Morgunblaðið - 20.04.1993, Page 32
32
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. APRÍL 1993
Stuttar
þingfréttir
Félag um Flugstöð Leifs
Eiríkssonar
í umræðum síðastliðinn
föstudag um skýrslu utanríkis-
ráðherra um utanríkismál var
Jón Baldvin Hannibalsson
utanríkisráðherra spurður um
fjárhagsvanda Flugstöðvar
Leifs Eiríkssonar. Ráðherra
greindi frá því að hann og fjár-
málaráðherra hefðu falið
Hreini Loftssyni lögmanni og
Þresti Ólafssyni aðstoðar-
manni utanríkisráðherra að
skila tillögum til lausnar á
þessum gamalkunna vanda.
Nú lægju fyrir tillögur til
lausnar, þ.e.a.s. til tekjuaukn-
ingar: hækkun innritunar-
gjalda, hækkun lendingar-
gjalds, hækkun húsaleigu, alls
122 milljónir króna. Til gjalda-
lækkunar: fasteignaskattur
lagður af, og breyting á inn-
skatti virðisaukaskatts,
heildaráhrif væru metin til 167
milljóna króna. Síðan segði í
áliti starfshópsins: „Framan-
greindar tillögur miða að því
að rekstrarstjóm flugstöðvar-
innar verði efld með stofnun
sérstaks félags er verði í eign
ríkisins. Meginverkefni þess
félags verður að standa straum
af greiðslum vegna skuldbind-
inga flugstöðvarinnar.“
Utanríkisráðherra sagði að
nefndin hefði ekki talið ráðlegt
að hagsmunaraðilar í flugstöð-
inni ættu aðild að þessu félagi
eða sætu í stjóm þess þar eð
eitt af verkefnum félagsins
væri að annast samskipti
stjómvalda við þessa aðila, s.s.
að annast útboð verkefna í
stöðinni. Einnig yrði að gæta
sérstöðu flugstöðvarinnar
vegna samvinnu við Banda-
ríkjamenn og staðsetningu
hennar á vamarsvæðinu. Ut-
anríkisráðherra sagði að þess-
ar tillögur hefðu verið sam-
þykktar í ríkisstjórninni en með
fyrirvara um að samkomulag
næðist utanríkisráðuneytis og
samgönguráðuneytis um af-
nám svonefndra eldsneytis-
gjalda.
Tillaga um rannsóknar-
rétt eða alþýðudómstól
- sagði utanríkisráðherra um tillögu um skipan sérstakrar þingnefndar
EKKI er ágreiningxir um að rannsaka fjárhagsleg tengsl
Hrafns Gunnlaugssonar, framkvæmdastjóra Sjónvarpsins,
við stofnunina. Olafur G. Einarsson menntamálaráðherra
hefur óskað eftir því að Ríkisendurskoðun kanni þau. Stjórn-
arandstaðan vill að Alþingi skipi rannsóknarnefnd. Jón Bald-
vin Hannibalsson utanríkisráðherra telur stjórnarandstöð-
una vilja endurvekja illræmdan „rannsóknarréttinn“ eða
„alþýðudómstól“. Hann treystir Ríkisendurskoðun betur.
Rannsóknarnefnd
í gær var til umræðu tillaga frá
forystumönnum stjórnarandstæð-
inga um skipan rannsóknarnefndar
til að rannsaka ráðningu fram-
kvæmdastjóra ríkissjónvarpsins. Til-
lagan er svohljóðandi: „Alþingi
ályktar með vísan til 39. gr. stjórn-
arskrárinnar að kjósa nefnd níu al-
þingismanna til að rannsaka aðdrag-
anda og forsendur fyrir ráðningu
framkvæmdastjóra ríkissjónvarps,
m.a. með tilliti til fjárhagslegra
tengsla hans við stofnunina og
menntamálaráðuneytið og starfsemi
á vegum þess.“
39. grein stjómarskrárinnar kveð-
ur á um að Alþingi geti skipað nefnd-
ir alþingismanna til að rannsaka
mikilvæg mál er almenning varða.
Alþingi geti veitt nefndum þessu
rétt til að heimta skýrslur, munnleg-
ar og bréflegar, bæði af embættis-
mönnum og einstökum mönnum.
