sem stuðluðu að inn-
streymi fjármagns svo og
erlendar lántökur hins
opinbera eða annarra,
sem auka gjaldeyrisfram-
boð. Það er þvi alls ekki
hægt að fullyrða um það
fyrirfram að gjald eyris-
markaður muni stuðla að
þróun gengis í eina átt
frekar en aðra og það er
viðurkennd regla á slík-
um mörkuðum að stjóm-
völd hafa möguleika á að
. vinna gegn slíkum til-
hneigingum, ef þær koma
upp...“
pnny
FYRIRTÆKI - VASK BÍLAR
GERIÐ HAGSTÆÐ KAUP
NUNA!
BÍLALE/GA
Úrval 4x4 fólksbfla og station bfla.
Pajero jeppar o.fl. teg. Pickup-bilar
með eint. og tvöf. húsi. Minibussar og
12 sæta Van bílar. Farsímar, kerrur f.
búslóöir og farangur og hestakerrur.
Reykjavík 686915
interRent
Europcar
BÍLALEIGA
AKUREYRAR
Fáðu gott tilboð!
V^terkurog
kJ hagkvæmur
auglýsingamióill!
af ein í ramma
Ljósmyndastofurnar 3 ódýrastir
Ljósmyndastofan Mynd sími 65 42 07
Barna og fjölskyldu ljósmyndir sími 677 644
Ljósmyndastofa Kópavogs sími 4 30 20