Morgunblaðið - 13.05.1993, Blaðsíða 38

Morgunblaðið - 13.05.1993, Blaðsíða 38
38 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. MAÍ 1993 Allt mjakast áfram með ótrúlegum sveigj- anleika og þolinmæði Einstaklingsframtakið leynir víða á sér. Þarna er fjölskyldan á fullri ferð með veitingastaðinn um hádegisbil. hótelinu í Hong Kong og biðja um Perrier-vatn með matnum, en fá það svar að hið heimsfræga franska vatn væri ekki á boðstól- um. Hins vegar bauð þjónninn upp á íslenskt eðalvatn, sem reyndist vera frá Sól hf. og á flöskunni stóð að vatnið væri frá Bishop Gvendur á íslandi. Jörðin er að verða eitt samofið markaðssvæði. Fólk, fólk og aftur fólk Við ferðuðumst saman nokkrir íslendingar til Kínaveldis í tilefni opnunar íslensk-kínverskrar lakkrísverksmiðju. Fyrsti áfanginn inn í gamla Kína var með lest frá Hong Kong um nýleg iðnhéruð (New Territories) að landamærum Rauðu-Kína, en ferðinni var heitið til héraðsins Guangdong, þar sem áður var Kantoon. Þótt Kína sé snarlega að opnast umheiminum, og að þar sé einhver augljósasta umbyltingin sem á sér stað í mannlegu samfélagi á jörð- inni, þá er kerfíð oft samt við sig. Til þess að komast inn í stórveldið þurftum við þrisvar að fara í gegn- um vegabréfaskoðun og vopnaleit. Allt mjakaðist þetta þó og það áttu eftir að verða orð að sönnu næstu daga á eftir. Til þess að fá færi á að kynnast landi og þjóð Hefðbundin umferð á þjóðvegum Suður-Kína; þar er mjakast fetið. nokkuð á leiðinni til höfuðborgar héraðsins, Guangzhou, ókum við með 10 farþega bíl frá landamær- unum og til höfuðborgarinnar. Það var 8 stunda eftirminnilegur akst- ur. Þjóðvegurinn alla leið var aðeins ein akrein í hvora átt. Umferðin var slík, að annað eins hef ég aldr- ei séð. Bfll var við bíi alla leið, alls konar bflar. Umferðin hafði sérstæðan takt. Hún var mjög hæg og ef einhveijum bflstjóra, hvort sem hann var á minnstu fólksbif- reið eða stærsta trukk með tengi- vagni, datt í hug að snúa við þá gerði hann það einfaldlega, a.m.k. svo langt sem það náði. Um leið og bfllinn var þversum á veginum sat öll heila hersingin föst. Þá lögðu menn sig bara og tóku öllu með stóískri ró, sem einkennir Kínverja. Meðfram öllum þjóðveg- inum voru smáþorp og alls staðar var fólk, fólk og aftur fólk. Fólk að vinna, fólk að spjalla, fólk að dóla sér í tilverunni, eins og efni og ástæður gáfu tilefni til. Það kom skjótt í ljós, að í sameignum var ekki lagt mikið upp úr hrein- læti eða snyrtimennsku, en í íbúð- um fólks var allt á hreinu. Undan- tekning var að sjá svalir í fjölbýlis- húsnum án þess að þar væru snúr- ur fullar af þvotti. Fjórðungur mannkyns og framtíðardraumamir Öllu ægir saman, matstöðum, bflaverkstæðum og jámvörubúð- um. Ótrúlegustu viðskipti eru sam- ofín. Maður fann svo greinilega þróttinn í samfélaginu og vilja til þess að byggja upp. Fjölbýlishús spretta upp eins og gorkúlur. Rík- ið á nánast allt húsnæði í Kína en nú eru einkaaðilar og íjárfestar frá öðrum löndum famir að byggja húsnæði til splu, jafnt íbúðir sem atvinnuhúsnæði. Lykillinn að þeirri þróun er í Hong Kong, sem innan fárra ára verður aftur form- legur hluti af Kína. Liðlega milljarður manna, fjórð- ungur alls mannkyns, býr í Kína. Landið skiptist í 31 fylki og við ferðuðumst um Suður-Kínafylkið Guangdong. íbúar era 65 milljón- ir, en í höfuðborginni, Guangzhou, eru íbúar 6 milljónir. Allt fæst þama, bæði dýrt og ódýrt. Fólkið hefur ekki há laun miðað við það sem við þekkjum. Kaupið hjá verkamanni er um 2.000 krónur á mánuði, mest 4.000 kr., hjá skrif- stofufólki 4-6 þúsund kr. á mán- Greinar og myndir: Arni Johnsen „Það kvað vera fallegt í Kína./ Keisarans hallir skína/ hvítar við safírsænum,“ kvað Tómas í ljóða- bók sinni Fögra veröld, en síðan brá hann sér aftur heim á Frón í vesturbæ Reykjavíkur. Þótt flest hafí löngum