Morgunblaðið - 13.05.1993, Blaðsíða 56

HEWLETT
PACKARD
------UMBOÐIÐ
HPÁ ÍSLANDI H F
MORGUNBLAÐID, KRJNGLAN 1 103 REYKJAVÍK
SlMl 391100, SÍMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 1553 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
FIMMTUDAGUR 13. MAÍ 1993
VERÐ í LAUSASÖLU 110 KR.

Erfiðleikar í sjávarútvegi á Höfn í Hornafirði
Morgunblaðið/Sverrir
Sumarplöntusalan komin í gang
SALA á sumarplöntum hefur tekið kipp nú í vikunni, og Stefán Jeppesen
hjá Blómavali býst við örtröð um næstu helgi. Á myndinni sést Helga
María Garðarsdóttir starfsstúlka í Blómavali verðmerkja sumarblóm sem
bíða væntanlegra viðskiptavina.
Greiðslustöðvun-
arósk frá Borgey?
BORGEY hf. á Höfn í Hornafirði mun að öllum líkindum
óska eftir greiðslustöðvun nú á næstunni. Samkvæmt
upplýsingum Morgunblaðsins er það mat helstu lánar-
drottna Borgeyjar, að fyrirtækinu sé nauðugur einn sá
kostur að nýta greiðslustöðvunartímabilið til þess að
undirbúa formlega nauðasamninga. Borgey hf. skuldaði
um síðustu áramót, 1.238 milljónir króna, og taprekstur
þess á liðnu ári nam tæpum 200 milljónum króna.
77 miUj. tíl
Finnlands
í Víkinga-
iottóinu
FINNSKUR lottóspilari datt
svo sannarlega í lukkupott-
inn þegar hann var einn með
sex rétta í Víkingalottói í
gær. Hann fékk því allan
fyrsta vinning eða
77.250.000 kr. samtals.
Björn Ástmundssons hjá ís-
lenskri getspá, sagði að Islendingar
hefðu keypt tæpa milljón raða fyr-
ir um 20 milljónir. Áf verðmæti
hverrar raðar hefðu 2,30 aurar
farið í sameiginlegan norrænan
pott eða samtals 2,2-2,3 milljónir
kr. frá íslandi. Með framlagi Norð-
urlandanna hefðu upphæðin síðan
orðið 77.250.000 kr.
3 milljónir tU íslendinga
Tæpar ijórar milljónir urðu eftir
til úthlutunar á íslandi og gekk sú
upphæð út að frátöldum bónusvinn-
ingi að upphæð einni milljón króna.
Sú upphæð leggst því við vinnings-
féð næstkomandi miðvikudag.
Til gamans sagði Björn að við-
skiptajöfnuður Islendinga vegna
lottósins væri enn hagstæður um
á bilinu 5-6 milljónir.
Aðaltölur í lottóinu voru 2, 8,
10, 34, 36 og 45. Bónustölur voru
26, 31 og 48.
m m
Morgunblaðið/Henrik Herold
Æft fyrir heimsmeistaramót
FJÓRIR fallhlífarstökkvarar úr Fallhlífarklúbbi
Reykjavíkur hafa æft undanfarið ár fyrir heims-
meistaramótið sem fram fer í Eloy í Arizona í
haust. Um er að ræða keppni í fijálsu falli þar sem
hópurinn myndar fyrirfram ákveðin mynstur á 35
sekúndum sem þeir hafa til umráða. í hópnum eru
Kristinn Pálsson, Birgir Siguijónsson, Nikolai El-
íasson og Kristófer Ragnarsson. Að sögn Kristó-
fers hefur hópurinn æft fjórum sinnum erlendis
síðastliðið ár, og samtals stokkið rúmlega 300 stökk
saman. Á æfingunum er farið í 13.500 feta hæð
þaðan sem stokkið er úr Twin Otter flugvélum,
og stökkva þeir félagar út fjórir saman. Að fáein-
um sekúndum liðnum eru þeir komnir á um 200
km hraða, og er hraðinn og loftmótstaðan notuð
til að móta hreyfíngar afturábak og áfram og til
þess að beygja í loftinu. Með hópnum er Brynjar
Ágústsson sem tekur stökkin upp á myndband sem
tekið er til athugunar með þjálfara þegar komið
er til jarðar.
Kolbeinsey gæti horfið um miðja næstu öld verði ekkert að gert
Feikidýrt að bjarga eynni
HALLDÓR Blöndal samgönguráðherra
segir að feiknalega fjármuni þurfi til að
bjarga Kolbeinsey frá ágangi sjávar. Talið
er að verði ekkert að gert til að styrkja
eyna, muni hún hverfa í sæ um miðja næstu
öld. Eyjan hefur sorfizt nyög í vetur, enda
ölduhæð verið meiri en í marga áratugi.
Með því að nota Kolbeinsey sem viðmiðun
við útfærslu íslensku fiskveiðilögsögunnar
í 200 sjómílur fengu íslendingar 9400 fer-
kílómetra svæði norðan við eyjuna sem
annars hefði lent fyrir utan. Þar er oft
loðnuveiði síðari hluta sumars og hafa
Danir fyrir hönd Grænlendinga neitað að
viðurkenna yfirráð íslendinga. Ef Kol-
beinsey breytist í flæðisker veikist málstað-
ur íslendinga.
