Morgunblaðið - 27.11.1992, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 27. NÓVEMBER 1992
31
Frumvarp um breytingu á vaxtalögum
16-16,5% dráttarvextir
VAXTALÖGUM var breytt í gær. Seðlabanki íslands ákveður vaxtaá-
lag ofan á almenna vexti við ákvörðun dráttarvaxta. Viðmiðunar-
mörkum verður breytt úr 5-10% í 2-5%. Frumvarp þessa efnis var
lagt fram og rætt á þremur þingfundum í gær og að lokum sam-
þykkt með 35 samhljóða atkvæðum. Frumvarpið er liður í aðgerðum
ríkisstjórnarinnar í efnahagsmálum. Geir H. Haarde, formaður þing-
flokks sjálfstæðismanna, þakkaði stjórnarandstöðu og Guðrúnu
Helgadóttur, 3. varaforseta Alþingis, góða samvinnu við skjóta af-
greiðslu þessa máls.
Á öðrum tímanum í gær bar það
til tíðinda að Salome Þorkelsdóttir,
forseti Alþingis, sleit 63. þingfundi
en boðaði jafnframt 64. þingfund.
Leitaði þingforseti eftir afbrigðum
til þess að frumvarp til laga um
breytingu á vaxtalögum nr. 25, 27.
mars 1987, mætti koma til um-
ræðu. En þetta frumvarp hafði ver-
ið lagt fram á fyrra þingfundi um
hádegisbilið. Var málaleitan þing-
forseta samþykkt.
Jón Sigurðsson viðskiptaráð-
herra sagði m.a. í framsöguræðu
sinni að þetta frumvarp væri liður
í þeim ráðstöfunum ríkisstjómar-
innar sem kynntar hefðu verið fyrr
í vikunni. I gildandi lögum væri
kveðið á um að dráttarvextir af
peningakröfum í íslenskum gjald-
miðli skuli vera á bilinu 5-10%
umfram ávöxtun nýrra almennra
útlána viðskiptabanka og spari-
sjóða. Með þessu frumvarpi væri
lagt að hámarkið yrði 6% í stað 10%
og lágmarkið yrði 2% í stað 5%
Viðskiptaráðherra benti á að við
ákvörðun dráttarvaxta undanfarið
hefði Seðlabankinn haldið dráttar-
vöxtum nálægt gildandi lágmarki.
Viðskiptaráðherra benti á að þegar
núgildandi vaxtalög hefðu verið
sett hefðu þessir vextir verið að
meðaltali rúmlega 30%. Undafarið
hefði almennir vextir verið á bilinu
12-13% Við þessar aðstæður væri
óeðlilegt að dráttarvextir væru með
jafnháu álagi og nú væri kveðið á
um.
Viðskiptaráðherra sagðist hafa
rætt þetta mál við stjóm Seðla-
banka og forráðamenn helstu við-
skiptastofnana og hugði hann að
eftir að þetta fmmvarp hefði verið
lögfest, myndi Seðlabankinn nýta
sér hin nýju vaxtamörk. Ráðherra
taldi aðstæður nú vera þannig að
eðlilegt væri að dráttarvextir lækk-
uðu um 2-2,25%. Aþ endingu lagði
viðskiptaráðherra til að þessu máli
yrði vísað til efnahags- og við-
skiptanefndnar. .
Góðar viðtökur
Þingmennirnir Steingrímur J.
Sigfússon (Ab-Ne), Jóhannes Geir
Sigurgeirsson (F-Ne) og Kristín
Ástgeirsdóttir (SK-Rv) lýstu öll
yfir velvild í garð þessa fmmvarps.
Þetta væri ein af fáum efnahags-
ráðstöfunum ríkisstjórnarinnar sem
þau gætu fellt sig við. Þau töldu
samt þýðingu þessa frumvarps ekki
stórkostlega í þeirri viðleitni að
skapa skilyrði þess að vextir mættu
Látíns þingmanns minnst
í UPPHAFI 64. þingfundar í gær
minntist Salome Þorkelsdóttir,
forsetis Alþingis, látins þing-
manns, Ragnars Jónssonar, fyrr-
um skrifstofustjóra, sem varð
bráðkvaddur á heimili sínu í
Reykjavík 24. nóvember, 77 ára
að aldri.