Það var fyrsti flutningsmaður,
Páll Pétursson (F-Nv), formaður
þingflokks Framsóknarflokksins,
sem mælti fyrir þessari tillögu. Hann
taldi sig ekki þurfa að hafa mörg
orð um tilefnið en hann fór samt
nokkrum orðum um Hrafn Gunn-
laugssson, núverandi framkvæmdar-
stjóra Sjónvarpsins og fyrrum dag-
skrárstjóra sömu stofnunar. Voru
þar endurtekin hörð ámæli og ásak-
anir um ýmsa meinta bresti í siðferð-
islegum og fjárhagslegum efnum.
Hlutlaus aðili athugi
Ólafur G. Einarsson menntamála-
ráðherra sagði að ekki væri sú leið
skynsamleg til að rannsaka mál hlut-
laust, að kjósa til þess menn, sem
þegar hefðu tekið afstöðu í pólitísku
deilumáli. Þeir væru ekki hlutlausir.
Þess vegna ætti að fella þessa tillögu
eða vísa henni frá. Hin eðlilega leið
væri sú að biðja hlutlausan aðila að
rannsaka það sem menn vildu í þessu
tilviki rannsaka. Menntamálaráð-
herra benti á að sá hlutlausi aðili
væri til og heyrði raunar undir Al-
þingi, þ.e. Ríkisendurskoðun.
Menntamálaráðherra vildi ekki
trúa öðru en flutningsmenn tillögu
stjómarandstæðinga gætu sætt sig
við það að Ríkisendurskoðun athug-
aði ljármálaleg samskipti Sjónvarps-
ins og Hrafns Gunnlaugssonar.
Menntamálarráðherra sagðist hafa
lýst því yfir að hann myndi láta fara
fram rannsókn ef eftir því yrði leit-
að. Það hefði Hrafn Gunnlaugsson
gert með bréfi til sín dagsettu 17.
þessa mánaðar. Menntamálaráð-
herra kvaðst nú hafa óskað eftir því
að Ríkisendurskoðun kanni málið.
Ríkisendurskoðun reynist best
Jóni Baldvin Hannibalssyni ut-
anríkisráðherra sýndist stjórnarand-
stæðingar gera tillögu um „rann-
sóknarrétt" eða „alþýðudómstól".
Hann taldi Ríkisendurskoðun vera
best til þess fallna að ijalla um íjár-
hagslega þætti þessa máls. Utanrík-
isráðherra sagðist geta talað nokkuð
frá persónulegri reynslu. Hann hefði
sjálfur orðið að liggja undir ásökun
um spillingu og misbeitingu fjár-
muna, það var varðandi áfengiskaup
vegna afmælis eiginkonu sinnar.
Hann hefði orðið að liggja undir
rógi í langa hríð og að lokum hefði
hans eina úrræði til að hreinsa
mannaorð sitt verið að biðja Ríkis-
endurskoðun að athuga þetta mál.
Utanríkisráðherra taldi enga hæf-
ari en Ríkisendurskoðun til að ljalla
um beinar ásakanir um fjármálamis-
ferli. Honum var spurn hvetjir ættu
að ljalla um hina siðferðislegu þætti.
Hann benti á 26. gr. þingskapalaga
sem fjallar um að þingnefnd geti að
eigin frumkvæði fjallað um önnur
mál en þau sem þingið vísaði til
hennar. Um slík mál geti nefnd gef-
ið þinginu skýrslu. Utanríkisráð-
herra var þó til efs að þingmenn sem
hefðu talað í hlutverki ákærandans
gætu fellt trúverðugan dóm sem
MMACI
hefði verið gert flokkspólitískt.
Stjórnarandstæðingar töldu þessa
ábendingu utanríkisráðherra um 26.
grein hina athyglisverðustu. Ólafur
Ragnar Grímsson (Ab-Rn) vildi
benda á að fleiri en stjórnarandstæð-
ingar væru í þingnefndum. Ólafur
Ragnar kvaðst opinn fyrir fleiri hug-
myndum, hafði á orði að hann væri
tilbúinn að ná samstöðu um skipan
nefndar, gæti hún hugsanlega verið
skipuð óháðum aðilum. Jón Baldvin
Hannibalsson benti á að flestar
ásakanir á hendur Hrafni Gunnlaug-
syni væru ijárhagslegs eðlis, einnig
hefði menntamálaráðherra verið
borinn sökum um misbeitingu valds.
Hann taldi þingnefnd ekki vera færa
til að kveða upp dóma yfir þessum
einstaklingum. Stjórnarandstæðing-
ar lögðu hins vegar áherslu á að
nefnd væri ætlað að safna upplýs-
ingum en ekki fella dóma.