Alþingi samþykkti fyrir um ári þingsályktun-
artillögu Steingríms J. Sigfússonar og fleiri
þingmanna um varanlega styrkingu Kolbeins-
eyjar. Halldór Blöndal segir að málið sé í rann-
sókn hjá Vita- og hafnamálastofnun og muni
hann hitta vitamálastjóra fljótlega.
Hafís flýtir rofi
Kristján Sæmundsson jarðfræðjngur kann-
aði Kolbeinsey 1985 og segir að hún sé mjög
sprungin og hafís gangi yfir hana og flýti
þannig fyrir rofi. Ámi Hjartarson jarðfræðing-
ur kafaði við eyna fyrir þremur árum. Hann
komst þá að því að á tíu metra dýpi er gjall-
kennt jarðlag, sem sjórinn rýfur hratt og stór
björg hrynja úr eynni eftir því sem grefur
undan þeim.
Innviðir styrktir með steypu
Ámi hefur lagt til að innviðir eyjarinnar
verði styrktir með því að dæla steypu niður í
sprungur og holur í berginu og binda síðan
með steypustyrkjaijárni. Þá verði hlaðinn upp
vamargarður allt í kringum eyjuna, sprungur
á yfirborði boltaðar saman og steyptur eins
konar hjúpur um klettinn.
„Það er greinilegt að það mun kosta feikna-
lega fjármuni að flytja gijót út í Kolbeinsey
og reyna að gera hafnargarð eða brimbijót,"
sagði Halldór Blöndal. „Ég hef ekki heyrt nein-
ar fjárhæðir nefndar í því sambandi en hyggst
hafa samband við sjávarútvegsráðherra og
ræða málið við hann.“
Sjá bls. 24: „Eyjan verður horfin ...“
Búist er við að ósk um greiðslu-
stöðvun verði borin upp af forsvars-
mönnum Borgeyjar hf. í kjölfar fund-
ar með helstu lánardrottnum fyrir-
tækisins, sem haldinn verður nú á
næstunni. Stærstu lánardrottnar fyr-
irtækisins eru Landsbanki íslands,
Atvinnutryggingadeild Byggðastofn-
unar og Fiskveiðasjóður íslands.
Þessir þrír aðilar munu allir sam-
mála um að hafna óskum forsvars-
manna fyrirtækisins um niðurfell-
ingu skulda og skuldbreytingu í víkj-
andi lán, án þess að til formlegra
nauðasamninga komi. Auk þessara
lánardrottna er aðaleigandi Borgeyj-
ar, Kaupfélag Austur-Skaftfellinga
(KASK) stór lánardrottinn, svo og
Olíufélagið hf. og Vátryggingafélag
íslands.
Óánægja með upplýsingar
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins ríkir megn óánægja með
það á Höfn í Hornafirði að bæjar-
stjóm Hafnar fékk rangar upplýs-
ingar í rekstraráætlunum Borgeyjar
í fyrrasumar, þegar ákveðið var að
bæjarsjóður tæki þátt í hlutafjár-
aukningu Borgeyjar, að upphæð 100
milljónir króna. Greint var frá því
að 90 milljóna króna greiðsla úr
Verðjöfnunarsjóði sjávarútvegsins
kæmi Borgey til tekna, en það var
aðaleigandi Borgeyjar, Kaupfélag
Austur-Skaftfellinga, sem á 63% í
fyrirtækinu, sem fékk þessar greiðsl-
ur í sinn hlut.
Sjá bls. 22: „Greiðslustöðvun og
nauðasamningar...“
íssjármælingar á
Skeiðarárjökli
Fimadjúpir
dalir finnast
LEIÐANGUR _ Raunvísindastofn-
unar Háskóla Islands hefur fundið
tvo áður óþekkta, firnadjúpa dali
á ofanverðum Skeiðarárjökli.
Helgi Björnsson jarðeðlisfræðing-
ur hjá Raunvísindastofnun Há-
skóla Islands segir að allt að
800-900 metra þykkur ís liggi yfir
eystri dalnum.
Leiðangurinn sem var í 19 daga
á Vatnajökli við rannsóknir, mældi
um helming jökulsvæðisins, ofan við
1.100 metra hæð með íssjá, en það
hefur ekki áður verið gert á Skeiðar-
áijökli. Næsta vor er ráðgert að ljúka
mælingum á jöklinum.
Helgi sagði í samtali við Morgun-
blaðið að menn hefðu enga nákvæma
mynd gert sér af landslaginu undir
jöklinum fyrr en að loknum issjár-
mælingunum. Ekki hefði verið vitað
um tilvist dalanna.
500 metrar yfir sjó
Dalimir eru tveir og gengur annar
þeirra, vesturdalurinn, suður frá
Grímsfjalli en um þann dal fara ein-
mitt Skeiðarárhlaup. Hinn dalurinn
kemur úr norðaustri frá miðjum
Vatnajökli og sameinast þeir fyrir
miðjum Skeiðaráijökli, en á milli
þeirra er fjallshryggur. Þar sem
eystri dalurinn er lægstur er land í
um 500 metrum yfir'sjó.
Sjá miðopnu: „Rannsóknir á
hreyfingum og landi...