Ragnar Jónsson fæddist í Bjólu-
hjáleigu í Holtum, Rangárvallasýslu,
24. ágúst 1915. Foreldrar hans vom
hjónin Jón bóndi þar, síðar bóndi á
Hrafntóftum í Djúpárhreppi, Jóns-
sonar bónda í Bjóluhjáleigu Eiríks-
sonar, og Anna húsfreyja Guðmunds-
dóttir bónda í Miðhúsum í Hvol-
hreppi, síðar á Stórólfshvoli Einars-
sonar. Hann ólst upp á fjölmennu
heimili við almenn sveitastörf, stund-
aði síðar nám í Verslunarskóla ís-
lands og brautskráðist þaðan vorið
1936. Verslunarmaður hjá Kaupfé-
laginu Þór á Hellu var hann 1936-
1938 og fulltrúi þar 1942-1950.
Veturinn 1938-1939 var hann við
framhaldsnám í Þýskalandi og síðan
við verslunarstörf í Reykjavík 1939-
1942. Hann var framkvæmdastjóri
Verslunarfélags Vestur-Skaftfell-
inga í Vík í Mýrdal frá stofnun þess
1951 til 1961. Skrifstofustjóri
Áfengis- og tóbaksverslunar ríkisins
í Reykjavík var hann frá 1961 til
1985, lét af því starfi rúmlega sjötug-
ur, en var svo að lokum forstjóri
hennar nokkra mánuði fram á árið
1986.
Ragnar Jónsson
Ragnar Jónsson átti sæti í milli-
þinganefnd í samgöngumálum
1956-1958, var endurskoðandi
Landsbanka íslands 1963-1985 og
skipaður 1964 í endurskoðunamefnd
fmmvarps um heftingu uppblásturs
og græðslu lands. Hann var snemma
áhugasamur um stjómmál, var í
stjóm Heimdallar, félags ungra sjálf-
stæðismanna i Reykjavík, 1941-
1942 og formaður Sjálfstæðisfélags
Vestur-Skaftfellinga um skeið á
starfsámm sínum í Vík. Á sjöunda
áratugnum tók hann sæti á lista
Sjálfstæðisflokksins í Suðurlands-
kjördæmi við alþingiskosningamar
og var kjörinn varaþingmaður kjör-
dæmisins og jafnframt varaþingmað-
ur landskjörinna þingmanna flokks-
ins. Á ámnum 1963-1969 tók hann
ár hvert sæti á Alþingi, flest árin
oftar en einu sinni. Frá vori 1967
til alþingiskosninga þá um sumarið
var hann landskjörinn alþingismað-
ur, tók við þingsæti eftir afsögn
Davíðs Ólafssonar sem varð þá seðla-
bankastjóri.
Þó að Ragnar Jónsson væri skam-
man tíma í föstu þingsæti átti hann
alllanga setu á Alþingi samanlagt.
Hér sem annars staðar vann hann
að málum traustur og samviskusam-
ur. Hann nam verslunarfræði og
aðalstarf hans um ævina var við
verslun og viðskipti. Stðast var hann
skrifstofustjóri og staðgengill for-
stjóra umsvifamikils fyrirtækis.
Hann var vinsæll meðal samstarfs-
manna sinna, dagfarsprúður, skyldu-
rækinn og farsæll í starfi. í hléum
frá annasömum skyldustörfum var
hestamennska eitt af helstu áhuga-
málum hans.
„Að lokinni sinni ræðu bað þingfor-
seti þingmenn um að heiðra minn-
ingu Ragnars Jónssonar með því
að rísa úr sætum.
Kyrrðardagar í Skálholti
UNDANFARIN ár hafa verið haldnir kyrrðardagar í Skálholti nokkr-
um sinnum á ári, einkum að hausti og um bænadaga. Að þessu sinni
er boðað til kyrrðardaga tvisvar á komandi aðventu, fyrra skiptið frá
f4. desember til 6. desember, og síðara frá 18. desember til 20. desem-
ber. Þátttakendur koma á staðinn kl. 18.30 á föstudag. Formlegri
dagskrá lýkur eftir hádegi á sunnudag, en gestum er velkomið að
- Hxd5,14. Bxe4 - Hh5,15. Dxb7+
— Kd8. ívansjúk finnur snjallari leið.
13. Re7+ - Kb8
■ b e d • , 0 h
14. Rc6+!
Drepi svartur rid’darann með 14.