A níunda tímanum í gærkvöldi
mælti Geir H. Haarde, formaður
þingfiokks sjálfstæðimanna, fyrir til-
lögu til rökstuddrar dagskrár svo-
hljóðandi: „Þar sem fyrir liggur að
menntamálaráðherra hefur óskað
athugunar Ríkisendurskoðunar á
fjárhagslegum samskiptum setts
framkvæmdastjóra ríkissjónvarpsins
við stofnunina telur Alþingi ekki
ástæðu til að kjósa rannsóknamefnd
samkvæmt stjórnarskránni til að
fjalla um málið. Því samþykkir Al-
þingi að vísa málinu frá og tekur
fyrir næsta mál á dagskrá.
Kunnugt er að þingflokkur AI-
þýðuflokksins hafnaði því að standa
að þessari tillögu með sjálfstæðis-
mönnum. Össur Skarphéðinsson,
formaður þingflokks Alþýðuflokks,
staðfesti að svo hefði verið en ekki
vildi hann láta nokkuð hafa eftir sér
um afstöðu þingflokks Alþýðuflokks
til tillögu stjórnarandstæðinga eða
frávísunartillögu sjálfstæðismanna.
En þingfréttaritara Morgunblaðsins
er kunnugt um að meðal alþýðu-
flokksmanna eru skoðanir skiptar.
Umræðu var lokið en atkvæða-
greiðslu frestað.
Best varðveitta leyndarmálið a Laugaveginum! %
nV • móanóra Laugavegi 17 (inni í porti) sími 627810 : . v.
|] Litrík Dularfull Framandi Spennandi
Frumvarp þingmanna úr öllmii flokkum
Hross og nautgiip-
ir í vörslu allt árið
ÞINGMENN úr öllum flokkum hafa lagt fram frumvarp til
laga um breytingu á lögum nr. 46/1991 um búfjárhald. Frum-
varpið ákveður að eigendum hrossa og nauta verði skylt
að hafa gripi sína í vörslu allt árið og sjá til þess að þeir
gangi ekki lausir á eða við þjóðvegi.
Fyrsti flutningsmaður tillög-
unnar er Steingrímur J. Sigfússon
(Ab-Ne), Árni M. Mathiesen (S-Rv),
Ingibjörg Pálmadóttir (F-Vl),
Kristín Ástgeirsdóttir (SK-Rv),
Rannveig Guðmundsdóttir (A-Rn)
og Ragnar Amalds (Ab-Nv).
Flutningsmenn vilja bæta inn nýju
Iagaákvæði í lög nr. 46/1991 um
búfjárhald. Tillögugreinin kveður
á um: „Eigendum stórgripa, þ.e.
nauta og hrossa, er skylt að hafa
gripi sína í vörslu allt árið og sjá
til þess að þeir gangi ekki lausir
á eða við þjóðvegi. Ákvæði þetta
skal þó ekki hindra hagagöngu
stórgripa utan girðinga þar sem
tryggt þykir að af því hljótist eng-
in hætta á umferð, svo sem í
heimalöndum eða afréttum sem
liggja hvergi að alfaraleiðum."
Tilllagan gerir ráð fyrir að við-
komandi sveitarstjóm eða sveitar-
stjórnir skuli setja í samþykktir
sínar um búfjárhald nauðsynleg
ákvæði í þessu sambandi að höfðu
samráði við lögreglustjóra. En
engin slík ákvæði sem heimila
hagagöngu stórgripa utan girð-
inga öðlast þó gildi nema landbún-
aðarráðherra staðfesti.
I greinargerð minna flutnings-
menn á að landbúnaðarráðherra
skipaði árið 1989 nefnd til að kanna
mögulegar ráðstafanir til að minnka
umferð vörslulauss búfjár á þjóðveg-
um. Ein meginniðurstaða þessarar
nefndar var að leggja til að lausa-
ganga stórgripa yrði endanlega af-
lögð. Tillögur nefndarinnar náðu
ekki allar fram að ganga í upphaf-
legri mynd heldur varð niðurstaðan
sú með setningu nýrra laga um búfj-
árhald vorið 1991 að gefa sveitar-
stjórnum afdráttarlausar heimildir til
að fyrirskipa vörslu á sínu svæði.
Flutningsmenn benda á að þrátt
fyrir að margar sveitarstjórnir hafi
nýtt sér heimildir laganna „tíðkast
lausaganga stórgripa enn á nokkmm
svæðum við meiri háttar um-
ferðaræðar og bólar ekki á að-
gerðum að hálfu viðkomandi sveit-
arstjórna."