verið afstætt varðandi fjarlægðir milli manna og landa þá hefur það líklega aldrei fyrr verið eins umbreytanlegt og nú á hraðfleygum stundum tækniþekk- ingar. Það var að minnsta kosti sérkennilegt að sitja á besta veit- ingastaðnum í 40 hæða Victoríu- 2500 tonna ársframleiðsla af lakkrís fyrir Evrópu Greinar og myndir: Árni Johnsen íslensk lakkrísverksmiðja í Kína, hvað kemur til? Hvernig stendur á því, að íslenskir aðilar eru komnir út í iðnrekstur þar, í þessu fjarlæga og áður lokaða landi? Þar búa um eitt þúsund milljónir manna, eða ijórðungur mannkyns. En tæknin færir menn og þjóðir saman og tölvan auðveldar dagleg samskipti á milli landa. Scandinavian Guangzhou Candy Company heitir lakkrís- verksmiðjan sem tók til starfa í Guangzhou í mars mánuði. Verksmiðjan er sameign ís- lendinga og kínverskra stjórn- valda, hvor aðili á helming. Kín- versk stjórnvöld hafa að undan- förnu eflt atvinnuuppbyggingu í Kína með því að laða þangað erlenda fjárfesta og athafna- menn. Danskir, þýskir, breskir, bandarískir og íslenskir athafna- menn hafa stefnt inn á kínversk- an atvinnumarkað á undanföm- um misseram. Uppbygging lakkrísverk- smiðjunnar í Guangzhou tók um tvö ár. Framkvöðlarnir vora bræðurnir Stefán Jóhannsson og Halldór Jóhannsson, landslags- arkitekt, en í upphafí var einnig Guðmundur Viðar Friðriksson með í fyrirtækinu. Flestir ís- lensku eignaraðilanna tengjast Akureyri á einn eða annan hátt, en hlutafé er um 100 milljónir króna. Tækjakostur, endurbygg- ing gamalla verksmiðjuhúsa, og annað er lýtur að tæknilegri uppbyggingu var í höndum verk- fræðiskrifstofu Sigurðar Thor- oddsen. Kröfur um hreinlæti og al- mennan aðbúnað hafa verið allt aðrar í Kína en í Vestur-Evrópu. Lakkrísverksmiðjan er endur- byggð úr gömlu húsnæði, sam- kvæmt ströngustu kröfum, og var það tekið í gegn bæði að utan og innan. Það sker sig nú mjög frá verksmiðjubyggingum í nágrenninu, þar sem viðhaldi hefur verið mjög ábótavant. Ráðgert er að framleiða 2500 tonn af lakkrís á ári, en starfs- menn era um 150 talsins. Upp- skriftin að lakkrísnum er íslensk, en blöndunarmeistari er Hlynur Magnússon. Miðað er við að öll framleiðsl- an fari á Evrópumarkað og er þegar búið að selja stærstan hluta af framleiðslu fyrsta árs, sem verður um 1000 tonn. Fjór- ir íslendingar vinna við stjórnun í verksmiðjunni. í sameiginlegri stjórn með kínverskum embætt- ismönnum sitja Gísli Baldur Garðarsson, lögfræðingur, og Björgólfur Jóhannsson, endur- skoðandi. Formaður íslenska sameignarfélagsins Unimax er Pétur Bjamason, en fyrirtækið er skrásett á Akureyri. Hlynur blandar fyrsta lakkrís- inn, Rögnvaldur og Ragnar eru á vaktinni. í tengslum við opnun lakkrís- verksmiðjunnar vora 11 íslend- ingar í Guangzhou, þar á meðal fulltrúar frá Vegagerð ríkisins, sem ræddu mögulega tækni- og uppbyggingarvinnu fyrir ís- lenska aðila í vegagerð í Kína á næstu áratugum. Þá ræddu einn- ig íslenskir aðilar mögulega framleiðslu og hönnun hús- gagna, sölu á físki, þátttöku í skipulagningu og uppsetningu frystihúsa og sitthvað fleira. Merkilegt var að heyra í sam- tölum hve mikið kapp Kínveijar leggja- á hraða. uppbyggingu og Talsmenn og forustumenn íslensku aðilanna sem eiga lakkrís- verksmiðjuna í Kína, f.v.: Rögnvaldur Sigurðsson, Ragnar Sverrisson, Kristján Vilhelmsson, Gísli Baldur Garðarsson, Pét- ur Bjarnason, HaUdór Jóhannsson og Stefán Jóhannsson. Mynd- in er tekin I portinu milli verksmiðjuhúsa Scandy-Candy, aUt hvítkalkað í hólf og gólf. L v A jjjglgifri^v | Ætf'; \ W«, A í[i| í Ragnar Sverrisson ræðir við kínverska starfsmenn í matsal lakkrísverksmiðjunnar. hve möguleikarnir eru miklir. Þörfín er brýn og mikill skortur á reynslu og þekkingu. Það má með sanni segja að margar dyr standi opnar til markaðssetning- ar í Kína.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.