— bxc6 leikur hvítur 15. Db3+ —
Ka8,16. Bxe4 og hefur unnið mann-
inn til baka og með auðunna stöðu.
14. — Ka8, 15. Da4 hefði engu
breytt.
14. - Kc8, 15. Rxa7+ - Kb8, 16.
Rc6+ - Kc8, 17. f3! - Hxd4
Fátt var til vamar. 17. — bxc6,
18. Bxe4 - Bxd4+, 19. Khl - Bgl
væri einfaldlega svarað með 20. De2.
18. Be3! - Hxd3,19. Dxd3 - Rxg3,
20. Bf4
Svartur gafst upp. Eftir 20. —
Rxfl, 21. Re7+ - Kb8, 22. Bxc7+!
er svartur óveijandi mát í næsta leik.
HÍmarEc^oldi þátttakenda miðast
við gistirými skólans: 10 tveggja
manna herbergi, auk tveggja her-
bergja í embættisbústað. Enda þótt
æskilegt sé að þátttakendur á kyrrð-
ardögum þurfi ekki að deila herbergi
með öðrum leyfir húsnæði skólans
það ekki.
Dagskrá kyrrðardagarma er með
sama sniði og verið hefur. Einkenni
hennar er þögn og íhugun, helgihald
og fræðsla.
Umsjá og efni hinna fyrri kyrrðar-
daga, 4.-6. desember, er í höndum
Guðrúnar Eddu Gunnarsdóttur, guð-
fræðings, og sr. Jóns Bjarman,
sjúkrahússprests, auk staðarprests
og rektors skólans. Síðari kyrrðar-
dagana 18.-20. desember, annast
Kristján Valur Ingólfsson, rektor
skólans, ásamt vígslubiskupi sr. Jón-
asi Gíslasyni. í bæði skiptin tengist
dagskráin helgihaldi Skálholtskirkju.
Skráning til dvalar fer fram á
Biskupsstofu í Reykjavík frá kl.
10-12 virka daga.
Auk kyrrðardaganna er að þessu
sinni einnig boðið til Jóla og áramóta-
samveru í Skálholti frá 28. desember
til l.janúar. Þátttakendur geta dval-
ið allan tímann eða hluta hans. Há-
punktur samverunnar er miðnætur-
messa á áramótum.
Dagskrá er engin utan fastir mat-
málstímar og daglegt helgihald, en
þó er kl. 15 hvem dag boðið til sam-
veru um tiltekið efni, sem verður
reifað í inngangserindi og síðan rætt.
Fjöldi miðast við gistirými í skóla
og hluta Skálholtsbúða. Böm 7-11
ára greiða þriðjung gjalds, 12-14
ára greiða hálft gjald, en yngri böm
em undanþegin greiðslu.
Skráning til dvalar fer fram á
Biskupsstofu í Reykjavík frá kl.
10—12 virka daga, desember en eftir
það í Skálholti.
(Úr fréttatilkynningu)
lækka. Reiknaðist Steingrími J.
Sigfússyni svo til mjög lauslega
áætlað að 2% lækkun á dráttarvöxt-
um gæti skilað sjávarútveginum
50-60 milljónum króna. Þingmenn-
imir vildu þó benda á dráttarvextir
væm bönkunum ákveðinn tekjulind.
Þeir óttuðust að bankar og spari-
sjóðir myndu bæta sér tekjumissinn
með því að auka vaxtamun eða
hækka þjónustugjöld. Jóhannes
Geir Sigurgeirsson taldi ekki hægt
að afgreiða þetta mál nema það
kæmu skýr skilaboð frá þinginu að
það vænti þess að Seðlabankinn
nýtti sér þessa nýju lagaheimild og
fram kæmi vilji þingsins um vaxta-
lækkun. Guðni Ágústsson (F-Sl)
lagði áherslu á að þetta „litla frum-
varp“ skipti ekki sköpum í því að
lækka háa vexti. Hann vildi benda
á að ríkissjóður hækkaði vaxtastig-
ið með 8-11% raunvöxtum á sínum
pappírum.
Tillaga viðskiptaráðherra um að
þessu máli yrði vísað til efnahags-
og viðskiptanefndar var samþykkt
og annað mál tekið á dagskrá. En
þingmenn í efnahags- og viðskipta-
nefnd hurfu úr þingsal.
Skjót afgreiðsla
Á fimmta tímanum var 64. þing-
fundi slitið en sá 65. hafinn, Guðrún
Helgadóttir leitaði afbrigða á nýjan
leik til þess að frumvarpið um
vaxtalög mætti koma til annarrar
umræðu og varð orðið við því. Vil-
hjálmur Egilsson (S-Nv), formað-
ur efnahags- og viðskiptanefndar,
gerði grein fyrir áliti nefndarinnar
á þessu frumvarpi. Nefndin mælti
með samþykkt frumvarpsins og
vænti þess jafnframt að Seðlabanki
íslands tæki í kjölfarið nýja ákvörð-
un um lækkun dráttarvaxta sem
tæki gildi 1. desember næstkom-
andi. Nefndin vildi líka taka það
fram að hún teldi mikilvægt að
vextir lækkuðu almennt.
Formaður efnahags- og við-
skiptanefndar greindi einnig frá
bréfí sem nefndinni hefði borist var
Eiríki Guðnasyni, aðstoðarbanká-
stjóra Seðlabanka íslands. í þessu
tilskrifi kom fram að hugboð við-
skiptaráðherra var á rökum reist;
í bréfínu sagði: „Eins og rætt var
á fundi efnahags- og viðskipta-
nefndar í morgun hef ég kannað
möguleika þess að taka upp ákvörð-
un um dráttarvexti frá 1. desember
næstkomandi. Niðurstaðan er sú
að verði fýrirliggjandi frumvarp að
lögum í dag mun Seðlabankinn
endurskoða fyrri ákvörðun um
dráttarvexti sem gildi tekur hinn
1. desember næstkomandi. Og að
þeir verði þá ákveðnir 16-16,5% í
stað 18,25% samkvæmt fyrri
ákvörðun og í stað 18,5% sem þeir
eru nú. Tæknilega mun vera unnt
að framkvæma þetta þó því aðeins
að frumvarpið verði að lögum í
dag, eins og áður sagði.“ Jóhannes
Geir Sigurgeirsson var eftir atvik-
um ánægður með þessa afgreiðslu
mála og hvatti til þess að menn
tækju höndum saman um að lækka
vexti. Ekki tóku fleiri til máls og
sleit Guðrún Helgadóttir 65. þing-
fundi og seti jafnframt 66. fund.
Á 66. fundi leitaði þingforseti
afbrigða enn einu sinni svo þetta
frumvarp gæti komið til þriðju
umræðu og endanlegrar atkvæða-
greiðslu. Það höfðu verið nokkrir
erfiðleikar við fyrri atkvæða-
greiðslu sökum þess að stjórnarskrá
Islands áskilur að a.m.k. helmingur
þingmanna sé á fundi og taki þátt
í atkvæðagreiðslu. Þessi reyndist
og raunin við þessa síðustu at-
kvæðagreiðslu. Formenn þing-
flokka hurfu af vettvangi. Eftir að
Össur Skarphéðinsson, formaður
þingflokks Alþýðuflokks, hafði leitt
Jón Baldvin Hannibalsson til þing-
salar og ráðherrasætis var gengið
til atkvæða. frumvarpið var sam-
þykkt með 35 samhljóða atkvæðum
sem lög frá Alþingi.
Geir H. Haarde, formaður þing-
flokks sjálfstæðismanna, þakkaði
stjómarandstöðu og Guðrúnu
Helgadóttur, starfandi forseta Al-
þingis, góða samvinnu við skjóta
afgreiðslu þessa máio
1.395 kr.
SIMI: 25700
I desember bjóðum við sérstakan
jólamatseðil í hádeginu. Forréttur,
aðalréttur og eftirréttur sem hver
velur að vild. Þríréttaður
hádegisverður sem verður lengi í
minnum hafður.
• Andar-terrine með lifrar-mousse
og salati
• Reyksoðin bleikja með
Juliennegrænmeti
• Rjómasúpa með fersku grænmeti
• Sjávarréttur á brauðkænu
• Gljáður hamborgarhryggur með
rauðvínssósu
• Steiktur búri með vínediksósu
• Grillað heilagfiski með pasta í
spínat-ostasósu
• Hreindýrasmásteik með berjasósu
’ Lundabringur í púrtvínssósu
Qftœréttú*
• Súkkulaðikaka Buch de Noél og
vanilluís
’ Hrísgrjónabúðingur með
hindberjasósu
’ Jólapúns
Forréttur, aðalréttur og eftirréttur